Belgijskie Siły Powietrzne

Luchtcomponent
	; Flaga belgijskich sił powietrznych
Państwo	Belgia
Data sformowania	16 kwietnia 1909
	Dane podstawowe
Obecny dowódca	generał Gerard Van Caelenberge
Liczebność	8600

Godło belgijskich sił powietrznych

Belgijskie siły powietrzne (Force aérienne belge, od 2002 Luchtcomponent lub Composante air – Komponent Powietrzny Sił Zbrojnych Belgii) – siły powietrzne Belgii utworzone jako część armii belgijskiej dekretem królewskim z dnia 16 kwietnia 1909 roku jako Compagnie des Ouvries et Aérostiers.

Historia

Początki

Początki wojskowego lotnictwa Belgii sięgają 1909 roku kiedy to powstała samodzielna kompania balonowa. Pierwsza jednostka lotnicza – Compagnie d'Aviateurs, powstała 16 kwietnia 1913 roku i obejmowała cztery eskady po cztery samoloty każda. 20 marca 1915 roku oficjalnie utworzono belgijskie lotnictwo wojskowe – Militair Vliegwezen, które składało się z sześciu eskadr, szkoły lotniczej oraz parku samolotowego.

I wojna światowa

W momencie wybuchu I wojny światowej Compagnie des Ouvries et Aérostiers składało się z 4 eskadr wyposażonych w samoloty Farman-Jero HF.16 i HF .20, z których tylko dwa osiągnęły gotowość bojową. W marcu 1915 roku Compagnie des Ouvries et Aérostiers zostało przemianowane na Aviation Militaire Belge. Operując z terytorium Aviation Militaire Belge Francji posiadało już 6 eskadr. Łącznie w lotnictwie belgijskim tego okresu służyło 6 Asów myśliwskich. Pierwsze zwycięstwo powietrzne dla Belgów odniósł kapitan Fernand Maximillian Leon Jacquet, który 17 kwietnia 1915 roku wraz ze swoim obserwatorem podporucznikiem Hansem Vindevogel zestrzelili niemieckiego Albatrosa. Najsłynniejszym z nich był Willy Coppens, który uzyskał łącznie 37 zwycięstw przewodząc w elitarnym klubie Balloon Buster z potwierdzonymi 35 balonami wroga.

Współczesność

Belgijskie siły powietrzne stanowią ważną część 2 Alianckiej Floty Lotniczej NATO – 2 ATAS. Na ich wyposażeniu są samoloty F-16, które zostały dostarczone Belgii w ramach planów zaopatrzeniowych. Do szkolenia używane są samoloty SIAI-Marchetti SF-260MB oraz na samoloty Dassault/Dornier Alpha Jet. Flota śmigłowców to tylko helikoptery typu Westland Sea King Mk.4, które służą celom poszukiwawczo-ratowniczym. 14 listopada 2013 roku Szef Sztabu Sił Zbrojnych Belgii poinformował o rozpoczęciu procedury zakupu nowych wielozadaniowych samolotów, które po 2020 roku mają zastąpić w linii maszyny F-16^[1]^[2]^[3]. W marcu 2017 roku wysłano zapytanie ofertowe do potencjalnych oferentów ws. zakupu 34 myśliwców^[4]. W 2018 roku przetarg wygrali amerykanie ze swoją ofertą Lockheed Martin F-35 Lightning II za ponad 4 mld euro. Pierwsze Lockheed Martin F-35 Lightning II mają być dostarczone w 2023 roku.^[5]

Wyposażenie

Obecne

Zdjęcie	Samolot	Producent	Typ	Wersja	Liczba sztuk	Uwagi
Samoloty myśliwskie
	Lockheed Martin F-35 Lightning II	Stany Zjednoczone		F-35 A	34	Pierwszy samolot ma być dostarczony w 2023 roku i mają zastąpić F-16^[5]
	SABCA F-16 Fighting Falcon	Stany Zjednoczone Belgia	Myśliwiec wielozadaniowy	F-16AM MLU F-16BM MLU	44 9	Ostatnio władze Belgii zdecydowały się na zakup lekkich bomb kierowanych GBU-39, dla modernizowanych myśliwców F-16AM/BM.^[6]W 2014 roku z pomocą USA w ramach Foreign Military Sale rozpoczęto modernizacje maszyn do wersji Mid-Life-Update(MLU)^[7]^[8]. Pierwotnie 160 zmontowanych na licencji przez SABCA. W 2018 roku dwa zniszczone w wypadku na ziemi^[9].
Szkolno-treningowe
	Aermacchi SF.260	Włochy	Szkolenie podstawowe	SF.260D SF.260M	9 25
	SABCA Alpha Jet	Belgia	Szkolenie zaawansowane	Alpha Jet 1B+	29	Stacjonują we Francji, 33 zmontowane na licencji przez SABCA.
Samoloty transportowe
	Airbus A321	Francja	Przewóz żołnierzy/VIP	A321-231	1	Leasingowany od Avico, zastąpił Airbusa A330.
	Airbus A400M	Europa	Taktyczny transportowiec	A400M	0	7 zastąpi C-130 około 2018 roku.
	Dassault Falcon 20	Francja	Przewóz osób/lekki transportowiec	Falcon 20E-5	2
	Dassault Falcon 900	Francja	Przewóz osób/lekki transportowiec	Falcon 900B	1
	Embraer ERJ 135	Brazylia	Przewóz osób/lekki transportowiec	ERJ 135LR	2
	Embraer ERJ 145	Brazylia	Przewóz osób/lekki transportowiec	ERJ 145LR	2
	Lockheed C-130 Hercules	Stany Zjednoczone	Taktyczny transportowiec	C-130H	11
Śmigłowce
	Aérospatiale SA 316 Alouette III	Francja	Lekki śmigłowiec użytkowy	SA 316B	3	Wykorzystywane przez Marynarkę.
	Agusta A109	Włochy	Rozpoznawczy/bojowy śmigłowiec	A109 A109A	12 15
	NHI NH90^[10]	Europa	Śmigłowiec wielozadaniowy	NFH TTH	4^[11]^[12] 4^[13]^[14]
	Westland Sea King	Wielka Brytania	Search and rescue	Mk.48	4	Do końca 2018 roku zostaną zastąpione przez 4 NH90 NFH.
Bezzałogowe aparaty latające
	RQ-5 Hunter (B-Hunter)	Izrael	Taktyczny BSL	MQ-5B	6

Historyczne

Gloster Meteor F.8 w 1955.

Belgijski Avro Canada CF-100 Canuck pośród myśliwców NATO w 1959.

Fairchild C-119G Flying Boxcar w 1965.

North American AT-6D Harvard III

Republic F-84F Thunderstreak

Dassault Mirage 5BR

Myśliwce/Myśliwsko-bombowe

Nieuport 11
Nieuport 17 – od 1917
Nieuport 23
SPAD S.VII – od 1917
Hanriot HD.1 – od 1917
Bristol F.2 Fighter
Sopwith F.1 Camel – od 1917
SPAD S.XIII – od 1918
Gloster Gladiator – 22 od 1937
Hawker Hurricane – 20 od 1939
Fiat CR.42 – 27 od 1940

Supermarine Spitfire – 181 IX, XVI od 1945
De Havilland Mosquito – 24× NF.30, 7× TT.3 od 1947
Gloster Meteor – 48× F.4, 240× F.8, 24× NF.11, 43× T.7 1948–1959^[15]
Republic F-84 Thunderjet – 192× F-84G, 21× F-84E 1951–1955
Republic F-84F Thunderstreak – 197× F-84F, 34× RF-84F od 1955
SABCA Hunter – 148× F.4^[16], 144× F.6 1956-1963^[17]
Avro Canada CF-100 Canuck – 53× Mk 5 od 1957–1964
SABCA F-104G Starfighter – 100× F-104G, 12× TF-104G 1963–1983
SABCA Mirage 5 – 63× 5BA, 16× 5BD 1970–1991
SABCA F-16A/B Block 1/5/10/15/OCU – 136× F-16A, 24× F-16B od 1979

Bombowce/rozpoznawcze

Breguet 19
Potez 33 – 10 od 1930
Fairey Fox – 154 od 1933
Fairey Battle – 16 od 1938
Republic RF-84F Thunderflash – 34 od 1955
SABCA Mirage 5 – 27× 5BR 1970–1991

Treningowe

Stampe-et-Vertongen SV-22 – 10 od 1933
Stampe-et-Vertongen SV-26 – 10 od 1933
Stampe-et-Vertongen SV-5 – 21 od 1936
Koolhoven F.K.56 – 12 od 1940
De Havilland Tiger Moth – 15 od 1946
Miles Martinet – 11 od 1947

Stampe SV.4 – 45 od 1948
North American Harvard – 173 (Kongo Belgijskie)
Lockheed T-33A Shooting Star – 39 od 1952
Fouga CM.170 Magister – 50 od 1960
SIAI-Marchetti SF.260MB – 36 od 1969

Transportowe

Fokker F.VII – 9 od 1935
Savoia-Marchetti SM.73 – 8 od 1940
Savoia-Marchetti SM.83 – 3 od 1940
de Havilland Dominie – 7 od 1946
Avro Anson – 15 od 1946 do 1954
Douglas C-47 Dakota – 41 od 1946 do 1976
Airspeed Consul – 4 od 1948, (Kongo Belgijskie)
Airspeed Oxford – 20 od 1948 do 1957
Douglas DC-4 – 2 od 1950 do 1969

Fairchild C-119 Flying Boxcar – 46 od 1952 do 1973
Douglas DC-6 – 4 od 1954 do 1971
Percival Pembroke C51 – 12 od 1954 do 1976
Aero Commander 560F – 1 (VIP) od 1960
Dassault Falcon 20E – 2 od 1973
727-29C – 2 od 1976 do 1998^[18]
Hawker Siddeley HS 748 – 3 od 1976
Airbus A310-200 – 2 od 1997 do 2010^[19]
Airbus A330-322 – 1 od 2009 do 2014^[20]

Śmigłowce

Aérospatiale Alouette II
Aérospatiale Alouette III
Westland Sea King Mk 48 – 5 od 1976 (zastępowane przez HN90)

Ogólnego przeznaczenia/łącznikowe

Henri Farman
Escadrilles III/IV
Blériot Aéronautique
Nieuport 10
Auster AOP.6 – 22 od 1947 do 1955
Percival Proctor IV – 6 od 1947

Ponadto przed inwazją III Rzeszy w 1940 zamówiono lub zakupiono licencje na:

Grumman F4F Wildcat – 40 trafiło do RAF-u
Brewster F2A Buffalo – 10 trafiło do Royal Navy
Douglas DB-7 – 16 trafiło do RAFu
Caproni Ca.313 – niewyprodukowano
Breguet Bre.693 – licencja
PZL.37 Łoś – licencja

Zobacz też

Asy myśliwskie Belgii (I wojna światowa)

Przypisy

↑ Belgowie rozpoczynają procedurę zakupu nowych samolotów bojowych, „Nowa Technika Wojskowa”, nr 12 (2013), s. 6, ISSN 1230-1655
↑ MNIEJ NOWYCH SAMOLOTÓW DLA BELGII
↑ NASTĘPCY BELGIJSKICH F-16
↑ Belgia kupi 34 myśliwce nowej generacji. Zastąpią F-16.. defence24.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-27)].
↑ ^a ^b F-35 górą w Belgii
↑ Lekkie bomby kierowane dla belgijskich F-16. defence24.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-22)].
↑ MODERNIZACJA BELGIJSKICH F-16 MLU
↑ Belgia modernizuje myśliwce F-16
↑ Belgijski F-16 zestrzelony na ziemi. Altair, 13 października 2018.
↑ Belgijskie NH90 w komplecie
↑ Pierwszy NH90 NFH dla Belgii
↑ Belgijskie NH90 NFH w służbie
↑ Oblot belgijskiego NH90 TTH
↑ Pierwszy NH90 dla Belgii
↑ Overseas Operators of the Gloster Meteor
↑ Hawker Hunter F.4. belmilac.wetpaint.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-09)].
↑ Hawker Hunter F.6. belmilac.wetpaint.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-01)].
↑ Boeing 727, www.belgian-wings.be [dostęp 2017-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-05] (fr.).
↑ Airbus A310, www.belgian-wings.be [dostęp 2017-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-04] .
↑ Airbus A330-300 CS-TMT, www.belgian-wings.be [dostęp 2017-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-03] .

Bibliografia

Lindsday Peacock: Lotnictwo wojskowe świata. OTiK, 1994. ISBN 83-900902-2-8.

Linki zewnętrzne

La Composante Air, mil.be (fr.).

[1] Belgowie rozpoczynają procedurę zakupu nowych samolotów bojowych, „Nowa Technika Wojskowa”, nr 12 (2013), s. 6, ISSN 1230-1655

[2] MNIEJ NOWYCH SAMOLOTÓW DLA BELGII

[3] NASTĘPCY BELGIJSKICH F-16

[4] Belgia kupi 34 myśliwce nowej generacji. Zastąpią F-16.. defence24.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-27)].

[:0-5] F-35 górą w Belgii

[6] Lekkie bomby kierowane dla belgijskich F-16. defence24.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-22)].

[7] MODERNIZACJA BELGIJSKICH F-16 MLU

[8] Belgia modernizuje myśliwce F-16

[9] Belgijski F-16 zestrzelony na ziemi. Altair, 13 października 2018.

[10] Belgijskie NH90 w komplecie

[11] Pierwszy NH90 NFH dla Belgii

[12] Belgijskie NH90 NFH w służbie

[13] Oblot belgijskiego NH90 TTH

[14] Pierwszy NH90 dla Belgii

[15] Overseas Operators of the Gloster Meteor

[16] Hawker Hunter F.4. belmilac.wetpaint.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-09)].

[17] Hawker Hunter F.6. belmilac.wetpaint.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-01)].

[18] Boeing 727, www.belgian-wings.be [dostęp 2017-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-05] (fr.).

[19] Airbus A310, www.belgian-wings.be [dostęp 2017-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-04] .

[20] Airbus A330-300 CS-TMT, www.belgian-wings.be [dostęp 2017-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-03] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

Afryka	Algieria Angola Benin Botswana Burkina Faso Burundi Czad Demokratyczna Republika Konga Dżibuti Egipt Erytrea Etiopia Gabon Gambia Ghana Gwinea Gwinea Bissau Gwinea Równikowa Kamerun Kenia Kongo Liberia Libia Madagaskar Malawi Mali Maroko Mauretania Mozambik Namibia Niger Nigeria Południowa Afryka Republika Zielonego Przylądka Rwanda Senegal Sierra Leone Sudan Sudan Południowy Środkowa Afryka Togo Tunezja Wybrzeże Kości Słoniowej Zambia Zimbabwe
Ameryka Południowa	Argentyna Boliwia Brazylia Chile Ekwador Kolumbia Paragwaj Peru Surinam Urugwaj Wenezuela
Ameryka Pólnocna	Bahamy Belize Dominikana Gwatemala Haiti Honduras Jamajka Kanada Kuba Meksyk Nikaragua Panama Salwador Stany Zjednoczone
Australia i Oceania	Australia Nowa Zelandia
Azja	Afganistan Arabia Saudyjska Azerbejdżan Bahrajn Bangladesz Brunei Chiny Filipiny Indie Indonezja Irak Iran Izrael Japonia Jemen Jordania Kambodża Katar Kazachstan Kirgistan Korea Południowa Korea Północna Kuwejt Laos Liban Malezja Mjanma Mongolia Nepal Oman Pakistan Singapur Sri Lanka Syria Tajlandia Tajwan Turcja Turkmenistan Uzbekistan Wietnam Zjednoczone Emiraty Arabskie
Europa	Albania Armenia Austria Belgia Białoruś Bośnia i Hercegowina Bułgaria Chorwacja Cypr Czarnogóra Czechy Dania Estonia Finlandia Francja Grecja Gruzja Hiszpania Holandia Irlandia Litwa Luksemburg Łotwa Niemcy Macedonia Malta Mołdawia Norwegia Polska Portugalia Rosja Rumunia Serbia Słowacja Słowenia Szwajcaria Szwecja Ukraina Węgry Wielka Brytania Włochy

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne