Batalion ON „Rybnik”

Batalion ON „Rybnik”
Rybnicki batalion ON
Historia
Państwo

 II Rzeczpospolita

Rozformowanie

1939

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja

Rybnik

Formacja

Obrona Narodowa

Rodzaj wojsk

piechota

Podległość

Górnośląska Brygada ON

Skład

typ III

Górnośląska ON
Obrona Narodowa w 1939

Rybnicki Batalion Obrony Narodowej (batalion ON „Rybnik”) – pododdział piechoty Wojska Polskiego II RP.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Batalion został sformowany w 1937 roku, w Rybniku, w składzie Górnośląskiej Brygady ON. Wiosną 1939 roku został przeformowany na etat batalionu ON typ III. Jednostką administracyjną dla Rybnickiego batalionu ON był 75 pułk piechoty w Chorzowie.

W dniach 24-25 sierpnia 1939 roku, zgodnie z planem mobilizacyjnym „W”, skład osobowy Rybnickiego batalionu ON stał się zawiązkiem dla I rzutu batalionu piechoty typu specjalnego nr 55, mobilizowanego w alarmie, w grupie jednostek oznaczonych kolorem niebieskim przez 75 pułk piechoty [a].

Baon piechoty nr 55 został włączony w skład 203 pułku piechoty jako jego III batalion.

Działania batalionu we wrześniu 1939

1 września batalion znajdował się w składzie Oddziału Wydzielonego „Rybnik”. 3 kompania ON obsadziła południowo-zachodnią część miasta, broniąc rejonu ulic Raciborskiej i Wodzisławskiej oraz nieukończone schrony bojowe na Maroku. We wczesnych godzinach rannych na pozycje kompanii skutecznie uderzył 15 pułk pancerny z 5 Dywizji Pancernej. Kompanii wycofała się do Żor. W Żorach 3 kompania broniła południowo-zachodniej części miasta, a 2 kompania ON obsadzała północno-wschodni rejon miasta. Natarcie niemieckie na miasto rozpoczęło się około godz. 10. W rejonie cegielni poległ ppor. rez. Pawlikowski i 6 żołnierzy. Ppor. rez. Kurtz rozwiązał swój pluton, odesłał żołnierzy do domu, a sam przeszedł na stronię niemiecką. Około godz. 14.00, żołnierze wycofali się w rejon Kleszczowa, gdzie znajdowało się mp. dowódcy batalionu, III pluton kompanii ON „Pszczyna” i kompania ckm. Po zajęciu Żor Niemcy zaatakowali Kleszczów. Zostało ono odparte. Dopiero kolejne uderzenie przeprowadzone siłami całego 15 ppanc. uzyskało powodzenie. Czołgi doszły, aż do Rudziczki. Dowódca batalionu zarządził odwrót na Kobiór. Tabory batalionu wycofały się w kierunku Pszczyny jeszcze przed rozpoczęciem niemieckiego natarcia[1].

Organizacja pokojowa baonu

  • dowództwo batalionu
  • 1 kompania ON „Rybnik”
  • 2 kompania ON „Pszczyna”
  • 3 kompania ON „Żory”

Obsada personalna

Obsada personalna batalionu w marcu 1939 roku[2][b]:

  • dowódca batalionu – mjr Kwiatkowski Tadeusz Jan (*)[c]
  • dowódca 1 kompanii ON „Rybnik” – kpt. Rychlowski Edward Andrzej Konstanty (*)[c]
  • dowódca 2 kompanii ON „Żory” – kpt. Urbanowski Stanisław
  • dowódca 3 kompanii ON „Pszczyna” – kpt. Kwaśniewski Jan (*)[c]

Obsada personalna we wrześniu 1939[5]

  • dowódca batalionu - mjr Tadeusz Kwiatkowski
  • dowódca 7 kompanii strzelecka (dawniej ON „Żory”) - kpt. Edward Rychłowski
  • dowódca I plutonu - ppor. rez. Rudolf Kurtz
  • dowódca II plutonu - ppor. rez. Władysław Pawlikowski
  • dowódca III plutonu - ppor. Fryderyk Kraszyna
  • dowódca 8 kompanii strzeleckiej (dawniej ON „Pszczyna”) - kpt. Stanisław Urbanowski
  • dowódca I plutonu - ppor. Franciszek Mosz
  • dowódca II plutonu - ppor. Jerzy Matuszewicz
  • dowódca III plutonu - ppor. rez. Aleksander Bukko
  • dowódca 9 kompanii strzeleckiej (dawniej ON „Rybnik”) - kpt. Jan Kwaśniewski
  • dowódca plutonu - ppor. Leon Talarczyk
  • dowódca plutonu - ppor. Konrad Słanina
  • dowódca 3 kompanii ckm - por. Bolesław Piotrowski

Uwagi

  1. Ryszard Rybka, Kamil Stepan, Najlepsza broń ... s. 131, 159 II rzut batalionu piechoty typu specjalnego nr 55 mobilizowała kadra zapasowa piechoty „Oświęcim II”.
  2. Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[3].
  3. a b c Gwiazdką oznaczono oficera, który pełnił jednoczenie więcej niż jedną funkcję[4].

Przypisy

Bibliografia

  • Kazimierz Pindel, Obrona Narodowa 1937-1939, Warszawa: Wydaw. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979, ISBN 83-11-06301-X, OCLC 69279234.
  • Ryszard Rybka, Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny "W" i jego ewolucja, Kamil Stepan, Warszawa: Oficyna Wydawnicza "Adiutor", 2010, ISBN 978-83-86100-83-5, OCLC 674626774.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
  • Piotr Zarzycki, Plan mobilizacyjny "W". Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny, Pruszków 1995, ISBN 83-85621-87-3.
  • Władysław Steblik, Armia "Kraków" 1939, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1989, wyd. II, ISBN 83-11-07434-8.
  • Batalion ON „Rybnik”. Obrona Narodowa II RP 1937-1939. Serwis poświęcony formacjom Obrony Narodowej II RP i Przysposobienia Wojskowego Konnego. [dostęp 2018-08-20].

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Obrona Narodowa w 1939.jpg
Obrona Narodowa w 1939
Górnośląska ON.jpg
Górnośląska ON