Batik

Suknia batikowa
Kobieta z lustrem

Batik – technika malarska polegająca na nakładaniu wosku i kąpieli tkaniny w barwniku, który farbuje jedynie miejsca niepokryte warstwą wosku. Dla uzyskania specjalnych efektów proces woskowania i farbowania można powtarzać wielokrotnie.

Wzory na tkaninie, najczęściej bawełnianej, uzyskuje się przez pokrywanie płótna gorącym woskiem. Używa się do tego pędzla, patyczka, szpatułki i tjantingu (przyrządu do malowania na tkaninach). Następnie tkaninę zanurza się w zimnej kąpieli barwiącej. Miejsca pokryte woskiem pozostają niezabarwione. Po wysuszeniu można nałożyć kolejną woskową fazę wzoru i ponownie barwić w ciemniejszym barwniku. Czynność tę powtarza się wielokrotnie. Po wykonaniu projektowanego wzoru tkaninę prasuje się przez biały papier. Batik to technika wykonywana przez pokolenia, najbardziej popularna w Malezji i Indonezji i innych krajach Azji, gdzie najczęściej do formowania pozycji batiku używa się skór zwierzęcych.

W roku 2009 indonezyjski batik został wpisany na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO[1].

Technologią farbiarstwa tkanin zajmowało się Stowarzyszenie Warsztaty Krakowskie w I połowie XX wieku. Antoni Buszek prowadził w Krakowie pracownię batiku, zatrudniając dziewczęta z podkrakowskich miejscowości, które potem prowadziły indywidualną działalność artystyczną[2].

Przypisy

Bibliografia

  • Jan Małecki: Kraków przed stu laty. Głos w dyskusji - Andrzej Szczerski. Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, 1998.

Media użyte na tej stronie

Kobieta z lustrem.jpg
Autor: Autor nieznany, Licencja: CC BY-SA 4.0
Obraz wykonany na płótnie bawełnianym techniką batiku, przedstawiający kobietę z lustrem. Postać widoczna do połowy uda, w ujęciu en face, z głową z prawego profilu. W lewej ręce trzyma owalne lustro na wysokości piersi, prawą unosi nad głową, malując jednym palcem znak bindu na czole. Kobieta ubrana jest w wąskie spodnie. Obraz wzorowany na płaskorzeźbie ze świątyni w Khadźuraho.
Batik Fashion 2.jpg
Autor: Gunawan Kartapranata, Licencja: CC BY-SA 3.0
Batik dress. Batik fashion show displays the application of Indonesian traditional batik fabrics into modern fashion. Indonesia-Japan Friendship Festival 2008.