Batalion Harnaś

Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Tablica upamiętniająca Mariana Eustachego Krawczyka i żołnierzy Batalionu Harnaś na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie

Batalion Harnaś – batalion AK, utworzony 6 sierpnia w trakcie powstania warszawskiego, na bazie dwóch kompanii Batalionu "Gustaw", które pozostały Śródmieściu. We wrześniu połączył się z batalionem Gustaw.

Podczas powstania warszawskiego dowodzony przez ppor. rez. Mariana Krawczyka "Harnaś", walczył w rejonie Nowego Światu, Mazowieckiej i Świętokrzyskiej. 23 sierpnia batalion Harnaś i kompania Lewara zdobyły gmach Komendy Policji przy Krakowskim Przedmieściu 1. Dowództwo nad zgrupowaniem objął mjr Ludwik Gawrych, po śmierci kpt. "Harnasia", który poległ 3 września w rejonie ul. Mazowieckiej. W batalionie tym walczył m.in. Wiesław Chrzanowski i Witold Kieżun (ps. "Wypad").

Ordre de bataille batalionu "Harnaś"

• Dowódca ppor./por./kpt., Marian Krawczyk "Harnaś" (poległ 3 września)^[1];
• Kompania "Genowefa" – dowódca: por. Mieczysław Ciopa "Marabut" (poległ 5 sierpnia), ppor. Bolesław Kostecki "Marcin";
• Kompania "Grażyna" – dowódca ppor. Marian Krawczyk "Harnaś" (do 5 sierpnia); por. Józef Jabłoński "Józef" (ranny 15 sierpnia, zm. 4 września), ppor. Tadeusz Ludwik Lawiński "Ludwik", do 7 września); ppor Jan Kruzenstern "Jan", kpr. pchor,/plut. pchor. Ryszard Benedykciński "Niesiowski" (zaginął 17 września na Solcu) kpr. pchor. Jan "Wiera", Wojtkiewicz "Wiera" (22 września przedostał się na Pragę).
• Kompania "Janusz" – dowódca: sierż./por. Janusz Zapolski "Janusz" do 17 sierpnia, ppor. Stanisław Wysocki "Ryszard" (23 sierpnia ciężko ranny).

Ze zgrupowaniem współpracowała 3 kompania VIII Zgrupowania (kompania "Lewara"), dowodzona przez – por. Jana Piotrowskiego "Lewar"^[2], choć formalnie podlegała dowódcy Grupy Bojowej "Krybar".

Przypisy

Bibliografia

• Bielecki R., "Gustaw"-"Harnaś" dwa powstańcze bataliony, Warszawa 1989 ​ISBN 83-06-01720-X​

Linki zewnętrzne

• Dokumenty Batalionów AK "Gustaw" i "Harnaś" trafiły do Archiwum Akt Nowych. W: wPolityce.pl [on-line]. 21 października 2011. [dostęp 2015-07-26]. Archiwum zawiera m.in. meldunki oraz prasę z okresu konspiracji i Powstania Warszawskiego, liczne teczki biograficzne i ankiety osobowe żołnierzy batalionów, w tym dowódców mjr Ludwika Gawrycha ps. Gustaw i por. Mariana Krawczyka ps. Harnaś; wspomnienia i relacje.

Związek Walki Zbrojnej – Armia Krajowa

Komenda Główna	Biuro Finansów i Kontroli Biuro Informacji i Propagandy Biuro Inspekcji Kedyw Oddział I Oddział II Oddział III Oddział IV Oddział V Wojskowa Służba Kobiet Szefostwo Biur Wojskowych Szefostwo Komunikacji Wojskowych
Obszary	Białostocki Lwowski Warszawski Zachodni Południowy
Okręgi	Białystok Kraków Lublin Lwów Łódź Nowogródek Polesie Pomorze Poznań Radom-Kielce Stanisławów Śląsk Tarnopol Warszawa Wilno Wołyń
Korpusy	Kielecki Warszawski
Dywizje piechoty	2 DP 3 DP 5 DP 6 DP 7 DP 8 DP 9 DP 10 DP 11 DP 12 DP 21 DP 22 DP 24 DP 25 DP 26 DP 27 DP 28 DP 29 DP 30 DP 106 DP
Brygady	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12 13 23 24 36 Gozdawa Kielecka KBKZ Zagłębiowska
Pułki piechoty	1 pspodh. 2 pp Leg. 3 pp Leg. 4 pp Leg. 5 pspodh. 6 psp 7 pp Leg. 8 pp Leg. 9 pp Leg. 10 pp 12 pp 13 pp 15 pp 15 pp 16 pp 17 pp 18 pp 19 pp 21 pp 22 pp 23 pp 24 pp 26 pp 27 pp 28 pp 30 pp 31 pp 32 pp 33 pp 34 pp 35 pp 36 pp 38 pp 39 pp 40 pp 41 pp 42 pp 43 pp 45 pp 48 pp 49 pp 50 pp 51 pp 52 pp 53 pp 72 pp 74 pp 77 pp 78 pp 82 pp 84 pp 112 pp 116 pp 120 pp
Pułki kawalerii	1 pszw 7 puł 8 pal 8 puł 8 psk 10 pal 10 kpa 14 puł 19 puł 21 puł 23 puł 27 puł
Akcje i operacje	Akcja Antyk Akcja „Burza” Akcja Getto Akcja Góral Akcja w Lidzie Akcja N Akcja Nieszpory Akcja Pensjonat Akcja w Pińsku Akcja pod Arsenałem Akcja Taśma Akcja w Celestynowie Akcja Wilanów Akcja Wieniec Akcja Wiśnicz Operacja Hermann Operacja Memel Operacja Ostra Brama Powstanie iwienieckie Powstanie warszawskie Powstanie zamojskie Rozbicie więzienia w Kielcach
Dywersja i sabotaż	Akcja Bielany Akcja Bollwerk Akcja na tartak w Piaskach Królewskich Akcja Nieszpory Akcja Nowy Rok Akcja Wieniec Mały sabotaż Wysadzenie pociągu w Choszczówce (1943) Wysadzenie pociągu w Piasecznie (1943) Zatopienie statku Tannenberg Zamach bombowy na dworcu kolejowym Friedrichstraße w Berlinie Zamach bombowy na kolej S-Bahn w Berlinie
Zamachy	Akcja Braun Akcja Bürkl Akcja „C” Akcja Durrfeld Akcja Europejska Akcja Główki Akcja Komitet Ukraiński Akcja Koppe Akcja Kośba Akcja Kretschmann Akcja Krüger Akcja Kutschera Akcja Leitgeber Akcja Milke Akcja Panienka Akcja Rodewald Akcja Stamm Akcja Topiel Akcja Za Kotarą Likwidacja Heinricha Krafta Likwidacja Hugo Dietza Likwidacja Nadwywiadu Rządu Londyńskiego Zamach na Hansa Franka Zamach na Kurta Hoffmanna Zamach na Maksa Petersa
Bitwy i potyczki	Bitwa o Skalbmierz Bitwa o Surkonty Bitwa w Lasach Janowskich i Puszczy Solskiej (Bitwa na Porytowym Wzgórzu) Bitwa pod Jaksicami (1944) Bitwa pod Kałużówką Bitwa pod Lasowcami Bitwa pod Murowaną Oszmianką Bitwa pod Skorzowem Bitwa pod Wojdą Bój pod Pęcicami Potyczka pod Skroniowem Starcie pod Sucharami Starcie w Kamieniu Stołpeckim Wypad na Marianów Walki o Kowel i Włodzimierz Wołyński (1944) Wypad na Truskaw
Wywiad	Most I Most II Most III Operacja Synteza
Organizacje	AKO Cichociemni Polskie Państwo Podziemne Szare Szeregi ŚZŻ AK Grupy Szturmowe Republika Pińczowska Rzeczpospolita Iwonicka Rzeczpospolita Turgielska
Odznaczenia	Krzyż Armii Krajowej Odznaka „Krzyż Powstania Warszawskiego” Warszawski Krzyż Powstańczy