Batalion marszowy

Batalion marszowy – rezerwowy batalion w armiach europejskich, w składzie pułku. Analogicznie występowała kompania marszowa w składzie batalionu i pluton marszowy w składzie kompanii.

Przeznaczenie

Jednostki marszowe nie były przeznaczone do walki. Żołnierze jednostek marszowych byli jedynie wyposażeni w broń osobistą, bez broni zespołowej (karabinów maszynowych czy moździerzy). Jednostki te przemieszczały się wraz z jednostkami bojowym. Żołnierzami z jednostek marszowych uzupełniano straty jednostek bojowych poniesione w walce. Znacznie skracało to czas niezbędny do odtworzenia stanu oddziałów pierwszoliniowych.

Koncepcja jednostek marszowych przeżywała swój rozkwit przed I w.ś., dopóki jednostki piechoty były bardzo jednolite pod względem składu, uzbrojenia, wyposażenia i wyszkolenia. W trakcie I w.ś. rozpoczął się proces specjalizacji grup wewnątrz jednostek piechoty – obsługa karabinów maszynowych, moździerzy, środków łączności itd. Utrudniało to istotnie zastępowanie specjalisty przez żołnierza z jednostki marszowej. Drugim czynnikiem było spostrzeżenie, że oprócz indywidualnego wyszkolenia istotne jest zgranie zespołu, więc uzupełnienie poległych nowymi żołnierzami nie przywraca w pełni zdolności bojowych oddziałowi. W trakcie II w.ś. jednostki, które poniosły duże straty, raczej odsyłano na tyły, aby tam nie tylko uzupełnić skład oraz wyposażenie, ale również odtworzyć oddział jako zespół.

Kampania 1939

We wrześniu 1939, z uwagi na napływ ochotników ponad przewidziane stany jednostek, nadmiar kierowano do jednostek marszowych. Jednostki te (w miarę możliwości) otrzymywały broń zespołową pochodzącą z nadmiarów magazynowych i czasami ich wyposażenie zbliżało się do regularnych jednostek bojowych. Stąd zdarzało się użycie ich jako oddziałów bojowych.

W składzie Korpusu Ochrony Pogranicza walczył batalion marszowy 76 pp. pod dowództwem majora Józefa Balcerzaka.

Harcerski batalion marszowy Chorągwi Warszawskiej zorganizowany przez Lechosława Domańskiego opuścił Warszawę 6 września 1939, nie otrzymał broni^[1].