Baszkortostan

Republika Baszkortostanu
Республика Башкортостан
Башҡортостан Республикаһы
republika
ilustracja
GodłoFlaga
GodłoFlaga
Hymn: Hymn Baszkortostanu
Państwo

 Rosja

Siedziba

Ufa

Kod ISO 3166-2

RU-BA

Prezydent

Radij Chabirow

Powierzchnia

142 947 km²

Populacja (2021)
• liczba ludności


4 013 786[1]

• gęstość

28,08 os./km²

Strefa czasowa

czas moskiewski+2:00, UTC +5:00

Języki urzędowe

rosyjski, baszkirski

Położenie na mapie Rosji
Położenie na mapie
Portal Rosja

Baszkortostan, Baszkiria[2] (Republika Baszkortostanu[2], ros. Республика Башкортостан, Riespublika Baszkortostan, baszk. Башҡортостан Республикаһы, Başqortostan Respublikahı) – autonomiczna republika, wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej.

Położona jest w Europie i Azji, na wschód od Wyżyny Nadwołżańskiej, w dorzeczu rzek Ufa, Biełaja i Ural.

Geografia

Ważniejsze miasta

Klimat

Klimat Baszkortostanu wykazuje następujące cechy[3]:

  • umiarkowany kontynentalny
  • średnia temp. w styczniu -14 °C– -17 °C
  • średnia temp. w lipcu 16 °C–20 °C
  • średni opad 300–600mm

Strefa czasowa

Baszkortostan należy do jekaterynburskiej strefy czasowej (YEKT). UTC +5:00 przez cały rok. Wcześniej, przed 27 marca 2011 roku, obowiązywał czas standardowy (zimowy) strefy UTC+5:00, a czas letni – UTC+6:00.

Historia

Od X wieku do XIII wieku uzależniona od Bułgarii Wołżańsko-Kamskiej. Od 1236 po najeździe Tatarów w składzie Złotej Ordy. W 1557 została włączona do Rosji. Po rewolucji październikowej i zwycięstwie nad białogwardzistami w 1919 proklamowano Baszkirską ASRR ze stolicą w Ufie. Obecnie na terytorium Rosji. Po rozpadzie ZSRR zamiast dotychczasowej nazwy „Baszkiria” (Башкирия) wprowadzono nazwę „Baszkortostan” (Башкортостан).

Demografia

Baszkortostan zamieszkuje około 100 narodowości, wśród których najwięcej jest: Baszkirów 30%, Rosjan 36%, Tatarów 24%, Czuwaszy, Maryjczyków, Ukraińców i Niemców.

Narodowości

Zmiany udziału procentowego poszczególnych narodów w populacji republiki (wymieniono tylko narody stanowiące co najmniej 0,5% ludności republiki):

Narodowość
(liczebność i udział procentowy)
spis z 1939spis z 1959spis z 1970spis z 1979spis z 1989spis z 2002
Baszkirzy671 188 (21,2%)737 744 (22,1%)892 248 (23,4%)935 880 (24,3%)863 808 (21,9%)1 221 302 (29,8%)
Rosjanie1 281 347 (40,6%)1 418 147 (42,4%)1 546 304 (40,5%)1 547 893 (40,3%)1 548 291 (39,3%)1 490 715 (36,3%)
Tatarzy777 230 (24,6%)768 566 (23,0%)944 505 (24,7%)940 436 (24,5%)1 120 702 (28,4%)990 702 (24,1%)
Maryjczycy90 163 (2,9%)93 902 (2,8%)109 638 (2,9%)106 793 (2,8%)105 768 (2,7%)105 829 (2,6%)
pozostali339 041 (10,7%)323 250 (9,7%)325 380 (8,5%)313 278 (8,1%)304 544 (7,7%)295 788 (7,2%)

Statystyka demograficzna

Bashkir03.png

Ludność: 4 104 336 (2002)

  • według miejsca zamieszkania:
    • ludność miejska: 2 626 613 (70,8%)
    • ludność wiejska: 1 477 723 (29,2%)
  • według płci:
    • mężczyźni: 1 923 233 (46,9%)
    • kobiety: 2 181 103 (53,1%)
    • liczba kobiet na 1000 mężczyzn: 1.134
  • według wieku
    • średnia wieku: 35,6 lat
    • średnia wieku w mieście: 35,2 lat
    • średnia wieku na wsi: 36,4 lat
    • średnia wieku mężczyzny: 33,4 lat
    • średnia wieku kobiety: 37,7 lat
  • Liczba gospodarstw domowych: 1 429 004 (dla populacji 4 066 649)
    • liczba gospodarstw domowych w mieście: 931 417
    • liczba gospodarstw domowych na wsi: 497 587
  • Przyrost naturalny – ujemny: –13 693 (–3,4‰) (2005)
    • Liczba urodzeń: 44 094 (10,8‰)
    • Liczba zgonów: 57 787 (14,2‰)

Populacja Baszkortostanu

rokLiczba ludności
18971 991 000
19132 811 000
19262 547 000
19393 158 000
19593 340 000
19703 818 000
19793 849 000
19893 950 000
20024 104 000
20054 078 800

Miasta

Miasta i osiedla typu miejskiego (stan na 1 stycznia 2005)

MiastoNazwa basz./rosyjskaLiczba mieszkańców
UfaӨфө/Уфа1 036 026
SterlitamakСтәрлетамаҡ/Стерлитамак264 950
SaławatСалауат/Салават157 932
NieftiekamskНефтекама/Нефтекамск119 086
OktiabrskijОктябрьский/Октябрьский108 158
BiełorieckБелорет/Белорецк70 271
IszymbajИшембай/Ишимбай69 252
TujmazyТуймазы/Туймазы66 322
KumiertauКүмертау/Кумертау63 864
MieleuzМәләүез/Мелеуз62 609
SibajСибай/Сибай61 597
BelebejБәләбәй/Белебей61 203
BirskБөрө/Бирск41 187
UczałyУчалы/Учалы37 917
BłagowieszczeńskБлаговещен/Благовещенск33 269
DiurtiuliДүртөйлө/Дюртюли30 396
JanaułЯңауыл/Янаул27 254
DawlekanowoДәүләкән/Давлеканово23 850
CziszmyШишмә/Чишмы21 323
PrijutowoПриют/Приютово20 565
AgidelАғиҙел/Агидель18 850
MieżgorieМежгорье/Межгорье18 094
BajmakБаймаҡ/Баймак17 063
EniergietikЭнергетик/Энергетик3262
PierwomajskijБеренсе Май/Первомайский469

Tablice rejestracyjne

Tablice pojazdów zarejestrowanych w Baszkortostanie mają oznaczenie 02 w prawym górnym rogu nad flagą Rosji i literami RUS.

Surowce naturalne

Republika Baszkortostanu jest jednym z najzasobniejszych w surowce naturalne regionem Rosji. Baszkortostan ma bogate złoża ropy naftowej (był jednym z głównych centrów wydobywania ropy w ZSRR), gazu ziemnego, węgla brunatnego i rud żelaza. Rozwinięte hutnictwo, przemysł chemiczny, maszynowy, drzewny i spożywczy. Baszkortostan ma też dużo obszarów leśnych. Stanowią one ponad 1/3 terytorium republiki – ok. 62 000 km², z czego ponad 10 000 km² to parki narodowe i miejsca chronione.

Rolnictwo

Obszary uprawy zbóż, roślin pastewnych, słonecznika i chowu bydła.

Przypisy

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Salavat Yulaev Panorama.jpg
Autor: Gummy-beer, Licencja: CC0
Salawat Yulayev monument in Ufa, Bashkortostan, Russia.
Bashkortostan in Russia.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location of XY (see filename) in Russia
Flag of Bashkortostan.svg
Башҡортостан Республикаһының Дәүләт флагы