Batalion ON „Brasław”

Brasławski Batalion Obrony Narodowej
Historia
Państwo II Rzeczpospolita
Sformowanie1938
Rozformowanie1939
Dowódcy
Pierwszykpt. Eugeniusz Tokarski
Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Numerkryptonimowy: 186[a]
DyslokacjaBrasław
Rodzaj wojskObrona Narodowa
PodległośćDziśnieńska Półbrygada Obrony Narodowej
batalion ON Brasław
Dziśnieńska Półbrygada ON
Obrona Narodowa w 1939

Brasławski Batalion Obrony Narodowej (batalion ON „Brasław”) – pododdział piechoty Wojska Polskiego II RP.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Batalion został sformowany w 1938 roku, w Brasławiu, Opsa i Miorach, w składzie Dziśnieńskiej Półbrygady ON. Dowództwo batalionu stacjonowało w Brasławiu[1]. Wiosną 1939 roku pododdział został przeformowany na etat batalionu ON typ I.

Jednostką administracyjną i mobilizującą dla brasławskiego batalionu ON był batalion KOP „Słobódka”[2].

W kampanii wrześniowej batalion osłaniał granicę z Łotwą. 17 września 1939 roku otrzymał rozkaz wycofania do Wilna. Razem z batalionem wycofywało się dowództwo półbrygady. Nie mogąc dotrzeć do Wilna pododdział dotarł do m. Dukszty, a następnie przeszedł na Łotwę.

Struktura organizacyjna i rozmieszczenie

Struktura i rozmieszczenie w 1938[3]:

  • 1 kompania ON w Brasławiu
    • 1 pluton w Brasławiu
      • 1 drużyna w Brasławiu
      • 2 drużyna w Krasnosielcach
      • 3 drużyna w Ozierawcach
    • 2 pluton w Słobódce
      • 1 drużyna w Słobódce
      • 2 drużyna w Słobódce
      • 3 drużyna w Łazowikach
    • 3 pluton w Ikaźni
      • 1 drużyna w Ikaźni
      • 2 drużyna w Sudnikach
      • 3 drużyna w Ukle
  • 2 kompania ON w Opsie
    • 1 pluton w Opsie
      • 1 drużyna w Opsie
      • 2 drużyna w Dalekich
      • 3 drużyna w Kiemiańcach
    • 2 pluton w Dryświatach
      • 1 drużyna w Dryświatach
      • 2 drużyna w Borkowszczyżnie
      • 3 drużyna w Jedegelach
    • 3 pluton w Widzach
      • 1 drużyna w Widzach
      • 2 drużyna w Widzach
      • 3 drużyna w Widzach
  • 3 kompania ON w Miorach
    • 1 pluton w Miorach
      • 1 drużyna w Miorach
      • 2 drużyna w Miśnikach
      • 3 drużyna w Pieczonkach
    • 2 pluton w Drui
      • 1 drużyna w Drui
      • 2 drużyna w Drui
      • 3 drużyna w Założniach
    • 3 pluton w Nowym Pohoście
      • 1 drużyna w Nowym Pohoście
      • 2 drużyna w Nowym Pohoście
      • 3 drużyna w Bieldziugach

Obsada personalna w marcu 1939

Obsada personalna baonu w marcu 1939:

  • dowódca baonu i komendant powiatowy PW Brasław – kpt. adm. (piech.) Eugeniusz Tokarski[b][8],
  • dowódca 1 kompanii Brasław – kpt. piech. Jan V Król[c],
  • dowódca 2 kompanii Opsa – kpt. piech. Stanisław Kraszewski,
  • dowódca 3 kompanii Miory – kpt. piech. Michał Daszczyszak[d][20].

Uwagi

  1. Zarządzenie szefa sztabu KOP ppłk. dypl. Franciszka Węgrzyna w sprawie używania w dowództwie KOP kryptonimów zamiast nazw jednostek KOP → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 425.
  2. kpt. adm. (piech.) Eugeniusz Tokarski ur. 19 października 1896 w Stanisławowie[4]. Służył w 75 pp[5]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 1036. lokatą w korpusie oficerów piechoty[6]. W latach 1923–1924 był przydzielony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Kowel na stanowisko oficera instrukcyjnego, a jego oddziałem macierzystym był 50 pp w Kowlu. W 1928 pełnił służbę w Oddziale II Sztabu Generalnego. W marcu 1932 został przeniesiony z 25 pp do Korpusu Ochrony Pogranicza[7]. Był odznaczony Medalem Niepodległości.
  3. kpt. piech. Jan V Król ur. 1 czerwca 1896 w Tarnowie, w rodzinie Franciszka[4]. Był absolwentem Oficerskiej Szkoły dla Podoficerów w Bydgoszczy. 26 sierpnia 1924 Prezydent RP mianował go podporucznikiem ze starszeństwem z 31 sierpnia 1924 i 105. lokatą w korpusie oficerów piechoty[9], a minister spraw wojskowych wcielił do 84 Pułku Piechoty w Pińsku[10][11]. W 1929 został przeniesiony do Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej na stanowisko instruktora[12][13]. W roku szkolnym 1929/30 był komendantem klasy „C” (9 kompania podchorążych). W październiku 1933 został przeniesiony do 54 Pułku Piechoty w Tarnopolu[14][15]. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 235. lokatą w korpusie oficerów piechoty[16]. 20 września 1939 po przekroczeniu granicy w Turmontach został aresztowany. 25 sierpnia 1940 trafił do Obozu NKWD w Kozielsku (tzw. „Kozielsk II”). 2 lipca 1941 został przeniesiony do Obozu NKWD w Griazowcu. 3 września tego roku został zwolniony i przeniesiony do Tockoje, gdzie formowały się oddziały Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR[17]. Po zakończeniu wojny wrócił do Polski i zastał zarejestrowany w jednej z rejonowych komend uzupełnień[4]. Był odznaczony Medalem Niepodległości i Srebrnym Krzyżem Zasługi (1938)[18].
  4. kpt. piech. Michał Daszczyszak ur. 23 maja 1901[19] w Samborze, w rodzinie Michała[4]. 20 września 1939 po przekroczeniu granicy w Turmontach został aresztowany. W 1940 trafił do Obozu NKWD w Kozielsku (tzw. „Kozielsk II”). 2 lipca 1941 został przeniesiony do Obozu NKWD w Griazowcu. 3 września tego roku został zwolniony i przeniesiony do Tockoje, gdzie formowały się oddziały Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR[17].

Przypisy

  1. Prochwicz 3/1994 ↓, s. 159.
  2. Zarządzenie nr Ldz. 7720/, tj. /og.org./38 ↓, s. zał. nr 1.
  3. Zarządzenie nr Ldz. 7720/, tj. /og.org./38 ↓, s. 22.
  4. a b c d Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-03-01].
  5. Spis oficerów 1921 ↓, s. 204.
  6. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 89.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 254.
  8. Prochwicz 2003 ↓, s. 87.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 87 z 29 sierpnia 1924 roku, s. 496.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 97 z 25 września 1924 roku, s. 540.
  11. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 98, 276.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929 roku, s. 385.
  13. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 108, 804.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 28 września 1933 roku, s. 197.
  15. Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 113.
  16. Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 352.
  17. a b Indeks Represjonowanych. IPN. [dostęp 2021-03-01].
  18. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938 roku, s. 33.
  19. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 53.
  20. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 942.

Bibliografia

  • Kazimierz Pindel, Obrona Narodowa 1937-1939, Warszawa: Wyd. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979, ISBN 83-11-06301-X, OCLC 69279234.
  • Wiktor Krzysztof Cygan, Kresy w ogniu: wojna polsko-sowiecka 1939, Warszawa: Warszawska Oficyna Wydawnicza Gryf, 1990, s. 35, ISBN 83-85209-00-X, OCLC 830063240.
  • Jerzy Prochwicz. Korpus Ochrony Pogranicza w przededniu wojny, Część I. Powstanie i przemiany organizacyjne KOP do 1939 r. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (149), s. 148–160, 1994. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182. 
  • Zarządzenie organizacyjne dowódcy Korpusu Ochrony Pogranicza w sprawie utworzenia w KOP Dziśnieńskiej Półbrygady Obrony Narodowej nr Ldz. 7720/, tj. /og.org./38 z 19 grudnia 1938.
  • Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów. Warszawa-Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. na s. red. książki ​ISBN 83-88067-48-8​. ISBN 83-88067-47-8.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Batalion ON Brasław.jpg
batalion ON Brasław
Dziśnieńska Półbrygada ON.jpg
Dziśnieńska Półbrygada ON
Obrona Narodowa w 1939.jpg
Obrona Narodowa w 1939