Bartkowo

Ten artykuł może zawierać twórczość własną lub niezweryfikowane informacje. Pomóż Wikipedii poprawić artykuł na podstawie weryfikowalnych źródeł. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Bartkowo

wieś
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	gryfiński
Gmina	Gryfino
Liczba ludności (2011)	167 osób
Strefa numeracyjna	91
Kod pocztowy	74-100[1]
Tablice rejestracyjne	ZGR
SIMC	0776210
Położenie na mapie gminy Gryfino Bartkowo
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Bartkowo
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Bartkowo
Położenie na mapie powiatu gryfińskiego Bartkowo
53°12′27,2″N 14°32′36,0″E/53,207556 14,543333

Bartkowo – (do 1945 niem. Bartikow) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Gryfino.

W 2011 roku wieś liczyła 167 mieszkańców^[2].

Historia

Pierwsza wzmianka historyczna pochodzi z 1226 r. Od 1282 r. wieś stanowi lenno klasztoru Cystersów z Kołbacza^[3]. Część wsi była własnością dwóch rodów rycerskich, tj. Woberminów i Eickstadt’ów. Na przełomie XIV i XV wieku wzniesiono kościół z kamienia narzutowego w stylu wczesnogotyckim. Na Mapie Lubinusa z 1618 wieś zaznaczona jako Berckow. Przełom XVII i XVIII wieku stanowił dla wsi kryzys gospodarczy i demograficzny. Z końcem XVIII wieku istniał następujący stan zabudowy – 25 domów, kościół, szkoła i gajówka. W drugiej połowie Bartkowo to wieś o średniej wielkości, liczy około 300 mieszkańców. Oprócz kościoła we wsi było 35 budynków mieszkalnych i 63 budynki gospodarcze, szkoła i kuźnia. W tym okresie jest to wieś, w której głównym źródłem utrzymania jest hodowla – 2/3 powierzchni zajmują łąki i pastwiska. W okresie przed II wojną światową wieś miała typowo chłopski charakter; znajdowało się tu 13 gospodarstw od 20 do 120 ha.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Układ przestrzenny wsi

Wieś placowa (owalnica) – schemat

Jest to wieś typu owalnica, na osi północny zachód – południowy wschód. Na majdanie znajduje się kościół z cmentarzem przykościelnym. W kierunku północnym układ wydłużony do ulicówki.

Kościół

W Bartkowie znajduje się kościół wczesnogotycki z przełomu XIV i XV wieku p.w. Wniebowzięcia NMP, zbudowany z kamienia narzutowego. Świątynię zbudowano na planie prostokąta jako budowlę salową, bez chóru i wieży. Kościół orientowany – prezbiterium skierowane w kierunku wschodnim. Kiedyś kościół posiadał trzy niezdobione portale. Dziś funkcję pełnią portale północny i południowy. Portal zachodni jest zamurowany, w przeszłości był wejściem do szachulcowej wieży. Świątynię przebudowano w XIX wieku, przemurowano wówczas otwory okienne, dobudowano wieżę, którą rozebrano w latach 70. XX wieku. Obok kościoła znajduje się czynny cmentarz parafialny, gdzie rośnie kilka długowiecznych cisów. Na placu przykościelnym znajduje się również drewniana wieża szkieletowa, na której wisiał dzwon z rozebranej wieży.

Kultura

We wsi znajduje się świetlica Gryfińskiego Domu Kultury, w której funkcjonuje m.in. pracownia ceramiczna.

Od 2009 r. w Bartkowie pod egidą Gryfińskiego Domu Kultury i Sołectwa Bartkowo organizowany jest doroczny Festiwal Twórczości Ludowej. Dotychczas odbyło się 10 jego edycji.^[4]

Od 1986 przy świetlicy działa kapela ludowa Bartkowiacy^[5].

Przypisy

Bibliografia

• http://www.architektura.pomorze.pl/?art_id=145 – Opis architektury i historii kościoła w Bartkowie.
• http://www.gryfino.pl/UMGryfinoFiles/file/POM_Bartkowo.pdf
• http://parafiachwarstnica.pl/?page_id=1535