Bernardo Bertolucci

Bernardo Bertolucci
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia16 marca 1941
Parma
Data i miejsce śmierci26 listopada 2018
Rzym
Zawódreżyser, scenarzysta
WspółmałżonekAdriana Asti
Maria Paola Maino (1967–1972)
Clare Peploe
(od 1978)
Odznaczenia
Order Zasługi Republiki Włoskiej II Klasy (1951-2001) Medaglia d’oro ai benemeriti della Cultura e dell’Arte
Gwiazda w Hollywood Walk of Fame

Bernardo Bertolucci (ur. 16 marca 1941 w Parmie[1], zm. 26 listopada 2018 w Rzymie[2][3]) – włoski reżyser i scenarzysta filmowy[4].

Życiorys

Syn poety Attilia Bertolucciego, starszy brat reżysera Giuseppe Bertolucciego. Studiował na Uniwersytecie Rzymskim, ale porzucił studia tuż przed uzyskaniem dyplomu. Jako samodzielny reżyser debiutował filmem Kostucha (1962), według scenariusza Piera Paola Pasoliniego, którego był wcześniej asystentem.

Jego film Konformista został w 1971 nominowany do Oscara za scenariusz adaptowany. Nakręcony w 1972 film Ostatnie tango w Paryżu z Marlonem Brando w roli głównej wywołał skandal z powodu śmiałych scen erotycznych. Ostatni cesarz (1987) zdobył 9 Oscarów, w tym za najlepszy film roku, reżyserię[5] i scenariusz[6].

Przewodniczył jury konkursu głównego na 43. MFF w Cannes (1990). Będąc już na wózku inwalidzkim, pełnił funkcję przewodniczącego jury na 70. MFF w Wenecji (2013).

Zmarł 26 listopada 2018 w Rzymie, w wieku 77 lat, na raka płuc[5].

Filmografia

  • 1962: Kostucha (La commare secca)
  • 1964: Przed rewolucją (Prima della rivoluzione)
  • 1966: Droga nafty (La via del petrolio) (dok.)
  • 1968: Partner
  • 1969: Agonia – nowela w filmie Miłość i wściekłość (Amore e rabbia)
  • 1970: Strategia pająka (Strategia del ragno)
  • 1970: Konformista (Il conformista)
  • 1971: Zdrowie jest chore, czyli biedni umrą wcześniej (La salute e malata) – dokumentalny
  • 1972: Ostatnie tango w Paryżu (Ultimo tango a Parigi)
  • 1976: Wiek XX (Novecento)
  • 1979: Księżyc (La Luna)
  • 1981: Tragedia człowieka śmiesznego (La tragedia di un uomo ridicolo)
  • 1987: Ostatni cesarz (L’ultimo imperatore)
  • 1990: Pod osłoną nieba (The Sheltering Sky)
  • 1993: Mały Budda (Little Buddha)
  • 1996: Ukryte pragnienia (Stealing Beauty)
  • 1998: Rzymska opowieść (Besieged)
  • 2002: Histoire d’eaux – nowela w filmie Dziesięć minut później – Wiolonczela (Ten Minutes Older: The Cello)
  • 2003: Marzyciele (The Dreamers)
  • 2012: Ja i ty (Io e te)

Nagrody i nominacje

RokNagrodaKategoriaZaWynik
1988Nagroda Akademii FilmowejNajlepsza reżyseriaOstatni cesarzWygrana[7]
1988Nagroda Akademii FilmowejNajlepszy scenariusz adaptowanyOstatni cesarzWygrana[7]
1974Nagroda Akademii FilmowejNajlepsza reżyseriaOstatnie tango w ParyżuNominacja[7]
1972Nagroda Akademii FilmowejNajlepszy scenariusz adaptowanyKonformistaNominacja[7]
1991Złoty GlobNajlepszy reżyserPod osłoną niebaNominacja[8]
1988Złoty GlobNajlepszy reżyserOstatni cesarzWygrana[8]
1988Złoty GlobNajlepszy scenariuszOstatni cesarzWygrana[8]
1974Złoty GlobNajlepszy reżyserOstatnie tango w ParyżuNominacja[8]
1972Złoty GlobNajlepszy film nieangielskojęzycznyKonformistaNominacja[8]
1989Nagroda Brytyjskiej Akademii FilmowejNajlepszy filmOstatni cesarzWygrana[9]
1989Nagroda Brytyjskiej Akademii FilmowejNajlepsza reżyseriaOstatni cesarzNominacja[9]
1996Festiwal Filmowy w CannesZłota PalmaUkryte pragnieniaNominacja
1968Festiwal Filmowy w CannesZłota PalmaTragedia człowieka śmiesznegoNominacja
1970Międzynarodowy Festiwal Filmowy w BerlinieNagroda Interfilm im. Otto DibeliusaKonformistaWygrana
1970Międzynarodowy Festiwal Filmowy w BerlinieNagroda Interfilm – rekomendacja na forum „Nowe Kino”KonformistaWygrana
1970Międzynarodowy Festiwal Filmowy w BerlinieZłoty NiedźwiedźKonformistaNominacja
1969Międzynarodowy Festiwal Filmowy w BerlinieZłoty NiedźwiedźMiłość i wściekłośćNominacja
1988CésarNajlepszy film zagranicznyOstatni cesarzWygrana
2007Międzynarodowy Festiwal Filmowy w WenecjiHonorowy Złoty LewWygrana
1968Międzynarodowy Festiwal Filmowy w WenecjiZłoty LewPartnerNominacja

Przypisy

  1. ↑ Bernardo Bertolucci (wł.). trovacinema.repubblica.it. [dostęp 2012-09-13].
  2. ↑ Andrew Pulver, Bernardo Bertolucci, Last Tango in Paris director, dies aged 77, the Guardian, 26 listopada 2018 [dostęp 2018-11-26] (ang.).
  3. ↑ Bernardo Bertolucci of "Last Tango" fame, dies in Rome (ang.). reuters.com. [dostęp 2018-11-26].
  4. ↑ Bernardo Bertolucci (16 de Março de 1940) (port.). Filmow. [dostęp 2018-11-28].
  5. ↑ a b Jacek Szczerba: Bernardo Bertolucci, mistrz włoskiego kina, nie żyje. "Dla mnie kino jest kwestią życia i śmierci. Kręcę każdy film tak, jakby był moim ostatnim". wyborcza.pl, 2018-11-26. [dostęp 2018-11-28].
  6. ↑ Bernardo Bertolucci (wł.). MYmovies. [dostęp 2018-11-28].
  7. ↑ a b c d Search Results – Academy Awards Search | Academy of Motion Picture Arts & Sciences, awardsdatabase.oscars.org [dostęp 2018-12-27].
  8. ↑ a b c d e Bernardo Bertolucci, www.goldenglobes.com [dostęp 2018-12-27] (ang.).
  9. ↑ a b BAFTA Awards Search | BAFTA Awards, awards.bafta.org [dostęp 2018-12-27].

Linki zewnętrzne

Filmy w reżyserii Bernardo Bertolucciego
1960-69
1970-79
1980-89
1990-99
2000-09
2010-19

Bernardo Bertolucci (cropped).jpg

David di Donatello za najlepszą reżyserię
Honorowy Złoty Lew
1969–1989
1990–2009
2010–
Nagroda Akademii Filmowej za najlepszą reżyserię
1928–1940
1941–1960
1961–1980
1981–2000
2001–2020
Nagroda Akademii Filmowej za najlepszy scenariusz adaptowany
1928–1950
1951–1975
1976–2000
2001–2025
Złoty Glob za najlepszą reżyserię
1940–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039

Golden Globe icon.svg

Media użyte na tej stronie

Grande ufficiale OMRI BAR.svg
The ribbon of the Grand Officer medal of the Order of Merit, the Italian Republic
Golden Globe icon.svg
Autor: User:Bryan Derksen, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Stylized silhouette of the Golden Globe award, for use as an icon.
Bernardo Bertolucci.jpg
Autor: Associazione Culturale Cinemazero from Pordenone, Italia, Licencja: CC BY-SA 2.0
Foto di Elisa Caldana / Cinemazero
Bernardo Bertolucci Hollywood Walk of Fame.jpg
Autor: Sarah Ackerman from New York, USA, Licencja: CC BY 2.0
Los Angeles, California. 12.22.09.
BenemeritiCultura1.png
Ribbon bar of Medaglia d'oro ai benemeriti della Cultura e dell'Arte by Arturolorioli
Bernardo Bertolucci (cropped).jpg
Autor: Associazione Culturale Cinemazero from Pordenone, Italia, Licencja: CC BY-SA 2.0
Foto di Elisa Caldana / Cinemazero