Bazooka
M1 Bazooka wraz z pociskami kumulacyjnymi | |
Państwo | |
---|---|
Rodzaj | |
Historia | |
Produkcja | 1942–1962 |
Dane techniczne | |
Kaliber | 60 mm[a] |
Wymiary | |
Długość | 1370 mm |
Masa | |
broni | 5,71 kg |
Inne | |
Prędkość pocz. pocisku | 81 m/s |
Zasięg maks. | 365 m |
Zasięg skuteczny | 109 m |
Przebijalność pancerza | 75 mm |
Bazooka – potoczna nazwa amerykańskiej ręcznej wyrzutni niekierowanych przeciwpancernych pocisków rakietowych z głowicą kumulacyjną. Granatnik przeciwpancerny stosowany przez wojska amerykańskie i na uzbrojeniu armii amerykańskiej do lat sześćdziesiątych XX wieku.
Słowo bazooka pochodzi od prymitywnego instrumentu ludowego o tej samej nazwie, prostej wersji puzonu.
Historia
Wstępne prace badawcze w dziedzinie ręcznej broni rakietowej rozpoczęto w USA w 1933 roku. W 1942 roku rozpoczęto produkcję seryjną 60 mm (2,36-calowych) granatników M1 Bazooka i stabilizowanych brzechwowo 60 mm kumulacyjnych pocisków rakietowych M6A3. Wyrzutnia była cienkościenną, obustronnie otwartą rurą o długości 1550 mm i masie 5,71 kg, wyposażoną w (początkowo) dwa chwyty pistoletowe, proste mechaniczne przyrządy celownicze i elektryczny układ odpalający zasilany z suchej baterii. Dla zwiększenia manewrowości, rura była skręcana z dwóch części i rozkładana na czas marszu. Etatową obsługę wyrzutni stanowiło dwóch żołnierzy: celowniczy i amunicyjny.
Wyrzutni M1 użyto po raz pierwszy w listopadzie 1942 roku w walkach w Afryce Północnej, gdzie egzemplarze broni zostały przechwycone przez Niemców i posłużyły im za bazę do skonstruowania swojej własnej, znacznie lepszej broni - Raketenpanzerbüchse Panzerschreck. Wersję rozwojową broni oznaczono M1A1 (uproszczona konstrukcja i ulepszony układ elektryczny, usunięcie chwytu przedniego). W kolejnych wzorach wyrzutni, oznaczonych symbolami M9 i M9A1, udoskonalono przyrządy celownicze (celownik optyczny), baterię elektryczną zastąpiono generatorem magneto-indukcyjnym (umieszczonym w uchwycie), a w przypadku M9A1 obsługę stanowił tylko jeden żołnierz.
Pod koniec lat czterdziestych XX wieku wprowadzono do uzbrojenia wojsk amerykańskich 88,9 mm (3,5-calową) ręczną wyrzutnię rakietową M20 Super Bazooka, wykonaną ze stopu na bazie aluminium, oraz nowy pocisk rakietowy o przebijalności pancerza zwiększonej prawie czterokrotnie do 280 mm i prawie trzykrotnie większej donośności. Używano jej w czasie wojny koreańskiej w latach 1950–1953. Obok pocisków kumulacyjnych (M28A2 HEAT) używano także zapalających pocisków fosforowych (T127E3/M30 WP), a obsługę stanowiło znów dwóch żołnierzy. W okresie późniejszym produkowano lżejszy model M20B1 z wyrzutnią z aluminium, oraz jego dalszą wersję M20A1/A1B1. Powstała także eksperymentalna trójstrzałowa M25 Three Shot Bazooka, montowana na trójnogu[1].
W roku 1962 88,9 mm Bazooka została zastąpiona w USA 66 mm wyrzutnią jednorazowego użytku M72 LAW.
Dane taktyczno-techniczne
Typ | M1A1 | M9A1 | M20A1/A1B1 |
---|---|---|---|
Kaliber (mm) (cale) | 60 (2,36) | 60 (2,36) | 88,9 (3,5) |
Masa broni (kg) | 5,71 | 7,00 | 6,50 |
Masa pocisku (kg) | 1,59 | 1,59 | 3,65 |
Długość broni (mm) | 1370 | 1550 | 1524 |
Donośność maksymalna (m) | 365 | 365 | 913 |
Donośność skuteczna (m) | 109 | 109 | 274/182 |
Prędkość początkowa pocisku (m/s) | 81 | 81 | 104 |
Grubość przebijanego pancerza (mm) | 75 | 75 | 280 |
Promień działania odłamków (m) | ? | ? | 25 - 45 |
Szybkostrzelność (strzały/minuta) | 4 | ? | 3 - 4 |
Obsługa | 2 | 1 | 2 |
Zobacz też
Uwagi
- ↑ Dane modelu M1
Przypisy
- ↑ John F. Loosbrock. New GI Weapons. „Popular Science”. 10/1950, s. 98-102, 1950. Nowy Jork.
Bibliografia
- P. Kupidura. Granatniki przeciwpancerne Bazooka M1, M9. „Nowa Technika Wojskowa”. 2004. ISSN 1230-1655.
- J. Szymański, R. Woźniak. Granatniki przeciwpancerne cz. 1. „Nowa Technika Wojskowa”. 1995. ISSN 1230-1655.
- Chris Bishop: The encyclopedia Weapons of World War II. Londyn: Barnes & Noble Books, 1998, s. 202. ISBN 0-7607-1022-8.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
US Flag with 48 stars. In use for 47 years from July 4, 1912, to July 3, 1959.
Soldier holding an M1 "Bazooka".
Autor: Carl Malamud, Licencja: CC BY 2.0
SI Neg. 2004-29586.15. Date: na....M1 Rocket Launcher, 60 mm, known as a "Bazooka"..Credit: Hugh Talman (Smithsonian Institution)