Betty Ford

Betty Ford

Betty Ford (1975)
Pełne imię i nazwisko	Elizabeth Ann Bloomer Warren Ford
Data i miejsce urodzenia	8 kwietnia 1918 Chicago
Data i miejsce śmierci	8 lipca 2011 Rancho Mirage
Pierwsza dama Stanów Zjednoczonych
Okres	od 9 sierpnia 1974 do 20 stycznia 1977
Poprzedniczka	Pat Nixon
Następczyni	Rosalynn Carter
Druga dama Stanów Zjednoczonych
Okres	od 6 grudnia 1973 do 9 sierpnia 1974
Poprzedniczka	Judy Agnew
Następczyni	Happy Rockefeller
Odznaczenia

Elizabeth Ann Bloomer Warren Ford (ur. 8 kwietnia 1918 w Chicago, zm. 8 lipca 2011 w Rancho Mirage) – żona Geralda Forda, jedna z założycielek kliniki Betty Ford Center do zwalczania uzależnień; pierwsza dama Stanów Zjednoczonych w latach 1974–1977.

Życiorys

Elizabeth Ann Ford urodziła się 8 kwietnia 1918 roku w Chicago, jako córka kupca, Williama Bloomera i jego żony Hortense^[1][2]. Od wczesnego dzieciństwa była nazywana „Betty”^[1]. W 1921 roku Bloomerowie przenieśli się do Grand Rapids, gdzie Betty zapisała się do szkoły tańca^[1]. W 1934 roku zmarł jej ojciec i Betty musiała pomagać matce w utrzymaniu domu^[2]. Pracowała dorywczo jako modelka i tancerka^[2]. Dwa lata później ukończyła Central High School^[1]. Jednocześnie uczęszczała do Bennington School of Dance, gdzie poznała swoją mentorkę, Marthę Graham^[2].

Po pewnym czasie zrezygnowała z kariery tancerki i powróciła do rodzinnego domu^[2]. Niebawem poznała i poślubiła agenta ubezpieczeniowego Williama Warrena^[2]. Z powodu zmian miejsca pracy Warrena, często się przeprowadzali^[3]. Po pięciu latach małżeństwa, rozwiedli się^[3]. W tym samym roku poznała Geralda Forda, którego poślubiła w 1948^[3]. Ponieważ trwała kampania wyborcza do Izby Reprezentantów, młodzi nie udali się w podróż poślubną^[4]. Zaraz po zwycięskich wyborach, przenieśli się do Waszyngtonu^[5].

Na początku lat 70. nalegała na męża, by zakończył działalność polityczną, w wyniku czego Ford obiecał w 1974 roku po raz ostatni kandydować do Kongresu^[5]. Jednakże jesienią 1973 roku dotychczasowy wiceprezydent Spiro T. Agnew podał się do dymisji, a Ford został jego następcą^[5]. Betty została wówczas drugą damą^[5]. Po ośmiu miesiącach, w wyniku afery Watergate, Richard Nixon zrzekł się urzędu^[2]. 9 sierpnia 1974 Gerald Ford został nowym prezydentem, a jego żona – nową pierwszą damą^[5].

Po wprowadzeniu się do Białego Domu, znacznie zliberalizowała zwyczaje w nim panujące, w porównaniu z czasami, gdy pierwszą damą była Pat Nixon^[6]. Z chęcią wyprawiała dużą liczbę przyjęć^[6]. Wprawdzie nie organizowała konferencji prasowych, ale utrzymywała ciepłe relacje z mediami, poprzez nieformalne rozmowy w trakcie imprez^[6]. Miała bardzo duży wpływ na decyzje swojego męża, m.in. popierając pełną amnestię dla Nixona^[7]. Często wyrażała także kontrowersyjne poglądy, takie jak pochwała decyzji Sądu Najwyższego, legalizującej aborcję^[8]. Poglądy te były niezgodne z przekonaniami konserwatywnych wyborców, a prawicowa gazeta „National Review” oskarżyła pierwszą damę o „przeredagowanie dekalogu”^[8].

Ponadto lobowała na rzecz uchwalenia Equal Rights Amendment, czyli poprawki konstytucyjnej, wprowadzającej równouprawnienie kobiet^[8]. Aktywnie opowiadała się też za zwiększeniem liczby kobiet we władzach i rejestracją broni palnej osób prywatnych^[8][9]. Wobec tych działań, prezydent powołał Carlę Hill na sekretarza urbanizacji, a Annę Armstrong na ambasadora w Wielkiej Brytanii^[9]. Odmówił jednak nominacji kobiety do Sądu Najwyższego^[9]. Pomimo że walczyła o prawa kobiet, była niechętna feministkom, które szydziły z roli gospodyni domowej^[9]. Włączała się także w opiekę nad ubogimi i dziećmi z rozbitych rodzin^[10]. Popierała program pomocy dla osób starszych i niepełnosprawnych^[10]. Za swoją działalność otrzymała Prezydencki Medal Wolności (1991), Złoty Medal Kongresu (1999), Nagrodę Woodrowa Wilsona (2003)^[11][12], a także tytuł Człowieka Roku tygodnika „Time” (1975)^[13].

W 1975 roku poparła decyzję Forda o ubieganiu się o reelekcję, pomimo że kilka lat wcześniej była temu przeciwna^[14]. Brała udział w konwencjach partyjnych i spotkaniach z wyborcami^[14]. Porażka w wyborach odbiła się znacznie na jej zdrowiu^[15]. Wkrótce potem Fordowie opuścili Biały Dom^[15]. Zamieszkali w Rancho Mirage, gdzie Gerald zmarł 26 grudnia 2006 roku^[12]. Pomimo podeszłego wieku i słabego zdrowia, Betty wzięła udział w ogólnokrajowych uroczystościach pogrzebowych^[12]. Sama zmarła 8 lipca 2011 roku^[12].

Życie prywatne

Elizabeth Ann Bloomer poślubiła Williama C. Warrena w 1942 roku^[2]. Małżeństwo to nie było udane, jednak decyzja o rozwodzie była odwlekana, z powodu złego stanu zdrowia Warrena (cierpiał na cukrzycę)^[3]. W 1947 orzeczono pomiędzy nimi rozwód^[3].

15 października 1948 wyszła za mąż za Geralda Forda w Kościele episkopalnym^[4]. Mieli trzech synów: Michaela Geralda (ur. 1950), Johna Gardnera (ur. 1952), Stevena Meigsa (ur. 1956) i jedną córkę – Susan Elizabeth (ur. 1957)^[4].

Zdrowie

Latem 1964 roku zaczęły się jej dolegliwości bólowe, spowodowane skurczem nerwu, a także postępującym artretyzmem^[5]. Zaczęła wówczas regularnie zażywać leki przeciwbólowe^[3]. Tuż przed wprowadzeniem się do Białego Domu, wykryto u niej raka piersi^[10]. Upubliczniła tę informację co sprawiło, że wiele Amerykanek poddało się badaniom kontrolnym^[10]. Sama przeszła zabieg mastektomii^[10]. Gdy w 1976 roku jej mąż przegrał z Jimmym Carterem wybory prezydenckie, podupadła na zdrowiu i ponownie wpadła w uzależnienie od leków^[16]. Dwa lata później zdała sobie także sprawę, że jest alkoholiczką i udała się na kurację odwykową do Alcohol and Drug Rehabilitation Service w Long Beach^[16]. Wkrótce potem upubliczniła swoją chorobę^[16]. W 1982 roku założyła ośrodek do walki z uzależnieniami Betty Ford Center for Drug and Alcohol Rehabilitation^[17]. Gdy jej stan zdrowia się pogorszył, kierownictwo ośrodka przekazała córce, Susan^[12]. Jej walka z nałogiem została opisana w autobiografii „Betty: A Glad Awakening” (1987) i serialu biograficznym pt. „The Betty Ford Story”^[1]. Jesienią 1987 roku przeszła zabieg poczwórnego bypassu w Eisenhower Medical Center^[11].

Przypisy

Bibliografia

• Longin Pastusiak: Panie Białego Domu. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2012. ISBN 978-83-7780-322-6. (pol.)

Linki zewnętrzne

• Elizabeth Anne Bloomer Ford (ang.). Biały Dom. [dostęp 2016-12-07].