Bernard Hantke

Bernard Ludwik Hantke

Data i miejsce urodzenia	2 października 1826 Warszawa
Data śmierci	21 kwietnia 1900

Pałacyk Bernarda Hantkego w Częstochowie

Grób przemysłowca Bernarda Hantke (1826-1900) i przemysłowca Gustawa Aleksandra Hantke (1868-1939) na cmentarzu reformowanym przy ul. Żytniej w Warszawie

Bernard Ludwik Hantke (ur. 2 października 1826 w Warszawie, zm. 21 kwietnia 1900) – polski przemysłowiec żydowskiego pochodzenia, założyciel Huty Częstochowa.

Życiorys

Urodził się w Warszawie w żydowskiej rodzinie przybyłej do tego miasta z Poznania w XVIII wieku jako syn kupca Adolfa (1796-1859)^[1] i Anny Karoliny Kohen (1804-1830)^[2].

Ukończył studia w Instytucie Rolniczym, kształcąc się w dziedzinie rolnictwa^[3], pracował jako administrator dóbr ziemskich. W 1851 roku wydał Przewodnik dla mniejszych i większych plantatorów buraków^[3]. W 1860 roku został jednym z właścicieli nowo powstałej fabryki narzędzi rolniczych, wchodząc w spółkę z Augustem Rephanem i braćmi Scholtze^[4]. W 1866 roku przedsiębiorstwo, zmieniwszy profil produkcyjny, przyjęło nazwę Fabryka Machin, Kotłów Parowych i Wszelkich Odlewów p.f. „Bracia Scholtze i B. Hantke”^[4]. W 1870 roku otworzył fabrykę gwoździ, drutu, łańcuchów i narzędzi ogrodniczych^[4], przekształcając ją w 1882 roku w spółkę akcyjną, sprzedając dużą część udziałów górnośląskiemu koncernowi Oberschlesische Eisenindustrie AG für Bergbau und Hüttenbetrieb zu Gleiwitz. Jego fabryka była pierwszą w Królestwie Polskim, w której zainstalowano elektryczność^[4]. W 1874 roku został sędzią handlowym. Był dziedzicem dóbr Drybus^[2]. W końcu lat 80. XIX wieku otworzył zakłady metalowe w Imperium Rosyjskim^[3], które znajdowały się w Jekaterynosławiu i Saratowie^[2]. Założył także w połowie lat 90. XIX w. Towarzystwo B. Hantke, które zakupiło tereny majątku paulińskiego w regionie częstochowskim^[3], gdzie rozwijało się wówczas górnictwo rud żelaza oraz hutnictwo. Hantke zbudował, rozpoczynając prace w 1897 roku^[4], hutę żelaza w Częstochowie, zlokalizowaną we wsi Raków. Z jego inicjatywy zbudowano w latach 1900–1903 rezydencję w stylu neobarokowym, tzw. pałacyk Hantkego.

W czasie życia przeszedł na kalwinizm, dokładna data tego zdarzenia nie jest znana^[5].

Był dwukrotnie żonaty, po raz pierwszy z Reginą Rosen (1835-1856), a po raz drugi z Marią Zofią Regenhart (1842-1897).

Z pierwszego małżeństwa miał dwóch synów: Aleksandra (1853-1870) i Józefa Leopolda (ur. 1855).

Z drugiego małżeństwa miał sześcioro dzieci:

1. Zofię Marię (1861-1923),
2. Tadeusza (1863-1927), ziemianina, właściciela dóbr Koźminek
3. Wandę Henriettę (1865-1936), żonę Jana Rosena, matkę Jana Henryka Rosena,
4. Henryka (1867-1908),
5. Gustawa Aleksandra (1868-1939)
6. Alfreda Bernarda (1871-1929) przemysłowca^[2], zięcia Aleksandra Bandtkie-Stężyńskiego.

Zmarł 21 kwietnia 1900 roku^[3] i został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie^[4] (kwatera I-4-1)^[6].

W 2014 roku jego imieniem nazwano jedną z bezimiennych dotychczas ulic w rejonie częstochowskiej huty^[7].

Przypisy

Bibliografia

• Kazimierz Reychman: Szkice genealogiczne, Serja I. Warszawa: Hoesick F., 1936, s. 91–93.

Linki zewnętrzne

• Bibliografia Regionalna Woli (pol.)