Barut
| Artykuł | 50°33′14″N 18°25′33″E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 50°33'15"N, 18°25'32"E |
| - błąd | 39 m |
| Odległość | 39 m |
| wieś | |
_-_G%c5%afrny_%c5%9al%c5%afnsk.JPG) Dwujęzyczna tablica miejscowości | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) | 516[1] |
| Strefa numeracyjna | 77 |
| Kod pocztowy | 47-133[2] |
| Tablice rejestracyjne | OST |
| SIMC | 0495622 |
Położenie na mapie gminy Jemielnica _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Jemielnica") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu strzeleckiego  | |
 50°33′14″N 18°25′33″E/50,553889 18,425833 | |
Barut[3] (dodatkowa nazwa w j. niem. Liebenhain) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie strzeleckim, w gminie Jemielnica.
Nazwa
Niemiecka nazwa wsi wywodzi się od nazwiska królewskiego inspektora leśnego Libeneinera, który w 1832 roku założył w tym miejscu kolonię leśną. W XIX wieku nosiła również polską nazwę Wanut[4]. Topograficzny podręcznik Górnego Śląska z 1865 roku notuje miejscowość pod niemiecką nazwą Liebenhain podając również polską nazwę we fragmencie "Der polnische Name ist Wanut"[4]. W 1945 roku wioska przejęła polską nazwę Barut i być może ma to coś wspólnego z domniemanym leśniczym Bajrutem.
Historia
W 1865 roku w miejscowości znajdowało się 20 zabudowań kolonistów z pierwszej zabudowy osiedla oraz 11 nowych. Kolonia posiadała również szkołę oraz kościół[4].
Kilometr na południe od wschodniego skraju wsi leży staw Hubert i Rezerwat przyrody Hubert. Jest to przypuszczalne miejsce kaźni polskich żołnierzy z oddziału Bartka (Narodowe Siły Zbrojne). W nocy z 25 na 26 września 1946 funkcjonariusze UB zwabili podstępem ok. 140 żołnierzy oddziału Bartka ze Śląska Cieszyńskiego. Rozbrojono partyzantów i zamknięto w stodole, którą obrzucono w nocy granatami, podpalono i wysadzono w powietrze. Do dnia dzisiejszego IPN Oddziałowi w Katowicach nie udało się znaleźć osób odpowiedzialnych i mocodawców tego mordu, jak i ostatecznie potwierdzić miejsce zbrodni (rozpatrywane są inne lokalizacje niż Barut), datę i liczbę ofiar[5][6]. Tym niemniej na miejscu dawnej stodoły zbudowano niewielki kompleks memorialny ku czci pomordowanych. Najnowsze informacje na temat zbrodni zostały opisane w książce pt. "Operacja Lawina".
Większość mieszkańców Barutu posługuje się etnolektem śląskim. Na terenie miejscowości funkcjonuje OSP a nad stawem Hubert znajduje się szpital psychiatryczny[7].
Przypisy
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-05].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 15 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ prawdopodobnie pierwotnie: Wanut [1].
- ↑ a b c Felix Triest 1865 ↓, s. 276.
- ↑ Kurpierz T., Z historii opolskiego PRL-u. Zabójstwo żołnierzy „Bartka”. Gazeta Wyborcza Opolska, 2 VI 2005 [2].
- ↑ W cieniu krzyży – zbrodnia w okolicach Barut.
- ↑ Mapa Poznaj krainę św. Anny 1: 55 000.
Bibliografia
- Felix Triest: Topographisches handbuch von Oberschliesen. Breslau: Verlag von Wilh. Gottl. Korn, 1865.
- Siedziba gminy: Jemielnica
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.2778 N
- S: 49.942 N
- W: 16.8461 E
- E: 18.8073 E
Autor: Pudelek (Marcin Szala), Licencja: CC BY-SA 3.0
Barut (Liebenhain), Upper Silesia
Autor: Robert Niedźwiedzki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pomnik pomordowanych przez UB partyzantów NSZ we wsi Barut.
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Strzelce County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 50.72 N
- S: 50.34 N
- W: 18.06 E
- E: 18.64 E