Bezwyznaniowość w Indonezji

Bezwyznaniowość w IndonezjiKonstytucja Indonezji zakłada wolność wyznania[a][2][3], lecz osoby niereligijne spotykają się w Indonezji z brakiem tolerancji, dyskryminacją oraz ostracyzmem[4][5][6][7][8][9], część z nich zaś udaje przywiązanie do wiary muzułmańskiej[10].

Postawy ateistyczne i agnostyczne nie są zabronione przez prawo państwowe (potwierdził to Lukman Hakim Saifuddin, indonezyjski minister ds. religii, przyznając jednak, że przepisy nie są jasne, a interpretacja prawa należy do sądów[10]), mogą jednak zostać opisane jako bluźnierstwo[b][4][9], za które grozi kara do 5 lat pozbawienia wolności[6][12]. Według szacunków adwokatów broniących Alexandra Aana, indonezyjskiego ateistę skazanego za taki czyn, liczba ateistów w Indonezji wynosi do 2 tysięcy osób[6].

Sytuacja prawna osób bezwyznaniowych

Brak wiary monoteistycznej jest niezgodny z pierwszą zasadą[c] oficjalnej ideologii państwowej zwanej Pancasilą[13], a obywatele tego kraju mają obowiązek wybrania jednej z sześciu oficjalnie uznanych przez władze religii (islamu, protestantyzmu, katolicyzmu, hinduizmu, buddyzmu lub konfucjanizmu)[7][10][14], która wpisywana jest w dowód osobisty[4][6][15] (zwraca się uwagę na rozbieżność pomiędzy wspomnianą zasadą a możliwością określenia przynależności do religii deistycznych[12][13]). Podobnego wyboru należy dokonać podczas podjęcia zatrudnienia, uzyskiwania dokumentów takich jak akt urodzenia czy małżeństwa, zaś rejestracja różnych organizacji wymaga oświadczenia ich twórców o podporządkowaniu się zasadom Pancasili[16]. Według badań przeprowadzonych przez Pew Research Center 30% mieszkańców Indonezji wyznających islam popiera karę śmierci za riddę[d][17].

19 kwietnia 2010 przy jednym głosie sprzeciwu indonezyjski Trybunał Konstytucyjny oddalił petycję w sprawie zniesienia obowiązującego od 1965 prawa (dekret prezydencki nr 1/PNPS/1965 w sprawie zapobiegania bluźnierstwom i znieważania religii[2])[18], z którego wynikają obecnie obowiązujące przepisy karne dotyczące bluźnierstwa[19].

Uznanie przez część mieszkańców Indonezji braku wiary jako postawy niezgodnej z prawem może wynikać z mentalności pozostałej po okresie reżimu Suharto, będącego zagorzałym przeciwnikiem odrzucającego religię komunizmu. W wyniku masowych morderstw dokonywanych na prawdziwych i domniemanych działaczach komunistycznych po próbie przeprowadzenia zamachu stanu przez Partię Komunistyczną Indonezji w 1965, część ateistów zaczęła ukrywać swój światopogląd w obawie przed oskarżeniem o posiadanie zakazanych przez państwo poglądów komunistycznych[12][7].

Casus Alexandra Aana

18 stycznia 2012 Alexander Aan, 30-letni urzędnik z Pulau Punjung[19], stał się ofiarą pobicia przez tłum zgromadzony w pobliżu jego miejsca pracy z powodu ateistycznych poglądów, przez co został objęty ochroną policyjną w postaci „aresztu”[6][15][19][20][21], gdzie spotkał się z przemocą ze strony innych osadzonych[22], w związku z czym został przeniesiony do aresztu w Padang[6]. Dwa dni później został oskarżony o bluźnierstwo (jednym z dowodów były wpisy na dwóch profilach serwisu społecznościowego Facebook[e] o treściach takich jak „God does not exist”[f]), podżeganie do nienawiści wobec związków wyznaniowych za pomocą Internetu[g][15][19][24][21] oraz poświadczenie nieprawdy, za co groziło mu dodatkowe 6 lat więzienia (skłamał określając siebie w podaniu o pracę jako muzułmanina)[15]. 14 czerwca 2012 sąd w Sumatrze Zachodniej skazał Aana na 30 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywnę w wysokości 100 mln rupii indonezyjskich (suma przekraczająca dwukrotność średnich rocznych zarobków w tym kraju[22])[19]. Amnesty International określiła Anna jako więźnia sumienia, wzywając do jego natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia[19][22], zaś 7970 osób podpisało się pod petycją do Baracka Obamy o wezwanie władz Indonezji do zwolnienia Aana (Biały Dom nie ustosunkował się do tej sprawy, gdyż nie została zebrana wymagana liczba 25 000 podpisów[25])[26]. Powszechne oburzenie indonezyjskiego społeczeństwa wywołał fakt, iż ateista Aan pochodzi z grupy etnicznej Minangkabau, znanej z dużej religijności[12]. Aan został zwolniony z zakładu karnego 27 stycznia 2014[27]. Pracuje jako nauczyciel matematyki[10].

Indonesian Atheists

Indonesian Atheists (z ang. „indonezyjscy ateiści”) to licząca ok. 400–500 członków[28][29][30] nieformalna organizacja zrzeszająca osoby niereligijne założona w październiku 2008 przez Karla Karnadiego[3][4][8][10][29] (ukończył studia wyższe w Niemczech[4][8][31], pracuje jako inżynier oprogramowania dla Facebooka[10]). Większość jej działań odbywa się w Internecie, co jest typowe dla grup niereligijnych w tym kraju[3][7], mimo że IA organizowała również spotkania w Dżakarcie[28]. Od 2011 IA należy do Atheist Alliance International[30].

Uwagi

  1. Art. 29 (2): Państwo gwarantuje każdej osobie wolność wyznania, każdemu według jego/jej własnej religii lub przekonań[1].
  2. Art. 156a(a) i 156a(b) indonezyjskiego kodeksu karnego penalizują publiczne wyrażanie uczuć lub czyny wyrażające wrogość wobec uznanych przez państwo religii lub też zachowania powodujące zaprzestanie przestrzegania zasad religijnych lub wiary w Boga przez inną osobę[11].
  3. (indonez.) Ketuhanan Yang Maha Esa - (pol.) Wiara w jednego i jedynego Boga
  4. Badanie przeprowadzono w kwietniu 2010 na próbie 898 osób.
  5. Jednym z nich był Ateis Minang.
  6. (ang.) „Bóg nie istnieje”
  7. Art. 45(2) w związku z art. 28(2) indonezyjskiego prawa nowych technologii za co grozi do 6 lat więzienia[23].

Przypisy

  1. Religion. W: The 1945 Constitution of the Republic of Indonesia. s. 15.
  2. a b Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2011 r. w sprawie Indonezji, w tym ataki na mniejszości. 2011-07-07, s. 1.
  3. a b c Marcel Thee: The Rise of Indonesian Atheism (ang.). Jakarta Globe, 2010-12-07. [dostęp 2015-09-28].
  4. a b c d e Sara Schonhardt: For Indonesian Atheists, a Community of Support Amid Constant Fear (ang.). The New York Times, 2013-04-26. [dostęp 2015-09-29].
  5. Marcel Thee: Raising Kids Without God: Atheist Parents in Indonesia (ang.). Jakarta Globe, 2013-07-15. [dostęp 2015-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-29)].
  6. a b c d e f Kate Hodal: Indonesia's atheists face battle for religious freedom (ang.). The Guardian, 2012-05-03. [dostęp 2015-09-28].
  7. a b c d Aubrey Belford: Atheism 2.0 -- Indonesia's nonbelievers find refuge online (ang.). The Sydney Morning Herald, 2009-01-25. [dostęp 2015-09-29].
  8. a b c Marcel Thee: No Need to Believe: Indonesia's Atheists (ang.). Jakarta Globe, 2012-01-18. [dostęp 2015-09-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-30)].
  9. a b Nick Street: What Non-Believing Muslims Say About Faith In The World's Largest Muslim Country (ang.). The Huffington Post, 2015-08-31. [dostęp 2015-09-29].
  10. a b c d e f Christian Brown: Indonesia’s underground atheists lay low after Facebook post that led to imprisonment (ang.). GlobalPost, 2015-05-11. [dostęp 2015-09-29].
  11. The Indonesian Penal Code. s. 27.
  12. a b c d Salim Osman: Is Atheism Illegal in Indonesia? (ang.). Jakarta Globe, 2012-02-02. [dostęp 2015-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-23)].
  13. a b Yordan Nugraha: The Thinker: Is Atheism Allowed? (ang.). Jakarta Globe, 2012-01-27. [dostęp 2015-09-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-01)].
  14. The Jakarta Post: Non-believers stick to their conviction (ang.). The Jakarta Post, 2010-12-18. [dostęp 2015-09-29].Sprawdź autora:1.
  15. a b c d International Humanist and Ethical Union: International Humanists protest Indonesia blasphemy arrest (ang.). International Humanist and Ethical Union, 2012-01-26. [dostęp 2015-09-29].
  16. International Humanist and Ethical Union: Freedom of Thought 2012: Global Report on Discrimination Atheists and the Nonreligious. International Humanist and Ethical Union, 2012-12-10, s. 22.Sprawdź autora:1.
  17. Pew Research Center: Muslim Publics Divided on Hamas and Hezbollah. Washington, D.C.: Pew Research Center, 2010-12-02, s. 14, 35. [dostęp 2015-09-28].Sprawdź autora:1.
  18. Maria Kruczkowska: W Indonezji wciąż można karać za bluźnierstwo (pol.). Wyborcza.pl, 2010-04-20. [dostęp 2015-09-28].
  19. a b c d e f Amnesty International: Indonesia: Atheist imprisonment a setback for freedom of expression. Amnesty International, 2012-06-14.
  20. BBC News: Row over Indonesia atheist Facebook post (ang.). BBC News, 2012-01-20. [dostęp 2015-09-28].Sprawdź autora:1.
  21. a b Austin Dacey: Religious Freedom’ for Atheists (ang.). religiondispatches.org, 2012-05-29. [dostęp 2015-09-29].
  22. a b c Edward Falzon: Beaten and Jailed for Atheism: Don't Let This Stand! (ang.). The Huffington Post, 2012-07-27. [dostęp 2015-09-28].
  23. Law No. 11 Concerning Electronic Information and Transactions. s. 24, 33 , 34.
  24. Endy Bayuni: Commentary: Is there room for atheists in Indonesia? (ang.). The Jakarta Post, 2012-06-18. [dostęp 2015-09-28].
  25. Macon Phillips: A good problem to have: Raising the signature threshold for White House petitions (ang.). WhiteHouse.gov, 2011-10-03. [dostęp 2015-09-29].
  26. M. D.: Call upon the Indonesian government to respect the freedom and dignity of all its citizens and to free Alexander Aan. (ang.). WhiteHouse.gov, 2012-06-17. [dostęp 2015-09-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-07)].Sprawdź autora:1.
  27. The Jakarta Post: Atheist Alexander Aan gets of prison (ang.). The Jakarta Post, 2014-01-31. [dostęp 2015-09-28].Sprawdź autora:1.
  28. a b Simon Pitchforth: Metro Madness: Therapy for the Godless (ang.). Jakarta Globe, 2010-09-24. [dostęp 2015-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-08)].
  29. a b Jakarta Globe: Religious Films Pull in Big Bucks in Indonesia (ang.). Jakarta Globe, 2011-07-17. [dostęp 2015-09-29].Sprawdź autora:1.
  30. a b Indonesia | SEA-Atheists.org (ang.). [dostęp 2015-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-25)].
  31. Prodita Sabarini: Fear of the religious starts early (ang.). The Jakarta Post, 2010-02-17. [dostęp 2015-09-29].

Linki zewnętrzne