Batalion ON „Gdynia I”

Batalion ON „Gdynia I”
I Gdyński batalion ON - 3 morski batalion strzelców
Historia
Państwo

 II Rzeczpospolita

Sformowanie

1939

Dowódcy
Pierwszy

mjr Stanisław Zaucha

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja

Gdynia

Formacja

Obrona Narodowa

Rodzaj wojsk

piechota

Podległość

Lądowa Obrona Wybrzeża

Skład

typ IVbatalionu piechoty typ spec. organizacji wojennej 3017

Odznaczenia
Ag virtuti.jpg
Major Stanisław Zaucha dowódca Batalionu ON „Gdynia I” na defiladzie w Gdyni w 1939 r.
Morska Brygada ON
Obrona Narodowa w 1939

I Gdyński Batalion Obrony Narodowej (batalion ON „Gdynia I”) 3 morski batalion strzelcówpododdział piechoty Wojska Polskiego II RP.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Batalion został sformowany jesienią 1937 roku, w Gdyni, w składzie Morskiej Brygady ON. W maju 1939 roku jednostka została przeformowana według etatu batalionu ON typu IV. Podczas mobilizacji alarmowej osiągnął etat batalionu piechoty typ. spec.

Zgodnie z planem mobilizacyjnym „W” I Gdyński batalion ON był zawiązkiem 3 Morskiego Batalionu Strzelców – jednostki formowanej przez 2 Morski batalion strzelców w Gdyni, w mobilizacji alarmowej, w grupie jednostek oznaczonych kolorem zielonym. Batalion został zmobilizowany w/g etatu batalionu piechoty typ spec. organizacji wojennej 3017[1].

Organizacja i obsada personalna batalionu w dniu 25 sierpnia 1939 r.

Dowództwo [2]

  • dowódca batalionu – mjr Stanisław Zaucha
  • adiutant – ppor. rez. inż. Józef Langiewicz
  • oficer informacyjny – ppor. rez. Bolesław Pelc
  • oficer gospodarczy – ppor. rez. Marian Owoc
  • płatnik – ppor. rez. Edmund Matczyński
  • oficer żywnościowy – plut. pchor. Teodor Płotek
  • lekarz – ppor. rez. dr Jerzy Matuszewski
  • szef batalionu i dowódca drużyny – sierż. Leon Michniowski

Razem w dowództwie 7 oficerów, 30 szeregowych, 2 samochody ciężarowe, 1 motocykl, 1 samochód sanitarny, 10 wozów żywnosciowych, 2 wozy sanitarne, 1 wóz bagażowo-kancelaryjny, 4 konie wierzchowe i 26 koni taborowych.

Pluton łączności [3]

  • dowódca plutonu – por. rez. inż. Stanisław Ostrowski

4 patrole telefoniczne, centrala, 6 rowerzystów, 6 łączników konnych (bez koni), 2 patrole sygnalizacji świetlnej (bez migaczy), patrol sygnalizacyjny z lotnikiem.

Razem w plutonie 1 oficer, 35 szeregowych, 1 wóz narzędziowy, 2 konie, 6 rowerów.

Pluton kolarzy [4]

  • dowódca plutonu – por. Tadeusz Jaroszewski

Razem w plutonie 1 oficer, 32 szeregowych, 1 motocykl, 32 rowery, 2 rkm.

Pluton pionierów[5]

  • dowódca plutonu - ppor. Wacław Gedroyć

Razem w plutonie 1 oficer, 22 szeregowych, 2 konie i wóz narzędziowy

1 kompania strzelecka

  • dowódca kompanii – kpt. Stanisław Rolny
  • dowódca I plutonu – ppor. rez. Stanisław Bussler
  • dowódca II plutonu – ppor. rez. Zygmunt Fruczek
  • dowódca III plutonu – ppor. rez. Józef Przygoński

Razem w kompanii 4 oficerów, 155 szeregowych, 9 rkm, 1 kuchnia polowa, 3 wozy, 8 koni taborowych i 1 koń wierzchowy.

2 kompania strzelecka

  • dowódca kompanii - kpt. Wojciech Topa
  • dowódca I plutonu - por. rez. Tomir Legocki
  • dowódca II plutonu - ppor. rez. Bolesław Cwilewicz
  • dowódca III plutonu - ppor. rez. Florian Drecki

Razem w kompanii 4 oficerów, 160 szeregowych, 9 rkm, 1 kuchnia polowa, 3 wozy, 8 koni taborowych i 1 koń wierzchowy.

3 kompania strzelecka

  • dowódca kompanii - kpt. Jan Jarzębowski
  • dowódca I plutonu - por. rez. Stefan Dzierżanowski
  • dowódca II plutonu - ppor. rez. Tadeusz Krupiński
  • dowódca III plutonu - ppor. Arkadiusz Chinczewski
  • szef kompanii - sierż. Szczepan Waliszewski
  • podoficer sanitarny - kpr. Antoni Durczak

Razem w kompanii 4 oficerów, 160 szeregowych, 9 rkm, 1 kuchnia polowa, 3 wozy, 8 koni taborowych, 1 koń wierzchowy.

kompania ciężkich karabinów maszynowych

  • dowódca kompanii - por. rez. Bolesław Polkowski
  • dowódca I plutonu - ppor. rez. Walerian Bogusz
  • dowódca II plutonu - ppor. rez. Franciszek Kozłowski
  • dowódca III plutonu - ppor. rez. Andrzej Mądrzak
  • dowódca plutonu moździerzy - ppor. rez. inż. Bolesław Malisz

Razem w kompanii: 5 oficerów, 120 szeregowych, 9 ckm, 2 moździerze piechoty, 20 biedek, 1 kuźnia, 1 kuchnia polowa, 7 wozów taborowych, 38 koni taborowych, 1 koń wierzchowy.

Łącznie batalion liczył 26 oficerów oraz 714 podoficerów i szeregowych, a także 90 koni taborowych i 8 koni wierzchowych. Był uzbrojony i wyposażony w dziewięć ciężkich karabinów maszynowych wzór 1930, dwa 81 mm moździerze piechoty Stokes-Brandt, dwadzieścia dziewięć ręcznych karabinów maszynowych Browning wz. 1928, dwadzieścia biedek, trzydzieści jeden wozów, cztery kuchnie polowe, dwa samochody ciężarowe i jeden samochód sanitarny[6].

Za kampanię wrześniową 1939 batalion został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari[7].

Przypisy

  1. Ryszard Rybka, Kamil Stepan, Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny "W" i jego ewolucje. str. 717, 1095, 2010.
  2. Zgodnie z etatem był to poczet dowódcy batalionu, drużyna gospodarcza i sekcja sanitarna. Stanowisko oficera żywnościowego batalionu było stanowiskiem oficerskim.
  3. Zgodnie z etatem był to oddział łączności.
  4. Zgodnie z etatem był to oddział zwiadowców.
  5. Wacław Tym, Andrzej Rzepniewski, Gdynia 1939. Relacje uczestników walk lądowych. str. 223, 232, 1979.
  6. Z przedstawionej organizacji wynika, że I Gdyński Batalion ON liczył 718 żołnierzy, w tym 26 oficerów oraz 692 podoficerów i szeregowców. W stosunku do etatu baonu typu IV było 16 żołnierzy więcej, w tym 7 oficerów. Brak, w stosunku do etatu, plutonu przeciwpancernego i drużyny pionierów. W etacie nie występowała kompania karabinów maszynowych, natomiast w każdej kompanii strzeleckiej był pluton karabinów maszynowych a. 3 drużyny.
  7. Zarządzenie gen. W Andersa z 11 listopada 1966 r. Instytut Polski i Muzeum im. gen Sikorskiego w Londynie, sygn. A XII 77.

Bibliografia

  • Kazimierz Pindel, Obrona Narodowa 1937-1939, Warszawa: Wydaw. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979, ISBN 83-11-06301-X, OCLC 69279234.
  • Ryszard Rybka, Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny "W" i jego ewolucja, Kamil Stepan, Warszawa: Oficyna Wydawnicza "Adiutor", 2010, ISBN 978-83-86100-83-5, OCLC 674626774.
  • Gdynia 1939. Relacje uczestników walk lądowych, Wstęp, wybór i komentarze Wacław Tym i Andrzej Rzepniewski, Gdańsk 1979, ISBN 83-215-7187-5.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Obrona Narodowa w 1939.jpg
Obrona Narodowa w 1939
Morska Brygada ON.jpg
Morska Brygada ON
Ag virtuti.jpg
Srebrny krzyż Virtuti militari
Major Stanislaw Zaucha na defiladzie w Gdyni w 1939r.jpg
Autor: Jacek.zaucha, Licencja: CC BY-SA 4.0
Major Stanislaw Zaucha na defiladzie w Gdyni w 1939r .