Bayezid

Bayezid
أمير بايزيد
Ilustracja
książę (şehzade) osmański
Dynastia

Osmanowie

Data i miejsce urodzenia

1525
Stambuł

Data i miejsce śmierci

25 września 1561
Kazwin

Ojciec

Sulejman Wspaniały

Matka

Roksolana

Dzieci

Orhan,
Osman,
Abdullah,
Mahmud,
Mehmet/Murad,
Mihrumah,
Hatice,
Ayşe,
Hanzade

Bayezid, Bajazyd osm. لأمير بايزيد (ur. 1525 w Konstantynopolu, zm. 25 września 1561 w Kazwinie) – książę (şehzade) osmański, syn Sulejmana Wspaniałego i sułtanki Hürrem. Brat sułtana Selima. Był gubernatorem prowincji, kolejno: Anatolia, potem Rumelia, Kütahya, a następnie Amasyi.

Życiorys

Bayezid był synem sułtana Sulejmana Wspaniałego (1494–1566) i jego ulubionej nałożnicy, a potem żony, Roksolany (1505–1558).

Zasadą na dworze było, że książęta osmańscy wyznaczani byli do zarządzania jedną z prowincji w celu zdobycia doświadczenia w administracji. Bayezid został gubernatorem prowincji Anatolia. Jednak w 1553 roku, w czasie dwunastej wyprawy do Nachiczewanu, części obecnego Azerbejdżanu, powierzono mu, na czas nieobecności ojca, rządy w Edirne, będącym stolicą europejskiej części imperium osmańskiego – Rumelii. W czasie wyprawy wojennej starszy brat Bayezida, Mustafa, został stracony na rozkaz sułtana. Wieści o egzekucji spowodowały niepokoje we wszystkich częściach imperium, a oszust, twierdzący że on jest straconym Mustafą, wywołał w Rumelii bunt przeciwko Sulejmanowi. Mimo że bunt został stłumiony (przez wezyra Rüstem Paszę Opukovicia) Sulejman uważał, że jego syn Bayezid, reagował zbyt wolno[1].

Bunt

Sulejman miał pięciu synów. Jego drugi syn Mehmed zmarł w 1543 roku. Po egzekucji następcy tronu Mustafy w 1553 roku i śmierci młodszego Cihangira, który był słabego zdrowia, zostało dwóch pretendentów do tronu: Selim, późniejszy Selim II, i Bayezid. Selim był gubernatorem Manisy, a Bayezid gubernatorem Kütahyi – obie te prowincje leżały w prawie jednakowej odległości od Stambułu.

Sulejman ukończył 60 lat i współzawodnictwo między braćmi było już widoczne. Sulejman skarcił synów i zdecydował, by przenieść ich do odleglejszych prowincji – Selimowi powierzono władzę w Konyi, a Bayezidowi w Amasyi. Selim od razu posłuchał rozkazu. Bayezid natomiast poczuł się upokorzony, jako że Amasya była prowincją jego straconego brata Mustafy. Rozgniewany Sulejman oskarżył go o bunt i wspomógł starszego syna Selima w walce z nieposłusznym Bayezidem. Selim wraz z Sokollu Mehmedem Paszą, późniejszym wielkim wezyrem, pokonał brata w bitwie pod Konyą 29 maja 1559 roku[2].

Po buncie

Bayezid powrócił do Amasyi, a następnie z synami i niewielką armią uciekł do safawidzkiej Persji. Według dziennikarza i badacza Murata Bardakçıego Sokollu Mehmed Pasza wysłał za nim wojsko, ale zostało ono pobite przez siły Bayezida[3]. Chociaż szach Tahmasp I początkowo przyjął Bayezida, później uwięził go na żądanie Sulejmana. Zarówno Sulejman, jak i Selim słali do Persji posłów, by przekonać szacha do stracenia uciekiniera. W końcu 25 września 1561 roku Bayezid wraz z czterema synami zostali straceni w Persji przez osmańskich katów[4].

Rodzina

Miał liczne rodzeństwo: siostrę, sułtankę Mihrimah oraz braci Abdullaha, Mehmeda, Selima II i Cihangira, jak również braci przyrodnich, w tym księcia Mustafę.

Synowie

  • Orhan (ur. 1543 w Kütahyi, zm. 25.09.1561 w Kazwinie)
  • Osman (ur. 1545 w Kütahyi, zm. 25.09.1561 w Kazwinie)
  • Abdullah (ur. 1548 w Kütahyi, zm. 25.09.1561 w Kazwinie)
  • Mahmud (ur. 1552 w Kütahyi, zm. 25.09.1561 w Kazwinie)
  • Mehmet (ur. 1559 w Kütahyi, zm. 3.10.1561 w Bursie)

Córki

  • Mihrumah[5] (ur. 1547 w Kütahyi, zm. 1594 w Stambule)
  • Hatice (urodziła się i zmarła w 1550 w Kütahyi)
  • Ayşe (ur. 1553 w Kütahyi, zm. 1572 w Tokacie)
  • Hanzade (ur. 1556 w Kütahyi – ?)

Kultura masowa

Bayezid jest ważną postacią w tureckim serialu telewizyjnym Wspaniałe stulecie. Jako że akcja dzieje się na przestrzeni wielu lat, zagrało go kilku aktorów w różnym wieku, m.in. Aras Bulut İynemli (w sezonie czwartym).

Przypisy

  1. ↑ Artykuł o synach Sulejmana (tur.).
  2. ↑ Prof.Dr.Yaşar Yücel-Prof.Dr.Ali Sevim: Türkiye Tarihi II, AKDTYK yayınları, İstanbul,1990 str. 299-300.
  3. ↑ Habertürk Artykuł w gazecie Murat bardakçı's (tur.).
  4. ↑ Joseph von Hammer:Osmanlı Tarihi Vol II (streszczenie: Abdülkadir Karahan), Milliyet yayınları, İstanbul. s. 36–37.
  5. ↑ Turkey4, 2 maja 2006 [dostęp 2016-08-15] [zarchiwizowane z adresu 2006-05-02].

Galeria

Media użyte na tej stronie

Khourrem.jpg
Portret Roxelana (c. 1500-1558)
EmperorSuleiman.jpg
Delle tre versioni del ritratto di Solimano, ricordate dalle fonti come «di mano di Tiziano», ne sono giunte fino a noi solo due, iconograficamente diverse tra loro, ma entrambe riferibili alla bottega di Tiziano, piuttosto che alla sua mano. Ciò che per altro non vorrebbe dir nulla, perché molte opere di bottega venivano licenziate come autografe. Il primo ritratto di Solimano di stile tizianesco proviene dalla collezione dell’arciduca Ferdinando II d’Austria ed è registrato nell’inventario del castello di Ruhelust, nel 1596. Il quadro è stato esposto alla Mostra di Vienna nel 2007 come copia da Tiziano (Kunsthistorisches Museum, Gemäldegalerie, Inv.-Nr. 24291).
Tizian 121.jpg

This picture may record a lost portrait by Titian of the daughter of the Turkish Sultan, Suleiman the Magnificent. Giorgio Vasari, a sixteenth-century artist and biographer, said Titian was asked to paint portraits of Suleiman’s favourite wife, and her daughter Cameria.

The spiked wheel, used to identify St Catherine of Alexandria, transforms the sultan’s daughter into a saint. This may have seemed appropriate because at the time Alexandria was part of the Ottoman Empire
Şehzade Bayezid.jpg
This work is in the public domain in Turkey because it has been expropriated as national heritage or its copyright has expired. Article 27 of the Turkish copyright law states:

  • The protection period continues during the lifetime of the owner of the work and for 70 years after his death.
  • For works published after the death of their owner, the protection period is 70 years after the date of death.
  • In cases stated in the first paragraph of article 12, the protection period is 70 years from the date that the work is published, unless the owner of the work discloses his name before the expiry of this period.
  • In case the first owner of the work is a legal person, the protection period is 70 years from the date that the work is published.