Baszta Żuraw w Toruniu

Baszta Żuraw w Toruniu
Symbol zabytku nr rej. A/130 z 17 października 1929 i 30 maja 1996[1]
Ilustracja
Baszta Żuraw widziana od południowego zachodu
Państwo Polska
Województwo kujawsko-pomorskie
MiejscowośćToruń
AdresBulwar Filadelfijski 6
Typ budynkubaszta
Styl architektonicznygotyk
Wysokość całkowitaok. 14 m
Ukończenie budowykoniec XIII wieku
Ważniejsze przebudowyXVI wiek, XVII wiek, 1823
Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, w centrum znajduje się ikonka wieży z opisem „Żuraw”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Ziemia53°00′30,70″N 18°36′30,70″E/53,008528 18,608528

Baszta Żuraw w Toruniu – jedna z dziewięciu zachowanych do dziś baszt obronnych w ciągu murów miejskich w Toruniu.

Lokalizacja

Baszta znajduje się w południowej części Zespołu Staromiejskiego, przy Bulwarze Filadelfijski 3, na zachód od Bramy Mostowej.

Historia

Basztę zbudowano w końcu XIII w. Jej nazwa pochodzi od funkcji żurawia, jaką spełniała. W 1823 roku została rozbudowana i połączona ze Spichrzem Szwedzkim przy ul. Mostowej 1, znajdującym się za nią. Pozwoliło to w pełni wykorzystać jej funkcję[2].

Architektura

Baszta zbudowana została na planie czworoboku, z cegły gotyckiej, w wątku wendyjskim. Po przebudowie XIX-wiecznej ma cztery kondygnacje i użytkowe poddasze; pierwotny podział na kondygnacje był inny, o czym świadczą gotyckie fryzy z cegły układanej ukośnie. W przyziemiu znajdują się XIX-wieczne strzelnice przystosowane do broni palnej, w wyższych kondygnacjach duże otwory zamknięte odcinkowo, zamykane drewnianymi okiennicami. W kondygnacji poddasza znajduje się drewniane urządzenie dźwigowe - żuraw, z zachowanym mechanizmem. Od strony północnej baszta jest połączona z budynkiem przy ul. Mostowej 1 (tzw. Spichrz Szwedzki, obecnie Hotel Spichrz) nadwieszonym łącznikiem konstrukcji szkieletowej, z tynkowanymi wypełnieniami. Baszta przekryta jest obecnie dachem dwuspadowym.

Galeria

  • Widok od strony wschodniej

  • Widok z hotelu Spichrz na basztę i XIX-wieczny łącznik

  • Drewniany mechanizm żurawia

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. kuj-pom
  2. ↑ Anioł za spichlerz | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2017-01-22] (pol.).

Bibliografia

Mury miejskie w Toruniu
Mury Starego Miasta
Mury Nowego Miasta

Mury miejskie Torunia, ul. Flisacza.jpg

  1. ↑ a b c d e Kolejność i numeracja budowli za Jerzym Stankiewiczem

Media użyte na tej stronie

Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Torun baszta Zuraw wnetrze (02).jpg
Autor: Pko, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baszta Żuraw w Toruniu, XIX-wieczny żuraw na najwyższej kondygnacji.
Mury miejskie Torunia, ul. Flisacza.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mury miejskie Torunia, ul. Flisacza
Crane Tower in Toruń.jpg
Autor: Artinpl, Licencja: CC0
Baszta Żuraw w Toruniu.
label QS:Lfr,"Grue médiévale de Toruń."
label QS:Len,"Crane Tower in Toruń."
label QS:Lpl,"Baszta Żuraw w Toruniu."
label QS:Lde,"Kranturm in Thorn."
Toruń location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa miasta Toruń, Polska
Tower.png
tower icon
Torun baszta Zuraw z hotelu Spichrz.jpg
Autor: Pko, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baszta Żuraw w Toruniu oraz XIX-wieczny łącznik, widok z hotelu Spichrz (ul. Mostowa 1).
Toruń Baszta Żuraw.jpg
Autor: 1bumer, Licencja: CC BY-SA 3.0
Toruń, Bulwar Filadelfijski 6 - baszta „Żuraw", k. XIII, XVI, XVII, 1823 (zabytek nr A/130 z 17.10.1929 i z 30.05.1996)