Bernard (arcybiskup halicki)

Bernard
Data śmierci

pod koniec 1390 lub na początku 1391

Arcybiskup halicki
Okres sprawowania

1385–1390

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

łaciński

Nominacja biskupia

1385

Sakra biskupia

brak danych

Bernard (zm. pod koniec 1390 lub na początku 1391) – duchowny rzymskokatolicki, franciszkanin. Od 1385 arcybiskup metropolita halicki, na stałe rezydował we Lwowie. W 1390 pozbawiony urzędu za przekraczanie uprawnień.

Miejsce jego pochodzenia jest nieznane. W późniejszej literaturze jest uznawany za szlachcica polskiego, herbu Koźlerogi lub Jelita, czego nie można jednak potwierdzić. Jego poprzednik Maciej występuje w dokumentach jeszcze w październiku 1380, więc Bernard mógł objąć arcybiskupstwo halickie najwcześniej w 1381. W ówczesnych aktach jego imię pojawia się dopiero w listopadzie 1385, a najstarszy jego datowany dokument pochodzi z 24 czerwca 1386. Godność uzyskał za wpływem dworu węgierskiego, prawdopodobnie na zlecenie księcia Władysława Opolczyka. Przebywał głównie we Lwowie, a swą letnią rezydencję miał w Kąkolnikach. Po objęciu rządów Czerwonej Rusi przez królową Jadwigę w 1387 opuścił swoją diecezję na dłuższy czas. Jako arcybiskup nadał odpusty kościołowi dominikanów lwowskich i poręczył ich przywileje, a także wziął w obronę ich prawa, jak również prawa franciszkanów, do sprawowania sakramentów. Poza tym jednak nie ma innych śladów jego znacznej działalności pasterskiej, zachowały się natomiast wiadomości o różnych sporach i procesach, które często prowadził czy to z miastem Lwowem o dom w rynku, czy z biskupem przemyskim o granice diecezji, czy wreszcie z dominikanami lwowskimi o pogrzebanie wyklętego przez siebie ziemianina. Najbardziej gorszącym był jego zatarg z miastem Lwowem, powstały jeszcze prawdopodobnie w 1384. Arcybiskup nękał miasto klątwą i interdyktem i zerwał nawiązaną ugodę. Następnie przedłużał rozpoczęty w tej sprawie proces, który oparł się o Stolicę Apostolską, nie dotrzymując terminów sądowych wyznaczonych przez delegatów papieskich: najpierw legata kardynała Dymitra, arcybiskupa ostrzyhomskiego, a następnie biskupa przemyskiego Eryka. Wskutek tego został przez nich wyklęty, zawieszony w urzędzie i pobieraniu dochodów, a króla poproszono o pomoc władzy świeckiej przeciw opornemu arcybiskupowi. Ostatnie orzeczenie tej treści wydał biskup Eryk 22 grudnia 1390. Bernard był wtedy u schyłku swego życia, zmarł prawdopodobnie w ostatnich dniach roku 1390 bądź na początku 1391, gdyż jego następca Jakub został mianowany 27 czerwca 1391.

Bibliografia


Tekst na podstawie Polskiego Słownika Biograficznego z tomów wydanych przed ponad 70 laty, którego autorem jest Władysław Abraham, a jego teksty nie są już objęte prawem autorskim w zakresie majątkowym; może wymagać uaktualnienia.