Basiliscus (rodzaj)

Basiliscus[1]
Laurenti, 1768[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – bazyliszek płatkogłowy (B. plumifrons)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Rząd

łuskonośne

Infrarząd

Iguania

Rodzina

hełmogwanowate

Rodzaj

Basiliscus

Typ nomenklatoryczny

Basiliscus americanus Laurenti, 1768 (= Lacerta basiliscus Linnaeus, 1758)

Gatunki

zobacz opis w tekście

Basiliscusrodzaj jaszczurki z rodziny hełmogwanowatych (Corytophanidae). Nazywane niekiedy jaszczurkami Jezusa, ponieważ potrafią biegać po powierzchni wody.

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Meksyku, Ameryce Środkowej i północnej części Ameryki Południowej[3].

Charakterystyka

Długość ciała ok. 80 cm, z czego większość stanowi ogon. Bazyliszki są jaszczurkami o długich silnych nogach i szerokich stopach z szeroko rozstawionymi palcami o łuskowatych obwódkach umożliwiającym im bieganie po wodzie i pływanie. Utrzymując się na powierzchni wody dzięki napięciu powierzchniowemu i szerokiemu rozstawieniu palców, bazyliszki odbiegają wystarczająco daleko od napastnika. U samców charakterystyczny grzebień grzbietowy. Nie posiadają zdolności odrzucania ogona. Zamieszkują tropikalne, wilgotne lasy, żerują na ziemi w pobliżu wody. Żywią się bezkręgowcami, małymi gryzoniami, czasem zjadają owoce. Są jaszczurkami jajorodnymi.

Systematyka

Etymologia

Basiliscus: gr. βασιλισκος basiliskos „królik, książątko”, od zdrobnienia βασιλευς basileus „król”[4].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[3]:

Przypisy

  1. Basiliscus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. J.N. Laurenti: Specimen medicum, exhibens synopsin reptilium emendatam cum experimentis circa venena et antidota reptilium austracorum, quod authoritate et consensu. Viennae: Joan. Thomae, 1798, s. 50. (łac.)
  3. a b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Basiliscus (ang.). The Reptile Database. [dostęp 2018-10-16].
  4. basiliscus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2021-12-27] (ang.).

Bibliografia

  • Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 375. ISBN 83-01-14344-4.
  • Heying, H.: Corytophanidae (ang.). (On-line), Animal Diversity Web, 2003. [dostęp 2008-11-02].

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Plumedbasiliskcele4.jpg
Autor: Marcel Burkhard/ Cele4, www.tierlexikon.ch, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Plumed Basilisk