Beli

Beli
bóg płodności i słońca, opiekun trzody (owiec i bydła)
Inne imionaBelenus, Bel (Irlandia), Belenos (Galia), Bile
Występowaniemitologia celtycka
Nazwa świętaBeltane (noc 30 kwietnia/1 maja)
OdpowiednikApollo (rzymski)
Rodzina
ŻonaBelisama,
Danu (Walia)
DzieciDagda,
Dian Cecht,
Lir,
Lugh,
Gwydion,
Govannon,
Arianrhod,
Gilfaethwy,
Amaethon

Beli, Belenus („lśniący”) – w mitologii brytańskiej, szczególnie w Galii (później od Italii po Brytanię), bóg płodności i słońca, mający w swej pieczy owce i bydło. Jego małżonką była Belisama. W Irlandii znany był jako Bile („święte drzewo”). Mógł być identyczny z Belatu-Cadrosem.

W Walii uważano go za męża Danu i ojca takich postaci, jak Dagda, Dian Cecht, Lir, Lugh, Gwydion, Govannon, Arianrhod, Gilfaethwy i Amaethon. Mimo szerokiego rozprzestrzenienia jego kultu, wiadomości o nim są wyjątkowo skąpe[1].

Kult

Jego świętem było Beltaine („Ogień Bela”) przypadające w dniu 1 maja. Zapalano wtedy ognie oczyszczające, zmuszając bydło, by przeszło między nimi przed wyjściem na pastwisko. Jego kult istniał również wśród Celtów zamieszkujących Galię (Akwitanię, Burgundię, ziemie Ligurów) i północną Italię, lecz także Brytanię, Irlandię i Walię. Na obszarach opanowanych przez Rzymian został utożsamiony z Apollonem[2]. Był głównym bóstwem Noricum, jako Apollonowi oddawano mu szczególną cześć w Akwilei[3]. Miano jego przetrwało w niektórych nazwach miejscowych, jak np. londyńskiego Billingsgate[4].

Inne imiona

  • Bel (Irlandia)
  • Belenos (Galia)
  • Beli (wśród Brytów i w Walii)
  • Bile

Zobacz też

Przypisy

  1. Podręczna miniencyklopedia mitologii. Grecy–Rzymianie–Celtowie. Warszawa: RTW, 2001, ​ISBN 83-7294-019-3​, s. 198.
  2. Miranda Jane Green:Mity celtyckie. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2001, s. 53.
  3. Myles Dillon, Nora K. Chadwick: Ze świata Celtów. Warszawa: PIW, 1975, s. 136-137.
  4. Podręczna miniencyklopedia mitologii. Grecy–Rzymianie–Celtowie, dz. cyt., s. 198.

Media użyte na tej stronie

Wikimedia Community Logo.svg
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.