Bhumibol Adulyadej

Bhumibol Adulyadej
ภูมิพลอดุลยเดช
Jego Wspaniałość, Wielki Pan, Siła Ziemi, Nieporównywalna Moc, Syn Mahidola, Potomek Boga Wisznu, Wielki Król Syjamu, Jego Królewskość, Wspaniała Ochrona
Ilustracja
ilustracja herbu
podpis
Król Tajlandii
Okres

od 9 czerwca 1946
do 13 października 2016

Poprzednik

Ananda Mahidol

Następca

Prem Tinsulanonda (Regent)
Maha Vajiralongkorn

Dane biograficzne
Dynastia

Czakri

Data i miejsce urodzenia

5 grudnia 1927
Cambridge

Data i miejsce śmierci

13 października 2016
Bangkok

Ojciec

Mahidol Adulyadej

Matka

Srinagarindra

Żona

Sirikit Kitiyakara

Dzieci

Ubol Ratana
Maha Vajiralongkorn
Sirindhorn
Chulabhorn Walailak

Odznaczenia
Order Rajamitrabhorn (Tajlandia) Order Domowy Chakri (Tajlandia) Wielka Wstęga Orderu Chula Chom Klao (Tajlandia) Kawaler Wielkiej Wstęgi Orderu Słonia Białego (Tajlandia) Kawaler Wielkiej Wstęgi Orderu Korony Tajlandii Łańcuch Orderu Wyzwoliciela San Martina (Argentyna) Klasa Specjalna Odznaki Honorowej za Zasługi Wielka Wstęga Orderu Leopolda (Belgia) Order Domowy Korony Brunei Order Słonia (Dania) Krzyż Wielki Orderu Królowej Saby (Etiopia) Krzyż Wielki Orderu Sikatuny (Filipiny) Krzyż Wielki Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Wielki Orderu Zbawiciela (Grecja) Order Złotego Runa (Hiszpania) Łańcuch Orderu Karola III (Hiszpania) Łańcuch Orderu Zasługi Cywilnej (Hiszpania) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Lwa Niderlandzkiego (Holandia) Order Gwiazdy I klasy (Indonezja) Order Pahlawiego (Iran) Order Chryzantemy (Japonia) Krzyż Wielki Orderu Królewskiego Kambodży Wielki Order Mugunghwa (Korea Południowa) Krzyż Wielki Orderu Miliona Słoni i Białego Parasola (Laos) Order Lwa Złotego (Nassau) Nepal Pratap Bhaskara (Nepal) Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Świętego Olafa Wstęga Trzech Orderów (Portugalia) Krzyż Wielki Klasy Specjalnej Orderu Zasługi RFN Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Rumunii (republ.) Order Królewski Serafinów (Szwecja) Wielka Wstęga Orderu Lśniącego Jadeitu (Tajwan) Złoty Łańcuch Orderu Piusa IX Królewski Łańcuch Wiktoriański (Wielka Brytania) Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy z Wielkim Łańcuchem (1951-2001) Złoty Order Olimpijski Krzyż Wielki Orderu Słońca Peru Łańcuch Orderu Zasługi (Chile)

Bhumibol Adulyadej, król Rama IX, wym. pʰūːmípʰōn àdūnjādèːt (ur. 5 grudnia 1927 w Cambridge, zm. 13 października 2016 w Bangkoku[1]) – król Tajlandii w latach 1946–2016.

Imię ceremonialne: „Jego Wspaniałość, Wielki Pan, Siła Ziemi, Nieporównywalna Moc, Syn Mahidola, Potomek Boga Wisznu, Wielki Król Syjamu, Jego Królewskość, Wspaniała Ochrona” – Phrabat Somdej Phra Paramindra Maha Bhumibol Adulyadej Mahitaladhibet Ramadhibodi Chakrinarubodindara Sayamindaradhiraj Boromanatbophit.

Zarys biografii

Król Bhumibol wychowywał się w Szwajcarii. W 1946 po śmierci brata, króla Ananda Mahidola odziedziczył tron, jednakże chcąc kontynuować studia wyznaczył regentem wuja Rangsita. W 1950 powrócił do kraju. Początkowo odgrywał niewielką rolę wobec skromnych uprawnień konstytucyjnych oraz autorytarnego charakteru rządów wojskowych. W 1973 i 1992 pomógł jednak rozwiązywać konflikty i przeprowadzić transformację do w pełni demokratycznego ustroju, zdobywając sobie szacunek poddanych i autorytet w świecie. Krytyka króla i obraza majestatu karana jest wyrokiem więzienia od 3 do 15 lat[2]. Strony internetowe krytykujące jego rządy są cenzurowane[3]. W 1987 powszechne referendum nadało mu przydomek „Wielki”. Jego jedynym synem jest Maha Vajiralongkorn. Od 21 sierpnia 1982 był najdłużej urzędującą głową państwa na świecie. Zmarł 13 października 2016 w szpitalu w stolicy Tajlandii, po jego śmierci ogłoszono roczną żałobę narodową[4]. Kremacja i pogrzeb odbyły się ponad rok po śmierci monarchy, między 25 a 29 października 2017[5][6].

Według magazynu „Forbes” był jednym z najbogatszych monarchów. Jego majątek szacuje się na 30 mld USD[7]. Na liście 50. najbogatszych polityków świata sporządzonej przez tygodnik „Angora” zajmował 2. miejsce z ww. majątkiem osobistym[8].

Krótkofalowiec, posiadał znak HS1A[9].

Odznaczenia

Przypisy

  1. Barbara Rossette: King Bhumibol Adulyadej of Thailand Dies at 88; Reigned 70 Years (ang.). nytimes.com, 2016-10-13. [dostęp 2016-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-13)].
  2. Paul Champion: Professor in lese majeste row. Reuters, 25 września 2007. [dostęp 2007-09-26].
  3. Media freedom threats worry internet community. Bangkok Post, 2009-02-05. [dostęp 2010-11-22].
  4. Żałoba w Tajlandii potrwa rok. Co to oznacza dla turystów?. TVN24.pl. [dostęp 2016-10-15].
  5. Tajlandia przygotowuje się do pogrzebu króla. Pochowają go rok po śmierci. Business Insider. [dostęp 2017-01-08].
  6. Tajlandia żegna króla. Koniec rocznej żałoby, tvn24.pl, 2017-10-29
  7. The World's Richest Royals (ang.). forbes.com, 2009-06-17. [dostęp 2010-08-29].
  8. Paweł Łepkowski, Miliarderzy u władzy, „Angora”, nr 45 (1221), 10 listopada 2013, s. 18
  9. King Bhumibol Adulyadej HS1A is 84 Monday (ang.). Southgate – Amateur Radio News, 2011-12-03. [dostęp 2012-02-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)].
  10. Ordensdetaljer (duń.). borger.dk. [dostęp 2015-05-27].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Order of the Elephant Ribbon bar.svg
Autor: Portunes, Licencja: CC BY 4.0
Ribbon bar of the Danish Order of the Elephant
GRE Order Redeemer 1Class.png
Baretka Orderu Zbawiciela I klasy (Grecja)
NLD Order of the Dutch Lion - Grand Cross BAR.png
Autor: Wiki Romi, Licencja: CC0
Baretka Krzyża Wielkiego Orderu Lwa Niderlandzkiego
PRT Three Orders BAR.svg
Autor: KarlHeintz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Wstęgi Trzech Orderów (Portugalia)
Seraphimerorden ribbon.svg
Autor: Borodun, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar: Ordem of the Seraphim. Sweden. True size for the template.
PER Order of the Sun of Peru - Grand Cross BAR.png
Baretka Krzyża Wielkiego Orderu Słońca Peru
HUN Order of Merit of the Hungarian Rep 1class Collar BAR.svg
Baretka: Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej / Krzyż Wielki z Łańcuchem i Złotopromienną Gwiazdą Orderu Zasługi Węgier – odmiana cywilna.
Order of the Royal House of Chakri (Thailand) ribbon.svg
Autor: Sodacan, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ribbon for a Knight of the Most Illustrious Order of the Royal House of Chakri (Thailand)
Privy Seal of King Rama IX (Bhumibol Adulyadej).svg
Privy Seal of King Rama IX of Thailand (Bhumibol Adulyadej)
Order of the Crown of Thailand - Special Class (Thailand) ribbon.svg
Autor: User:PalawanOz, User:Sodacan, User:Zscout370, user:Xiengyod~commonswiki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ribbon for a Knight Grand Cordon of the Most Noble Order of the Crown of Thailand "Maha Vajiramongkut"
JPN Daikun'i kikkasho BAR.svg
Baretka japońskiego Orderu Chryzantemy.
Order Pius Ribbon 1kl.png
Планка к ордену Пия IX степени Большой крест (Ватикан)
Officers after the royal funeral procession of King Bhumibol Adulyadej (03).jpg
Autor: Xiengyod~commonswiki, Licencja: CC BY-SA 4.0
เจ้าพนักงานในริ้วกระบวนฝ่ายต่างๆ หลังเสร็จสิ้นการเคลื่อนงริ้วกระบวนที่ 1 ของริ้วกระบวนพระบรมราชอิสริยยศ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช สยามินทราธิราช บรมนาถบพิตร ในเช้าวันที่ 26 ตุลาคม พ.ศ. 2560
Grand Order of Mugunghwa (South Korea) - ribbon bar.gif
Autor: McOleo, Licencja: CC0
Ribbon bar of the Grand Order of Mugunghwa (South Korea)
LAO Order of the a Million Elephants and the White Parasol - Grand Cross BAR.svg
Autor: KarlHeintz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Krzyża Wielkiego Orderu Miliona Słoni i Białego Parasola (Laos)
Order of Charles III - Sash of Collar.svg
Autor: Mimich, Licencja: CC0
Sash of Collar of Order of Charles III, to be worn when the Collar doesn't suit the occasion
Darjah Utama Seri Mahkota Negara.svg
Autor: Mimich, Licencja: CC BY-SA 3.0
Order of the Crown of the Realm (Malaysia)
CHI Orden al Merito de Chile El Collar BAR.svg
Baretka: Order Zasługi Chile – Kollana (El Collar) – Chile.
King Bhumibol Adulyadej 2010-9-29.jpg
Autor: , Licencja: CC BY 2.0
Thailand's King Bhumibol Adulyadej waves to well-wishers during a concert at Siriraj hospital in Bangkok on September 29, 2010.
Order of Civil Merit (Spain) - Sash of Grand Collar.svg
Autor: Mimich, Licencja: CC0
Sash of Collar of Order of Civil Merit (Spain), to be worn when the Collar doesn't suit the occasion
Order of Pahlavi (Iran).gif
Order of Pahlavi (Iran)
Order of The Queen of Sheba (Ethiopia) ribbon.gif
Autor: Ekapoj yam, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Most Exalted Order of The Queen of Sheba (Ethiopia)
HUN Order of Merit of the Hungarian Rep (civ) 1class Collar BAR.svg
Baretka: Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej / Krzyż Wielki z Łańcuchem i Złotopromienną Gwiazdą Orderu Zasługi Węgier – odmiana cywilna.
Gold.Olimpicorder1.png
Gold chain of Olimpic order
Emblem of Thailand.svg
National Emblem of Thailand, depicting a dancing Garuda with outstretched wings. The Garuda symbolizes the government and people of Thailand, as Lord Vishnu symbolizes King of Thailand.
AUT Honour for Services to the Republic of Austria - 1st Class BAR.png
Baretka Odznaki Honorowej za Zasługi dla Republiki Austrii 1. Klasy
ROU Order of the Star of Romania 1999 GCross BAR.svg
Baretka: Order Gwiazdy Rumunii (model 1999) – Krzyż Wielki – Rumunia.
Royal Victorian Chain Ribbon.gif
Autor: Image sourced from 'Medals of the World' website: http://www.medals.org.uk/index.htm, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Royal Victorian Chain Ribbon
ARG Order of the Liberator San Martin - Grand Cross BAR.png
Baretka Krzyża Wielkiego Orderu Wyzwoliciela San Martina
Ord.Lion.Nassau.jpg
Ribbon of the Order of the golden Lion of the House of Nassau - Netherlands
Bintang Republik Indonesia Adipurna Ribbon Bar.gif
Bintang Republik Indonesia Adipurna Ribbon Bar
Order of the White Elephant - Special Class (Thailand) ribbon.svg
Autor: Sodacan, Licencja: CC BY-SA 4.0
Order of the White Elephant - Special Class (Thailand) ribbon
Order of the Rajamitrabhorn (Thailand) ribbon.svg
Autor: Sodacan, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ribbon for a Knight of the Most Auspicious Order of the Rajamitrabhorn (Thailand)
GER Bundesverdienstkreuz 9 Sond des Grosskreuzes.svg
Baretka: Order Zasługi RFN – Stopień Specjalny Krzyża Wielkiego.
Nepal Pratap Bhaskara.svg
Autor: Mimich, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ribbon of "Nepal Pratap Bhaskara" (Nepal Decoration of Honour)
Order of Brilliant Jade (Taiwan) - ribbon bar.gif
Autor: McOleo, Licencja: CC0
Ribbon bar of the Order of Brilliant Jade (Taiwan)
BRU Royal Family Order of the Crown of Brunei.svg
Autor: Mimich, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ribbon of the Royal Family Order of the Crown of Brunei
King Rama IX Signature.svg
Signature of HM King Rama IX of Thailand "ภูมิพลอดุลยเดช ปร."
KHM Ordre Royal du Cambodge - Grand Croix BAR.svg
Autor: KarlHeintz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Krzyża Wielkiego Królewskiego Orderu Kambodży
PHI Order of Sikatuna 2003 Grand Cross BAR.svg
Baretka: Order Sikatuny – II Klasa (wz. 2003), Wielki Krzyż (Datu).