Bazyli Hrynyk
| mitrat (infułat) | |
 Tablica pamiątkowa w cerkwi św. Mikołaja w Żelichowie poświęcona ks. B. Hrynykowi | |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 27 grudnia 1896 |
| Data i miejsce śmierci | 31 maja 1977 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Prezbiterat | 1921 |
Bazyli Hrynyk (ukr. Василь Гриник[1], Wasyl Hrynyk, ur. 27 grudnia 1896 w Koszelowie, zm. 31 maja 1977 w Przemyślu) – duchowny greckokatolicki, od 1967 r. do swej śmierci generalny wikariusz prymasa Polski ds. grekokatolików.
Życiorys
Urodził się w chłopskiej rodzinie w Koszelowie (obecnie rejon żółkiewski na Ukrainie, wówczas zabór austriacki). Ukończył gimnazjum we Lwowie (1915 r.) i został wcielony do armii Austro-Węgier, a pod koniec I wojny światowej – przydzielony do Armii Halickiej[2].
W 1918 wstąpił do Greckokatolickiego Seminarium Duchownego w Przemyślu. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1921 r. z rąk bp. Jozafata Kocyłowskiego.
Po święceniach pełnił szereg funkcji w kurii greckokatolickiej w Przemyślu i miejscowym seminarium. Bliski współpracownik przemyskiego ordynariusza bp. Kocyłowskiego. Członek kapituły greckokatolickiej diecezji przemyskiej i proboszcz parafii katedralnej w Przemyślu.
Aresztowany w 1945 r. razem z bp. Kocyłowskim i więziony w Rzeszowie. Przekazany sowieckim organom bezpieczeństwa, lecz po kilku dniach zwolniony. Uniknął powtórnego aresztowania w 1946 r. Po akcji „Wisła” łaciński duszpasterz w Wiercinach i Cyganku (1956-1968), na terenie ówczesnego województwa gdańskiego oraz Gdańsku (1957-1968), Marzęcinie (1957-1968), Bobolicach (1958-1963) i Szczecinku (1959-1963). Odprawiał nieformalne nabożeństwa w obrządku wschodnim w Cyganku i innych miejscowościach na Pomorzu. Starał się też informować Watykan o sytuacji grekokatolików w powojennej Polsce. Aresztowany powtórnie w 1954 r. i skazany na 6 lat więzienia. Wolność odzyskał w 1956 r. Od połowy lat pięćdziesiątych główny inicjator odrodzenia duszpasterstwa obrządku wschodniego w PRL. Od 1967 r. do swej śmierci generalny wikariusz prymasa Polski ds. grekokatolików i czołowa postać Ukraińskiej Cerkwi greckokatolickiej[3]. Od 1968 r. mieszkał w Przemyślu, tam też zmarł i został pochowany.
Jego imieniem nazwano ulice w Białym Borze i Pasłęku[4].
Przypisy
- ↑ Igor Hałagida: O. мітрат Василь Гриник, крилошанин Греко-Католицької Капітули... (pol.). www.soborcerkiew.net. [dostęp 2013-01-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-10)].
- ↑ 32 rocznica śmierci ks. mitrata Bazylego Hrynyka (pol.). cerkiew.paslek.com, 2009. [dostęp 2013-01-06].
- ↑ Роман Стороняк: Зберегти Церкву. Отець Василь Гриник — головна постать УГКЦ у повоєнній Польщі (ukr.). Patriyarkhat.org.ua. [dostęp 2013-01-06].
- ↑ Roman Storoniak: 33 rocznica śmierci ks.mitrata Bazylego Hrynyka (pol.). www.soborcerkiew.net, 2010-05-31. [dostęp 2013-01-06].
Bibliografia
- I. Hałagida, "Szpieg Watykanu". Kapłan greckokatolicki ks. Bazyli Hrynyk (1896–1977), Warszawa 2008.
- Igor Hałagida: Szpieg Watykanu. Kapłan greckokatolicki ks. Bazyli Hrynyk (1896-1977). Instytut Pamięci Narodowej, 2014. ISBN 978-83-7629-516-9.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Parnikoza, Licencja: CC BY-SA 4.0
Меморіальна дошка встановлена парафіянами церкви св. Миколая в Желіхово (Циганку) в пам'ять про свого першого настоятеля отця митрата Василя Гриника. Фото Івана Парнікози, 2019 р.