Bazooka

Bazooka
Ilustracja
M1 Bazooka wraz z pociskami kumulacyjnymi
Państwo

 Stany Zjednoczone

Rodzaj

granatnik przeciwpancerny

Historia
Produkcja

1942–1962

Dane techniczne
Kaliber

60 mm[a]

Wymiary
Długość

1370 mm

Masa
broni

5,71 kg

Inne
Prędkość pocz. pocisku

81 m/s

Zasięg maks.

365 m

Zasięg skuteczny

109 m

Przebijalność pancerza

75 mm

Bazooka – potoczna nazwa amerykańskiej ręcznej wyrzutni niekierowanych przeciwpancernych pocisków rakietowych z głowicą kumulacyjną. Granatnik przeciwpancerny stosowany przez wojska amerykańskie i na uzbrojeniu armii amerykańskiej do lat sześćdziesiątych XX wieku.

Słowo bazooka pochodzi od prymitywnego instrumentu ludowego o tej samej nazwie, prostej wersji puzonu.

Historia

Żołnierz z M1 Bazooka
Żołnierze amerykańscy z wyrzutniami M20 (Super Bazooka) i M9A1 (powyżej) w czasie wojny koreańskiej

Wstępne prace badawcze w dziedzinie ręcznej broni rakietowej rozpoczęto w USA w 1933 roku. W 1942 roku rozpoczęto produkcję seryjną 60 mm (2,36-calowych) granatników M1 Bazooka i stabilizowanych brzechwowo 60 mm kumulacyjnych pocisków rakietowych M6A3. Wyrzutnia była cienkościenną, obustronnie otwartą rurą o długości 1550 mm i masie 5,71 kg, wyposażoną w (początkowo) dwa chwyty pistoletowe, proste mechaniczne przyrządy celownicze i elektryczny układ odpalający zasilany z suchej baterii. Dla zwiększenia manewrowości, rura była skręcana z dwóch części i rozkładana na czas marszu. Etatową obsługę wyrzutni stanowiło dwóch żołnierzy: celowniczy i amunicyjny.

Wyrzutni M1 użyto po raz pierwszy w listopadzie 1942 roku w walkach w Afryce Północnej, gdzie egzemplarze broni zostały przechwycone przez Niemców i posłużyły im za bazę do skonstruowania swojej własnej, znacznie lepszej broni - Raketenpanzerbüchse Panzerschreck. Wersję rozwojową broni oznaczono M1A1 (uproszczona konstrukcja i ulepszony układ elektryczny, usunięcie chwytu przedniego). W kolejnych wzorach wyrzutni, oznaczonych symbolami M9 i M9A1, udoskonalono przyrządy celownicze (celownik optyczny), baterię elektryczną zastąpiono generatorem magneto-indukcyjnym (umieszczonym w uchwycie), a w przypadku M9A1 obsługę stanowił tylko jeden żołnierz.

Pod koniec lat czterdziestych XX wieku wprowadzono do uzbrojenia wojsk amerykańskich 88,9 mm (3,5-calową) ręczną wyrzutnię rakietową M20 Super Bazooka, wykonaną ze stopu na bazie aluminium, oraz nowy pocisk rakietowy o przebijalności pancerza zwiększonej prawie czterokrotnie do 280 mm i prawie trzykrotnie większej donośności. Używano jej w czasie wojny koreańskiej w latach 1950–1953. Obok pocisków kumulacyjnych (M28A2 HEAT) używano także zapalających pocisków fosforowych (T127E3/M30 WP), a obsługę stanowiło znów dwóch żołnierzy. W okresie późniejszym produkowano lżejszy model M20B1 z wyrzutnią z aluminium, oraz jego dalszą wersję M20A1/A1B1. Powstała także eksperymentalna trójstrzałowa M25 Three Shot Bazooka, montowana na trójnogu[1].

W roku 1962 88,9 mm Bazooka została zastąpiona w USA 66 mm wyrzutnią jednorazowego użytku M72 LAW.

Dane taktyczno-techniczne

TypM1A1M9A1M20A1/A1B1
Kaliber (mm) (cale)60 (2,36)60 (2,36)88,9 (3,5)
Masa broni (kg)5,717,006,50
Masa pocisku (kg)1,591,593,65
Długość broni (mm)137015501524
Donośność maksymalna (m)365365913
Donośność skuteczna (m)109109274/182
Prędkość początkowa pocisku (m/s)8181104
Grubość przebijanego pancerza (mm)7575280
Promień działania odłamków (m)??25 - 45
Szybkostrzelność (strzały/minuta)4?3 - 4
Obsługa212

Zobacz też

Uwagi

  1. Dane modelu M1

Przypisy

  1. John F. Loosbrock. New GI Weapons. „Popular Science”. 10/1950, s. 98-102, 1950. Nowy Jork. 

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States (1912-1959).svg
US Flag with 48 stars. In use for 47 years from July 4, 1912, to July 3, 1959.
Soldier with Bazooka M1.jpg
Soldier holding an M1 "Bazooka".
Bazookasmithsonian.jpg
Autor: Carl Malamud, Licencja: CC BY 2.0
SI Neg. 2004-29586.15. Date: na....M1 Rocket Launcher, 60 mm, known as a "Bazooka"..Credit: Hugh Talman (Smithsonian Institution)