Baruch Steinberg

Baruch Steinberg
Ilustracja
Data urodzenia

17 grudnia 1897

Data śmierci

12 kwietnia 1940

Naczelny Rabin Wojska Polskiego
Okres sprawowania

1936–1940

Wyznanie

judaizm

Odznaczenia
Order Orła Białego Złoty Krzyż Zasługi
Rabin Baruch Steinberg przemawiający przed Wielką Synagogą w Warszawie w czasie apelu poległych w czerwcu 1933 r.

Baruch Steinberg[1] (ur. 17 grudnia 1897 w Przemyślanach, zm. 12 kwietnia 1940 w Katyniu) – starszy rabin II klasy Wojska Polskiego, pełniący obowiązki naczelnego rabina WP[2], ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się jako syn Szmaji i Hendli, z domu Wechsler. Członek Polskiej Organizacji Wojskowej. Już jako rabin wziął udział w wojnie polsko-ukraińskiej w obronie Lwowa w 1919, razem z ponad 400 innymi członkami POW. Był studentem Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie.

W 1928 został kapelanem wyznania mojżeszowego Wojska Polskiego jako rabin Okręgu Korpusu Nr III w Grodnie. W marcu 1932 roku został przeniesiony na stanowisko rabina Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie z równoczesnym pełnieniem obowiązków rabina Okręgu Korpusu Nr III i Okręgu Korpusu Nr V[3].

W 1933 objął obowiązki szefa Głównego Urzędu Duszpasterskiego Mojżeszowego, a w latach 1935-1939 – szefa Głównego Wojskowego Urzędu Duszpasterskiego Mojżeszowego Biura Wyznań Niekatolickich Ministerstwa Spraw Wojskowych. W 1936 został naczelnym rabinem Wojska Polskiego.

1 września 1939, w chwili agresji Niemiec na Polskę, był jednym z siedmiu zawodowych rabinów wojskowych, został też szefem Duszpasterstwa Wyznań Niekatolickich dla Armii „Kraków”. Po najeździe sowieckim na Polskę 17 września 1939, wzięty do niewoli radzieckiej, przebywał w obozie w Starobielsku, skąd wywieziono go 24 grudnia 1939 w ramach akcji NKWD aresztowania duchownych-kapelanów wszystkich wyznań w wigilię Bożego Narodzenia 1939 do więzienia na Butyrkach w Moskwie, skąd w marcu 1940 powrócił do obozu, by następnie trafić do Juchnowa, a następnie do Kozielska. 12 kwietnia 1940 został wywieziony do Katynia i zamordowany[4].

Istnieją świadectwa, mówiące o niezwykłej solidarności ponad podziałami religijnymi wśród uwięzionych oficerów. Bronisław Młynarski pisze: Jak wielką i potężną była potrzeba wspólnej modlitwy dowodzi, iż jeńcy wyznania mojżeszowego, protestanckiego, prawosławnego – masowo uczestniczyli w nabożeństwach katolickich (...). Innym razem szliśmy w piątkowe wieczory pod przyzbę mizernej szopy (...), gdzie setki Żydów wznosiło gorące modły po hebrajsku, pod przewodnictwem kapelana dra Steinberga[5].

Jego bratem był kapitan rabin Mejer Steinberg, szef Duszpasterstwa Wyznania Mojżeszowego w Armii Polskiej na Wschodzie gen. Władysława Andersa[6].

Minister Obrony Narodowej decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie do stopnia podpułkownika[7]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Awanse

  • rabin – ze starszeństwem z 1 grudnia 1928
  • starszy rabin II klasy – ze starszeństwem z 1 stycznia 1934 i 1. lokatą w duchowieństwie wojskowym wyznania mojżeszowego[8]
  • podpułkownik – pośmiertnie 5 października 2007

Ordery i odznaczenia

  • Złoty Krzyż Zasługi (1937)[9][10]
  • Order Orła Białego (11 listopada 2018; pośmiertnie) jako wyraz najwyższego szacunku wobec znamienitych zasług poniesionych dla chwały, dobra i pożytku Rzeczypospolitej Polskiej, z okazji Narodowych Obchodów Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej[11]

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ W dokumentacji Ośrodka KARTA występuje jako Boruch Steinberg. Dane osobowe Borucha Steinberga w bazie Ośrodka KARTA, dostępne w Internecie, dostęp 2007-09-24, 12:05.
  2. ↑ Dane za witryną konsola.com.pl, dostęp 12 października 2008 i dyskusją na dws.org.pl, dostęp 12 października 2008.
  3. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 251.
  4. ↑ Szacuje się, iż około 5% z 20 tysięcy ofiar radzieckich obozów stanowili Żydzi. W większości byli to młodzi lekarze, lekarze weterynarii, farmaceuci. Nie brak było prawników, inżynierów oraz oficerów liniowych. Służyli oni przeważnie w stopniach podporucznika i porucznika, chociaż nie brakowało też kapitanów, majorów (starsi lekarze) i podpułkowników. Należy przyjąć, że około 450 oficerów i podoficerów oraz podchorążych z Listy Katyńskiej – to Żydzi.
  5. ↑ Bronisław Młynarski, W niewoli sowieckiej, Londyn 1974.
  6. ↑ Simon Schochet: Tajna misja kapitana-rabina Steinberga. polish-jewish-heritage.org. [dostęp 2022-03-21]. (pol.).
  7. ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  8. ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Nadanie stopni. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 4, s. 72, 5 lutego 1934. 
  9. ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 411.
  10. ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”, s. 36, Nr 2 z 11 listopada 1937. Ministerstwo Spraw Wojskowych. 
  11. ↑ Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej / Aktualności / Ordery i odznaczenia / Ordery Orła Białego przyznane pośmiertnie 25 wybitnym Polakom, www.prezydent.pl [dostęp 2018-11-12] (pol.).

Bibliografia, linki

Media użyte na tej stronie

Baruch Steinberg 1.jpg
Baruch Steinberg (1897-1940). Chief Rabbi of the Polish Army, during German invasion of Poland in 1939. He was murdered in the Katyn massacre by the Soviet NKVD in April 1940.
Baruch Steinberg Wielka Synagoga na Tłomackiem.jpg
Rabin Baruch Steinberg przemawiający przed Wielką Synagogą na Tłomackiem w czasie apelu poległych zorganizowanego przez Związek Żydów Uczestników Walk o Niepodległość Polski