Bazylika Czterech Koronatów

Bazylika Czterech Koronowanych Świętych
*Basilica dei Santi Quattro Coronati*
	Kościół tytularny
	; Bazylika Czterech Koronowanych Świętych
Państwo	Włochy
Miejscowość	Rzym; Piazza dei Santi Quattro Coronati 20
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Najświętszego Zbawiciela, św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty na Lateranie
Bazylika mniejsza	od niepamiętnych czasów
Wezwanie	Czterech Koronatów
Wspomnienie liturgiczne	8 listopada
Historia
Data zakończenia budowy	IV wiek
Data poświęcenia	1116
Data odbudowy	IX i XII wiek
Dane świątyni
	Położenie na mapie Rzymu Bazylika Czterech Koronowanych Świętych
	Położenie na mapie Włoch Bazylika Czterech Koronowanych Świętych
	Położenie na mapie Lacjum Bazylika Czterech Koronowanych Świętych
	41°53′18″N 12°29′54″E/41,888333 12,498333
	Strona internetowa

Bazylika Czterech Koronowanych Świętych (wł. Basilica dei Santi Quattro Coronati) – kościół tytularny w Rzymie.

Świątynia ta jest kościołem rektoralnym parafii Najświętszego Zbawiciela, św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty na Lateranie oraz kościołem tytularnym, mającym również rangę bazyliki mniejszej^[1]. Jest też kościołem stacyjnym z czwartego poniedziałku Wielkiego Postu.

Lokalizacja

Bazylika znajduje się w XIX. Rione Rzymu – Celio przy Piazza dei Santi Quattro Coronati 20^[1]. Położona pomiędzy Koloseum a bazyliką św. Jana na Lateranie.

Patroni

Bazylika upamiętnia czterech żołnierzy i pięciu rzeźbiarzy, którzy nie chcieli wyrzec się religii chrześcijańskiej i odmówili złożenia ofiary bogu sztuki lekarskiej Asklepiosowi. Z tego powodu zostali skazani na śmierć przez cesarza Dioklecjana.

Śmierć męczenników przedstawiona została na XVII-wiecznym fresku znajdującym się w apsydzie kościoła.

Historia

Pierwszy kościół zbudowany został w IV lub V wieku. Pierwszą renowację przeprowadził papież Leon IV w IX wieku. Zniszczony podczas najazdu normańskiego w XI wieku został odbudowany przez papieża Paschalisa II na początku XII wieku – konsekrowany 20 stycznia 1116. Odbudowany kościół był mniejszy od poprzednika – m.in. pierwsze cztery przęsła dawnej bazyliki przekształcono w dziedziniec, a nawy boczne zabudowano i przekształcono w pomieszczenia mieszkalne klasztoru i pałacu kardynała^[2] W XIII wieku pałac kardynała został przekształcony w twierdzę, również bazylika została ufortyfikowana.^[2] W latach 1912-1914 bazylika została odnowiona, prace nadzorował Antonio Muñoz.^[3]

Architektura i sztuka

Przed bazyliką znajdują się dwa dziedzińce: pierwszy, będący atrium bazyliki z czasów Leona IV i drugi, powstały podczas odbudowy bazyliki za Paschalisa II w miejscu końca nawy.^[2]

Bazylika

Apsyda bazyliki

Pierwszy dziedziniec

Drugi dziedziniec − wejście do bazyliki

Bazylika jest trzynawowa, z transeptem i apsydą.^[2] Apsyda jest nieproporcjonalnie duża w stosunku do pozostałej części kościoła, wiąże się to z faktem, że bazylika została odbudowana mniejsza od wcześniejszej budowli, natomiast sama apsyda pochodzi ze starego kościoła.^[2] U góry, wzdłuż naw bocznych ciągną się matronea (galerie dla kobiet).^[2] Posadzka cosmatesca została wykonana przez mistrza Pawła w 1084 roku.^[2]

Wnętrze bazyliki

Matroneum

(c) Pierfelice Licitra, CC BY 3.0

Podłoga, cosmatesca z 1084 r.

Konchę apsydy zdobi fresk Chwały nieba, na którym Trója Święta jest adorowana przez Matkę Bożą, św. Jana Chrzciciela oraz licznych aniołów i świętych.^[2] Poniżej freski w dwóch rejestrach (siedem paneli na dole i cztery u góry) przedstawiają sceny z legendy o męczeństwie Czterech Koronowanych Męczenników.^[2] Malowidła w apsydzie wykonał w 1630 roku Giovanni da San Giovanni.^[2]

Apsyda

Koncha apsydy

Męczeństwo Czterech Koronatów, freski w apsydzie

Jeden z ołtarzy bocznych poświęcony jest św. Sebastianowi, przechowywana jest tutaj relikwia jego głowy.^[2] W ołtarzu znajduje się obraz autorstwa Giovanniego Baglione, przedstawiający święte Irenę i Lucynę opatrujące rany św. Sebastiana.^[2]

Kardynałowie prezbiterzy

Bazylika Czterech Koronatów jest jednym z kościołów tytularnych nadawanych kardynałom-prezbiterom (Titulus Sanctorum Quattuor Coronatorum)^[4].

Pierwszym znanym kardynałem kościoła Ss. IV Coronati był Fortunat, który sygnował dokumenty synodu rzymskiego w 595 roku. Udokumentowana, pełna lista jego następców jest znana dopiero od pontyfikatu Grzegorza VII (1073-85)^[5]:

Fortunat (595)
Teofano (745)
Konstantyn (761)
Leon (845–847)
Leon (853)
Leonin (869)
Stefan (882–885)
Teofilakt (963–964)
Jan (993)
Herman de Gavardo (ca.1080–1098)
Augustyn (1100-ca.1104)
Benedetto z Terra Maggiore OSB (obediencja Anakleta II ca.1135–1137/38)
- Arnaud de Via, in commendam (1321-1335)
Guillaume de Court OCist (1339–1350), in commendam (1350-1361)
Pierre Itier (1361–1364), in commendam (1364-1367)
Jean de Dormans (1369–1373)
Hughes de Montrelais (1375–1378, obediencja awiniońska 1378–ok. 1379, in commendam ok. 1379–1384)
Demetrius (1378–1387)
Jean de Neufchatel (obediencja awiniońska 1384–1392), in commendam (1392-1398)
Francesco Uguccione (1405–1412)
- Alfonso Carrillo de Albornoz (in commendam 1424–1434)
Louis de Luxembourg (1440–1443)
Alfonso Borja (1444–1455)
Luis Juan del Mila y Borja (1456–1510)
- Bernardino Lopez de Carvajal (in commendam 1510–1511)
Lorenzo Pucci (1513–1524, in commendam 1524–1531)
Antonio Pucci (1531–1541, in commendam 1541–1544)
Roberto Pucci (1544–1547)
Henrique de Portugal (1547–1580)
Giovan Antonio Facchinetti (1584–1591)
Giovanni Antonio Facchinetti de Nuce młodszy (1592–1606)
Giovanni Garzia Millini (1608–1627)
Girolamo Vidoni (1627–1632)
Francesco Boncompagni (1634–1641)
Cesare Facchinetti (1643–1671)
Francesco Albizzi (1671–1680)
Sebastiano Antonio Tanara (1696–1715)
Giovanni Patrizi (1716–1727)
Alessandro Aldobrandini (1731–1734)
Joaquín Fernández Portocarrero (1743–1747)
Giovanni Battista Mesmer (1747–1749)
Carlo Francesco Durini (1754–1769)
Christoph Anton von Migazzi (1775–1803)
Lodovico Micara OFMCap (1826–1837)
Giovanni Soglia Ceroni (1839–1856)
Antonino Saverio De Luca (1863–1878)
Américo Ferreira dos Santos Silva (1880–1899)
Pietro Respighi (1899–1913)
Giacomo della Chiesa (1914)
Victoriano Guisasola y Menéndez (1914–1920)
Karl Joseph Schulte (1921–1941)
Norman Thomas Gilroy (1946–1977)
Julijonas Vaivods (1983–1990)
Roger Mahony (1991-nadal)

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Chiesa rettoria santi Quattro Coronati al Laterano w serwisie Diocesi di Roma. [dostęp 2018-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-01)]. (wł.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Santi Quattro Coronati na Churches of Rome. [dostęp 2018-11-30]. (ang.).
↑ Legendarne wzgórza Rzymu – Celius na Zagubieni w Rzymie. [dostęp 2018-11-30].
↑ Bazylika Czterech Koronatów w bazie catholic-hierarchy.org (ang.) [dostęp 2018-11-30]
↑ Źródła do listy: H.W. Klewitz, Reformpapsttum und Kardinalskolleg, Darmstadt 1957 (XI/XII wiek); K. Eubel Hierarchia Catholica, vol. I-IV, 1913 (XIII-XVI wiek); S. Miranda, Titulus SS. IV Coronati (od XVI wieku do dzisiaj)

Linki zewnętrzne

Chris Nyborg, „Santi Quattro Coronati” (ang.)
Bazylika Czterech Koronatów w bazie catholic-hierarchy.org (ang.)

[DR-1] Chiesa rettoria santi Quattro Coronati al Laterano w serwisie Diocesi di Roma. [dostęp 2018-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-01)]. (wł.).

[ChR-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Santi Quattro Coronati na Churches of Rome. [dostęp 2018-11-30]. (ang.).

[LC-3] Legendarne wzgórza Rzymu – Celius na Zagubieni w Rzymie. [dostęp 2018-11-30].

[Ch-4] Bazylika Czterech Koronatów w bazie catholic-hierarchy.org (ang.) [dostęp 2018-11-30]

[5] Źródła do listy: H.W. Klewitz, Reformpapsttum und Kardinalskolleg, Darmstadt 1957 (XI/XII wiek); K. Eubel Hierarchia Catholica, vol. I-IV, 1913 (XIII-XVI wiek); S. Miranda, Titulus SS. IV Coronati (od XVI wieku do dzisiaj)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne