Belgia

Królestwo Belgii

Koninkrijk België
Royaume de Belgique
Königreich Belgien

(c) Sodacan, Katepanomegas, CC BY-SA 3.0 Flaga Herb
Dewiza: (niderl.) Eendracht maakt macht (fr.) L’union fait la force (niem.) Einigkeit macht stark (W jedności siła)
Hymn: Brabançonne (Brabantka, Brabansona)
Konstytucja	Konstytucja Belgii
Język urzędowy	niderlandzki, francuski, niemiecki
Stolica	Bruksela
Ustrój polityczny	demokratyczny
Typ państwa	monarchia konstytucyjna, federacja
Głowa państwa	król Filip I Koburg
Następczyni tronu	księżna Elżbieta
Szef rządu	premier Alexander De Croo
Powierzchnia  • całkowita  • wody śródlądowe	30 528[a][1] km² 6,4%
Liczba ludności (2021)  • całkowita   • gęstość zaludnienia	11 778 842[2] 385 osób/km²
PKB (2017)  • całkowite   • na osobę	494,7 mld[3] USD 43 582[3] USD
PKB (PSN) (2017)  • całkowite   • na osobę	528,5 mld[3] dolarów międzynar. 46 553[3] dolarów międzynar.
Waluta	1 euro = 100 centów
Niepodległość	od Królestwa Zjednoczonych Niderlandów (ogłoszenie: 4 października 1830; uznanie przez Holandię: 1839)
Religia dominująca	katolicyzm
Strefa czasowa	UTC +1 – zima UTC +2 – lato
Kod ISO 3166	BE
Domena internetowa	.be
Kod samochodowy	B
Kod samolotowy	OO
Kod telefoniczny	+32

Belgia, Królestwo Belgii (niderl. Koninkrijk België, fr. Royaume de Belgique, niem. Königreich Belgien) – państwo federacyjne w zachodniej Europie, w południowych Niderlandach. Belgia jest członkiem Unii Europejskiej, ONZ oraz NATO.

Graniczy od południa z Francją (620 km) i z Luksemburgiem (148 km), od wschodu z Niemcami (167 km) i od północy z Holandią (450 km). Łączna długość granic lądowych wynosi 1385 km, ponadto istnieje 64 km fragment wybrzeża Morza Północnego na zachodzie. Podzielona jest na trzy strefy językowe: francuską, niderlandzką i niemiecką.

Geografia

• Geograficzny środek Belgii: 50.596498935082835, 5.104640724332736 Braives

• Najwyższy punkt: Signal de Botrange 694 m n.p.m.
• Najniższy punkt: Morze Północne 0 m n.p.m.

Większą część powierzchni Belgii stanowią peryglacjalne i aluwialne niziny; w północnej części płaska, częściowo zabagniona równina Flandrii (tzw. Belgia Niska), oddzielona od morza wałem wydm (wys. do 20 m), oraz pagórkowata i piaszczysta kraina Kempen (wys. do 95 m); w środkowej części (Belgia Średnia) wysoczyzna Brabancji (wys. 100–200 m) zbudowane głównie z glin i piasków trzeciorzędowych pokrytych lessem oraz wzgórza Hainaut (na zachodzie) zbudowane z utworów glinianych.

Największe miasta: Bruksela (stolica), Liège, Antwerpia, Gandawa, Charleroi, Brugia, Namur. Więcej o miastach zobacz w artykule miasta w Belgii.

Wody powierzchniowe

Belgia leży w zlewisku Morza Północnego, i prawie całe jej terytorium należy do dorzecza dwóch rzek: Skaldy i Mozy (ich źródła znajdują się na terenie Francji, a ujścia na terenie Holandii). Skalda w granicach Belgii ma długość 200 km – wraz z dopływami (m.in. Leie, Dender, Senné i Rupel) oraz kanałami tworzy rozgałęziony system wodny Flandrii. Moza (w granicach Belgii) ma 183 km, większość rzek Walonii to jej dopływy; na pewnym odcinku stanowi granicę między Belgią a Holandią. Belgijskie rzeki mają mały spadek, są połączone siecią kanałów i wykorzystywane do żeglugi. We Flandrii znajduje się też gęsta sieć kanałów odwadniających poldery.

Historia

Przed utworzeniem Belgii

Przed zajęciem terenów obecnej Belgii przez wojska Republiki rzymskiej w 57 roku p.n.e. jej obszar zamieszkiwali Celtowie^[4]. Przez kolejne setki lat tereny te znajdowały się we władaniu Rzymu (część prowincji Galia – Gallia Belgica). Od III wieku rozpoczęła się chrystianizacja prowincji. Od roku 486 obszar dzisiejszej Belgii stał się częścią państwa germańskich Franków. Po traktacie w Verdun w roku 843 został on podzielony pomiędzy Francję i państwo Lotara.

Współczesny kryzys tożsamości belgijskiej^[5] i walka o zachowanie jedności kraju to wynik niejako „mechanicznego” zespolenia różnych regionów o często odmiennych dążeniach, kulturze, dawniej nie zawsze w przyjaźni. W średniowieczu obszary należące dziś do Belgii zajmowały następujące kraje:

• Biskupstwo Leodium
• Księstwo Limburgii
• Hrabstwo Hainaut
• Hrabstwo Flandrii
• Hrabstwo Namur
• Księstwo Brabancji

W XV wieku obecna Belgia była częścią Burgundii, a w roku 1477 została przejęta przez Austrię cesarza Maksymiliana I. W latach 1556–1714 należała do Hiszpanii, a następnie znowu do Austrii (1714–1794), Francji (1794–1814), a w okresie 1814–1830 była połączona z Holandią – Królestwo Niderlandów.

Podczas panowania Habsburgów w Niderlandach Południowych zaczęła kształtować się belgijska świadomość narodowa, której pierwszym wyraźnym przejawem był przewrót brabancki (1789).

Belgia

Dopiero jednak w roku 1830 Belgia stała się niezależnym państwem. Niepodległość zdobyła w wyniku powstania przeciwko dominacji holenderskiej (rewolucja belgijska)^[6]. Na konferencji w Londynie w 1839 ustalono granice i neutralność Belgii^[7]. 3 sierpnia 1914, na początku I wojny światowej, Niemcy zaatakowały neutralną Belgię, co spowodowało przystąpienie Wielkiej Brytanii do wojny przeciw Niemcom. Na mocy traktatu wersalskiego do Belgii przyłączono niemieckie okręgi Eupen i Malmedy. W 1925 Belgia została stroną paktu reńskiego. W 1940 roku ponownie neutralna Belgia została zaatakowana, tym razem przez hitlerowskie Niemcy. Po zakończeniu II wojny światowej Belgia porzuciła neutralność i stała się członkiem NATO, a także została jednym z członków założycieli Wspólnoty Europejskiej. Z Holandią i Luksemburgiem Belgia stworzyła w roku 1948 unię celną, a 1960 unię gospodarczą – powstał Benelux. W roku 1960 niepodległość uzyskała największa kolonia tego państwa Kongo Belgijskie, a w roku 1962 terytoria mandatowe Rwanda i Burundi.

W XX wieku dochodziło do stopniowego podziału na dwie strefy językowe: położoną na północy Flandrię (język niderlandzki) i na południu Walonię (język francuski). Spowodowało to w 1963 roku formalny podział Belgii na trzy regiony: Flandrię, Walonię i Region Stołeczny Brukseli. W roku 1993 doszło do przekształcenia Belgii w państwo federalne z trzema regionami o szerokiej autonomii. W 2007 spór o dalszą reformę i większą samodzielność Flandrii przyczynił się do kłopotów ze sformowaniem rządu federalnego^[8]. Od czerwca 2010 roku do grudnia 2011 w Belgii trwał najdłuższy we współczesnej Europie kryzys rządowy.

Ustrój polityczny

Król Belgów Filip I

Belgia jest monarchią konstytucyjną. Konstytucja Belgii została przyjęta w roku 1831, po zwycięstwie rewolucji sierpniowej 1830 roku. Była rewidowana siedmiokrotnie: w 1893, 1919, 1970, 1980, 1988, 1993, 2001.

Parlament składa się z dwóch izb:

• Izby Deputowanych, w której skład wchodzi 150 deputowanych wybieranych w wyborach bezpośrednich, zgodnie z systemem proporcjonalnym.
• Senatu, który jest wybierany zarówno w wyborach bezpośrednich (25 przez społeczność flamandzką, 15 przez Walonów), jak również przez rady prowincjonalne. W senacie zasiada również potomstwo panującego monarchy.

Partie polityczne

Belgijskie partie polityczne: Flamandzcy Liberałowie i Demokraci (Open Vlaamse Liberalen en Democraten, O-VLD), Chrześcijańscy Demokraci i Flamandowie (Christen-demokratisch en Vlaams, CD&V), frankofońska Partia Socjalistyczna (Parti Socialiste, PS), Ruch Reformatorski (Mouvement Réformateur, MR), Interes Flamandzki (Vlaams Belang, VB), flamandzka Partia Socjalistyczna (Socialistische Partij Anders, sp.a), frankofońska Partia Ekologiczna (Ecolo), Centrum Demokratyczno-Humanistyczne (Centre démocrate humaniste, cdH), flamandzka Partia Ekologiczna (Groen), Nowy Sojusz Flamandzki (Nieuw-Vlaamse Alliantie, N-VA), Front Narodowy (Front National, FN), Spirit, Vivant.

Podział administracyjny

Regiony i prowincje Belgii

Belgia jest państwem federacyjnym. Każdy z 3 regionów Belgii ma własną władzę ustawodawczą – Radę Regionalną.

Antwerpia

Flandria
Wschodnia

Brabancja
Flamandzka

Hainaut

Liège

Limburgia

Luksemburg

Namur

Brabancja Walońska

Flandria
Zachodnia

      Region Flamandzki

      Region Waloński

      Region Stołeczny Brukseli

Polityka zagraniczna

Członkostwo w organizacjach międzynarodowych

Belgia jest członkiem założycielem Rady Europy^[9].

Demografia

Demografia Belgii (1948–2009)

Językami urzędowymi są w Belgii francuski, niderlandzki i niemiecki. Większa część populacji (56–60%) posługuje się językiem niderlandzkim, około 40–44% francuskim, bądź walońskim i zaledwie 1% niemieckim.

Grupy etniczne: Flamandowie – 57%, Walonowie – 33%^[10].

Miasta

Bruksela

Antwerpia

Najludniejsze miasta Belgii (powyżej 100 tysięcy mieszkańców w 2012 roku):

Miasto	Liczba ludności	Powierzchnia [km²]	Prowincja
Bruksela	1 124 497	161,38 km²	Region Stołeczny Brukseli
Antwerpia	493 920	204,5 km²	Antwerpia
Gandawa	248 285	156,18 km²	Flandria Wschodnia
Charleroi	202 981	102,1 km²	Hainaut
Liège	195 076	69,4 km²	Liège
Brugia	116 342	138,4 km²	Flandria Zachodnia
Namur	109 686	175,7 km²	Namur

Struktura etniczna

Źródło: Joshua Project

Gospodarka

Jedno z najlepiej rozwiniętych państw Europy. PKB wyniósł 254 mld euro (30 001 euro na 1 mieszkańca). Podatki w Belgii należą do najwyższych w Europie i stanowią 47% PKB. Wskaźnik Giniego, czyli poziom rozpiętości w dochodach, wynosi 27. Belgia ma również najwyższy na świecie eksport per capita. W ostatnich latach udało się także zmniejszyć zadłużenie ze 120% PKB w 1980 roku do obecnych 90% PKB. Podstawą gospodarki jest wysoko rozwinięty przemysł (głównie hutniczy, maszynowy, elektrotechniczny, spożywczy, chemiczny, włókienniczy) oraz wysokotowarowe rolnictwo (hodowla bydła, trzody; uprawa zbóż, buraków cukrowych). Antwerpia jest największym w świecie ośrodkiem szlifowania diamentów. Liczne atrakcyjne miejscowości turystyczne, między innymi: Antwerpia, Bruksela, Gandawa, Brugia. Belgia posiada siedem reaktorów jądrowych, które w 2013 roku wyprodukowały 52% energii elektrycznej oraz ok. 20% całkowitego zużycia energii w kraju. W 2003 rząd Belgii przyjął ustawę obejmującą zakaz budowy nowych elektrowni jądrowych oraz program wyłączenia wszystkich pracujących reaktorów jądrowych do 2025 roku, gdy ich wiek osiągnie 40 lat. Jednocześnie nowe moce powstaną w energetyce gazowej i wiatrowej^[11]. Największym przedsiębiorstwem belgijskim (mającym centralę na terenie Belgii) jest międzynarodowy koncern browarniczy Anheuser-Busch InBev, z główną siedzibą w Leuven. Jest to również jedyna belgijska firma znajdująca się na liście 500 największych korporacji świata pisma Fortune^[12].

Emisja gazów cieplarnianych

Łączna emisja równoważnika dwutlenku węgla z Belgii wyniosła w 1990 roku 142,040 Mt, z czego 116,003 Mt stanowił dwutlenek węgla. W przeliczeniu na mieszkańca emisja wyniosła wówczas 11,593 t dwutlenku węgla, a w przeliczeniu na 1 dolar PKB 380 kg. Na drugim miejscu była emisja metanu, następnie podtlenku azotu i gazów fluorowanych. Po roku 1990 poziom emisji wahał się, przy czym w XX w. raczej powoli rósł, a w XXI w. przeważnie powoli opadał. W 2018 roku emisja dwutlenku węgla pochodzenia kopalnego wyniosła 105,752 Mt, a w przeliczeniu na mieszkańca 9,197 t i w przeliczeniu na 1 dolar PKB 214 kg. Różne branże były odpowiedzialne za tę emisję w podobnym stopniu^[13].

Turystyka

W 2015 roku kraj ten odwiedziło 8,033 mln turystów (1,8% więcej niż w roku poprzednim), generując dla niego przychody na poziomie 11,736 mld dolarów^[14].

Na terenie Belgii w 2019 znajdowało się 115 kąpielisk wyznaczonych zgodnie z przepisami dyrektywy kąpieliskowej. Wśród nich 42 znajdowały się na wodach przybrzeżnych, 64 na jeziorach, a 9 na rzekach. Jakość wody oceniono jako doskonałą w 98 z nich, a jako niedostateczną w 1^[15].

Transport

Transport drogowy

Transport drogowy w Belgii odbywa się po 145 850 km dróg, w tym 117 701 km o nawierzchni asfaltowej, w tym 1682 km autostrad (w całości bezpłatnych i oświetlonych na całej długości). Pod względem gęstości sieci dróg kołowych Belgia zajmuje pierwsze miejsce w Europie, pod względem gęstości autostrad drugie (po Holandii). Szkielet sieci transportu drogowego stanowią autostrady oraz obwodnice autostradowe wszystkich większych miast kraju. Ze względu na swoje położenie, Belgia jest ważnym krajem tranzytowym. Największymi węzłami transportu samochodowego są Bruksela, Antwerpia i Liège.

Transport kolejowy

Bruxelles Midi

Belgia posiada znakomicie rozwiniętą sieć kolejową o długości 3437 km (2003) z czego 2701 km jest zelektryfikowane, w większości napięciem stałym 3 kV, z wyjątkiem około 80 km linii dużych prędkości, które zelektryfikowano napięciem przemiennym 25 kV/50 Hz. 2563 km szlaków kolejowych posiada co najmniej dwa tory. Gęstość linii kolejowych wynosi 11,5 km/na 100 km², co daje Belgii pierwsze miejsce w Europie.

Krajowe przewozy pasażerskie prowadzi państwowa kolej SNCB/NMBS. Jakość usług jest wysoka, pociągi kursują z wysoką punktualnością, w regularnych odstępach czasu, maximum dwugodzinnych, na głównych liniach co godzinę i częściej. Typowe prędkości maksymalne pociągów pasażerskich na głównych trasach wynoszą od 120 km/h do 160 km/h, na odcinku Louvain – Liège nawet 200 km/h.

Przewozy międzynarodowe są również prowadzone przez SNCB/NMBS przy współpracy z zarządami kolejowymi sąsiednich państw – Niemiec (DB), Francji (SNCF), Holandii (NS) i Luksemburga (CFL) – lub przez przewoźników, w których SNCB/NMBS posiada udziały (Eurostar, Thalys).

Przewozy towarowe prowadzi SNCB/NMBS oraz przewoźnicy z sąsiednich państw, również prywatni.

Liczba pasażerów korzystających z kolei systematycznie wzrasta, w roku 2001 wyniosła 160,3 mln, z czego 13,8 mln w ruchu międzynarodowym.

Komunikacja miejska

Komunikacja miejska w Belgii jest obsługiwana przez kilku przewoźników o zasięgu regionalnym: De Lijn (działający we Flandrii), TEC (działający w Walonii) oraz STIB/MIVB (działający w regionie Brukseli). Ze względu na wysoką gęstość zaludnienia kraju i jego organizację terytorialną oraz niewielką liczbę przewoźników w zasadzie nie ma rozróżnienia między autobusową komunikacją miejską i podmiejską.

W czterech miastach (Antwerpia, Bruksela, Gandawa, Charleroi) istnieją sieci tramwajowe, ponadto w eksploatacji jest także linia tramwajowa o długości 67 km wzdłuż całego belgijskiego wybrzeża (łącząca miejscowości wypoczynkowe De Panne i Knokke-Heist).

Sieć metra działa jedynie w Brukseli, chociaż istniały plany budowy metra także w Charleroi (część infrastruktury tramwajowej projektowano tak, by mogła być bazą dla przyszłych sieci metra). W Antwerpii, Brukseli oraz Charleroi istnieje także premetro: tramwaje, które jeżdżą na pewnych odcinkach pod ziemią.

Ze względu na wysoką gęstość sieci kolejowej i wysoką częstotliwość kursowania pociągów, a także zintegrowane systemy taryfowe, rolę komunikacji miejskiej i podmiejskiej pełnią często pociągi SNCB.

Transport lotniczy

(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de

Antwerpia

Balen

Bruksela

Bruksela-Charleroi

Grimbergen

Hasselt

Kortrijk-Wevelgem

Liège

Namur

Ostenda-Brugia

Sint Denijs-Westrem

Spa-La Sauvenière

Westkapelle

Zoersel-Oostmalle

Porty lotnicze w Belgii

W 1999 roku Belgia posiadała ok. 42 lotniska w tym 24 z pasami startowymi o nawierzchni twardej w tym 6 o długości powyżej 3000 m. Najważniejszymi portami lotniczymi są port lotniczy Bruksela (znany dawniej jako Bruxelles-Zaventem oraz Brussel Nationaal/Bruxelles-National) pod Brukselą (16 179 733 pasażerów w roku 2005), oraz port lotniczy Bruksela-Charleroi (znany szerzej jako Aéroport de Charleroi Bruxelles-Sud – 1 873 349 pasażerów w roku 2005, wyłącznie tanich linii). W transporcie towarów drogą lotniczą główną rolę odgrywają porty lotnicze Bruxelles-National oraz Liège-Bierset.

Transport wodny

Transport wodny jest szeroko wykorzystywany w transporcie towarów. Belgia ma 2043 km wodnych szlaków śródlądowych w tym 1532 km otwartych dla żeglugi. Najważniejszym z nich jest kanał Alberta łączący autonomiczny port w Liège (drugi w Europie pod względem przeładunku towarów) z Antwerpią.

W transporcie morskim główną rolę odgrywa port w Antwerpii (drugi w Europie i czwarty na świecie pod względem ilości przeładowywanych towarów), dynamicznie rozwija się też port w Zeebrugge dzięki możliwości obsługi statków olbrzymów oraz statków z ciekłym gazem ziemnym. Dzięki rozwiniętemu systemowi kanałów do portów w Gandawie i Brukseli również zawijają statki pełnomorskie.

Morska flota handlowa Belgii to 22 statki o tonażu powyżej 1 tys. GRT (1999), w tym 7 drobnicowców, 8 chemikaliowców i 7 tankowców. Łączna nośność statków wynosiła ok. 57 347 DWT.

Transport rurociągowy

Na terenie Belgii znajduje się 161 km rurociągów transportujących ropę naftową, 1167 km służących do transportu produktów naftowych oraz 3301 km rurociągów gazu ziemnego.

Siły zbrojne

Belgia dysponuje trzema rodzajami sił zbrojnych: siłami lądowymi, marynarką wojenną oraz siłami powietrznymi^[16]. Uzbrojenie sił lądowych Belgii (2014) składało się z: 52 czołgów oraz 3295 opancerzonych pojazdów bojowych^[16]. Marynarka wojenna Belgii dysponowała: 2 okrętami obrony przybrzeża, pięcioma okrętami obrony przeciwminowej oraz dwoma fregatami^[16].

Wojska belgijskie w 2016 roku liczyły 35 tys. żołnierzy służby czynnej oraz 6,5 tys. rezerwistów. Według rankingu Global Firepower 2016 belgijskie siły zbrojne stanowią 65 siłę militarną na świecie, z rocznym budżetem na cele obronne w wysokości 5,08 mld dolarów (USD)^[16].

Oświata

Katholieke Universiteit Leuven

Oświata w Belgii, zachowując jednolitą strukturę systemu szkolnego, ma trzy władze oświatowe, trzy obowiązujące programy nauczania i trzy modele kształcenia. Jest to spowodowane podziałem państwa na trzy strefy językowe. Edukacja jest obowiązkowa do 18 roku życia.

Media

W Belgii działa radio i telewizja. Stacje państwowe nadają programy w trzech językach: francuskim (Radio-Télévision Belge de la Communauté française, RTBF), flamandzkim (Vlaamse Radio en Televisie, VRT) i niemieckim (Belgisches Rundfunk und Fernsehzentrum der Deutschsprachigen Gemeinschaft, BRT). Wśród stacji prywatnych najpopularniejsze to: RTL-TVI – nadająca programy dla Brukseli i regionu Walonii, Télévision Indépendante – stacja komercyjna nadająca w języku francuskim, oraz Vlaamse Televisie Maatschappij – stacja komercyjna nadająca w języku flamandzkim. Najpopularniejszym kanałem we Flandrii jest één.

Religia

W XIX wieku jednym z bodźców do powstania tego państwa był katolicyzm, gdyż dla mieszkańców Flandrii nie do zaakceptowania był antykatolicki kalwinizm Niderlandów. Ruch antyklerykalny początkowo rozwijał się tam słabo, później zaczął się wzmagać na wzór francuski.

Struktura religijna kraju w 2018 roku według CIA World Factbook^[17]:

• katolicyzm – 57,1%
• brak religii – 29,3%
• islam – 6,8%
• protestantyzm – 2,3%
• pozostali chrześcijanie – 2,8%
• inne religie – 1,7%.

Uwagi

Przypisy

Linki zewnętrzne

 Wikimedia Atlas: Belgia – wikiatlas z mapami w Wikimedia Commons

• Strona oficjalna rządu Belgii (fr. • niderl. • ang. • niem.)

Monarchie na świecie

Absolutne	Arabia Saudyjska Brunei Eswatini Watykan Oman
Konstytucyjne	Andora Bahrajn Belgia Bhutan Dania Hiszpania Holandia Japonia Jordania Kambodża Katar Kuwejt Lesotho Liechtenstein Luksemburg Malezja Maroko Monako Norwegia Szwecja Tajlandia Tonga Zjednoczone Emiraty Arabskie Commonwealth realms Antigua i Barbuda Australia Bahamy Belize Grenada Jamajka Nowa Zelandia Papua-Nowa Gwinea Saint Kitts i Nevis Saint Lucia Saint Vincent i Grenadyny Kanada Tuvalu Wielka Brytania Wyspy Salomona
Elekcyjne	Kambodża Malezja Watykan Zjednoczone Emiraty Arabskie
Plemienne	Ghana Aszanti Dagomba Uganda Ankole Buganda Bunyoro Busoga Rwenzururu Toro Wallis i Futuna Alo Sigave Uvea Inne Maorysi (Nowa Zelandia) Jogjakarta (Indonezja) Zululand (RPA)

Członkostwo w organizacjach międzynarodowych

Unia Europejska

Państwa członkowskie	Austria Belgia Bułgaria Chorwacja Cypr Czechy Dania Estonia Finlandia Francja Grecja Hiszpania Holandia Irlandia Litwa Luksemburg Łotwa Malta Niemcy Polska Portugalia Rumunia Słowacja Słowenia Szwecja Węgry Włochy
Terytoria specjalne wchodzące w skład Unii na podst. art. 349 TFUE	Azory (port.) Gujana Francuska (fr.) Gwadelupa (fr.) Madera (port.) Majotta (fr.) Martynika (fr.) Reunion (fr.) Saint-Martin[A](fr.) Wyspy Kanaryjskie (hiszp.)
Oficjalni kandydaci	Albania Czarnogóra Islandia Macedonia Północna Mołdawia Serbia Turcja Ukraina
Potencjalni i stowarzyszeni kandydaci	Bośnia i Hercegowina Gruzja Kosowo Maroko
Byłe państwa członkowskie UE	Wielka Brytania (1973–2020)
Terytoria, które wchodziły w skład EWG/UE	Algieria (1958–1962 jako de iure część Francji) Grenlandia (1973–1985) Saint-Pierre i Miquelon (1976–1985 jako departament zamorski Francji) Saint-Barthélemy[B] (1.12.2009–31.12.2011)

1. ↑ do 22 lutego 2007 wchodził w skład UE jako integralna część Gwadelupy, ponownie jako część Unii od 1 grudnia 2009
2. ↑ do 22 lutego 2007 wchodził w skład UE jako integralna część Gwadelupy

Strefa euro

Członkowie UGiW i UE	Austria Belgia Chorwacja Cypr Estonia Finlandia Francja Grecja Hiszpania Holandia Irlandia Litwa Luksemburg Łotwa Malta Niemcy Portugalia Słowacja Słowenia Włochy
Członkowie UGiW spoza UE	Andora Monako San Marino Watykan
Pozostałe państwa i terytoria spoza UE	Czarnogóra Kosowo

Rada Europy

Państwa członkowskie	Albania Andora Armenia Austria Azerbejdżan Belgia Bośnia i Hercegowina Bułgaria Chorwacja Cypr Czarnogóra Czechy Dania Estonia Finlandia Francja Grecja Gruzja Hiszpania Holandia Irlandia Islandia Liechtenstein Litwa Luksemburg Łotwa Macedonia Północna Malta Mołdawia Monako Niemcy Norwegia Polska Portugalia Rumunia San Marino Serbia Słowacja Słowenia Szwajcaria Szwecja Turcja Ukraina Węgry Wielka Brytania Włochy
Kandydaci	Białoruś
Obserwatorzy	Izrael Japonia Kanada Meksyk Stany Zjednoczone Stolica Apostolska
Byli członkowie Rady Europy	Rosja

Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE)

Państwa członkowskie Albania Andora Armenia Austria Azerbejdżan Białoruś Belgia Bośnia i Hercegowina Bułgaria Chorwacja Cypr Czechy Czarnogóra Dania Estonia Finlandia Francja Gruzja Grecja Holandia Hiszpania Irlandia Islandia Kanada Kazachstan Kirgistan Liechtenstein Litwa Luksemburg Łotwa Macedonia Północna Malta Mołdawia Monako Mongolia Niemcy Norwegia Polska Portugalia Rosja Rumunia San Marino Serbia Słowacja Słowenia Stany Zjednoczone Szwajcaria Szwecja Tadżykistan Turcja Turkmenistan Ukraina Uzbekistan Watykan Węgry Wielka Brytania Włochy

Państwa współpracujące Afganistan Algieria Australia Egipt Izrael Japonia Jordania Korea Południowa Maroko Tajlandia Tunezja

Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego

Państwa członkowskie	Albania Belgia Bułgaria Czarnogóra Chorwacja Czechy Dania Estonia Francja Grecja Hiszpania Holandia Islandia Kanada Litwa Luksemburg Łotwa Macedonia Północna Niemcy Norwegia Polska Portugalia Rumunia Słowacja Słowenia Stany Zjednoczone Turcja Węgry Wielka Brytania Włochy
Kandydaci	Bośnia i Hercegowina Finlandia Szwecja
Potencjalni kandydaci	Gruzja Serbia Ukraina
Struktura	Rada Północnoatlantycka Grupa Planowania Nuklearnego Sekretarz Generalny Sekretariat Międzynarodowy Zgromadzenie Parlamentarne Komitet Wojskowy Międzynarodowy Sztab Wojskowy Sojusznicze Dowództwo Operacji Sojusznicze Dowództwo ds. Transformacji Sojusznicze Dowództwo Sił Połączonych NATO w Brunssum

Światowa Organizacja Handlu (WTO)

Albania Angola Antigua i Barbuda Arabia Saudyjska Argentyna Armenia Australia Bahrajn Bangladesz Barbados Belize Benin Boliwia Botswana Brazylia Brunei Burkina Faso Burundi Chile Chiny Czad Czarnogóra Demokratyczna Republika Konga Dominika Dominikana Dżibuti Egipt Ekwador Eswatini Fidżi Filipiny Gabon Gambia Ghana Grenada Gruzja Gujana Gwatemala Gwinea Gwinea Bissau Haiti Honduras Hongkong Indie Indonezja Islandia Izrael Jamajka Japonia Jordania Kambodża Kamerun Kanada Katar Kazachstan Kenia Kirgistan Kolumbia Kongo Korea Południowa Kostaryka Kuba Kuwejt Lesotho Liechtenstein Macedonia Północna Madagaskar Makau Malawi Malediwy Malezja Mali Maroko Mauretania Mauritius Meksyk Mjanma Mołdawia Mongolia Mozambik Namibia Nepal Niger Nigeria Nikaragua Norwegia Nowa Zelandia Oman Pakistan Panama Papua-Nowa Gwinea Paragwaj Peru Południowa Afryka Republika Środkowoafrykańska Republika Zielonego Przylądka Rwanda Rosja Saint Kitts i Nevis Saint Lucia Saint Vincent i Grenadyny Salwador Senegal Sierra Leone Singapur Sri Lanka Stany Zjednoczone Surinam Szwajcaria Tanzania Tajlandia Tajwan Togo Tonga Trynidad i Tobago Tunezja Turcja Uganda Ukraina Urugwaj Wenezuela Wielka Brytania Wietnam Wybrzeże Kości Słoniowej Wyspy Salomona Zambia Zimbabwe Zjednoczone Emiraty Arabskie Unia Europejska, w tym poszczególne państwa członkowskie: Austria Belgia Bułgaria Chorwacja Cypr Czechy Dania Estonia Finlandia Francja Grecja Hiszpania Holandia Irlandia Litwa Luksemburg Łotwa Malta Niemcy Polska Portugalia Rumunia Słowacja Słowenia Szwecja Węgry Włochy

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD)

Państwa członkowskie	Australia Austria Belgia Chile Czechy Dania Estonia Finlandia Francja Grecja Hiszpania Holandia Irlandia Islandia Izrael Japonia Kanada Korea Południowa Litwa Luksemburg Łotwa Meksyk Niemcy Norwegia Nowa Zelandia Polska Portugalia Słowacja Słowenia Stany Zjednoczone Szwajcaria Szwecja Turcja Węgry Wielka Brytania Włochy Unia Europejska (Komisja Europejska bierze udział w pracach OECD)
Kandydaci	Kolumbia Kostaryka Rosja
Obserwatorzy	Tajwan
Współpracujący	Brazylia Chiny Indie Indonezja Południowa Afryka
Organizacje afiliowane	Międzynarodowa Agencja Energetyczna Agencja Energii Nuklearnej Europejska Konferencja Ministrów Transportu Klub Sahelu

Historia Belgii

Gallia Belgica Belgia w średniowieczu Niderlandy Burgundzkie Zjednoczone Prowincje Niderlandów Niderlandy Hiszpańskie Niderlandy Austriackie Królestwo Zjednoczonych Niderlandów rewolucja belgijska Królestwo Belgii belgijskie kolonie (w tym: Kongo Belgijskie)