Baza Sokołowska
| Autor | Marek Hłasko |
|---|---|
| Typ utworu | opowiadanie |
| Wydanie oryginalne | |
| Miejsce wydania | Polska |
| Język | polski |
| Data wydania | 1954 |
Baza Sokołowska – opowiadanie Marka Hłaski opublikowane w 1954.
Treść i charakter
Utwór opowiada o młodym Michale Kosewskim, który rozpoczyna pracę w bazie transportowej. Utwór skonstruowany jest zgodnie z zasadami socrealizmu – bohaterowie identyfikują się z wykonywaną przez siebie pracą, stanowią nie jednostki, a część kolektywu, sekretarz partii pełni rolę opiekuna i przewodnika, komunizm pomaga zwalczyć słabości bohatera, a całość kończy się optymistycznie[1]. Leszek Żuliński twierdził, że socrealistyczny charakter dzieła, w tym fragmenty agitacyjne, wpłynął na to, iż autor niezbyt to opowiadanie lubił i w późniejszych latach wolał o nim milczeć[2].
Okoliczności powstania i publikacji utworu
W latach 1952–1953 Hłasko pracował nad powieścią Sonata Marymoncka, której akcja opowiadała o ewolucji umysłowej Ryśka Lewadowskiego, chuligana, który zaczyna pracę w bazie transportowej, gdzie powoli dojrzewa do ideologii komunistycznej. Bohdan Czeszko poradził autorowi, aby jeden z wątków powstającej powieści wyodrębnił w postaci opowiadania. W ten sposób powstała Baza Sokołowska. W tomie Pierwszy krok w chmurach utwór datowany jest na 1951 rok, jednak z listów pisarza do matki wynika, że w rzeczywistości pracę nad nim Hłasko zakończył 14 maja 1954 roku[3]. Opowiadanie zostało opublikowane w "Sztandarze Młodych" w odcinkach w kwietniu 1954 roku. Zostało również włączone do debiutanckiego tomu Pierwszy krok w chmurach opublikowanego w 1956 roku.
Recepcja utworu
Utwór wywołał polemiki; niektórzy zarzucali Hłasce wulgarność i dosadność języka (np. list Zbigniewa Witkowskiego opublikowany w Sztandarze Młodych 11 maja 1954 roku). W maju 1954 roku Baza Sokołowska została opublikowana w Almanachu Młodych, wydanym przez Iskry w nakładzie 100 tysięcy egzemplarzy, będąc najdłuższym utworem zawartym w tym zbiorze.
Przypisy
- ↑ Joanna Pyszny Wstęp. W: Marek Hłasko: Pierwszy krok w chmurach ; Następny do raju. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydaw., 1999, s. XXXVI–XXXVII. ISBN 83-04-04460-9.
- ↑ Leszek Żuliński, Posłowie do: Marek Hłasko, Baza Sokołowska. Pierwszy krok w chmurach, KAW, Warszawa, 1988, s.78, ISBN 83-03-02155-9
- ↑ Joanna Pyszny Wstęp. W: Marek Hłasko: Pierwszy krok w chmurach ; Następny do raju. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydaw., 1999, s. XVIII. ISBN 83-04-04460-9.
Bibliografia
- Czyżewski A., Piękny dwudziestoletni, Kraków 2000, s. 100-101, 105.
- Joanna Pyszny Wstęp. W: Marek Hłasko: Pierwszy krok w chmurach ; Następny do raju. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydaw., 1999. ISBN 83-04-04460-9.