Bazylika kolegiacka Grobu Bożego w Miechowie

Bazylika kolegiacka Grobu Bożego w Miechowie
Distinctive emblem for cultural property.svg 333 z dnia 06.12.1971 r.
oraz 969 z 21.03.1978 r. (zespół klasztorny bożogrobców)[1]
bazylika mniejsza, kolegiata
kościół parafialny
Ilustracja
Bazylika Kolegiacka w Miechowie
Państwo Polska
Województwo małopolskie
MiejscowośćMiechów
Wyznaniekatolickie
Kościółrzymskokatolicki
ParafiaGrobu Bożego w Miechowie
WezwanieGrobu Pańskiego
Położenie na mapie Miechowa
Mapa konturowa Miechowa, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bazylika kolegiacka Grobu Bożego w Miechowie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Bazylika kolegiacka Grobu Bożego w Miechowie”
Położenie na mapie powiatu miechowskiego
Mapa konturowa powiatu miechowskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Bazylika kolegiacka Grobu Bożego w Miechowie”
Położenie na mapie gminy Miechów
Mapa konturowa gminy Miechów, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Bazylika kolegiacka Grobu Bożego w Miechowie”
Ziemia50°21′27″N 20°01′36″E/50,357500 20,026667

Kolegiata Grobu Bożego w Miechowie – miechowska kolegiata jest trzynawową trójprzęsłową bazyliką gotycką z XIV/XV wieku z fragmentami romańskimi z pierwszego trzydziestolecia XIII wieku, przebudowaną w stylu późnobarokowym w drugiej połowie XVIII wieku. Jest siedzibą Miechowskiej Kapituły Kolegiackiej. W 1996 roku uzyskała od Jana Pawła II tytuł Bazyliki mniejszej.

Architektura

Innocenty III, papież, potwierdza bożogrobcom w Miechowie nadanie Kazimierza Sprawiedliwego i przyjmuje klasztor pod swoją opiekę, 1208 rok
Pieczęć zakonu bożogrobców w Miechowie (ze zbiorów AGAD)
Wnętrze bazyliki
Kościół około 1918
  • Kruchta prowadząca do południowej nawy. Jest to kwadratowy dwukondygnacyjny budynek o ściętych narożnikach, nakryty płaską kopułą z obeliskiem na szczycie. Na zewnątrz kruchty we wnękach znajdują się dwie rzeźby: Ofiarowanie z XVII wieku oraz późnobarokowa św. Jadwiga Śląska. Na wysokich cokołach stoją rzeźby: św. Piotr, św. Paweł oraz postacie dwóch aniołów.
  • Pierwszy kościół pw. Grobu Pańskiego był zbyt mały, dlatego w latach 1235-1293 podjęto budowę nowego romańskiego kościoła, poświęconego przez bpa Prokopa. Miechowska świątynia znaczenia nabrała po opanowaniu Jerozolimy przez muzułmanów - Miechów był wówczas celem pielgrzymek całej ówczesnej Europy. W 1379 r. kościół spłonął w pożarze miasta. Gruntownie odbudowany w stylu gotyckim w latach 1394-1410, ulegał jeszcze kilkakrotnym pożarom (m.in. w 1506 r. i 1745 r.). Dzisiejszy wygląd pochodzi z przebudowy dokonanej w XVIII wieku w stylu barokowym. Przy prezbiterium są kaplica Ukrzyżowania i kaplica Matki Bożej Częstochowskiej oraz w otoczeniu krużganków Kaplica Grobu Bożego. Świątynia posiada wieżę zakończoną hełmem w kształcie ogromnej kuli z pozłacanym, podwójnym krzyżem bożogrobców i współczesną figurą Chrystusa.
    • Główny ołtarz kościoła rokokowo-klasycystyczny przedstawia scenę Zmartwychwstania. Ołtarze boczne są rokokowe.

W prezbiterium Bazyliki widnieje portret Makariusza, biskupa Jerozolimy z IV wieku, inicjatora budowy Bazyliki Grobu Bożego w Jerozolimie. W tle obrazu widoczny jest Grób Pański.

  • Klasztor, dawniej bożogrobców z krużgankami
  • Kaplica Grobu Chrystusa na dziedzińcu wewnętrznym klasztoru znajduje się – gotycko-renesansowa kopia kaplicy w Jerozolimie, w niej Grób Pański oraz kopia Całunu Turyńskiego. Miechowska kopia Grobu Pańskiego została zbudowana około 1530 roku w linii wschód-zachód, tak jak grób w Jerozolimie. Odpowiada opisowi biblijnemu: łoże grobowe znajduje się po prawej stronie (pomieścić może pięć osób), posiada małe wejście, (by zajrzeć do środka trzeba się przed nim mocno schylić), zasunąć go można dużym kamieniem. Wymiary wewnętrzne są bardzo zbliżone lub identyczne w stosunku do pierwowzoru jerozolimskiego. Z okresu budowy grobu pochodzą prawdopodobnie renesansowe malowidła zdobiące jego kopułę, odkryte na przełomie lat 2008-2009[2].

Przypisy

  1. ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie. 2021-09-30. [dostęp 18.04.2010].
  2. ↑ "Bożogrobcy z Miechowa" (pol.). Dziennik Polski, 25 kwietnia 2009. [dostęp 2009-04-30].

Bibliografia

  • Beata Skrzydlewska, Architektura i sztuka Kościoła pod wezwaniem Grobu Świętego. [w:] Bożogrobcy w Polsce. Wyd. Miechowskie Towarzystwo 1163 roku, Instytut Wydawniczy Pax, Miechów – Warszawa 1999, s. 221-225. ISBN 83-211-1261-7

Linki zewnętrzne

Bazyliki mniejsze w Polsce
Archikatedry
Katedry
Konkatedry
Kolegiaty
Klasztorne
Poklasztorne
Pozostałe

Media użyte na tej stronie

Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
AGAD Potwierdzenie Innocentego III nadania klasztoru w Miechowie 1.jpg
Innocenty III, papież, potwierdza bożogrobcom w Miechowie nadanie Kazimierza Sprawiedliwego i przyjmuje klasztor pod swoją opiekę.

Język: łacina,

Opis zewnętrzny: oryg., 1 k. pergaminowa, 21,2 x 18,8 + 2,6 cm; brak bulli
Bazylika pw. Grobu Bożego.jpg
Autor: Ryszard Deńca, Licencja: CC BY-SA 4.0
Bazylika pw. Grobu Bożego
Miechow - kosciol - Kirche 1918 (71219290).jpg
Tytuł: Miechów : kościół = Kirche
Adres wydawniczy: Kielce ; Busko ; Pińczów : Nakł. St. Saneckiego, [1918] ([miejsce nieznane : drukarz nieznany])
Gatunek: pocztówka
Forma i typ: pocztówki
Opis fizyczny: [1] karta : ilustracja ; 9x14 cm
Tytuł z nadruku na awersie. Na awersie reprodukcja fotografii Stanisława Saneckiego. Na awersie oznaczenie: 31834. Data na podstawie korespondencji na rewersie pocztówki.
Miechów location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map