Białystok

Białystok
—miasto na prawach powiatu—

Rynek Kościuszki
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Aglomeracja

białostocka

Data założenia

1440–1444

Prawa miejskie

27 lipca 1691

Prezydent

Tadeusz Truskolaski

Powierzchnia

102,13[1] km²

Wysokość

118–175[2] m n.p.m.

Populacja (30.06.2021)
• liczba ludności
• gęstość


296 401[3]
2902,2 os./km²

Strefa numeracyjna

85

Kod pocztowy

15-XXX

Tablice rejestracyjne

BI

Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Białystok”
Położenie na mapie Polski
Ziemia53°08′07″N 23°08′44″E/53,135278 23,145556
TERC (TERYT)

2061011

SIMC

0922410

Urząd miejski
ul. Słonimska 1
15-950 Białystok
Strona internetowa
BIP
Położenie Białegostoku na mapie powiatu białostockiego

Białystok (wymowa (lit. Balstogė, biał. Беласток, ukr. Білосток, jid. ‏ביאַליסטאָק‎, ros. Белосток) – miasto na prawach powiatu w północno-wschodniej Polsce, położone na Nizinie Północnopodlaskiej, nad rzeką Białą. Jest stolicą województwa podlaskiego i siedzibą władz ziemskiego powiatu białostockiego.

Białystok, liczący 296 401 mieszkańców (30 czerwca 2021)[3] i zajmujący powierzchnię 102,13 km²[1], jest wśród miast wojewódzkich dziesiąty pod względem liczby ludności[4] i drugi pod względem gęstości zaludnienia. Białystok pełni funkcję administracyjnego, gospodarczego, naukowego i kulturalnego centrum regionu. Miasto z przyległymi gminami tworzy aglomerację białostocką.

Położenie

Białystok leży na Wysoczyźnie Białostockiej, będącej częścią makroregionu Nizina Północnopodlaska. Znajduje się w centralnej części województwa podlaskiego. Historycznie Białystok leży na Podlasiu. Uwarunkowania geograficzne (miasto leży w sąsiedztwie Białorusi, Litwy i Rosji) i historyczne sprawiły, że Białystok jest miejscem, gdzie od wieków żyli wspólnie ludzie różnych kultur, wyznań i narodowości, co ukształtowało specyficzny charakter miasta.

Warunki naturalne

Miasto jest położone nad rzeką Białą, będącą lewym dopływem Supraśli.

Klimat

Zgodnie z podziałem rolniczo-klimatycznym Polski Romualda Gumińskiego, Białystok położony jest w dzielnicy podlaskiej. Klimat jej jest wyraźnie chłodniejszy od innych dzielnic nizinnych. Średnie temperatury stycznia mieszczą się w granicach od -4 do –6 °C, należą one do najniższych w Polsce. Średnia temperatura roczna wynosi ok. +7 °C. Liczba dni mroźnych wynosi od 50 do 60, z przymrozkami od 110 do 138 dni, a czas zalegania pokrywy śnieżnej od 90 do 110 dni. Średnie sumy opadów rocznych oscylują wokół wartości 550 mm, a okres wegetacyjny trwa 200 do 210 dni[5].

Przyroda

winter beach scene
Stawy Dojlidzkie

Znajduje się w obszarze funkcjonującym pod nazwą Zielone Płuca Polski (dawne tereny województw: białostockiego, łomżyńskiego, olsztyńskiego, ostrołęckiego i suwalskiego). Około 32% jego powierzchni zajmują tereny zielone. Parki i skwery oraz 1886 ha lasów[6] znajdujących się w granicach miasta tworzą specyficzny i zdrowy mikroklimat. W obrębie Białegostoku znajdują się dwa rezerwaty przyrody o powierzchni łącznej 105 ha, będące pozostałościami Puszczy Knyszyńskiej. Aglomeracja miejska sąsiaduje z Narwiańskim Parkiem Narodowym. Takie usytuowanie rezerwatów przyrody w bezpośrednim sąsiedztwie miasta jest unikatowe. Ze względu na te walory w 1993 r. Białystok jako pierwsze miasto w Polsce został przyjęty do międzynarodowego projektu Sieci Zdrowych Miast prowadzonego przez Światową Organizację Zdrowia[7]. Na terenie miasta znajdują się 2 rezerwaty przyrody:

Zieleń miejska

Parki w Białymstoku
Dywan kwiatowy Park Planty
Fontanna w parku Planty
Schody prowadzące do pomnika Bohaterów Ziemi Białostockiej w Białymstoku położonego na terenie Parku Centralnego
Park Poniatowskiego (Stary)
Ogród Zoologiczny w Parku Konstytucji 3 Maja

Historia

Szkic parku Branickich autorstwa Pierre Ricaud de Tirregaille z widokiem na pałac – rycina z 1752 roku

Osada Białystok powstała między 1440 a 1444 rokiem, gdy na miejsce obecnego Rynku Kościuszki przybyli osadnicy z ziemi kolneńskiej, a do dzisiejszych Dojlid – z powiatu lidzkiego. W miejscu obecnego Rynku Kościuszki krzyżowały się drogi do Suraża, Wasilkowa oraz Choroszczy. Między 1444 a 1447 rokiem Białystok od Michała Zygmuntowicza otrzymuje Jakub Raczko Tabutowicz. W ciągu następnych trzech lat powstają dwa dwory oraz kościół parafialny. Przy kościele w 1578 roku stanęła karczma. W latach 1617–1626 z fundacji marszałka Piotra Wiesiołowskiego zbudowano zachowany do dziś stary kościół farny. To on wzniósł w Białymstoku murowany gotycko-renesansowy zamek, który po gruntownej przebudowie w latach 90. XVII wieku stał się barokową rezydencją magnackiego rodu Branickich znaną do dziś jako pałac Branickich. Z 1727 r. pochodzi pierwsza wzmianka o białostockiej cerkwi, która znajdowała się w miejscu obecnego soboru św. Mikołaja.

W 1745 Białystok był miastem prywatnym, położonym w ziemi bielskiej województwa podlaskiego, posiadającym prawo magdeburskie[10]. W tym samym roku rozpoczęto budowę białostockiego ratusza. Całość założenia urbanistycznego Białegostoku przypisywana jest architektom związanym z dworem hetmana Jana Klemensa Branickiego. W 1769 w pobliżu miasta konfederaci barscy stoczyli z armią carską przegraną bitwę pod Olmontami. W XIX wieku miejscowość zmieniła charakter z rezydencjonalnego na administracyjny i przemysłowy.

Po III rozbiorze Polski w 1795 roku, przez 12 lat, do 1807 roku Białystok znajdował się przejściowo w zaborze pruskim.

W latach 1807–1915 Białystok znajdował się w granicach Imperium Rosyjskiego zaboru rosyjskiego. Do 1842 r. miasto było stolicą obwodu białostockiego, następnie przyłączono je do guberni grodzieńskiej i było największym miastem guberni, mimo że siedziba guberni znajdowała się w Grodnie. Po powstaniu listopadowym w pobliżu miasta ustalono granicę celną między Kongresówką a Rosją, co wywołało gwałtowną falę migracji ekonomicznej łódzkich fabrykantów. Przyczyniło się to do dynamicznego rozwoju prowincjonalnego wówczas miasteczka. W tym okresie rozrastający się Białystok zyskał miano Manchesteru Północy. W 1862 r. przez Białystok przeprowadzono Kolej Warszawsko-Petersburską, która także przyczyniła się do rozwoju gospodarczego miasta. W 1892 uruchomiono w mieście system wodociągów.

Żydzi zamordowani podczas pogromu w Białymstoku w 1906 roku


Na początku XX w. Białystok był centrum polskiego ruchu anarchistycznego[11].

W dniach 14–16 czerwca 1906 w Białymstoku doszło do pogromu ludności żydowskiej, podczas którego zamordowano 88 osób.

W latach 1915–1919 miasto znajdowało się pod okupacją niemiecką. W 1920 Wojsko Polskie stoczyło zwycięską bitwę białostocką z Armią Czerwoną, uwalniając miasto spod bolszewickiej okupacji. Do 1939, już w niepodległej Polsce, miasto było stolicą województwa białostockiego. W pierwszej połowie 1936 roku doszło tam do ekscesów o podłożu antysemickim[12]. W październiku 1939 Białystok przyłączono do Białoruskiej SRR i nadano mu status stolicy obwodu białostockiego. Od września 1939 r. do wybuchu wojny radziecko-niemieckiej Białystok był jednym z dwóch głównych (obok Lwowa) ośrodków działania polskich komunistów, którzy po 1945 roku objęli władzę w Polsce. Przywódcą tego środowiska był Alfred Lampe, pod przywództwem którego działali m.in.: Janina Broniewska, Paweł Finder, Małgorzata Fornalska, Marceli Nowotko, Jakub Berman, Czesław Skoniecki i Leon Lipski[13].

Białystok, 1941

W czerwcu 1941 do Białegostoku wkroczyły wojska niemieckie. Od lipca 1941 do lipca 1944 był on ośrodkiem administracyjnym Okręgu Białostockiego. Pod koniec lipca 1941 roku w mieście utworzono getto, w którym w 1943 r. wybuchło powstanie. AK odmówiło pomocy żydowskiemu ruchowi oporu w getcie ze względu na obecność w nim komunistów[14]. Ostatecznie białostoccy Żydzi zginęli w obozach zagłady w Treblince i na Majdanku. Po zajęciu miasta, w dawnych koszarach 10 Pułku Ułanów Litewskich hitlerowcy utworzyli obóz dla jeńców radzieckich. Pierwotnie przetrzymywano tam ok. 10–12 tys. jeńców, którzy na skutek ekstremalnych warunków bytowych, głodu i chorób masowo ginęli. Obóz zlikwidowano jesienią 1943 roku[15]. W lipcu 1944 miały miejsce ciężkie walki między Armią Czerwoną a wojskami niemieckimi o Białystok (podczas operacji białostockiej zginęło 4643 żołnierzy Armii Czerwonej[16]), w wyniku których miasto poważnie ucierpiało. Po II wojnie światowej odbudowane miasto na zawsze utraciło swój poprzedni charakter, będący dziedzictwem parowiekowej jego historii. Dzięki powojennym migracjom ludności wiejskiej Białystok powiększył się, kilkukrotnie przewyższając liczbę swoich mieszkańców sprzed 1939 r. W tym okresie powstały liczne uczelnie i nowe ośrodki przemysłowo-usługowe.

Od 1999 r. jest stolicą województwa podlaskiego. W 2002 roku do miasta przyłączono wieś Zawady, a w 2006 r. cztery kolejne miejscowości.

Architektura

winter beach scene
Zespół pałacowy Branickich
Zespół pałacowo-parkowy Branickich
Tympanon Pałacu Branickich wraz z herbem rodowym, wyżej rzeźba, tzw. Grupy Atlasa
Ogród przed Pałacem Branickich
Brama główna – (wieża Gryfa) wejście do zespołu pałacowo-parkowego w Białymstoku, widok z pl. Marszałka Józefa Piłsudskiego
Brama główna – (wieża Gryfa), widok od strony pałacu
Jedna z wielu rzeźb w ogrodzie Pałacu Branickich – Akteon
Pawilon Włoski w Parku Branickich
Wybrane kamienice Białegostoku
Austeria (barokowa)
Kamienica Ginzburga
Willa pod Kariatydami
Kamienica Jossema, obecnie Hotel Aristo
Kamienica Kantorowiczów
Kamienica Makowskich
Kamienica Szturmanów
Kamienica Puchalskiego
Kamienica przy ul. Spółdzielczej (w Centrum)
Kamienica przy ul. Waszyngtona (na os. Piaski)
Kamienica przy ul. Warszawskiej (na os. Bojary)
Pierzeja zachodnia Rynku Kościuszki
Kamienica, Rynek Kościuszki 7 – obecnie bank
Kamienica przy ul. Ciepłej (na os. Sienkiewicza)
Kamienica przy ul. Sienkiewicza (na os. Sienkiewicza)
Kamienica przy ul. Lipowej (w Centrum)
Hotel Villa Tradycja

Zabytki

Budynki gotyckie:

Budynki renesansowe:

Budynki barokowe:

Obiekty powstałe w XIX wieku:

Obiekty powstałe w XX wieku:

Obiekty niezachowane:

Turystyka

Hotele
Hotel Esperanto
Hotel Ibis Styles
Hotel Aristo
Hotel Gołębiewski
Hotel Cristal
Hotel Branicki
Hotel Turkus
Hotel Gromada
Hotel BOSiR
Hotel Pod Herbem
Hotel 3 Trio
Hotel Podlasie
Hotel Belweder
Hotel Titanic
Hotel Villa Tradycja

Szlaki turystyczne

Część z zabytków została oznakowana na pięciu turystycznych szlakach tematycznych utworzonych w mieście w latach 2008–2010:

W maju 2011 dodatkowo powstały[21]:

  • Szlak rodu Branickich
  • Szlak architektury drewnianej w Białymstoku
  • Szlak białostockich świątyń
  • Szlak białostockich fabrykantów

Alternatywę dla pieszych szlaków stanowi „Białostocki Audiobus. Dźwiękowy przewodnik do słuchania w autobusach komunikacji miejskiej” – utworzony w 2011 roku szlak turystyczny oparty na trasach linii autobusowych numer 2 i 10.

Do roku 2019 powstały szlaki turystyczne:

  • Szlak białostockich murali (pieszy, rowerowy oraz autobusowy)[22]
  • Szlak Bojar[23]
  • Szlak nowożytnych Świątyń Prawosławnych[24]

Przez Białystok przebiega 5 szlaków PTTK[25].

Rynek Kościuszki

Rynek Kościuszki

Pod koniec roku 2007 otwarto plac miejski za Ratuszem (pomiędzy ul. Suraską i Rynkiem Kościuszki). W marcu 2008 r. UM przedstawił plan remontu ścisłego centrum. Według tego planu w roku 2009 Rynek Kościuszki, Suraska i Kilińskiego nabrały charakteru miejskiego centrum. Rynek został wyłożony kostką i płytami granitowymi, znajduje się tam stylowe oświetlenie oraz donice z kwiatami i ławki[26][27]. Historia Rynku Kościuszki sięga roku 1753, kiedy to po pożarze miasta jego przebudową zajął się ówczesny właściciel Białegostoku – Jan Klemens Branicki. Do najważniejszych zachowanych obiektów z tego okresu należy Ratusz z wieżą zegarową, ukończony w 1761 roku. Dawniej pełnił on funkcje usługowo-handlowe, znajdowały się w nim kramy kupieckie, w większości należące do ludności żydowskiej. W roku 1939 radzieccy okupanci zburzyli Ratusz, a na jego miejscu planowano wybudowanie pomnika Józefa Stalina. W latach 1954–1958 odbudowano rozebrany budynek. Obecnie mieści się w nim główna siedziba Muzeum Podlaskiego[28]. Przy Rynku Miejskim znajduje się także cekhauz – hetmańska zbrojownia. Jest to barokowo-klasycystyczny budynek w kształcie typowego dla XVIII wieku dworku szlacheckiego. W swojej historii był wykorzystywany głównie jako magazyn sprzętu strażackiego. Dziś znajduje się tu Archiwum Państwowe[28]. Do najefektowniejszych obiektów na Rynku Kościuszki zalicza się budynek dawnej austerii, czyli karczmy. Jest to budowla dwukondygnacyjna, pokryta mansardowym dachem z lukarnami, ze ściętym narożem z balkonem ozdobionym portykiem i frontonem wspartym na dwóch kolumnach. Obecnie mieści się w niej restauracja Astoria, która stanowi wraz z sąsiednim budynkiem część kompleksu gastronomiczno-usługowego pod nazwą Centrum Astoria. W jego skład wchodzi cukiernia z tarasem widokowym, na którym serwowana jest kawa i desery. W piwnicach Astorii znajduje się pub, a na parterze stylowy bar. Ponadto w Centrum Astoria znajdują się sale konferencyjno-bankietowe. Przy wschodniej pierzei Rynku wznosi się zespół katedralny Wniebowzięcia NMP, w którego skład wchodzi XX-wieczna bazylika wybudowana w stylu neogotyckim, barokowa plebania zbudowana w 1761 roku oraz XVII-wieczny kościółek farny, który jest najstarszym zachowanym zabytkiem murowanym w mieście[28]. Przy zachodniej pierzei Rynku znajdują się kolorowe fasady odbudowanych po wojnie kamieniczek. w których mieszczą się galerie, kawiarnie, puby, księgarnia i sklepy[28].

Demografia

Ludność Białegostoku

  • Wykres liczby ludności miasta Białegostoku w ciągu ostatnich 160 lat[29]

Największą populację Białystok odnotował 30 czerwca 2020 roku – według danych GUS 297 585 mieszkańców[30][31].

Powierzchnia Białegostoku

Zmiany granic miasta Białegostoku na przestrzeni lat

     – granice Białegostoku w roku 1691, pow. 0,43 km²
     – obszar przyłączony w roku 1749, pow. 1,20 km²
     – obszar przyłączony w roku 1845, pow. 6,00 km²
     – obszar przyłączony w roku 1877, pow. 10,00 km²
     – obszar przyłączony w roku 1919, pow. (42,00) 44,00 km²
     – obszar przyłączony w roku 1954, pow. 71,00 km²
     – obszar przyłączony w roku 1973, pow. 89,00 km²
     – obszar przyłączony w roku 1980-81, pow. 89,75 km²
     – obszar przyłączony w roku 2002, pow. 93,96 km²
     – obszar przyłączony w roku 2006, pow. 102,12 km²

Mniejszości narodowe

Konsulat Generalny Republiki Białorusi w Białymstoku

Białorusini

Białystok to ośrodek kulturalno-społeczny Białorusinów (według spisu powszechnego z 2002 roku mieszka ich tutaj prawie 7,5 tys., co stanowi 2,5% mieszkańców Białegostoku). Działają tu Konsulat Białorusi oraz takie organizacje jak: Białoruskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne, Związek Młodzieży Białoruskiej, Związek Białoruski w RP, Białoruskie Stowarzyszenie Literackie „Białowieża”, Białoruskie Towarzystwo Historyczne, Stowarzyszenie Dziennikarzy Białoruskich, Białoruskie Zrzeszenie Studentów, Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska-Białoruś, Towarzystwo Kultury Białoruskiej. W Białymstoku odbywają się także ogólnopolskie imprezy kulturalne m.in. Festiwal „Piosenka Białoruska” oraz Święto Kultury Białoruskiej. Działa niezależne białoruskie Radio Racja, nadające sygnał także na Białoruś. Wydawane są tu białoruskie czasopisma: Niwa, Białoruskie Zeszyty Historyczne, Pravincyja oraz Czasopis.

Rosjanie

Rosjanie to mniejszość narodowa, którą na Podlasiu szacuje się na ponad 830 osób. Stanowi to 6,4% z całkowitej populacji Rosjan w Polsce obliczanej na ok. 13.000 osób.[32]. W Białymstoku działa ich główna organizacja – Rosyjskie Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe, organizujące Dni Kultury Rosyjskiej.

Tatarzy

W Białymstoku mieszka ok. 1800 Tatarów. Działa Związek Tatarów Rzeczypospolitej Polskiej (oddział podlaski), wydawane jest czasopismo „Życie Tatarskie”. W planach jest stworzenie w stolicy województwa podlaskiego Instytutu Historii Tatarów.

Pozostałe narodowości

W Białymstoku mieszkają również: Romowie (działa Centralna Rada Romów w Polsce, ukazuje się ich miesięcznik „Rrom p-o Drom)” oraz Ukraińcy (według spisu powszechnego z 2002 roku w Białymstoku mieszka 417 Ukraińców; działają: Związek Ukraińców Podlasia, Związek Ukraińskiej Młodzieży Niezależnej).

Gospodarka

Zespół apartamentowców mieszkalno-usługowych przy ul. Tysiąclecia 10
Wieżowiec mieszkalny (17 pięter, wys.46,5 m) położony przy ul. Waszyngtona 36
Browar Dojlidy, ul. Dojlidy Fabryczne 28
Yuniversal Podlaski Sp. z o.o. – deweloper z Białegostoku realizujący inwestycje w budownictwie, m.in. w Warszawie
Siedziba Kuriera Porannego przy ul. Świętego Mikołaja 1

Sytuacja społeczno-gospodarcza

Galerie i centra handlowe
Atrium Biała
Alfa Centrum Białystok
Dawna Fabryka pluszów później Fabryka Wyrobów Runowych „Biruna” SA, obecnie Alfa Centrum Białystok
Zielona Kamienica
Pasaż

Pod względem gospodarczym Białystok posiada profil przemysłowo – handlowy. Ze względu na fakt, iż miasto jest administracyjnym i naukowym centrum regionu, wysoki jest także procent osób pracujących w sektorze publicznym (szkolnictwo średnie, szkolnictwo wyższe, szpitale wojewódzkie i poradnie specjalistyczne oferujące usługi publiczne o zasięgu wojewódzkim i ogólnopolskim).

Według danych Urzędu Statystycznego w Białymstoku, w 2019 roku w mieście funkcjonowały 36 072 podmioty gospodarki narodowej. Jest to liczba o ok. 16,5% wyższa w porównaniu do liczby podmiotów funkcjonujących w mieście w roku 2010 (wówczas istniało zarejestrowanych 31 218 podmiotów). Najwięcej przedsiębiorstw prowadzi działalność handlową – 7718 szt. (dane GUS obejmują w dziale HANDEL także naprawę pojazdów samochodowych). Drugą pozycję zajmują firmy prowadzące działalność profesjonalną – 4396 podmiotów. Na trzeciej pozycji są przedsiębiorstwa branży budowlanej – 4079 firm. Kolejne pozycje to transport (2 516 firm) i przetwórstwo przemysłowe (2211 podmiotów)[33].

Powyższe dane w interesujący sposób korespondują z danymi na temat ilości osób zatrudnionych w poszczególnych sektorach gospodarki zebranych przez GUS od podmiotów zatrudniających powyżej 9 pracowników. Zakłady produkcyjne w roku 2018 zatrudniały najwięcej pracowników spośród wszystkich innych branż działających w Białymstoku – 14 630 osób, pomimo iż przedsiębiorstw przemysłowych było najmniej spośród wszystkich podmiotów działających na terenie miasta. Na drugim miejscu w tym zestawieniu jest handel. Dane GUS wskazują, iż ten segment gospodarki zatrudniał 15 905 osób, czyli więcej niż przemysł, jednakże ze względu na fakt, iż GUS ujmuje w tej kategorii również naprawę pojazdów samochodowych (usługi), handel wykazano na drugim miejscu pod względem ilości zatrudnianych pracowników na terenie miasta. Na trzecim miejscu pod względem ilości osób zatrudnionych była edukacja (14 326 osób), zaś na czwartym miejscu – opieka zdrowotna (8935 osób)[34].

W styczniu 2021 roku stopa bezrobocia w Białymstoku wynosiła 7,2%[35]. Średnie wynagrodzenie brutto wypłacane na terenie Białegostoku w sektorze przedsiębiorstw wg danych GUS za 2019 rok wynosiło 4 215,86 PLN i było najniższe spośród wszystkich miast wojewódzkich w Polsce[36].

W 2018 roku, według danych GUS, liczba osób pracujących w białostockim sektorze publicznym wynosiła 36 204 osoby, zaś w sektorze prywatnym – 51 878 osób[34].

Duża część mieszkańców Białegostoku pracuje w przedsiębiorstwach mających swoje siedziby w gminach ościennych, takich jak Choroszcz, Juchnowiec Kościelny, Supraśl, Wasilków, Zabłudów (dotyczy to zwłaszcza przedsiębiorstw przemysłowych). Zjawisko to powoduje, iż gospodarkę Białegostoku coraz częściej ujmuje się w ujęciu metropolitarnym, nie zaś w ujęciu pojedynczego miasta.

Przemysł

Białystok jest głównym ośrodkiem przemysłowym województwa podlaskiego. Rozwinięty jest tu przemysł elektromaszynowy (elektroniczny, maszynowy i metalowy), drzewny, odzieżowy, spożywczy i poligraficzny. Dodatkowo funkcjonują tutaj znaczące w skali ogólnopolskiej zakłady innych branż przemysłowych.

Dominującą gałęzią białostockiej gospodarki pod względem ilości podmiotów jest przemysł elektromaszynowy. Według danych GUS za 2019 rok, w Białymstoku zarejestrowanych było 508 przedsiębiorstw działających w branży produkcji wyrobów metalowych, maszyn i urządzeń elektronicznych oraz elektrotechnicznych, a także części i elementów stosowanych w produkcji pojazdów[33]. Przykładowymi zakładami przemysłu elektromaszynowego działającymi na terenie Białegostoku są:

  • AC S.A. – producent samochodowych instalacji gazowych[37]
  • Altrad Poland S.A. – producent maszyn i urządzeń budowlanych[38]
  • BIAZET S.A. – producent sprzętu AGD, filtrów wody, oświetlenia i narzędzi ręcznych -podwykonawstwo produkcji na zlecenie światowych marek[39]
  • Fabryka Przyrządów i Uchwytów BISON-BIAL S.A. – producent przyrządów i uchwytów do maszyn tokarskich, [40]
  • KAN Sp. z o.o. – producent systemów instalacyjnych stosowanych w budownictwie[41]
  • Nibe - Biawar Sp. z o.o. – producent urządzeń c.o. i c.w.u.[42]
  • PROMOTECH Sp. z o.o. – producent maszyn i urządzeń przemysłowych[43]
  • Rosti Poland Sp. z o.o. – producent wyrobów z tworzyw sztucznych m.in. dla przemysłu opakowaniowego, energetycznego, motoryzacyjnego, medycznego[44]
  • SMP Poland Sp. z o.o. – producent części samochodowych – cewek, czujników i włączników[45]

Na terenie Białegostoku funkcjonuje szereg zakładów działających w branży drzewnej. Według danych GUS, w 2019 roku w mieście zarejestrowanych było 263 producentów mebli[33]. Do największych przedstawicieli przemysłu drzewnego działających na terenie miasta należą:

  • BIAFORM S.A. – producent sklejek z drewna liściastego i iglastego[46]
  • DANWOOD S.A. – producent modułowych budynków mieszkalnych o konstrukcji drewnianej z siedzibą główną w Bielsku Podlaskim, w Białymstoku funkcjonuje biuro techniczno-konstrukcyjne firmy[47]
  • Fabryki Mebli FORTE S.A. (Zakład w Białymstoku) – producent mebli[48]

W Białymstoku dobrze rozwinięty jest przemysł odzieżowy. Według danych GUS za 2019 rok, w mieście było zarejestrowanych 217 przedsiębiorstw produkujących ubrania[33]. Silną koncentrację terytorialną wykazują dynamicznie rozwijające się przedsiębiorstwa działające w segmencie produkcji bielizny. Przykładowymi białostockimi zakładami przemysłu odzieżowego są:

  • AVA Sp. z o.o. - producent bielizny[49],
  • GAIA Sp. z o.o. – producent bielizny[50],
  • GORTEKS Sp. z o.o. – producent bielizny[51],
  • JUMITEX Sp. z o.o. – producent odzieży[52],
  • KINGA Sp. z o.o. – producent bielizny[53],
  • KOSTAR Sp. z o.o. – producent bielizny[54],
  • VENA Sp. z o.o. – producent bielizny[55].

Dużą rolę w kształtowaniu kondycji gospodarczej Białegostoku odgrywa przemysł spożywczy. Funkcjonują tu liczne przedsiębiorstwa zajmujące się wyrobem produktów wędliniarskich, piekarniczych i cukierniczych. Według danych GUS, w 2019 roku w mieście zarejestrowanych było 171 podmiotów działających w segmencie produkcji artykułów spożywczych oraz napojów[33]. Przykładowymi, największymi podmiotami działającymi w białostockiej branży produkcji artykułów spożywczych i napojów są następujące firmy:

  • Chłodnia Białystok S.A. – producent mrożonych dań kulinarnych[56],
  • Kompania Piwowarska S.A. – Browar Dojlidy – producent piwa[57],
  • MISPOL S.A. – producent wyrobów owocowo-warzywnych, pasztetów, majonezów, dań gotowych oraz karmy dla zwierząt (firma posiada także zakłady w innych częściach kraju oraz zagranicą)[58],
  • Polmos Białystok S.A. – producent napojów alkoholowych, m.in. wódek,
  • Powszechna Spółdzielnia Spożywców "Społem" w Białymstoku – producent pieczywa i wyrobów cukierniczych, wędlin i wyrobów garmażeryjnych, a także przedsiębiorstwo działające w branży handlu hurtowego i detalicznego oraz w branży gastronomicznej[59],
  • Podlaskie Zakłady Zbożowe S.A. – producent mąk, płatków, kasz i grochu łuskanego (firma posiada także zakłady w innych częściach województwa podlaskiego).[60]

Białystok jest także miastem o stosunkowo dobrze rozwiniętym przemyśle poligraficznym. Dane GUS za 2019 rok wskazują, iż w mieście zarejestrowanych było 135 podmiotów zajmujących się projektowaniem oraz drukowaniem czasopism, książek, materiałów reklamowych, opakowań i etykiet[33]. Do największych białostockich firm branży poligraficznej należą:

  • Białostockie Zakłady Graficzne S.A. – producent wydawnictw książkowych oraz opakowań[61]
  • MASTERPRESS S.A. – producent etykiet i opakowań[62]

Białystok był niegdyś miastem o znaczącej koncentracji przemysłu włókienniczego. Po okresie transformacji ustrojowej znaczenie tego przemysłu na terenie miasta zmalało (większość zakładów upadło). Tym niemniej funkcjonują tutaj przedsiębiorstwa włókiennicze o znaczącej pozycji rynkowej w skali kraju oraz rynków zagranicznych:

  • ANDROPOL S.A. (wykończalnia tkanin w Białymstoku, pozostałość po największych w północno-wschodniej Polsce Zakładach Przemysłu Bawełnianego FASTY) – producent tkanin technicznych i wojskowych[63]
  • Brintons Agnella Sp. z o.o. – producent dywanów i wykładzin dywanowych[64]

W Białymstoku funkcjonują także dwa przedsiębiorstwa przemysłu szklarskiego:

  • BIAGLASS Huta Szkła Sp. z o.o. – producent szkła oświetleniowego[65]
  • Pilkington IGP Sp. z o.o. - Oddział w Białymstoku – producent szyb zespolonych[66]

Ze względu na znaczącą gęstość zabudowy Białegostoku, przemysł w ostatnich latach często był lokowany poza granicami miasta, w okolicznych miejscowościach należących do gmin Juchnowiec Kościelny (m.in. produkcja implantów medycznych, produkcja sterowników przemysłowych), Choroszcz (m.in. produkcja stolarki okiennej), Zabłudów (m.in. produkcja maszyn rolniczych), Supraśl (m.in. produkcja opakowań, produkcja wyrobów metalowych), Wasilków (produkcja chemii budowlanej, produkcja mebli metalowych, produkcja artykułów spożywczych, produkcja dzianin). Dlatego też samorząd Białegostoku w celu stworzenia warunków do lokalizowania zakładów przemysłowych na terenie miasta utworzył w dzielnicach Dojlidy i Krywlany rozległe tereny inwestycyjne objęte podstrefą Suwalskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.

W Białymstoku funkcjonuje Białostocki Park Naukowo-Technologiczny skupiający innowacyjne przedsiębiorstwa znajdujące się w fazie wzrostowej, dając im organizacyjne możliwości rozwojowe. BPNT oferuje także dostęp do infrastruktury badawczej i laboratoryjnej niezbędnej do rozwoju produktów i usług przedsiębiorstw branży przemysłowej, informatycznej, programistycznej i medycznej. Jednocześnie działalność badawczo-rozwojową podejmuje lub realizuje coraz więcej zakładów przemysłowych działających na terenie Białegostoku, co daje nadzieję na dalszy wzrost gospodarczy miasta w wyniku komercjalizacji własności intelektualnej tworzonej przez jego mieszkańców[67].

Białystok jest dużym ośrodkiem przemysłu włókienniczego, rozwinięty jest też przemysł elektromaszynowy (elektroniczny, maszynowy i metalowy), drzewny, spożywczy (największy w Polsce Polmos), materiałów budowlanych, huta szkła oraz elektrociepłownia.

Miasto jest ośrodkiem handlu, głównie ze wschodem. Działa tu Centrum Promocji Rynku Wschodniego. W Białymstoku odbywają się międzynarodowe Targi Tekstylno-Odzieżowe, Żywności i Przetwórstwa, Konsumpcyjne, Rolno-Spożywcze.

Handel

Handel jest tą dziedziną gospodarki, w której działa wiodąca część białostockich przedsiębiorstw, a także w której pracuje wiodąca część białostoczan (liczba ta jest zbliżona do liczby osób zatrudnionych w przemyśle).

W Białymstoku działają następujące podmioty handlowe o wysokiej pozycji konkurencyjnej na skalę ogólnopolską:

  • Spółdzielnia Obrotu Towarowego Przemysłu Mleczarskiego – największy w Polsce dystrybutor produktów mleczarskich (województwo podlaskie, którego Białystok jest stolicą stanowi krajowy wiodący ośrodek hodowli bydła mlecznego oraz produkcji mleczarskiej)[68]
  • BARTER S.A. – krajowy lider w zakresie dystrybucji gazu oraz nawozów mineralnych[69]
  • BIALCHEM GROUP Sp. z o.o. – krajowy lider w zakresie dystrybucji węgla, gazu oraz nawozów mineralnych[70]
  • Grupa Chorten Sp. z o.o. – podmiot do 2021 r. z siedzibą w Białymstoku (w 2021 r. siedziba przeniesiona do miejscowości Łyski k. Białegostoku) skupiający na zasadzie partnerstwa gospodarczego lokalne sklepy spożywcze działające na terenie całej Polski (pod koniec 2021 roku było ich ok. 2 150)[71]

W Białymstoku znajduje się: 7 hipermarketów, 27 supermarketów, 18 centrów handlowych (Atrium Biała, Alfa Centrum, Galeria Jurowiecka, Auchan Produkcyjna, Auchan Hetmańska, Outlet Center, Outlet Białystok, Galeria Zielone Wzgórze, Galeria M, Galeria Antoniuk, CH Panorama, Dom Handlowy Wenus, Centrum Handlowe Park, CH Sienny Rynek Centrum Handlowe, CH Zielona Kamienica, Centrum Handlowe Fasty, Centrum Handlowe M2, Podlaskie Centrum Rolno-Towarowe), 19 marketów elektronicznych, marketów budowlano-dekoracyjnych[72]. W miejscowości działało państwowe gospodarstwo rolne – Państwowe Gospodarstwo Ogrodnicze Białystok[73].

Usługi

W Białymstoku funkcjonuje kilkanaście tysięcy firm usługowych. Do najbardziej znaczących segmentów usług należą (wg danych GUS z 2019 roku):

  • działalność profesjonalna (usługi księgowe, rachunkowe, doradcze, prawnicze, architektoniczne) – 4 396 podmiotów,
  • budownictwo – 4079 podmiotów,
  • transport – 2516 podmiotów,
  • usługi IT – informatyczne i programistyczne – 1492 podmioty[74]

Działalność profesjonalną na terenie Białegostoku realizują głównie mikro i małe firmy. Usługi wykonywane przez te przedsiębiorstwa mają charakter okołobiznesowy i są w znacznej mierze zlecane przez lokalne firmy przemysłowe, handlowe i usługowe. Podobnie kształtuje się sytuacja białostockich firm transportowych.

Na terenie Białegostoku działa 4079 przedsiębiorstw budowlanych wykonujących usługi remontowe i związane z wznoszeniem budynków (tzw. produkcja budowlana)[75]. Przykładowymi przedsiębiorstwami zajmującymi się budową gotowych obiektów są:

  • Yuniversal Podlaski Sp. z o.o. – przedsiębiorstwo specjalizujące się w budownictwie wielorodzinnym realizowanym w Białymstoku, Suwałkach, Ełku i w Warszawie[76]
  • ASKO S.A. - przedsiębiorstwo specjalizujące się w budownictwie wielorodzinnym oraz obiektów użyteczności publicznej realizowanym w Białymstoku[77]
  • JAZ – BUD Sp. z o.o. - przedsiębiorstwo specjalizujące się w budownictwie wielorodzinnym realizowanym w Białymstoku i w Warszawie[78]
  • Budrex – Kobi Sp. z o.o. (część grupy UNIBEP) - przedsiębiorstwo specjalizujące się w budownictwie obiektów inżynieryjnych realizowanych na terenie całej Polski[79]
  • ANATEX Sp. z o.o. - przedsiębiorstwo specjalizujące się w budownictwie obiektów użyteczności publicznej realizowanych na terenie całej Polski[80]
  • ELECTRUM Sp. z o.o. - przedsiębiorstwo specjalizujące się w budownictwie obiektów elektroenergetycznych i przemysłowych realizowanych na terenie całej Polski[81].

Białostocka branża IT reprezentowana jest przez liczne mikroprzedsiębiorstwa zajmujące się usługami programistycznymi na zlecenie dużych firm sektora IT. Istnieją także małe i średnie firmy zajmujące się wdrażaniem i utrzymaniem systemów informatycznych, utrzymaniem infrastruktury informatycznej, dostawami i serwisem sprzętu dla przedsiębiorstw i instytucji publicznych. Do przykładowych przedsiębiorstw branży IT działających na terenie Białegostoku należą:

  • Centrum Informatyki "ZETO" S.A. – przedsiębiorstwo specjalizujące się m.in. we wdrażaniu systemów informatycznych do zastosowań zarządczych i przemysłowych,[82]
  • INTRATEL Sp. z o.o. – przedsiębiorstwo specjalizujące się m.in. w zarządzaniu danymi i wdrażaniu systemów informatycznych,[83]
  • SoftwareHut Sp. z o.o. (część grupy TenderHut) – przedsiębiorstwo specjalizujące się w projektowaniu, dostosowywaniu i rozwijaniu systemów informatycznych[84]
  • T-Matic Grupa Computer Plus Sp. z o.o. – przedsiębiorstwo specjalizujące się m.in. we wdrażaniu systemów informatycznych do zastosowań zarządczych i przemysłowych,[85]
  • WHITE HILL Sp. z o.o., Sp. k. – producent oprogramowania specjalistycznego, robotów, maszyn i urządzeń dla rolnictwa oraz przemysłu[86]


W końcu listopada 2010 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w Białymstoku obejmowała ok. 14,8 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 12,0% do aktywnych zawodowo[87]. Według GUS w październiku 2013 roku stopa bezrobocia wynosiła 13,6% – najwięcej z miast wojewódzkich.

We wrześniu 2019 liczba zarejestrowanych bezrobotnych wynosiła 7200 osób, a stopa bezrobocia wynosiła 5,5%[88].

Transport

Białystok to największy węzeł komunikacyjny północno-wschodniej Polski. Przez miasto przebiega linia kolejowa Rail Baltica o znaczeniu europejskim (Warszawa – Suwałki – Kowno – Ryga – Tallinn).

Drogi

Drogi w Białymstoku
Tunel Augusta Emila Fieldorfa Nila w Białymstoku
ul. Popiełuszki (widok z mostu Fieldorfa)
Aleja Jana Pawła II
ul. Bohaterów Monte Cassino
Widok na osiedle Słoneczny Stok

Przez Białystok przebiega międzynarodowa drogowa trasa europejska E67, pokrywająca się na terenie kraju z drogą krajową nr 8, łącząca kraje Europy Zachodniej ze Skandynawią, znana też pod nazwą Via Baltica. W mieście krzyżuje się ona z drogą krajową nr 19. Przez Białystok biegnie również droga krajowa nr 65, którą można dojechać do przejścia granicznego z Białorusią (Bobrowniki-Bierestowica). W skrócie:

Dodatkowo wokół Białegostoku przebiegają/planowane są drogi ekspresowe:

  • droga ekspresowa S8 – w październiku 2018 roku zakończono prace nad ostatnim odcinkiem tej drogi, łącząc Białystok z siecią dróg ekspresowych i autostrad w Polsce[89].
  • droga ekspresowa S19 – trasa będąca aktualnie w fazie projektowej, ma połączyć granicę polsko-białoruską z Białymstokiem, Lublinem i Rzeszowem. Przy Białymstoku ma tworzyć obwodnicę, która ominie miasto od strony zachodniej przechodząc przez okolice miejscowości m.in. Zalesiany, Tołcze, Choroszcz (gdzie będzie się krzyżować z drogą S8).

Tranzyt

Ruch tranzytowy został poprowadzony przez wewnętrzne obwodnice miasta: północną – Trasę Generalską, zachodnią – Trasę Niepodległości i południową – ul. Konstantego Ciołkowskiego[90][91].

Transport kolejowy

XIX-wieczny Dworzec kolejowy w Białymstoku – widok od strony peronów

W Białymstoku krzyżują się następujące linie kolejowe: linia kolejowa nr 6 (Zielonka – Kuźnica Białostocka), nr 38 (Białystok – Bartoszyce), nr 32 (Białystok – Czeremcha) oraz linia kolejowa nr 37 (Białystok – Zubki Białostockie).

Białystok posiada bezpośrednie połączenia kolejowe między innymi z: Warszawą, Olsztynem, Krakowem, Gdańskiem, Katowicami, Wrocławiem, Bielskiem-Białą oraz Jelenią Górą. Pociągi lokalne docierają do Suwałk, Ełku, Sokółki, Kuźnicy, Czeremchy, Łap, Szepietowa, Czyżewa, a do niedawna również do Małkini. Rozwinięty jest również transport autobusowy, obsługiwany zarówno przez przedsiębiorstwo PKS Białystok (od 2017 PKS Nova SA), które utrzymuje wiele linii dalekobieżnych (m.in. do Warszawy, Zielonej Góry, Gdańska, Szczecina, Lublina, Gołdapi, Suwałk) oraz lokalnych do większości miast i wsi województwa podlaskiego, jak i przewoźników prywatnych, obsługujących połączenia m.in. do Warszawy, Moniek, Bielska Podlaskiego, Czeremchy, Czarnej Białostockiej i Tykocina oraz Krynek.

22 września 2014 roku z inicjatywy stowarzyszenia Kolejowe Podlasie w celu zbadania możliwości uruchomienia w Białymstoku SKM, na jeden dzień eksperymentalnie uruchomiono 23 bezpłatne pociągi specjalne relacji Białystok Bacieczki – Białystok Starosielce – Białystok – Białystok Fabryczny, z których skorzystało 1551 osób[92].

Komunikacja miejska

Solaris Urbino 12 w barwach KPK Białystok
Dworzec autobusowy w Białymstoku
Ścieżka dla rowerów, przystanek autobusowy komunikacji miejskiej w Białymstoku przy ul. Wiejskiej

W Białymstoku i gminach ościennych, które zawarły porozumienie w sprawie wspólnej organizacji transportu publicznego, organizatorem transportu jest Zarząd Białostockiej Komunikacji Miejskiej[93]. Białystok jest największym miastem w Polsce posiadającym tylko jeden rodzaj komunikacji miejskiej, autobusową. Na niektórych ulicach zostały wydzielone pasy dla autobusów. W 2020 roku łączna ich długość wynosiła 18,3 km[94]. W ramach publicznego transportu zbiorowego organizowanego przez UM w Białymstoku operują trzy przedsiębiorstwa autobusowe: Komunalny Zakład Komunikacyjny, Komunalne Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej oraz Komunalne Przedsiębiorstwo Komunikacyjne, istniały także spółki Abra, BIATRA. Białostocka Komunikacja Miejska posiada 53 linie autobusowe, w tym 30 linii miejskich dziennych (1–30), 6 linii nocnych (N1–N6) oraz 17 linii podmiejskich (100–105, 107–109, 111–113, 122, 132, 200–202)[95]. W czerwcu 2009 powstał Klub Miłośników Komunikacji Miejskiej w Białymstoku.

Infrastruktura rowerowa

W Białymstoku wybudowano ponad 158 km dróg rowerowych[96]. Przyjęty w połowie lat 90. XX w. tzw. AZ Plan zakładał pokrycie całego miasta gęstą siecią ścieżek, jednak część projektu nie została zrealizowana. Obecnie przy prawie każdej większej inwestycji drogowej jest tworzona wydzielona droga dla rowerów. Liczba ścieżek rowerowych wzrasta dzięki ujmowaniu w ramach inwestycji drogowych również sąsiadujących traktów rowerowych. Przez miasto przebiega szlak rowerowy Green Velo, prowadzący przez pięć województw we wschodniej Polsce.

W 2014 roku powstał publiczny system wypożyczania rowerów BiKeR[97].

Transport lotniczy

Na obszarze miasta istnieje lotnisko sportowe Aeroklubu Białostockiego. Wiele lat trwały dyskusje co do miejsca lokalizacji, celowości i zakresu działania nowego lotniska, gdyż z uwagi na położenie miasta miało ono nie mieć charakteru portu lotniczego. Na początku listopada 2017 rada miasta zadecydowała jednak, że na terenie Aeroklubu powstanie pas startowy mogący obsługiwać samoloty mieszczące do 50 pasażerów. Roboty zakończono we wrześniu 2018 roku. Droga startowa ma wymiary 1350 na 30 m (nawierzchnia utwardzona z asfaltobetonu). Powstała także płyta do zawracania samolotów, drogi kołowania, płyty postojowe, wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną i oświetleniem. Koszt inwestycji wyniósł ponad 45 mln zł, z czego 16,1 mln zł pochodziło z budżetu województwa podlaskiego[98].

Decyzją z dnia 31 lipca 2009 r. zarząd województwa postanowił, iż podlaskie lotnisko regionalne będzie budowane w Sanikach, znajdujących się około 27 km od centrum Białegostoku. Planu jednak nie zrealizowano.

Lądowiska

Przy ulicy Marii Skłodowskiej-Curie istnieją dwa lądowiska sanitarne. Pierwsze, oddane do użytku w 2014 roku lądowisko Białystok-Szpital oraz drugie lądowisko Białystok-Szpital Wojewódzki[99]. Około 14 km na południowy zachód od miasta leży lądowisko Turośń Kościelna.

Kultura

Muzea i galerie sztuki
Muzeum Podlaskie
Muzeum Historyczne
Muzeum Rzeźby Alfonsa Karnego
Białostockie Muzeum Wsi
Muzeum Wojska
Galeria Arsenał w Białymstoku
Galeria im. Sleńdzińskich (dawna Synagoga Cytronów)
Centrum im. Ludwika Zamenhofa w Białymstoku
Centrum im. Ludwika Zamenhofa w Białymstoku
Teatry
Teatr Dramatyczny im. Aleksandra Węgierki
Białostocki Teatr Lalek
Teatr Arkadia
Chór Politechniki Białostockiej

W Białymstoku działa ponad 570 organizacji pozarządowych (w tym 56 towarzystw i związków m.in. Białostockie Towarzystwo Naukowe, Białoruskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne). Białystok w 2010 r. przegrał rywalizację o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2016. Nie znalazł się na tzw. „krótkiej liście” miast-kandydatów.

Muzea i galerie

Białystok jest największym ośrodkiem kulturalnym w północno-wschodniej Polsce. Działa tu największe w województwie Muzeum Podlaskie, posiadające oddziały w Białymstoku (Muzeum Historyczne, Muzeum Rzeźby Alfonsa Karnego, Białostockie Muzeum Wsi), w Choroszczy (Muzeum Wnętrz Pałacowych), w Supraślu, Tykocinie oraz Bielsku Podlaskim. W Białymstoku działają także: Muzeum Wojska, Muzeum Przyrodnicze Uniwersytetu w Białymstoku oraz Muzeum Pamięci Sybiru. Mieści się tu również jedna z najlepszych polskich galerii sztuki współczesnej – Galeria Arsenał. Drugą miejską galerią jest Galeria im. Sleńdzińskich, posiadająca największy w Polsce zbiór dzieł sztuki i pamiątek archiwalnych polskiego rodu artystów z Wilna. Ponadto działa tu 19 prywatnych galerii sztuki.

Teatry i filharmonia

Dzięki Białostockiemu Teatrowi Lalek oraz Wydziałowi Sztuki Lalkarskiej warszawskiej Akademii Teatralnej Białystok uzyskał miano polskiego centrum sztuki lalkarskiej. Oprócz BTL-u istnieje tu także Teatr Dramatyczny oraz kilkanaście teatrów prywatnych (w tym Teatr Wierszalin z Supraśla oraz Teatr K3 z Białegostoku). Miasto posiada również filharmonię. Miasto wraz z Urzędem Marszałkowskim planuje budowę Europejskiego Centrum Muzyki i Sztuki, w skład którego wchodzić mają: Opera i Filharmonia Podlaska, rozbudowany teatr lalek oraz multikino.

Chóry

Kina

  • Helios (6 sal, 967 miejsc) – Galeria Jurowiecka
  • Helios (8 sal, 1705 miejsc) – Atrium Biała
  • Helios (7 sal, 1322 miejsca) – Alfa Centrum
  • Kino Forum (1 sala)
  • Kino Camera Cafe Kino Pokój (1 sala, 49 miejsc)[1]
  • Kino Ton (1 sala, 410 miejsc) – kino katolickie
  • Kino Studenckie (1 sala) – nieczynne do odwołania
  • Kino Pokój (2 sale, 648 miejsc) – kino zlikwidowane
  • Kino Syrena – zlikwidowane

Biblioteki

Biblioteki
Książnica Podlaska
Wojewódzka Biblioteka Publiczna

Na terenie Białegostoku znajduje się 17 czynnych bibliotek:

  • Książnica Podlaska[100]
  • Dział zbiorów specjalnych – Czytelnia i Wypożyczalnia Książki Mówionej[100]
  • Filia nr 1 Książnicy Podlaskiej[101]
  • Filia nr 2 Książnicy Podlaskiej[102]
  • Filia nr 3 Książnicy Podlaskiej[103]
  • Filia nr 4 Książnicy Podlaskiej[104]
  • Filia nr 5 Książnicy Podlaskiej[105]
  • Filia nr 6 Książnicy Podlaskiej[106]
  • Filia nr 7 Książnicy Podlaskiej[107]
  • Filia nr 8 Książnicy Podlaskiej[108]
  • Filia nr 9 Książnicy Podlaskiej[109]
  • Filia nr 11 Książnicy Podlaskiej[110]
  • Filia nr 12 Książnicy Podlaskiej[111]
  • Filia nr 13 Książnicy Podlaskiej[112]
  • Filia nr 14 Książnicy Podlaskiej[113]
  • Filia nr 15 Książnicy Podlaskiej[114]
  • Filia nr 17 Książnicy Podlaskiej[115]

Inne ośrodki kultury

W Białymstoku działa kilkanaście bibliotek. Największe z nich to Książnica Podlaska oraz Biblioteka Uniwersytecka. Osoby starsze i niepełnosprawne mogą bezpłatnie korzystać z biblioteki Fundacji Edukacji i Twórczości, która oferuje usługę „Książka na telefon” skierowaną do osób niebędących w stanie dotrzeć osobiście do wypożyczalni. Pozostałe instytucje kulturalne to m.in. Białostocki Ośrodek Kultury, Centrum Kultury Prawosławnej, Centrum im. Ludwika Zamenhofa w Białymstoku, Dom Kultury „Śródmieście”, Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury oraz Młodzieżowy Dom Kultury.

Imprezy cykliczne

Obchody święta Policji w Białymstoku
  • Białysztuk – prezentacja inicjatyw teatralnych (od 2005)
  • Festiwal Przedsiębiorczości BOSS w Białymstoku (od 2003)[116][117]
  • Międzynarodowy Dzień Teatru
  • Międzynarodowy Festiwal Szkół Lalkarskich (od 2002)[118]
  • Original Source Up To Date – festiwal muzyki elektronicznej i hip-hopowej
  • Podlaskie Spotkania Teatrów Lalkowych
  • Dni Hiszpańskie w Białymstoku
  • Dni Kultury Studenckiej – Juwenalia
  • Dni Miasta Białegostoku
  • Dni Sztuki Współczesnej
  • Dzień Munduru – piknik rekonstrukcyjny
  • Klub Sztuki Opery i Filharmonii Podlaskiej
  • Jesień z Bluesem
  • Zaduszki Bluesowe
  • Białostockie Spotkania Folkowe
  • Festiwalu Polskiej Kultury Niezależnej UNDERGROUND.pl
  • Filmowe Podlasie Atakuje
  • Pokazy filmowe Szorty i Cinema Off
  • Podlaski Festiwal Krótkich Filmów Niezależnych ŻubrOFFka
  • Międzynarodowy Konkurs Duetów Fortepianowych
  • Białostockie Dni Muzyki Cerkiewnej
  • Międzynarodowy Festiwal Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej (tylko koncert galowy)
  • Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej – Hajnówka (tylko koncert galowy)
  • Ogólnopolski Konkurs Młodych Dyrygentów im. Witolda Lutosławskiego
  • Letnie Koncerty w Ogrodach Branickich
  • Katedralne Koncerty Organowe
  • Dni Kultury Chrześcijańskiej
  • Liga Kabaretów Białostockiej Pustyni Kabaretowej
  • Białostockie Dni Zamenhofa
  • Białostocka Wiosna Muzyczna
  • Festiwal Muzyki Barokowej
  • Moniuszkowski Festiwal Podlasia
  • Międzynarodowy Przegląd Orkiestr Dętych
  • „Frankofonia na Wiosnę”
  • Festiwal Piosenki Żeglarskiej Kopyść
  • Międzynarodowy Turniej Tańca „Złote Pantofelki”
  • Białostocka Masa Krytyczna
  • Podlaski Festiwal Nauki i Sztuki
  • Tydzień Nauk Humanistycznych
  • Centralia
  • Dzień Kultury Ulicy
  • Rap Piknik – przegląd różnych nurtów kultury hip-hopowej
  • Ulica Dla Hospicjum
  • MyStage Rock Festival – przegląd młodych zespołów rockowych
  • Marsz Godności Osób Niepełnosprawnych – Inicjatorem jest Stowarzyszenie Wspierania Aktywności Niepełnosprawnych Intelektualnie „AKTYWNI”
  • Wampiriada – studenckie honorowe krwiodawstwo
  • Festiwal Światła i Sztuki Ulicy – Lumo Bjalistoko

Festiwale mniejszości narodowych:

  • Ogólnopolski Festiwal „Piosenka Białoruska”
  • Festiwal Piosenki Polskiej i Białoruskiej „Białystok – Grodno”
  • Święto Kultury Białoruskiej
  • Dni Kultury Rosyjskiej
  • Festiwal Kultury Ukraińskiej Na Podlasiu „Podlaska Jesień”

Bezpieczeństwo publiczne

W Białymstoku znajduje się utworzony w 1996 zakład karny. Pojemność jednostki wynosi 296 miejsc[119]. Przy ulicy Warszawskiej 3 istniało Centrum Powiadamiania Ratunkowego. Zostało przeniesione do Zaścianek[120].

Szpitale w Białymstoku
Białostockie Centrum Onkologii im. M. Skłodowskiej-Curie przy ul. Ogrodowej 12
Uniwersytecki Szpital Kliniczny przy ul. M. Skłodowskiej-Curie 24a
Uniwersytecki Dziecięcy Szpital Kliniczny im. L. Zamenhofa w Białymstoku
Uniwersytecki Szpital Kliniczny przy ul. Warszawskiej 18 (szpital gruźliczy)
Lotnicze Pogotowie Ratunkowe w Białymstoku

Szpitale publiczne

  • Uniwersytecki Szpital Kliniczny (tworzą go 3 szpitale)
  • Wojewódzki Szpital Zespolony im. J. Śniadeckiego
  • Samodzielny Szpital Miejski im. PCK
  • Uniwersytecki Dziecięcy Szpital Kliniczny im. L. Zamenhofa
  • Białostockie Centrum Onkologii im. M. Skłodowskiej-Curie
  • Szpital MSWiA im. Mariana Zyndrama-Kościałkowskiego[121]

Szpitale niepubliczne

Prywatna Klinika Położniczo-Ginekologiczna – ul. Parkowa 6

Oświata i nauka

Uczelnie
Pałac Branickich zwany Wersalem Północy – siedziba Uniwersytetu Medycznego
Wydział Informatyki Politechniki Białostockiej przy ul. Wiejskiej 45A
Centrum Nowoczesnego Kształcenia
Domy studenta na terenie kampusu PB przy ul. Zwierzynieckiej 4, 6 (DS4-Delta), 8 (DS3-Gamma), 12 (DS2-Beta) i 14 (DS1-Alfa)
Wydział Prawa UwB przy ul. Mickiewicza 1
Wydział Ekonomii i Zarządzania UwB przy ul. Warszawskiej 63
Wydział Pedagogiki i Psychologii UwB przy ul. Świerkowej 20
Katedra Teologii Katolickiej UwB przy ul. Warszawskiej 50

Uczelnie

Instytucje naukowo-badawcze

  • Jednostki Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie: Zakład Profilaktyki Chorób Metabolicznych oraz Zakład Biologii i Patologii Rozrodu Człowieka
  • Oddział Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Warszawie
  • Stacja Doświadczalna Instytutu Ochrony Roślin w Poznaniu
  • Zakład Doświadczalny Instytutu Energetyki w Warszawie
  • Podlaskie Laboratorium Oceny Mleka
  • Centrum Doskonałości Zrównoważonego Rozwoju i Zarządzania Środowiskiem PB
  • Centrum Innowacji i Transferu Technologii PB
  • Wschodni Ośrodek Transferu Technologii UwB
  • Oddział Instytutu Pamięci Narodowej
  • Regionalny Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
  • Ośrodek Diagnostyczno-Badawczy Chorób Przenoszonych Drogą Płciową
  • Oddział Krajowej Stacji Chemiczno-Rolniczej
  • Oddział Krajowego Centrum Hodowli Zwierząt w Warszawie
  • Pracownia Badań Żywności Genetycznie Modyfikowanej WSSE w Białymstoku (bada żywność także w województwach warmińsko-mazurskim, pomorskim oraz mazowieckim)

Historia oświaty

Kamienica czynszowa przy ul. Sienkiewicza 14, obecnie w gestii Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza – Wydział Sztuki Lalkarskiej z siedzibą w Warszawie

We wrześniu i listopadzie 1939 roku w Białymstoku było 55 szkół wszystkich typów, w tym 6 gimnazjów państwowych, 6 gimnazjów prywatnych, liceum pedagogiczne i liceum handlowe. Po wejściu Białegostoku w skład Białoruskiej SRR władze radzieckie na ich bazie w roku szkolnym 1940/1941 zaczęły tworzyć technika, „dziesięciolatki”, „siedmiolatki” i szkoły początkowe. Wszystkie szkoły prywatne upaństwowiono. W ten sposób starano się upodobnić szkolnictwo do systemu panującemu w innych częściach ZSRR. Zmiany przerwał wybuch wojny niemiecko-radzieckiej[122]. Najstarszą uczelnią w Białymstoku jest Uniwersytet Medyczny (zał. 1950, 3900 studentów), zarządzający dwoma szpitalami klinicznymi: Uniwersyteckim Dziecięcym Szpitalem Klinicznym i Uniwersyteckim Szpitalem Klinicznym. Dzięki Klinice Ginekologii UMB (pierwsze w Polsce zapłodnienie in vitro) oraz Kriobankowi Białystok jest znanym ośrodkiem leczenia niepłodności. Do grona najlepszych w Polsce placówek badających alergie pokarmowe należy III Klinika Chorób Dziecięcych UMB. Politechnika Białostocka powstała w 1964 r. i obecnie jest największą uczelnią techniczną (15 tys. studentów) w północno-wschodniej Polsce. W 1968 r. powstała filia Uniwersytetu Warszawskiego, która w 1997 r. przekształcona została w samodzielny Uniwersytet w Białymstoku (16 tys. studentów). Jest to największa uczelnia w województwie podlaskim. Białostockie środowisko muzyczne dążyło do utworzenia uczelni muzycznej, mającej być kontynuatorką tradycji Konserwatorium Wileńskiego. Udało się to w 1974 roku. Powstała wtedy filia warszawskiej Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej (później Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina). Filia dostała już od macierzystej uczelni zgodę na usamodzielnienie się. W 1975 r. powstał Wydział Sztuki Lalkarskiej Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie, który z Białostockim Teatrem Lalek, rozsławił miasto i uczynił je polskim centrum sztuki lalkarskiej. Po 1990 roku w Białymstoku zaczęły powstawać uczelnie prywatne (obecnie jest ich 12), są to m.in. Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania (zał. 1993, jedna z najlepszych niepaństwowych uczelni magisterskich w Polsce) oraz Wyższa Szkoła Ekonomiczna (1996). Uczelnie niepubliczne – Wyższa Szkoła Administracji Publicznej w Białymstoku 1996, najlepsza polska uczelnia zawodowa 2005 i 2007 według rankingu „Rzeczpospolitej” i „Perspektyw”). Została założona przez Fundację Rozwoju Demokracji Lokalnej. Od roku akademickiego 2008/2009 istnieje tam możliwość kształcenia na studiach drugiego stopnia (studia magisterskie) na kierunku „administracja”. W Białymstoku działa również Archidiecezjalne Wyższe Seminarium Duchowne, a także Sekcja św. Jana Chrzciciela Papieskiego Wydziału Teologicznego, która prowadzi Studium Teologii.

Lokalne media

Religia

Kościoły katolickie
Kościół Zmartwychwstania Pańskiego
Bazylika św. Rocha
Kościół pw. Wszystkich Świętych
Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Stanisława
Kościół Najświętszej Maryi Panny
Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa

Chrześcijaństwo

Katolicyzm

Miasto jest stolicą metropolii i archidiecezji białostockiej Kościoła rzymskokatolickiego. Powstanie diecezji, a następnie archidiecezji i metropolii białostockiej zakończyło okres tymczasowej administracji kościelnej na ziemiach Białostocczyzny należących przez wieki do diecezji wileńskiej, a które po II wojnie światowej pozostały w granicach Polski. Papież Jan Paweł II w dniu 5 czerwca 1991 r., w czasie wizyty w Białymstoku ogłosił decyzję o utworzeniu diecezji białostockiej[123]. W dniu 25 marca 1992 r. Jan Paweł II w bulli Totus Tuus Poloniae populus dokonał reorganizacji metropolii i diecezji polskich. Dokumentem tym podniósł diecezję białostocką do rangi archidiecezji i ustanowił metropolię białostocką, składającą się z archidiecezji białostockiej oraz diecezji łomżyńskiej i drohiczyńskiej. Utworzenie diecezji białostockiej (1991) i podniesienie jej do rangi arcybiskupstwa, a Białegostoku do godności stolicy metropolii (1992), było ukoronowaniem procesu usamodzielniania się tego Kościoła lokalnego[123]. Pierwszym arcybiskupem metropolitą białostockim w dniu 25 marca 1992 r. został mianowany dotychczasowy biskup białostocki dr Edward Kisiel, któremu papież w czasie uroczystej mszy w bazylice św. Piotra na Watykanie dnia 29 VI 1992 r. wręczył paliusz arcybiskupi. Abp Kisiel poprowadził uroczysty ingres do bazyliki metropolitalnej białostockiej 4 października 1992[123]. Miasto posiada 36 parafii, które znajdują się 6 dekanatach. W Białymstoku znajduje się również Archidiecezjalne Wyższe Seminarium Duchowne oraz filia Papieskiego Wydziału Teologicznego. Na Uniwersytecie w Białymstoku istnieje Międzywydziałowa Katedra Teologii Katolickiej.

Cerkwie
Cerkiew Hagia Sophia
Cerkiew Świętego Ducha
Cerkiew św. Jerzego
Cerkiew Zmartwychwstania Pańskiego
Cerkiew Wszystkich Świętych – świątynia parafialna położona na głównym cmentarzu prawosławnym miasta

Prawosławie

Miasto jest stolicą diecezji białostocko-gdańskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Białystok jest największym skupiskiem wyznawców prawosławia w Polsce. Istnieje tu 12 parafii prawosławnych[a] (w tym 1 wojskowa). Działają m.in. Centrum Kultury Prawosławnej, Radio Orthodoxia, Bractwo Świętych Cyryla i Metodego, Bractwo Młodzieży Prawosławnej, Chór AKSION oraz Prawosławny Ośrodek Miłosierdzia ELEOS. Diecezja posiada także własną przychodnię. Wydawane są czasopisma: „Arche. Wiadomości Bractwa”, „Fos” oraz „Przegląd Prawosławny”. Odbywają się liczne prawosławne festiwale, m.in. Międzynarodowy Festiwal „Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej” oraz Białostockie Dni Muzyki Cerkiewnej. W strukturach Uniwersytetu w Białymstoku działa Katedra Teologii Prawosławnej. W pobliskim Supraślu znajduje się Akademia Supraska oraz męski klasztor Zwiastowania Bogurodzicy, a w podbiałostockiej wsi Zwierki – żeński klasztor Narodzenia Bogurodzicy.

W Białymstoku znajduje się największa w Polsce świątynia prawosławna, cerkiew Świętego Ducha. W 2007 w mieście utworzono Prawosławną Szkołę Podstawową im. Świętych Cyryla i Metodego.

Kościół ewangelicko-augsburski

Protestantyzm

W Białymstoku działalność prowadzą następujące kościoły protestanckie:

Świadkowie Jehowy

  • 13 zborów (w tym grupa angielskojęzyczna, rosyjskojęzyczna i j. migowego), korzystających z 4 Sal Królestwa[126].

Zrzeszenie Wolnych Badaczy Pisma Świętego

  • zbór Białystok

Mormonizm

  • gmina Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich

Islam

W stolicy województwa mieszkają również muzułmanie, jest ich ponad 2 tys. (gł. Tatarzy). Siedzibę ma tu Muzułmański Związek Religijny[127]. Działa tu Centrum Islamskie[128] oraz organizacje: Muzułmańska Gmina Wyznaniowa, Stowarzyszenie Studentów Muzułmańskich oraz Muzułmańskie Stowarzyszenie Kształtowania Kulturalnego. Wydawane jest czasopismo „Pamięć i trwanie”. W lutym 2021 roku został otwarty meczet[129].

Dawna Synagoga Piaskower

Judaizm

W 1931 roku w Białymstoku mieszkało 40 tysięcy Żydów na ok. 100 tysięcy mieszkańców, funkcjonowało ponad 60 synagog oraz innych placówek żydowskich. W 2008 roku w mieście z inicjatywy Fundacji Uniwersytetu w Białymstoku utworzono turystyczno-edukacyjny Szlak Dziedzictwa Żydowskiego[130].

Buddyzm

Baha’i

Pierwsze artykuły o bahaitach w lokalnej prasie ukazały się w drugiej połowie 1991 roku po wizytach bahaitów esperantystów oraz innych nauczycieli z Polski i zza granicy. W lipcu 1992 roku pierwszym białostockim bahaitą został Jan Zimnoch. We wrześniu utworzone zostało pierwsze Lokalne Zgromadzenie Duchowe składające się z dziewięciu dorosłych bahaitów, w tym czterech czarnoskórych studentów medycyny. W październiku 1992 roku odbyła się na terenie Szkoły Gastronomicznej Jesienna Szkoła Baha’i, na którą przyjechało kilkadziesiąt osób z Polski i zza granicy. W kolejnych latach bahaici organizowali kameralne spotkania modlitewne, spotykali się na świętach, uczestniczyli też w międzynarodowych projektach, m.in. spotykali się z bahaitami ze wspólnot Białorusi, Litwy, Łotwy, Estonii, Rosji i Ukrainy. W Polsce mieszka ok. 400 wyznawców, z czego kilkunastu w Białymstoku[131].

Sport i rekreacja

Kluby i organizacje sportowe

Lista drużyn biorących udział w rozgrywkach wojewódzkich i ogólnopolskich (stan na 27.09.2020 r.):

KlubSportData
powstania		LigaStadion/Boisko/HalaTrenerStrona www
Jagiellonia BiałystokPiłka nożna1920EkstraklasaStadion Miejski w BiałymstokuPiotr Nowakwww
Hetman BiałystokPiłka nożna1948IV liga (grupa podlaska)boisko boczne przy Stadionie Miejskim w BiałymstokuMirosław Mojsiuszkowww
MOSP BiałystokPiłka nożna1996IV liga (grupa podlaska)boiska przy ul. ŚwiętokrzyskiejPiotr Szydłowskiwww
Piast BiałystokPiłka nożna1997Klasa okręgowaboisko boczne przy Stadionie Miejskim w BiałymstokuMarek Sawickiwww
BKS Jagiellonia BiałystokPiłka nożna1927(klub nie przystąpił do rozgrywek)Stadion MOSP w Białymstokuwww
Włókniarz BiałystokPiłka nożna1947Klasa A grupa: podlaska II?www
Włókniarz BiałystokPiłka nożna (sekcja żeńska)1947II liga kobiet (grupa: wschodnia)boisko boczne przy Stadionie Miejskim w BiałymstokuWojciech Sokółwww, www
PKK Żubry BiałystokKoszykówka2003II LigaHala sportowa VI LOTomasz Kujawawww
Lowlanders BiałystokFutbol amerykański2006PLFA Iboisko boczne przy Stadionie Miejskim w BiałymstokuŁukasz Lewandowski, Tomasz Żukowskiwww
ADH BiałystokHokej na lodzie2005II LigaLodowisko BOSiRDan Cherrywww
Podlasie Białystoklekka atletyka1962Ekstraklasa LAStadion „Zwierzyniec” w BiałymstokuJan Zalewskiwww
MKS Juvenia BiałystokPływanie
Basen przy ul. Zwycięstwa („Mleczak”)Piotr Anchimwww
Rugby BiałystokRugby2014I Liga Rugbyboisko boczne przy Stadionie Miejskim w BiałymstokuMikheli Chachuawww
BAS Białystok[132]siatkówka2010I liga siatkówkiHala ZSRMarek Antoniukwww
  • Fundacja Białystok Biega – organizator imprez sportowych, głównie biegowych.
  • Cresovia Białystok – kajakarstwo
  • Klub Judo Politechniki Białostockiej[133] – judo
  • Jagiellonia Judo Club Białystok[134]- judo
  • Human Białystok[135] – Kick-boxing
  • AZS WSFiZ
  • AZS PB
  • AZS WSAP
  • Aeroklub Białostocki – szybownictwo, skoki spadochronowe
  • Stowarzyszenie Klub Balonowy Białystok
  • Automobilklub Podlaski
  • Białostocki Ośrodek Sportu i Rekreacji – tenis ziemny, lodowisko, lekka atletyka
  • Podlaski Klub Taekwondo „So-san” – karate
  • Białostocki Ośrodek Japońskich Sztuk Walki „SHOBUKAI” – karate
  • Podlaskie Stowarzyszenie Sportu Osób Niepełnosprawnych „Start” Białystok – tenis, siatkówka, lekka atletyka, pływanie
  • Kaisho Karate Klub – karate Shotokan/WKF
  • Międzyszkolny Osiedlowy Klub Sportowy „Słoneczny Stok” – tenis stołowy, piłka ręczna, lekka atletyka
  • Akademia Piłkarska „Talent” – piłka nożna
  • Białostocki Klub Karate Kyokushin „KANKU” – karate
  • Młodzieżowy Klub Sportowy „Batory 18” – koszykówka; klub utworzony 23 października 2013, spotkania rozgrywane są w hali sportowej w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 5 przy ul. Magnoliowej 13[136].
  • UKS 19 Bojary Białystok – lekka atletyka
  • Juvenia Białystok – lekka atletyka, łyżwiarstwo szybkie
  • LUKS Atletic Białystok- lekka atletyka
  • UKS Wygoda Białystok – kolarstwo, piłka nożna[137]
  • Stowarzyszenie Gimnastyki Artystycznej i Tańca „BIS” – gimnastyka artystyczna, gimnastyka sportowa, taniec sportowy
  • Podlaski Klub Paralotniowy – paralotniarstwo
  • Klub Biegowy „Pędziwiatr” – bieganie
  • YMAA Białystok – chińskie sztuki walki – Taijiquan i Shaolin

Wydarzenia sportowe – cykliczne

  • Białystok Półmaraton (od 2013)[138]
  • Białystok Biega (od 2011)[139]
  • Ekiden – sztafeta maratońska (od 2015)[140]
  • Hero Run – bieg z przeszkodami (od 2016)[141]

Obiekty sportowo-rekreacyjne

Stadion BOSIR „Zwierzyniec”
Lodowisko BOSiR w Białymstoku
Hala widowiskowo-sportowa Politechniki Białostockiej
Stadiony i hale sportowe
Baseny[142]
  • BOSiR Pływalnia sportowa – ul. Włókiennicza 4 (kryta)
  • BOSiR Pływalnia kameralna – ul. Mazowiecka 39C (kryta)
  • BOSiR Pływalnia rodzinna – ul. Stroma 1A (kryta)
  • Pływalnia Domu Pomocy Społecznej – ul. Baranowicka 203 (kryta)
  • Basen Międzyszkolnego Ośrodka Sportowego „Mleczak” – ul. Zwycięstwa 28 (kryty)
  • Basen „Tropicana” (kompleks rekreacyjny) – Hotel Gołębiewski, ul. Pałacowa 7 (kryty)
  • Basen „Maniac Gym” – ul. Warszawska 79A (kryty)
Korty tenisowe
  • Korty tenisowe BOSIR „Centrum Tenisowe Zwierzyniec” – ul. 11 Listopada 28
  • Korty tenisowe „Richi” – ul. Antoniuk Fabryczny 4
  • Korty tenisowe Politechniki Białostockiej – ul. Wiejska 45
  • Korty Towarzystwa Tenisowego „Stanley” – ul. Niedźwiedzia 56A
Inne
  • Ośrodek Sportów Wodnych „Dojlidy” – ul. Plażowa 1
  • Aeroklub białostocki – ul. Ciołkowskiego 2
  • Centrum Zabaw dla Dzieci FIKOLAND & RE-kreacja – ul. Handlowa 1A
  • Centrum Sportu i Rekreacji „Maniac Gym” – ul. Warszawska 79A
  • Skatepark w Parku im. Jadwigi Dziekońskiej
  • Skatepark Węglowa – ul. Węglowa 8
  • Lodowisko (w okresie letnim rolkowisko) BOSiR – ul. 11 Listopada 28
  • Strzelnica sportowa – ul. Produkcyjna 113
  • Strzelnica sportowa „UKS Kaliber” – ul. Grunwaldzka 18
  • Strzelnica sportowa Zespół Szkół Metalowo-Drzewnych – ul. Stołeczna 21
  • Strzelnica sportowa Zespół Szkół Mechanicznych – ul. Broniewskiego 14
  • Strzelnica sportowa V Liceum Ogólnokształcące – ul. Miodowa 5

Wojsko

Stacjonuje tu 18 Pułk Rozpoznawczy (ul. Kawaleryjska), 25 Wojskowy Oddział Gospodarczy oraz dowództwo 1 Podlaskiej Brygady Obrony Terytorialnej i wchodzący w jej skład 11 batalion lekkiej piechoty.

Administracja

Oficjalna pieczęć prezydenta miasta
Logo miasta Białystok
Administracja publiczna w Białymstoku
Podlaski Urząd Wojewódzki w Białymstoku
Podlaski Urząd Wojewódzki w Białymstoku
Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego
Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego
Pierwszy Urząd Skarbowy w Białymstoku
ZUS Oddział w Białymstoku
Sąd Rejonowy w Białymstoku
Sąd Okręgowy w Białymstoku
Sąd Apelacyjny w Białymstoku
Prokuratura Rejonowa w Białymstoku
Prokuratura Okręgowa w Białymstoku
Prokuratura Apelacyjna w Białymstoku

Białystok ma status miasta na prawach powiatu. Siedziba władz miasta znajduje się przy ul. Słonimskiej. Białystok należy do kilku organizacji miejskich: Unia Metropolii Polskich, Euroregion Niemen, Fundacja Zielone Płuca Polski (siedziba), Eurocities.

Prezydent miasta

Organem wykonawczym władz jest prezydent miasta. Prezydent miasta Białegostoku jest wybierany przez mieszańców w wyborach bezpośrednich[143]. Stanowisko od 2006 roku obejmuje Tadeusz Truskolaski[144].

Prezydenci Białegostoku

II Rzeczpospolita

III Rzeczpospolita

Rada Miasta

Mieszkańcy wybierają do Rady Miasta Białystok 28 radnych.

UgrupowanieKadencja 2002–2006[146]Kadencja 2006–2010[147]Kadencja 2010–2014[148]Kadencja 2014–2018[149]Kadencja 2018 – 2023[150]
Liga Polskich Rodzin8––––
Sojusz Lewicy Demokratycznej10 (SLD-UP)4 (LiD)41–
Białostockie Porozumienie Prawicy5––––
Prawo i Sprawiedliwość51281512
Platforma Obywatelska–1216616
KWW Tadeusza Truskolaskiego–––6–

W 2007 roku władze miasta powołały do życia Młodzieżową Radę Miasta, która jest organem samorządowym młodzieży zamieszkałej na terenie Białegostoku i uczącej się w szkołach gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych w mieście. Młodzieżowa Rada jest apolitycznym organem konsultacyjnym dla organów samorządu miejskiego[151].

Podział administracyjny

Białystok podzielony jest na 29 osiedli[152], z których każde posiada swoją radę i zarząd. Do zadań organów osiedla należy dbanie o potrzeby mieszkańców, m.in. załatwianie spraw związanych z życiem osiedla, zapewnianie ścisłego współdziałania z organami władz miasta w sprawach związanych z osiedlem, wyrażanie opinii, o które zwrócą się organy miasta, organizowanie prac mieszkańców na rzecz osiedla, współdziałanie z jednostkami organizacyjnymi.

Miasta partnerskie

Miasta partnerskie[153]
MiastoRok podpisania umowy
Eindhoven wapen.svg Eindhoven, Holandia Holandia1992
Coat of arms of Kaunas.svg Kowno, Litwa Litwa1994
Seal of Milwaukee, Wisconsin.png Milwaukee, Stany Zjednoczone Stany Zjednoczone1995
Dessinblasondijon.jpg Dijon, Francja Francja1996
Yehud Monoson COA.png Yehud, Izrael Izrael2010
Escut Jelgava.png Jełgawa, Łotwa Łotwa2014
Mazara del Vallo, Włochy Włochy2014
Lusaka, Zambia Zambia2014
Bornova, Turcja Turcja2015
Chongzuo, Chiny2018
Sliema coa.svg Sliema, Malta Malta[154]2018
Dobrich-coat-of-arms.svg Dobricz, Bułgaria Bułgaria2018
Bahyr Dar, Etiopia Etiopia2021

Białystok współpracuje również z innymi miastami w ramach obszaru Partnerstwa Wschodniego[153]

Po rosyjskiej agresji na Ukrainę w 2022 roku miasto wypowiedziało współpracę rosyjskim Kaliningradowi, Tomskowi, Pskowowi i Irkuckowi oraz białoruskiemu Grodnu[156].

Honorowi obywatele Białegostoku

Pomnik marszałka Józefa Piłsudskiego

Tytuł Honorowego Obywatela Miasta Białegostoku został przyznany 15 razy[157]:

Uchylone

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Łącznie z parafiami w Fastach i Zaściankach, obejmującymi swoim zasięgiem część Białegostoku.

Przypisy

  1. ↑ a b Tablica 2. Stan geodezyjny i kierunki wykorzystania powierzchni miasta, [w:] Położenie i warunki naturalne, Urząd Statystyczny w Białymstoku, 2019.
  2. ↑ Uchwała nr XVI/240/15 Rady Miasta Białystok z dnia 14 grudnia 2015 r., Poz. 4435 z 2015r., Dz. Urz. Woj. Podlaskiego, 21 grudnia 2015, s. 24.
  3. ↑ a b 296 401GUS, Ludność, ruch naturalny oraz migracje ludności według gmin w pierwszym półroczu 2021 r., Tabela III – Ludność, ruch naturalny oraz migracje ludności według powiatów, stat.gov.pl, 15 października 2021 [dostęp 2021-10-15] (pol.).
  4. ↑ Miasta największe pod względem liczby ludności, GUS, 31 grudnia 2020 [dostęp 2021-06-08] (pol.).
  5. ↑ Białystok – Klimat – Informator białostocki.
  6. ↑ Urząd Statystyczny w Białymstoku / Dane o województwie / Stolica województwa / Leśnictwo. Środowisko, bialystok.stat.gov.pl [dostęp 2021-01-29].
  7. ↑ Zielone Płuca Polski.
  8. ↑ Wyborcza.pl, bialystok.wyborcza.pl [dostęp 2022-05-01].
  9. ↑ Dziennik Urzędowy Województwa Podlaskiego, Dziennik Urzędowy Województwa Podlaskiego [dostęp 2022-05-01] (pol.).
  10. ↑ Józef Maroszek, Rzemiosło w miastach podlaskich, w: Studia nad produkcją rzemieślniczą w Polsce (XIV-XVIII w.), Maria Kwapień, Józef Maroszek, Andrzej Wyrobisz, Wrocław 1976, s. 95.
  11. ↑ Tomasz Karbowniczek, Karolina Świecich ze zbioru „“Żydzi i wojsko polskie w XIX i XX w.“ IPN 2020, ISBN 978-83-8098-894-1, str. 65
  12. ↑ Szymon Rudnicki, Żydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2015, s. 464, ISBN 978-83-7666-363-0 ISBN 978-83-7666-412-5.
  13. ↑ Anna Sobór-Świderska, Jakub Berman. Biografia komunisty, Warszawa: IPN, 2009, s. 54, ISBN 978-83-7629-090-4, OCLC 836862492.
  14. ↑ August Grabski „Żydzi skazani na komunę”, „Gazeta Wyborcza” 16/17 września 2006, s. 30.
  15. ↑ „Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939–1945”, Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, s. 67.
  16. ↑ Dominika Czarnecka „Pomniki Wdzięczności Armii Czerwonej w Polsce Ludowej i w III Rzeczypospolitej” IPN 2015, ISBN 978-83-7629-777-4, s. 384.
  17. ↑ Wiesław Wróbel-Biblioteka Uniwersytecka, Cmentarz ewangelicki. Zapomniana historia (zdjęcia), Kurier Poranny, 7 grudnia 2014 [dostęp 2021-01-24] (pol.).
  18. ↑ Miasto Białystok: Budowa Muzeum Pamięci Sybiru (pol.). 2013-02-22. [dostęp 2013-10-31].
  19. ↑ Szlak esperanto i wielu kultur [dostęp 12 października 2009].
  20. ↑ Szlak śladami błogosławionego księdza Michała Sopoćki [dostęp 12 października 2009].
  21. ↑ Szlak esperanto i wielu kultur [dostęp 3 października 2010].
  22. ↑ Szlak białostockich murali (pieszy), Białystok – Oficjalny Portal Miasta [dostęp 2021-05-03] (pol.).
  23. ↑ Szlak Bojar, Białystok – Oficjalny Portal Miasta [dostęp 2021-05-03] (pol.).
  24. ↑ Białystok: nowy szlak turystyczny prowadzi przez cerkwie, Onet Wiadomości, 5 sierpnia 2019 [dostęp 2021-05-03] (pol.).
  25. ↑ Wykaz znakowanych szlaków przez PTTK – woj. podlaskie [PDF], 29 marca 2021.
  26. ↑ Koncepcje 3D.
  27. ↑ Białystok – Promocja, głupcze – Wiadomości24.
  28. ↑ a b c d Rynek w Białymstoku – Polska turystyka wycieczki noclegi.
  29. ↑ Ludność Białegostoku.
  30. ↑ Liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  31. ↑ GUS – Bank Danych Lokalnych. [dostęp 2020-12-26].
  32. ↑ https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5670/22/1/1/struktura_narodowo-etniczna.pdf
  33. ↑ a b c d e f „Sytuacja społeczno-gospodarcza Białegostoku w 2019 r.”, Tablica 62 Podmioty gospodarki narodowej w rejestrze REGON Stan w dniu 31 grudnia, Urząd Statystyczny w Białymstoku, Białystok 2020.
  34. ↑ a b „Sytuacja społeczno-gospodarcza Białegostoku w 2019 r.”, Tablica 13 Pracujący Stan w dniu 31 grudnia, Urząd Statystyczny w Białymstoku, Białystok 2020.
  35. ↑ Źródło: Wojewódzki Urząd Pracy w Białymstoku, https://wupbialystok.praca.gov.pl/rynek-pracy/statystyki-i-analizy .
  36. ↑ „Sytuacja społeczno-gospodarcza Białegostoku w 2019 r.”, Tablica I Białystok na tle innych miast wojewódzkich w 2019 r., Urząd Statystyczny w Białymstoku, Białystok 2020.
  37. ↑ Źródło: http://www.ac.com.pl/
  38. ↑ Źródło: https://altradpoland.pl/
  39. ↑ Źródło: https://www.biazet.pl/pl/
  40. ↑ Źródło: http://www.bison-bial.pl/
  41. ↑ Źródło: http://pl.kan-therm.com/about.html
  42. ↑ Źródło: https://www.biawar.com.pl/
  43. ↑ Źródło: http://www.promotech.eu/pl/
  44. ↑ Źródło: https://www.rosti.com/location/rosti-poland/
  45. ↑ Źródło: http://smpkariera.pl/
  46. ↑ Źródło: https://biaform.com.pl/
  47. ↑ Źródło: https://www.danwood.pl/pl/kontakt
  48. ↑ Źródło: http://ww2.forte.com.pl/pl/contact
  49. ↑ Źródło: https://avalingerie.pl/
  50. ↑ Źródło: https://www.gaia.com.pl/
  51. ↑ Źródło: https://www.gorteks.com.pl/O-nas-cabout-pol-3.html
  52. ↑ Źródło: https://jumitex.pl/contact/
  53. ↑ Źródło: https://www.kinga.com.pl/o-nas
  54. ↑ Źródło: https://kostar.com.pl/
  55. ↑ Źródło: https://vena-bielizna.pl/
  56. ↑ Źródło: https://chlodnia-bialystok.com.pl/
  57. ↑ Źródło: https://www.kp.pl/browary/browar-dojlidy?mobile=1
  58. ↑ Źródło: https://mispol.com.pl/kontakt/
  59. ↑ Źródło: https://www.spolem.bialystok.pl/
  60. ↑ Źródło: http://pzz.bialystok.pl/
  61. ↑ Źródło: https://www.bzgraf.pl/
  62. ↑ Źródło: https://masterpress.com/
  63. ↑ Źródło: https://andropol.pl/
  64. ↑ Źródło: https://www.agnella.pl/
  65. ↑ Źródło: http://www.biaglass.pl/pl/home/
  66. ↑ Źródło: https://www.pilkington.com/pl-pl/pl/lokalizacje-kontakty/pilkington-igp-producent-szyb-zespolonych-i-przetworca-szkla/pilkington-igp-oddzial-bialystok
  67. ↑ Źródło: https://bpnt.bialystok.pl/PL .
  68. ↑ Źródło: https://www.sot.pl/
  69. ↑ Źródło: http://www.bartergaz.pl/
  70. ↑ Źródło: https://bialchem.pl/
  71. ↑ Źródło: https://chorten.com.pl/
  72. ↑ Inwestorzy zagraniczni.
  73. ↑ Dz.U. z 1990 r. nr 51, poz. 301.
  74. ↑ Źródło: "Sytuacja społeczno-gospodarcza Białegostoku w 2019 r.”, Tablica 62 Podmioty gospodarki narodowej w rejestrze REGON Stan w dniu 31 grudnia, Urząd Statystyczny w Białymstoku, Białystok 2020
  75. ↑ Źródło: „Sytuacja społeczno-gospodarcza Białegostoku w 2019 r.”, Tablica 62 Podmioty gospodarki narodowej w rejestrze REGON Stan w dniu 31 grudnia, Urząd Statystyczny w Białymstoku, Białystok 2020
  76. ↑ Źródło: https://www.yuniversalpodlaski.pl/
  77. ↑ Źródło: https://askosa.pl/
  78. ↑ Źródło: https://www.jaz-bud.pl/
  79. ↑ Źródło: https://www.budrex-kobi.pl/
  80. ↑ Źródło: http://www.anatex.pl/
  81. ↑ Źródło: https://electrum.pl/
  82. ↑ Źródło: https://www.zeto.bialystok.pl/
  83. ↑ Źródło: https://intratel.pl/
  84. ↑ Źródło: https://softwarehut.com/
  85. ↑ Źródło: https://www.computerplus.com.pl/
  86. ↑ Źródło: https://whitehill.eu/
  87. ↑ Liczba bezrobotnych oraz stopa bezrobocia według województw, podregionów i powiatów (stan w końcu listopada 2010 r.) (pol.). Główny Urząd Statystyczny, 2011-01-26. [dostęp 2010-01-26].
  88. ↑ GUS, Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia. Stan w końcu września 2019 r., stat.gov.pl [dostęp 2019-11-27] (pol.).
  89. ↑ Bezpieczniej i szybciej z Białegostoku do Warszawy :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny, www.gddkia.gov.pl [dostęp 2019-01-06].
  90. ↑ Trasa Niepodległości: koniec budowy, czekamy na otwarcie, bia24.pl [dostęp 2021-01-24] (pol.).
  91. ↑ Redakcja, Ring białostocki. Jedyna taka obwodnica w wewnątrz miasta. Liczy 28 km. To trasa generalska, trasa niepodległości i ul. Ciołkowskiego, Kurier Poranny, 17 listopada 2020 [dostęp 2021-01-24] (pol.).
  92. ↑ Podsumowanie projektu „Podlaska kolej na tak” – Rynek Kolejowy, www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2016-01-12].
  93. ↑ Uchwała nr XVI/240/15 Rady Miasta Białystok z dnia 14 grudnia 2015 r., Poz. 4435 z 2015r., Dz. Urz. Woj. Podlaskiego, 21 grudnia 2015.
  94. ↑ GUS – Bank Danych Lokalnych, Transport i łączność > Komunikacja miejska > Długość bus-pasów. Dane z roku 2020 dla jednostki 2061000 (Powiat m. Białystok), bdl.stat.gov.pl [dostęp 2021-09-21].
  95. ↑ Białostocka Komunikacja Miejska. BKM - Bliżej CELU, komunikacja.bialystok.pl [dostęp 2021-09-21] (pol.).
  96. ↑ GUS – Bank Danych Lokalnych, Transport i łączność > Ścieżki rowerowe. Dane z roku 2020 dla jednostki 2061000 (Powiat m. Białystok), bdl.stat.gov.pl [dostęp 2021-09-21].
  97. ↑ BiKeR? Jedziemy!, bikerbialystok.pl [dostęp 2021-01-25].
  98. ↑ Pas startowy na Krywlanach | Wschodzący Białystok – Oficjalny Portal Miasta, www.bialystok.pl [dostęp 2019-01-06].
  99. ↑ Wykaz lądowisk wpisanych do ewidencji lądowisk na dzień 18 stycznia 2021 r., Urząd Lotnictwa Cywilnego, 18 stycznia 2021.
  100. ↑ a b Godziny otwarcia – Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku.
  101. ↑ Filia nr 1 – Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku.
  102. ↑ Filia nr 2 – Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku.
  103. ↑ Filia nr 3 – Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku.
  104. ↑ Filia nr 4 – Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku.
  105. ↑ Filia nr 5 – Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku.
  106. ↑ Filia nr 6 – Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku.
  107. ↑ Filia nr 7 – Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku.
  108. ↑ Filia nr 8 – Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku.
  109. ↑ Filie nr 9 – Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku.
  110. ↑ Filia nr 11 – Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku.
  111. ↑ Filia nr 12 – Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku.
  112. ↑ Filia nr 13 – Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku.
  113. ↑ Filia nr 14 – Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku.
  114. ↑ Filia nr 15 – Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku.
  115. ↑ Filia nr 17 – Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku.
  116. ↑ Festiwal Przedsiębiorczości BOSS, ug.edu.pl [dostęp 2021-06-01].
  117. ↑ Projekty, Studenckie Forum Business Centre Club [dostęp 2021-06-01] (pol.).
  118. ↑ Międzynarodowy Festiwal Szkół Lalkarskich, www.dziennikteatralny.pl [dostęp 2021-06-01].
  119. ↑ Zakład Karny Białystok (pol.). sw.gov.pl. [dostęp 2021-01-29].
  120. ↑ Wykaz NKA dla lokalizacji Ab. Służb Alarmowych 112, Urząd Komunikacji Elektonicznej, 12 listopada 2020 [dostęp 2021-01-29].
  121. ↑ SP ZOZ MSWiA w Białymstoku, www.zozmswia.bialystok.pl [dostęp 2021-01-29].
  122. ↑ Jaszcze da wajny. W: Armija Krajowa... s. 12.
  123. ↑ a b c Archidiecezja Białostocka.
  124. ↑ Zbór w Białymstoku [dostęp 2020-08-23] (pol.).
  125. ↑ Kościół Zielonoświątkowy Zbór „Dobra Nowina” w Białymstoku [dostęp 2020-08-23] (pol.).
  126. ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-12-05].
  127. ↑ Kontakt – Muzułmański Związek Religijny w RP, mzr.pl [dostęp 2021-05-03].
  128. ↑ Centrum Islamu w Białymstoku – strona główna –, islam-bialystok.dzs.pl [dostęp 2021-05-03].
  129. ↑ Symboliczne otwarcie meczetu w Białymstoku – Muzułmański Związek Religijny w RP, mzr.pl [dostęp 2021-05-03].
  130. ↑ kronika projektu Szlak Dziedzictwa Żydowskiego [dostęp 2009-07-21].
  131. ↑ Wiara bahai | Wiara bahai, www.bahai.org.pl [dostęp 2020-07-08] (pol.).
  132. ↑ BAS Białystok – Sezon 2020/2021 – TAURON 1. Liga, www.tauron1liga.pl [dostęp 2020-09-27].
  133. ↑ Klub Judo Politechniki Białostockiej.
  134. ↑ Jagiellonia Judo Club.
  135. ↑ Human Białystok klub sportowy.
  136. ↑ O nas – MKS Batory 18.
  137. ↑ UKS „Wygoda” Białystok. [dostęp 2011-01-05].
  138. ↑ Białystok Półmaraton (pol.). bialystokpolmaraton.pl. [dostęp 2018-02-04].
  139. ↑ Białystok Biega (pol.). bialystokbiega.pl. [dostęp 2018-02-04].
  140. ↑ Ekiden (pol.). electrumekiden.pl. [dostęp 2018-02-04].
  141. ↑ Hero Run Białystok (pol.). herorun.pl. [dostęp 2018-02-04].
  142. ↑ Baseny w Białymstoku.
  143. ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 1277.
  144. ↑ Prezydent Miasta Białegostoku – Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego w Białymstoku, www.bip.bialystok.pl [dostęp 2021-05-03].
  145. ↑ a b Andrzej Lechowski, Prezydent Michał Ostrowski. Jaki początek, taki koniec, Kurier Poranny, 15 maja 2016 [dostęp 2021-09-21] (pol.).
  146. ↑ Państwowa Komisja Wyborcza: Wybory samorządowe. wybory2002.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-10-15].
  147. ↑ Geografia wyborcza – Wybory samorządowe – Państwowa Komisja Wyborcza. wybory2006.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-10-15].
  148. ↑ Wybory Samorządowe 2010 – Geografia wyborcza – Województwo podlaskie – – m. Białystok. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-10-15].
  149. ↑ Wyniki wyborów samorządowych 2014. Nowi radni. Oficjalne wyniki PKW. poranny.pl. [dostęp 2015-10-15].
  150. ↑ Wybory samorządowe 2018, wybory2018.pkw.gov.pl [dostęp 2020-09-27].
  151. ↑ Uchwała Nr XIX/197/07 Rady Miasta Białegostoku z dnia 26 listopada 2007 roku.
  152. ↑ Nowe osiedle – Bagnówka, Białystok – Oficjalny Portal Miasta [dostęp 2021-02-16] (pol.).
  153. ↑ a b Współpraca zagraniczna, Białystok – Oficjalny Portal Miasta [dostęp 2022-01-09] (pol.).
  154. ↑ Maltański partner Białegostoku.
  155. ↑ Associazione TECLA – Sito Ufficiale, tecla.org [dostęp 2021-01-19] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-30].
  156. ↑ Andrzej Kłopotowski: Wojna na Ukrainie. Białystok zrywa współpracę z miastami partnerskimi w Rosji i Białorusi. bialystok.wyborcza.pl, 2022-03-03. [dostęp 2022-03-03].
  157. ↑ Honorowi Obywatele Miasta, Białystok – Oficjalny Portal Miasta [dostęp 2021-05-07] (pol.).
  158. ↑ a b Honorowi obywatele miasta.
  159. ↑ Honorowi Obywatele Miasta, Białystok – Oficjalny Portal Miasta [dostęp 2021-05-07] (pol.).
  160. ↑ Uchwała w sprawie nadania Honorowego Obywatelstwa Miasta Białegostoku Państwu Catherine Stankiewicz von Ernst i Zygmuntowi Stankiewicz [DOC], BIP Urzędu Miejskiego w Białymstoku, 23 października 2006.
  161. ↑ Uchwała nr LIV/626/14 Rady Miasta Białegostoku z dnia 20.01.2014. [dostęp 2014-06-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-01)].
  162. ↑ Arcybiskup Jakub uhonorowany, www.bialystok.pl [dostęp 2019-05-03].
  163. ↑ Paweł Adamowicz uhonorowany, www.bialystok.pl [dostęp 2019-05-21].
  164. ↑ Uchwała Nr XXXII/468/20 Rady Miasta Białystok z dnia 23 listopada 2020 r., 23 listopada 2020.
  165. ↑ Kard. Gulbinowicz bez honorowego obywatelstwa Białegostoku. Nie wszyscy za tym głosowali (pol.). BIałystok Online. [dostęp 2020-12-02].
  166. ↑ Redakcja, Białystok. Rada miasta pozbawiła arcybiskupa Sławoja Leszka Głódzia tytułu Honorowego Obywatela Białegostoku, Kurier Poranny, 27 kwietnia 2021 [dostęp 2021-04-27] (pol.).

Bibliografia

  • Jauhien Siamaszka: Armija Krajowa na Biełarusi. Mińsk: Biełaruskaje wydawieckaje Tawarystwa „Chata”, 1994, s. 270. ISBN 985-6007-09-7. (biał.)

Linki zewnętrzne

Białystok
Osiedla Białegostoku

Herb Białegostoku

Województwo podlaskie
Miasta na prawach powiatu
Powiaty
Inne zagadnienia

POL województwo podlaskie COA.svg

Województwo białostockie (II Rzeczpospolita)
Powiat miejski
Powiaty ziemskie

herb województwa białostockiego

Powiat białostocki (do 1940 i 1945–75)
Przynależność wojewódzka
Gminy miejskie
(1919–75)
Osiedla (1954–72)
Gminy wiejskie
(1919–54 i 1973–75)
Gromady
(1954–72)
  • Barszczewo (1954–72)
  • Biele (1954–59)
  • Bobrowniki (1954–59)
  • Bogdanki (1959–72)
  • Czarna Wieś (1954–55)
  • Czarna Wieś Kościelna (1954–72)
  • Dobrzyniewo Duże (1954–59)
  • Dobrzyniewo Kościelne (1959–72)
  • Dobrzyniówka (1954–59)
  • Dojlidy Górne (1959–71)
  • Dorożki (1954–59)
  • Fasty (1954–68)
  • Folwarki Tylwickie (1954–71)
  • Gnieciuki (1954–59)
  • Grabówka (1954–71)
  • Gródek (1954–72)
  • Horodniany (1954 → i ← 1956–72)
  • Jałówka (1954–71)
  • Jeżewo (← 1958–72)
  • Juchnowiec Dolny (1954–72)
  • Jurowce (1954–61)
  • Juszkowy Gród (1954–72)
  • Kamionka (1954–59)
  • Konowały (1954–72)
  • Kozińce (1954–72)
  • Koźliki (1954–59)
  • Królowy Most (1954–72)
  • Kuriany (1954–59)
  • Lewickie (1954–59)
  • Łopuchowo (← 1958–59)
  • Michałowo (1954–72)
  • Mostowlany (1954–59)
  • Nowa Wola (1954–59)
  • Nowe Aleksandrowo (1954–59)
  • Ogrodniczki (1954–71)
  • Olmonty (1954–59)
  • Pogorzałki (1954–61)
  • Rafałówka (1959–72)
  • Rogowo (1954–59)
  • Rudnia (1954–57)
  • Rynki (1954 →)
  • Rzędziany (← 1958–61)
  • Saniki (← 1958–59)
  • Simuny (1954–59)
  • Studzianki (1954–61)
  • Szymki (1954–72)
  • Topolany (1954–59)
  • Trypucie (1954 →)
  • Turośl Dolna (1954 →)
  • Turośl Kościelna (1954 →)
  • Tykocin (← 1958–72)
  • Uhowo (1954 →)
  • Waliły-Stacja (1954–68)
  • Wasilków (1961–72)
  • Wiejki (1954–59)
  • Zabłudów (1959–72)
  • Załuki (1954–59)
  • Zaścianki (1972)
  • Zawady (1954 →)
  • Zawyki (1954 →)
  • Złotoria (← 1958–72)
  • Zubki (1954–72)
  • Zwierki (1954–59)
  • Żuki (1954–59)
Miasta województwa podlaskiego
Miasta na prawach powiatu
Miasta powiatowe
Miasta gminne

POL województwo podlaskie COA.svg

Podział administracyjny Polski
Województwa
Siedziby wojewodów
i sejmików
Podziały administracyjne
województw
Herby województw
Flagi województw
Województwa proponowane
Inne jednostki podziału

POL location map.svg

Miasta wojewódzkie II Rzeczypospolitej

Polska

Media użyte na tej stronie

Podlaskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.50 N
  • S: 52.17 N
  • W: 21.45 E
  • E: 24.10 E
Flag of Israel.svg
Flag of Israel. Shows a Magen David (“Shield of David”) between two stripes. The Shield of David is a traditional Jewish symbol. The stripes symbolize a Jewish prayer shawl (tallit).
Wikimedia Community Logo.svg
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
POL location map.svg
Autor: Hiuppo, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Location map of Poland
Godło II Rzeczypospolitej.png
Godło Rzeczypospolitej Polskiej ustalone Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach (Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980)
6418 Podlaski Urząd Wojewódzki w Białymstoku Ulica Mickiewicza 3 August 2019.jpg
Autor: Rakoon, Licencja: CC0
Podlaski Urząd Wojewódzki w Białymstoku, Ulica Mickiewicza 3
Kamienica ul Sieniewicza 77 Białystok.jpg
Autor: Krzysztof Stasiewicz, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Białystok, ul. Sienkiewicza 77 - kamienica, obecnie siedziba Ośrodka Kształcenia Zawodowego ZDZ (zabytek nr A-224 z 4.05.1982)
Hotel 3 Trio Białystok 2.jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Hotel 3 Trio kat. *** w Białymstoku przy ul. Hurtowej 3 na Osiedlu Nowe Miasto.
POL powiat białostocki Białystok.png
Autor:
Camera2 mgx.svg

This photo was taken by Przemysław Jahr
Autorem zdjęcia jest Przemysław Jahr

Wykorzystując zdjęcie proszę podać jako autora:
Przemysław Jahr / Wikimedia Commons

, Licencja: CC BY-SA 3.0
Miasto Białystok, powiat białostocki, województwo podlaskie (na podstawie danych z http://www.openstreetmap.org)
Hotel Esperanto w Białymstoku (Legionowa 10).jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
"Hotel Esperanto" kat. *** w Białymstoku przy ul. Legionowej 10 (hotel, restauracja, bar).
Dessinblasondijon.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
150913 Sculpture in the Garden Palace Branicki in Białystok - 07.jpg
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Rzeźba w ogrodzie Pałacu Branickich w Białymstoku - Akteon
Białystok, ul. Włókiennicza 5 (Villa Tradycja).jpg
Autor: Mariag36, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Zespół d. fabryki Wolfa Zilberblatta:
  • Budynek mieszkalno-administracyjny „G”
  • Tkalnia „H”
  • Tkalnia „K”
  • Przędzalnia „L”
Białystok, ul. Włókiennicza 7/9, Białystok
Adalbert of Prague church in Białystok.jpg
Autor: Mariag36, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Białystok ul. Warszawska 46 - Kościół parafialny p.w. św. Wojciecha (zabytek nr A-206 z 6.12.1969)
Coat of Arms of Gori, Georgia.svg
Coat of Arms of Gori, Georgia
Zmartwychwstania bialystok.jpg
Autor: Przemysław Wierzbowski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kościół Zmartwychwstania Pańskiego w Białymstoku.
Pierwszy Urząd Skarbowy Białystok 2.JPG
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pierwszy Urząd Skarbowy w Białymstoku ul. Świętojańska 13
Białystok - Hotel Ibis Styles - 2016-09-09 14-24-30.jpg
Autor: Zdjęcie to zostało zrobione przez użytkownika Radosław Drożdżewski (Zwiadowca21), Licencja: CC BY-SA 4.0
Białystok - Hotel Ibis Styles
Kamienica na ul. Kilińskiego 8 w Białymstoku.JPG
Autor: Ankabazylux, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Białystok, ul. Kilińskiego 8 - kamienica, pocz. XX w. (zabytek nr A-212 z 15.02.1979)
Hotel Pod Herbem Białystok 1.jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Hotel "Pod Herbem" kat. ** - położony przy ul. Kawaleryjska 49 w Białymstoku (Osiedle Piaski). Hotel, Restauracja, Karczma Zamkowa.
150913 Fountain in Planty Park in Białystok - 04.jpg
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Fontanna,, rabata kwiatowa w formie dywanu w białostockim Parku Planty przy Alei Zakochanych‎
Yuniversal Poldlaski Białystok (Legionowa) 1.jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Yuniversal Podlaski Sp. z o.o. - deweloper z Białegostoku realizujący inwestycje w budownictwie na tarenach Warszawy, Białegostoku, Suwałk, Ełku.
Sliema coa.svg
Autor: Inkwina, Licencja: CC BY-SA 3.0
Coat of Arms of Sliema Local Council (Malta)
Sumqayit.png
Герб Сумгаита
Bialystok granice 1691-2006.png
Autor: Krisgola, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zmiany granic miast Białegostoku na przestrzeni lat
Pl-Białystok.ogg
(c) Halibutt, CC-BY-SA-3.0
Pronunciation of Białystok in Polish. Male voice.
Belweder w Białymstoku 1.jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
"Hotel Belweder" w Białymstoku przy ul. Kleeberga 53 (hotel, restauracja).
150913 Italian Pavilion Park Branicki in Białystok - 02.jpg
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pawilon włoski w ogrodzie Pałacu Branickich w Białymstoku
150913 Wegierko Drama Theatre (Białystok) - 03.jpg
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Teatr Dramatyczny im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku
Flag of Ethiopia.svg
Flag of Ethiopia
6718 Sąd Rejonowy w Białymstoku November 2019.jpg
Autor: Rakoon, Licencja: CC0
Sąd Rejonowy w Białymstoku, ul. Mickiewicza
Branicki Palace in Białystok.jpg
Autor: Karol508, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Pałac Branickich w Białymstoku (dziedziniec)
Saint Roch church in Białystok 2.jpg
Autor: Qkiel, Licencja: CC BY-SA 4.0
Saint Roch church in Białystok, Poland
Bisłystok-pałac9.JPG
Autor: Krystian Cieślik, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Białystok, zespół pałacowy Branickich
Politechnika Białostocka - Hala widowiskowo-sportowa.jpg
(c) Baseciq z polskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0
Hala widowiskowo-sportowa Politechniki Białostockiej
Galeria Alfa Białystok Mariag36.jpg
Autor: Mariag36, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Białystok, ul. Świętojańska 15 - dawna fabryka pluszów, później Fabryka Wyrobów Runowych „Biruna” SA, obecnie Alfa Centrum Białystok (zabytek nr 361 z 20.06.1975)
ZUS Białystok.JPG
Autor: Sunridin, Licencja: CC BY 3.0
Budynek ZUS-u w Białymstoku, ul. Młynowa 29
Białystok św. Rocha 10 Pasaż.jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
"Pasaż" (pawilony handlowe) przy ul. św. Rocha 10 w Białymstoku
Katedra Teologii Katolickiej Uniwersytetu w Białymstoku.jpg
Autor: Nefmm, Licencja: CC BY-SA 3.0
Białystok, ul. Warszawska 50 - dom, k. XIX w., obecnie Katedra Teologii Katolickiej UwB (zabytek nr A-159 z 30.12.1975)
6417 Podlaski Urząd Wojewódzki w Białymstoku Ulica Mickiewicza 3 August 2019.jpg
Autor: Rakoon, Licencja: CC0
Podlaski Urząd Wojewódzki w Białymstoku, Ulica Mickiewicza 3
Politechnika Białostocka - wydział informatyki.jpg
(c) Baseciq at pl.wikipedia, CC BY-SA 3.0
Wydział informatyki Politechniki Białostockiej
Hotel Gołębiewski w Białymstoku 2.jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Hotel Gołębiewski - Białystok ul. Pałacowa 7
Yehud Monoson COA.png
Autor: Unknown ,reworked by User:Kippi70, Licencja: CC BY-SA 3.0
Coat of Arms of the town of Yehud-Monosson
PKS Nova Dworzec.jpg
Autor: Pksnova, Licencja: CC BY-SA 4.0
PKS Nova Dworzec
Białystok, ul. Popiełuszki.jpg
Autor: Janusz J., Licencja: CC BY 3.0
Białystok, ul. Popiełuszki w tle Kościół św. Jadwigi Królowej, plac-rondo Fieldorfa "Nila".
Court of Appeal in Białystok.jpg
Autor: Grzegorz Dąbrowski, Licencja: CC BY 4.0
Budynek Sądu Apelacyjnego w Białymstoku, ul. Mickiewicza 5.
Bisłystok-pałac2.JPG
Autor: Krystian Cieślik, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Białystok, zespół pałacowy Branickich
Waszyngtona 36 Białystok 3.jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Wieżowiec mieszkalny (17 pięter, H = 46,5 m) w Białymstoku położony przy ul. Waszyngtona 36.
Tysiąclecia 10 Białystok 1.jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Wieżowce mieszkalne (14 pięter) w Białymstoku położone przy ul. Tysiąclecia 10 (przychodnie, Bank PKO BP).
Białystok Kilińskiego 15.JPG
Autor: Pacyfa, Licencja: CC BY-SA 4.0
Białystok - kamienica przy ul. Kilińskiego 15 (obecnie hotel)
Białystok train station.JPG
Autor: Pudelek (Marcin Szala), Licencja: CC BY-SA 3.0
Białystok train station, Poland
Szpital Grużlicy i Choroby Płuc w Białymstoku.JPG
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Specjalistyczny Zakład Opieki Zdrowotnej Gruźlicy i Chorób Płuc w Białymstoku ul. Warszawska 18 (widok z al. J. Piłsudskiego).
Eindhoven wapen.svg
Coat of arms of the Dutch municipality of Eindhoven.
Hotel MOSiR w Białymstoku 2.jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
"Hotel MOSiR" kat. ** w Białymstoku przy ul. Wołodyjowskiego 5 należący do zespołu obiektów sportowych MOSiR-u (BOSiR - Zespół Obiektów Sportowych Zwierzyniec).
Alfa Białystok 1.JPG
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Alfa Centrum Białystok - centrum handlowe znane również "Galerią Alfa", usytuowane u zbiegu ulic Mickiewicza i Świętojańskiej
Synagoga Cytronów.JPG
Autor: Simpledot, Licencja: CC BY-SA 3.0
Galeria im. Sleńdzińskich w Białymstoku, mieszcząca się w dawnej Synagodze Cytronów. Budynek jest jednym z punktów na Szlaku Dziedzictwa Żydowskiego w Białymstoku.
Ratusz Białystok rok 2013.jpg
Autor: Karol Rutkowski, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Białystok, ratusz, ob. muzeum, 1745-1761
Konsulat Białorusi w Białymstoku.JPG
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Konsulat Generalny Republiki Białoruś w Białymstoku, ulica Elektryczna 9
Balti-arm.jpg
Coat of Arms of Bălţi, Moldova
Muzeum Historyczne w Białymstoku.jpg
Autor: Erg Samowzbudnik, Licencja: CC BY-SA 4.0
Fasada tzw. kamienicy Cytronów (Lurie) w Białymstoku, ob. Muzeum Historyczne
Regional Prosecutor’s Office in Białystok.jpg
Autor: Grzegorz Dąbrowski, Licencja: CC BY 4.0
Budynek Prokuratury Okręgowej w Białymstoku, ul. Kilińskiego 14.
Teatr Arkadia 1.jpg
Autor: Osamka, Licencja: CC BY-SA 3.0
Budynek Teatru Arkadia Białystok, od frontu (ul. Św. Rocha).
University of Białystok Faculty of Law.jpg
Autor: Grzegorz Dąbrowski, Licencja: CC BY 4.0
Budynek Wydziału Prawa Uniwersytetu w Białymstoku, ul. Mickiewicza 1.
Podlaskie - Białystok - Białystok - Antoniuk Fabryczny 13 - Cerkiew św. Ducha - ENE - Widok - v-W.jpg
Autor: Krzysztof Kundzicz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Cerkiew św. Ducha przy ulicy Antoniuk Fabryczny 13 w Białymstoku, gmina Białystok, podlaskie
Monument to the Heroes of the Earth Białystok.JPG
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kamienne schody prowadzące do pomnika Bohaterów Ziemi Białostockiej w Białymstoku położonego na terenie Parku Centralnego.
Białystok zespół pałacowy Branickich 1.JPG
Autor: Danuta Ruminowicz, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Białystok, zespół pałacowy Branickich
HUN Miskolc Címer.svg
Autor: Kaboldy, Licencja: CC BY-SA 4.0
Coat of arms of Miskolc, Hungary
Prokuratura Apelacyjna w Białymstoku (Włókiennicza) 2.jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Budynek Prokuratury Apelacyjnej w Białymstoku przy ul. Włókienniczej 32.
Center of Modern Education, Białystok.jpg
Autor: Sunridin, Licencja: CC BY 3.0
Biblioteka w Centrum Nowoczesnego Kształcenia Politechniki Białostockiej. Innowacyjne oświetlenie placu
Tunel Fieldorfa Nila w Białymstoku 1.jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tunel im. gen. Augusta Emila Fieldorfa "Nila" w Białymstoku. Tunel jest kluczowym elementem Trasy Kopernikowskiej, łączącym osiedla: Słoneczny Stok, Zielone Wzgórza z osiedlami: Przydworcowe i Bema oraz dla linii kolejowych nr 6 oraz 38.
Białystok ul. Lipowa 47.jpg
Autor: Damian Przestrzelski, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Białystok, ul. Lipowa 47 - kamienica, mur., 1936 (zabytek nr A-248 z 23.08.1994)
POL Białystok flag.svg
Flaga Białegostoku
Pierzeja zachodnia Rynku Kościuszki w Białymstoku (2009).jpg
Autor: Gumisza, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pierzeja zachodnia w Białymstoku, Rynek Kościuszki 17 (księgarnia-antykwariat, puby)
DSK Białystok 1.jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Uniwersytecki Dziecięcy Szpital Kliniczny im. L. Zamenhofa w Białymstoku ul. Waszyngtona 17
Muzeum Wojska 01.JPG
Autor: Nefmm, Licencja: CC BY-SA 3.0
Budynek Muzeum Wojska w Białymstoku ul. Kilińskiego 7 - widok od strony Pałacu Branickich
Białystok - BEST WESTERN Hotel Cristal - 2016-09-09 14-56-21.jpg
Autor: Zdjęcie to zostało zrobione przez użytkownika Radosław Drożdżewski (Zwiadowca21), Licencja: CC BY-SA 4.0
Białystok - BEST WESTERN Hotel Cristal
Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Białymstoku.JPG
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Białymstoku przy ul. Kilińskiego 11
Podlaskie - Wasilków - Osowicze - BMW - NE - Wiatrak - RFront.JPG
Autor: Krzysztof Kundzicz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ten plik został załadowany za pomocą narzędzia Commonist.
Zalew Dojlidy.jpg
Autor: Boskiipawelek, Licencja: CC0
Dojlidy. Zalew zimą
Św. Rocha 5. Białystok.JPG
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Białystok, ul. św. Rocha 5 - kamienica (Zielona Kamienica), k. XIX w. (zabytek nr A-333 z 22.02.1994)
Białystok, ul. Sienkiewicza 4 (Astoria).jpg
Autor: Mariag36, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Białystok, ul. Sienkiewicza 4 - dom, obecnie Centrum "Astoria": restauracja, pub, bar (zabytek nr A-219 z 11.03.1957)
Bialystok.jpg
Białystok. Rynek Kościuszki
Coat of arms of Kaunas.svg
Autor: vector version Bastianow (Bastian), Licencja: CC BY-SA 2.5
Herb Kowna
Wikipedia-bialystok-esperanto-2.jpg
Autor: Jacques Lahitte, Licencja: CC BY 3.0
Centre de l'Esperanto à Białystok
Kamienica ul. Ciepła 1, Białystok.jpg
Autor: Krzysztof Stasiewicz, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Białystok, ul. Ciepła 1 / Jurowiecka - kamienica w dniu 24 września 2011 roku (zabytek nr A-314 z 11.06.1993)
Browar Dojlidy w Białymstoku 1.jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Browar Dojlidy w Białymstoku ul. Dojlidy Fabryczne 28
Pomnik Józefa Piłsudskiego w Białymstoku (2009).jpg
Autor: Gumisza, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pomnik Piłsudskiego na tle Cekhausu w Białymstoku przy Rynku Kościuszki 4
Warszawska25 Warszawska27 (NO8).jpg
Autor: Grzegorz Koronkiewicz, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Białystok ul. Warszawska - kamienice, od lewej
  • - ul. Warszawska 25 - budynek z kontrowersyjną dobudówką
  • - ul. Warszawska 27 - budynek
zabytek nr A-168 z 3.06.1993
SPSK w Białymstoku.jpg
(c) Pharynx z polskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0
Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny UMB
Hotel Villa Tradycja w Białymstoku 1.jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Hotel "Villa Tradycja" w Białymstoku przy ul. Włókiennicze 5
Clz expo.jpg
Autor: Centrum im. Ludwika Zamenhofa, Licencja: CC BY-SA 3.0
Wystawa "Białystok młodego Zamenhofa" w Centrum im. Ludwika Zamenhofa w Białymstoku
Urząd Marszałkowski, Białystok.JPG
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego ul. kard. Stefana Wyszyńskiego 1.
POL województwo białostockie II RP COA.svg
Herb województwa białostockiego II Rzeczypospolitej
Uwaga ta grafika jest wzorowana na projektowanym herbie województwa z 1928 r. Ostateczne projekty autorstwa Zygmunta Lorenca zostały opracowane w 1929 r. Jeśli masz do nich dostęp bardzo proszę o kontakt Poznaniak
Białystok - Katedra Wniebowzięcia NMP w Białymstoku (2008).jpg
Autor: Gumisza, Licencja: CC BY-SA 3.0
Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Białymstoku - widok od al. J. Piłsudskiego / ul. Kościelnej
Domy Studenta Politechniki Białostockiej.JPG
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Domy Studenta Politechniki Białostockiej przy ul. Zwierzynieckiej 4, 6 (DS4-Delta), 8 (DS3-Gamma), 12 (DS2-Beta) i 14 (DS1-Alfa)
Kamienica Trebickiego Warszawska 63 ob. Wydzial Ekonomii i Zarzadzania UwB (NO8).jpg
Autor: Grzegorz Koronkiewicz, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Białystok, ul. Warszawska 63 - dom / "Kamienica pana Trębickiego", obecnie Wydział Ekonomiczny Uniwersytetu w Białymstoku. Należała w przeszłości do rodzin Commichau i Moes (zabytek nr A-150 z 30.12.1975)
COA Gyumri.svg
Herb Giumri w wersji wektorowej, stworzony bazując na jednym i drugim pliku.
Nowik's Palace in Białystok (2).JPG
Autor: Sunridin, Licencja: CC BY 3.0
Białystok, ul. Lipowa 35 - zespół pałacowy: zabytek nr 475 z 27.11.1974
Oncology Centre. Białystok 3.jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Białostockie Centrum Onkologii im. M. Skłodowskiej-Curie przy ul. Ogrodowej 12
Hotel Gromada (Białystok).JPG
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Hotel Gromada w Białymstoku ul. Jana Pawła II 77
Białystok smouldering ruins 1941.jpg
Ruiny budynków w Białymstoku, 1941 r.
20130113 53 Kamienica, Białystok ul. Lipowa 24.JPG
Autor: Wandaworobiej, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Town house Bialystok, ul. Lipowa, no. 24
Białystok Rynek Kościuszki 7, bank.jpg
Autor: Damian Przestrzelski, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Białystok, Rynek Kościuszki 16, Oddział Banku Pekao BP
Park Planty Białystok (2008).jpg
Autor: Gumisza, Licencja: CC BY-SA 3.0
Park Planty w Białymstoku (Aleja Zakochanych)
Cerkiew zmartwychwstania białystok.JPG
Autor: Loraine, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cerkiew Zmartwychwstania Pańskiego w Białymstoku
Swieto Policji-Bialystok-090717-9.jpg
Autor: Krzysztof Maria Różański, (Upior polnocy), Licencja: CC BY-SA 3.0
koncert orkiestry policyjnej na Święcie Policji w Białymstoku
The Ludwik Zamenhof Center, Białystok.JPG
Autor: Sunridin, Licencja: CC BY 3.0
Centrum im. Ludwika Zamenhofa w Białymstoku przy ul. Warszawskiej 19
Białostocki Teatr Lalek 2.jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Białystok ul. Kalinowskiego 1. Budynek Białostockiego Teatru Lalek położony na terenie Parku Centralnego.
Bialystok seal.png
Pieczęć Prezydenta Białegostoku.
Białystok droga dla rowerów (Wiejska).jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Bus shelters, and bikeways in Białystok Wiejska Street.
Arsenał, 1755r. Białystok ul. Mickiewicza 2..JPG
Autor: Dąb Wielki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Białystok, oficyna, tzw. arsenał, 1755, 2 poł. XIX, 1959
150913 Park Poniatowskiego in Białystok - 04.jpg
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Park stary im j.Poniatowskiego w Białymstoku
Solaris Urbino 12 Bialystok.JPG
Autor: Świerzaq9, Licencja: CC BY-SA 3.0
Autobus Solaris Urbino 18 (#405, nr rej. BI 7049L) z 2012 roku w Białymstoku. Należy do KPK Białystok.
Rycina 1752 Palac Branickich.jpg
According to this source, engraving by "Rentz and Klemm". That would probably be en:Johann Heinrich Klemm or en:Jan Henryk Klemm (1728 – 1758), a baroque architect and one of the architects who built or extended the palace; and en:Michael Heinrich Rentz (1701 - 1758), an engraver born in Nuremberg, famous in his time. Lupo 20:44, 12 April 2006 (UTC)
Białystok Dojlidy Fabryczne 23, Pałac Hasbacha.jpg
Autor: Mariag36, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Białystok, ul. Dojlidy Fabryczne 23 - Pałac Hasbacha (zabytek nr A-134 z 8.12.1981 i z 18.12.1986)
6853 Książnica Podlaska w Białymstoku November 2019.jpg
Autor: Rakoon, Licencja: CC0
Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku, w budynku siedziby przy ul. Marii Skłodowskiej –Curie 14 A
Dwna cerkiew starosielce.jpg
Autor: Loraine, Licencja: CC BY-SA 3.0
Dawna cerkiew w Starosielcach, ob. kościół św. Stanisława Biskupa
Stadion "Zwierzyniec" w Białymstoku trybuna główna.jpg
Autor: Krisgola, Licencja: CC BY-SA 3.0
Stadion lekkoatletyczny "Zwierzyniec" w Białymstoku, trybuna główna
Urząd Marszałkowski. Białystok.JPG
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego ul. kard. Stefana Wyszyńskiego 1.
District Court in Białystok.jpg
Autor: Grzegorz Dąbrowski, Licencja: CC BY 4.0
Budynek Sądu Okręgowego w Białymstoku, ulica Marii Skłodowskiej-Curie 1.
Herb Lutsk.svg
Nowy herb miasta Łuck od 23.08.2007
Kurier Poranny Białystok 2.jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Siedziba Kuriera Porannego w Białymstoku przy ul. Świętego Mikołaja 1
150913 Lubomirski Palace in Białystok - 03.jpg
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
pałac Lubomirskich (Rüdygierów)
Kościół Najświętszego Serca Białystok3.JPG
Autor: Loraine, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kościół Najświętszego Serca Jezusa w Białymstoku, dawna cerkiew Kazańskiej Ikony Matki Bożej
Białystok, ul. Popiełuszki (widok z mostu Fieldorfa).jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Białystok; ul. Popiełuszki, ul. Fieldorfa "Nila" oraz plac-rondo Fieldorfa "Nila", widok z mostu Fieldorfa-Nila
Krywlany Białystok Lotnicze Pogotowie ratunkowe.jpg
Autor: SilverTree, Licencja: CC BY-SA 3.0
Białystok-Krywlany - podlaska siedziba Lotniczego Pogotowia Ratunkowego
150913 Tower and Gate of the Branicki Palace in Białystok - 03.jpg
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Brama wjazdowa z wieżą zegarową na teren Pałacu Branickich w Białymstoku - widok z pl Marszałka Józefa Piłsudskiego
Białystok ul. Waszyngtona 9, kamienica.jpg
Autor: Mariag36, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Białystok, ul. Waszyngtona 9 - kamienica (zabytek nr A-277 z 10.1985)
Hotel Titanic in Białystok 2.jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Hotel Titanic kat. **** (Margo Group) w Białymstoku przy ul. Pogodnej 16/D (Osiedle Bema).
Białystok Świętojańska 17.JPG
Autor: Pacyfa, Licencja: CC BY-SA 4.0
Białystok - dom XIX/XX wiek przy ul. Świętojańskiej 17, obecnie Muzeum A. Karnego
Lodowisko w Białymstoku.jpg
Autor: Krisgola, Licencja: CC BY-SA 3.0
Lodowisko BOSiR w Białymstoku
Pizza Italia Białystok (Świętojańska 21).jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Białystok, ul. Świętojańskiej 21, "Pizza Italia"; restauracja, pizzeria.
Białystok, ul. Sienkiewicza 63A.jpg
Autor: Mariag36, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Białystok, ul. Sienkiewicza 63A - kamienica (zabytek nr A-223 z 23.04.1998)
Białystok ul. Sienkiewicza 14, kamienica z oficynami.jpg
Autor: Mariag36, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Białystok, ul. Sienkiewicza 14 - kamienica z oficynami (zabytek nr A-218 z 4.05.1982)
Turkus Hotel w Białymstoku.jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Hotel Turkus kat. ** - hotel, restauracja, bar w Białymstoku położony przy al. Jana Pawła II nr 54 na osiedlu Antoniuk.
Białystok, pałacyk gościnny Branickich (2).jpg
Autor: SilverTree, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pałacyk gościnny Branickich w Białymstoku ul.Klilńskiego 6. Obecnie mieści się tu Urząd Stanu Cywilnego.
Pogrom de Bialostok.jpg
Les cadavres des tués au cours du pogrom de 1906 dans la cour de l'Hôpital juif de Bialystok. The corpses of the Jews killed durint the 1906 pogrom of Bialystok are laid down in the yard of the Jewish hospital
Hotel Branicki w Białymstoku (Zamenhofa 25) 1.jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Hotel Branicki w Białymstoku ul. Zamenhofa 25
Aristo hotel, kamienica Jossema w Białymstoku.jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
"Hotel Aristo" kat. *** - Białystok, ul. Kilińskiego 15 (hotel, restauracja Savoy, Wine&bar) znajduje się w zabytkowj kamienicy Jossemana z 1897r.
Chorpb.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Chór Politechniki Białostockiej
150913 Detail of Branicki Palace in Białystok - 01.jpg
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Szczegół Pałacu Branickich w Białymstoku
2007-11-29-galeriabiala07.jpg
Galeria Biała w Białymstoku podczas prac wykończeniowych.
Białystok, ul. Spółdzielcza 8.jpg
Autor: Mariag36, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Białystok, ul. Spółdzielcza 8 - kamienica (zabytek nr 426 z 15.02.1979)
PEA Białystok-wejście-090522.jpg
Autor: Krzysztof Maria Różański, (Upior polnocy), Licencja: CC BY-SA 4.0
wejście do centrum parafialnego parafii ewangelicko-augsburskiej w Białymstoku