Bawełna Bt

Uprawa bawełny w Nagarjuna Sagar w Indiach

Bawełna Bt – grupa odmian bawełny uzyskanych dzięki metodom inżynierii genetycznej. Uzyskane odmiany zostały wyposażone w dodatkowy gen pochodzący z bakterii Bacillus thuringiensis, kodujący białko toksyczne dla niektórych owadów. Rośliny transgeniczne wytwarzające białko bt nie są niszczone przez szkodniki, co pozwala uzyskać większe plony i zredukować ilość lub zrezygnować ze stosowania pestycydów^[1].

Skutki ekonomiczne i gospodarcze

W Chinach, gdzie uprawy bawełny Bt szybko się rozprzestrzeniły, stwierdzono wzrost wydajności ponad 4 milionów drobnych gospodarstw. Jednocześnie redukcji uległy koszty ponoszone na zakup pestycydów oraz zmalała liczba zatruć pestycydami wśród rolników. Wzrost plonów zbieranych z hektara upraw doprowadził co prawda do zwiększenia podaży i związanym z tym spadków cen, jednak po 5 latach stosowania upraw transgenicznych nadal stwierdzano wzrost zysków rolników^[2]. Po kolejnych 9 latach badania na 1000 losowych gospodarstwach w 5 prowincjach Chin pokazały zwiększenie częstości występowania szkodników wtórnych bawełny, na które nie działa toksyna wytwarzana dzięki dodatkowemu genowi. W związku z koniecznością zwalczania szkodników, takich jak mszyce i przędziorki, zmniejszenie zużycia pestycydów nie było już tak znaczące^[3]. W chińskich uprawach pojawił się także problem uzyskiwania oporności na toksynę Cry1Ac przez szkodniki. Konieczne stało się stosowanie strategii ostoi wolnych od transgenicznej bawełny^[4].

W roku 2011 bawełna Bt była uprawiana na 26 mln akrów, co stanowi około 90% powierzchni upraw bawełny w Indiach. Transgeniczną bawełnę uprawia 7 mln rolników. Dane z lat 2002 i 2008 z Indii pokazują 24% wzrost plonów z ha dla bawełny Bt oraz 50% wzrost zysków drobnych rolników. Zaobserwowano także wzrost wydatków konsumpcyjnych oraz 18% wzrost poziomu życia w gospodarstwach domowych^[1]. Bawełna Bt może być przyczyną wzrostu liczby samobójstw wśród rolników w Indiach. Badania pokazują wzrost wskaźników ekonomicznych, jednak lokalnie wzrost zadłużenia związany z koniecznością ponoszenia kosztów zakupu nasion transgenicznej bawełny może prowadzić do samobójstw rolników^[5].

Wpływ na bioróżnorodność

Zwalczanie szkodników z użyciem insektycydów o szerokim działaniu prowadzi do niszczenia zarówno samych szkodników, jak i stawonogów będących ich naturalnymi wrogami. Dane z lat 1990 2010 zebrane z sześciu prowincji Chin pokazują wyraźny wzrost liczebności drapieżnych stawonogów. Pochodzące z pól bawełny Bt drapieżniki są korzystne dla znajdujących się w pobliżu upraw kukurydzy, orzeszków ziemnych i soi^[6]. W Indiach badano także zależności pośrednie. Pożyteczne stawonogi drapieżne i pasożytnicze mogłyby ulegać zatruciu za pośrednictwem mszyc żywiących się transgeniczną bawełną. Nie stwierdzono obecności białka Bt w mszycach. Wyniki wskazują, że bawełna Bt nie stwarza zagrożenia dla zwierząt żywiących się mszycami lub spadzią^[7]. Badania przeprowadzone w kilku krajach nie wykazały różnic w liczebności zwierząt niebędących szkodnikami pomiędzy polami bawełny Bt i polami z bawełną niemodyfikowaną^[8][9].

Stworzone odmiany Bt

Przypisy