Berek Kohn

Berek (Wilhelm) Kohn
Data urodzenia

1835

Data śmierci

1912

Berek (Wilhelm) Kohn (1835-1912[1]) − żydowski przemysłowiec związany z Częstochową, właściciel pierwszych dużych zakładów przemysłowych w mieście.

Życiorys

Berek Kohn urodził się w 1835 roku[1]. W młodości prowadził sklep z artykułami piśmienniczymi w Wieluniu, który służył petentom urzędu powiatowego.

W 1867 roku przeprowadził się do prowincjonalnej Częstochowy[1], w której powstał powiat, i w 1869 roku zdecydował o odkupieniu od władz rosyjskich maszyn ze zlikwidowanej przez nie drukarni jasnogórskiej[2]. Wspólnie z Adolfem Oderfeldem uruchomił drukarnię w nowo wybudowanym budynku przy ówczesnej ul. Teatralnej 30, położonym u zbiegu obecnych ul. Waszyngtona i al. Wolności. W latach 60. XIX wieku Kohn i berliński kupiec Karol Ginsberg przeprowadzili osuszanie bagien i rozlewisk oraz regulację przepływających przez Częstochowę Warty[1] i Kucelinki, a także wybudowali nowy kanał, doprowadzający wodę do napędzania młynów kruszących surowiec i przetwarzających miazgę celulozową na papier w wybudowanej w 1872 roku papierni, która pozwoliła im uniezależnić się od dostawców surowca. Ponieważ papier produkowano z odpadów z obróbki drewna, dlatego też Kohn[2], zaciągając pożyczki od galicyjskich finansistów Markusfeldów, zdecydował o budowie fabryki mebli[1]. Równocześnie powstała fabryka obić papierowych i papieru kolorowego Adolfa Markusfelda i jego syna Henryka[2].

Przed przybyciem Kohna do Częstochowy miejski przemysł zatrudniał 24 robotników, większość mieszkańców żyła z rolnictwa. W okresie jego działalności liczba mieszkańców wzrosła z ok. 10 do 60 tysięcy, a większość z nich została zatrudniona w nowo powstających zakładach przemysłowych - jego działalność w Częstochowie przyciągnęła do tego miasta kolejnych inwestorów[2]. Należał do rady miejskiej Częstochowy[3].

Od czasu uruchomienia drukarni zaczął używać imienia Wilhelm. Spadkobiercą Kohna został jego syn, Jakub[2].

Fabryka Papieru i Młynów Walcowych Karola Ginsberga i Berka Kohna, od 1945 roku Częstochowska Papiernia została wyburzona w 2009 roku. W miejscu tym wybudowano Galerię Jurajską. Dawny kanał przy papierni zasypano, budując w tym miejscu ulicę. W 2010 roku otrzymała ona nazwę "Kanał Kohna".

Budynek Zakładów Graficzno-Papierniczych przy ul. Waszyngtona (znanych jako Drukarnia Oderfelda i Kohna), mimo walki o odbudowę, został w 2010 roku rozebrany z powodu złego stanu technicznego.

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Jarosław Kapsa: PORTRET STRAŻAKA (pol.). Gazeta Częstochowska nr 46 (527)/2001, 2001-11-29. s. 1. [dostęp 2010-06-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-06)].
  2. ↑ a b c d e Pamięć o przedsiębiorcach (pol.). s. 1. [dostęp 2010-06-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-28)].
  3. ↑ Dwie rocznice (pol.). Jarosław Kapsa, 2012. [dostęp 2013-01-18].