Barcino
Artykuł | 54°16′41″N 16°57′40″E |
---|---|
- błąd | 38 m |
WD | 54°16'41.2"N, 16°57'40.0"E |
- błąd | 14 m |
Odległość | 1 m |
wieś | |
Fragment miejscowości | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2021) | 644 |
Strefa numeracyjna | 59 |
Kod pocztowy | 77-232 |
Tablice rejestracyjne | GSL |
SIMC | 0744887 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
54°16′41″N 16°57′40″E/54,278056 16,961111 |
Barcino (kaszb. Barcëno, niem. Bartin) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Kępice przy skrzyżowaniu dróg wojewódzkich nr 208 i 209 i na trasie zawieszonej linii kolejowej Bytów-Korzybie (przystanek kolejowy Barcino). Barcino jest położone nad Bystrzenicą (dopływem Wieprzy), u podnóża góry Grójec (92 m n.p.m)[1]. Obecnie w Barcinie znajduje się: szkoła podstawowa, przedszkole, apteka, sklepy spożywcze, remiza strażacka, kościół parafialny pod wezwaniem świętej Anny, pałac wybudowany w XVIII wieku (odnowiony), stadion miejscowej drużyny Barton Barcino, boisko wielofunkcyjne, biblioteka, place zabaw, siłownia napowietrzna, hala sportowa, cmentarz komunalny.
Historia do 1945 r.
W 1478 r. książę pomorski Bogusław X oddał w lenno dobra rycerskie Barcino wraz z przyległościami Hennesowi Massowowi, jego bratu Mickesowi i ich kuzynom Ewaldowi, Thomasowi i Clausowi[2]. Barcino pozostało do 1822 r. z ośmioletnią przerwą, kiedy to w 1793 r. sprzedano majątek majorowi von Hoymowi za sumę 69500 niemieckich talarów, a odkupiono za 60000 niemieckich talarów[3], w posiadaniu rodziny Massowów i było siedzibą tzw. barcińskiej gałęzi tej rodziny. W połowie XVIII w. wybudowano w Barcinie potężny klasycystyczny pałac, który przez lata uchodził za najznamienitszy junkierski dwór powiatu miasteckiego[3].
W XIX w. w Barcinie znajdowała się siedziba landrata powiatu miasteckiego[4][5].
W 1874 r. wieś kościelna posiadała folwark Kotłowo (niem. Kotelow lub Cotlow), owczarnię, młyn wodny, kaznodzieję, zakrystiana, dziesięciu chłopów, dwóch chałupników, kuźnię i w sumie 36 gospodarstw domowych. W 1893 r. dobra rycerskie przechodzą w ręce członków rodziny Puttkamerów. Potem uzyskał je Karl-Wilhelm Becker. Z powodu stosunkowo dużej odległości od najbliższych miast Barcino otrzymało własny szpital.
W 1939 r. w Barcinie doliczono się 1030 mieszkańców, którzy żyli w 245 gospodarstwach domowych.
Przed końcem II wojny światowej Barcino było siedzibą dystryktu barcińskiego w powiecie miasteckim, rejencji koszalińskiej, prowincji Pomorze. Powierzchnia gminy wynosiła 2013 ha. Gmina obejmowała 4 miejscowości[6]:
- Barcino (Bartin)
- Jabłonna (Augusthal)
- Kotłowo (Kotlow)
- Radzikowo (Marienthal)
Przed 1945 r. w Barcinie znajdował się dworzec kolejowy, szpital, apteka, szkoła, filia przedsiębiorstwa energetycznego z Biesowic (Beßwitzer Elektrizitätsgesellschaft), a także liczne warsztaty i sklepy. Majątek znajdował się w posiadaniu rodziny Becker.
W końcu II wojny światowej wieś została 8 marca 1945 zajęta przez Armię Czerwoną. W wyniku działań wojennych wiele budynków zostało zniszczonych. Po odejściu oddziałów wojskowych domy i gospodarstwa przejęli Polacy, a niemieccy mieszkańcy wsi zostali wysiedleni.
W latach 1945-54 siedziba gminy Barcino. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Barcino. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
Edukacja
- Szkoła Podstawowa im.Kawalerów Orderu Uśmiechu w Barcinie .
- Przedszkole,które działa od 2013 roku jest założone przy Szkole Podstawowej im.Kawalerów Orderu Uśmiechu w Barcinie.
Sport
- W Barcinie dział klub piłkarski
WKS Barton Barcino występujący w Słupskiej A-klasie. Do największych sukcesów klubu zalicza się zdobycie mistrzostwa Słupskiej A-klasy w sezonie 2018/2019,co pozwoliło awansować do ligi okręgowej.
Zabytki
- Zespół pałacowy z XVIII wieku[7].
- barokowy pałac, murowany, sprzed 1740, przebudowany na przełomie XIX XX w.
- park krajobrazowy z XVIII/XIX w.
- późnogotycki kościół z połowy XVI w., powiększony od południa o szeroką kruchtę, a od północy o niską wieżą z 1739 nakrytą łamanym hełmem dzwonowym[8], Z dawnego wyposażenia kościoła zachowała się średniowieczna chrzcielnica kamienna, ołtarz główny z II połowy XVIII wieku, ołtarz boczny w kaplicy z XIX wieku oraz dwa lichtarze z 1853 roku.
- Barcino
- Stary cmentarz. cmentarze_slupsk.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
Przypisy
- ↑ Czesław Piskorski, Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 102-103, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .
- ↑ Ludwig Wilhelm Brüggemann: Ausführliche Beschreibung des gegenwärtigen Zustandes des Königl. Preußischen Herzogtums Vor- und Hinterpommern. Teil II, Band 2, Stettin 1784, S. 783-784, Nr. 3.
- ↑ a b Jarosław Ellwart Peter Oliver Loew: Śladami Bismarcka po Pomorzu. Wydanie III rozszerzone, Gdynia 2008, ISBN 978-83-7591-003-2
- ↑ : Leopold von Zedlitz-NeukirchDer Preußische Staat in allen seinen Beziehungen. Band 2, Berlin 1836, S. 316.
- ↑ Handbuch über den Königlich Preußischen Hof und Staat für das Jahr 1841. Berlin 1841, S. 312.
- ↑ Die Gemeinde Bartin im ehemaligen Kreis Rummelsburg. gemeinde.bartin.kreis-rummelsburg.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (Gunthard Stübs und Pommersche Forschungsgemeinschaft, 2011)
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych 2011 woj. pomorskie. kobidz.pl.
- ↑ Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 264, ISBN 978-83-7495-133-3 .
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.92 N
- S: 53.40 N
- W: 16.65 E
- E: 19.75 E
Autor:
Mapa powiatu słupskiego, Polska
Autor:
Mapa gminy Kępice, Polska
Autor: Asas22222, Licencja: CC BY-SA 4.0
Barcino - wieża kościoła św. Anny i Droga Wojewódzka 209