Bateria Artylerii KOP „Kleck”

Bateria Artylerii KOP „Kleck”
Historia
Państwo	II Rzeczpospolita
Sformowanie	1937
Rozformowanie	1939
Nazwa wyróżniająca	„Kleck”
Dowódcy
Ostatni	kpt. Zbigniew Józef Nowakowski
Działania zbrojne
kampania wrześniowa bitwa pod Szackiem bitwa pod Wytycznem
Organizacja
Dyslokacja	Kleck
Rodzaj sił zbrojnych	wojsko
Rodzaj wojsk	artyleria
Podległość	Pułk KOP „Snów” Suwalska Brygada Kawalerii Grupa KOP gen. Orlik-Rückemanna

Bateria Artylerii KOP „Kleck” (ba KOP „Kleck”) – pododdział artylerii Korpusu Ochrony Pogranicza.

Historia baterii

Bateria sformowana została we wrześniu 1937 roku, w Klecku, w pow. nieświeskim (woj. nowogródzkie), na podstawie rozkazu L.dz. 3591/tjn. Og. Org./37 dowódcy KOP z 26 sierpnia 1937 roku. Pododdział w składzie dwóch działonów podporządkowany został dowódcy Pułku KOP „Snów”. Pod względem wyszkolenia podlegał dowódcy 9 Grupy Artylerii. Rok później na podstawie rozkazu L.dz. 3602/tjn. Og. Org./38 dowódcy KOP z 31 sierpnia 1938 roku dokonano zmian w organizacji jednostek artylerii KOP. Między innymi nowy etat otrzymała Bateria Artylerii „Kleck”.

Według organizacji pokojowej w baterii pełniło służbę 3 oficerów, 11 podoficerów zawodowych i nadterminowych, 59 szeregowców oraz 54 konie.

W kwietniu 1939 roku bateria wraz z Batalionem KOP „Słobódka” została zmobilizowana, przegrupowana do rejonu Augustowa i podporządkowana dowódcy SGO „Narew”.

Na początku kampanii wrześniowej bateria razem z 3 Pułkiem Piechoty KOP i Batalionem KOP „Sejny” wchodziła w skład Suwalskiej BK. Bezpośredniego udziału w działaniach wojennych nie brała. 9 września Zgrupowanie „Augustów” (3 pp KOP, bKOP „Sejny” i ba KOP „Kleck”) podporządkowane zostało dowódcy OK III. W nocy z 13 na 14 września bateria odjechała ze stacji Augustów do Małopolski Wschodniej. 17 września, wobec przecięcia szlaków prowadzących do Lwowa, bateria wyładowana została na linii kolejowej Sarny (pow. sarneński) - Kostopol (pow. kostopolski) w województwie wołyńskim. Po wyładowaniu weszła w skład dywizjonu artylerii improwizowanego w Ośrodku Zapasowym Artylerii Lekkiej Nr 3 w Prużanie. Dywizjonem dowodził mjr art. st. sp. Stefan Czernik. Następnie dywizjon podporządkowany został bezpośrednio dowódcy Grupy KOP gen. Orlik-Rückemanna. W składzie tej grupy bateria wzięła udział w bitwie pod Szackiem i Wytycznem.

Obsada personalna baterii we wrześniu 1939

• dowódca – kpt. Zbigniew Józef Nowakowski
• oficer zwiadowczy – por. Michał Klepacki
• oficer ogniowy – por. Bronisław Matysiak

Bibliografia

• Wilhelm Orlik-Rückemann, Ze sprawozdania dowódcy Korpusu Ochrony Pogranicza o działalności podczas wojny W: Wrzesień 1939 w relacjach i wspomnieniach, wybór i oprac. Mieczysław Cieplewicz, Eugeniusz Kozłowski, Wydawnictwo MON, Warszawa 1989, ​ISBN 83-11-07709-6​, s. 741-769,
• Jerzy Prochwicz, Andrzej Konstankiewicz, Jan Rutkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Barwa i Broń, 2003. ISBN 83-900217-9-4.
• Jerzy Prochwicz. Korpus Ochrony Pogranicza w przededniu wojny, Część I. Powstanie i przemiany organizacyjne KOP do 1939 r. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (149), s. 148-160, 1994. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182. 
• Jerzy Prochwicz. Korpus Ochrony Pogranicza w przededniu wojny, Część II. Przemiany organizacyjne i przygotowania wojenne KOP w 1939 roku. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 4 (150), s. 148-160, 1994. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182. 
• Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
• Eugeniusz Kozłowski, Wojsko Polskie 1936-1939. Próby modernizacji i rozbudowy, Wydawnictwo MON, Warszawa 1964, wyd. I, s. 215.
• Ludwik Głowacki, Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939, Wydawnictwo Lubelskie, wyd. II, Warszawa 1986, ​ISBN 83-222-0377-2​, s. 251, 393.

Artyleria w II Rzeczypospolitej Departament Artylerii M.S.Wojsk. CWA SPArt CWAPlot. Woł. SPRArt. Maz. SPRArt. Grupy Artylerii 1 GA 2 GA 3 GA 4 GA 5 GA 6 GA 7 GA 8 GA 9 GA 10 GA Brygady artylerii 1 BA 2 BA 3 BA 4 BA 5 BA 6 BA 7 BA 8 BA 9 BA 10 BA 11 BA 12 BA 13 BA 14 BA 15 BA 16 BA 17 BA 18 BA 19 BA 20 BA 21 BA 22 BA Artyleria motorowa Pułki 1 pan 1 pam Dywizjony 2 dam 6 dac 11 dan 12 dan 13 dan 16 dal Artyleria ciężka Pułki (pac) 1 pac 2 pac 3 pac 4 pac 5 pac 6 pac 7 pac 8 pac 9 pac 10 pac 11 pac 12 pac 13 pac 14 pac 15 pac 16 pac 17 pac 18 pac Dywizjony (dac) typu I 46 47 60 88 95 98 Dywizjony (dac) typu II 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 30 Artyleria lekka Pułki (pal) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 38 40 51 54 55 61 65 Dywizjony (dal) 32 33 41 42 48 50 52 58 59 62 64 65 67 68 71 75 81 morski Artyleria konna Pułki (pak) 1 2 3 Dywizjony (dak) 1 2 3 4 5 6 7 9 10 11 12 13 (8)14 Baterie (bak) 15 Artyleria pomiarowa 1 dpa 2 dpa 2 bpa Artyleria nadbrzeżna Pułk pan Dywizjony dan Baterie XXXI XXXII XXXIII XXXVIII XXXIX XL XLI Artyleria górska Pułki 1 pag 2 pag Baterie 151 152 153 Artyleria piesza (pozycyjna) Kompanie 1 3 5 9 Dywizjon 3 Artyleria KOP dal KOP „Osowiec” dal KOP „Czortków” bal KOP „Kleck” Artyleria przeciwlotnicza Polskie jednostki przeciwlotnicze Armaty polowe 37 mm wz. 16 TR 75 mm wz. 1897 75 mm wz. 1906R 75 mm wz. 02/26 76,2 mm wz. 1902 76,5 mm wz. 1905 77 mm wz. 1896 n.A. 77 mm wz. 1916 105 mm wz. 13 105 mm wz. 29 120 mm wz. 1878 120 mm wz. 1878/09/31 149 mm wz. A Haubice 100 mm wz. 1914 100 mm wz. 1914/1919 100 mm wz. 1916 105 mm wz. 1898/09 105 mm wz. 1916 122 mm wz. 1909 152 mm wz. 1909 155 mm wz. 1917 Armaty górskie 65 mm wz. 1906 Armaty przeciwpancerne 37 mm wz. 36 Armaty przeciwlotnicze 40 mm wz. 36 75 mm wz. 1897 75 mm wz. 1922/1924 75 mm wz.36/37 88 mm wz. 1917 Moździerze 81 mm wz. 31 210 mm 8 D.S. 220 mm wz. 32 Konstrukcje prototypowe 47 mm wz. 25 47 mm wz. 39 75 mm wz. 26 75 mm wz. 38 St 75 mm wz. 39 AH 100 mm wz. 26 120 mm wz.40 155 mm wz. 40 moździerz 310 mm Zobacz też: Jednostki artylerii Wojska Polskiego

Polska artyleria 1918–1939 Armaty polowe 37 mm wz. 16 TR 75 mm wz. 1897 75 mm wz. 02/26 76,2 mm wz. 1902 76,5 mm wz. 1905 77 mm wz. 1896 n.A. 105 mm wz. 13 105 mm wz. 29 120 mm wz. 1878 120 mm wz. 1878/09/31 149 mm wz. A Haubice 100 mm wz. 1914 100 mm wz. 1914/1919 100 mm wz. 1916 105 mm wz. 1898/09 105 mm wz. 1916 155 mm wz. 1917 Armaty górskie 65 mm wz. 1906 Armaty przeciwpancerne 37 mm wz. 36 Armaty przeciwlotnicze 40 mm wz. 36 75 mm wz. 1897 75 mm wz. 1922/1924 75 mm wz.36/37 88 mm wz. 1917 Moździerze 81 mm wz. 31 220 mm wz. 32 Konstrukcje prototypowe 47 mm wz. 25 47 mm wz. 39 75 mm wz. 26 75 mm wz. 38 St 75 mm wz. 39 AH 100 mm wz. 26 120 mm wz. 40 155 mm wz. 40 moździerz 310 mm