Biała Wisełka
Kaskady Rodła | |
Kontynent | Europa |
---|---|
Państwo | Polska |
Potok | |
Długość | 7 km |
Źródło | |
Miejsce | Barania Góra |
Wysokość | 1120 m n.p.m. |
Współrzędne | 49°36′57″N 19°00′31″E/49,615833 19,008611 |
Ujście | |
Recypient | Jezioro Czerniańskie |
Miejsce | Wisła |
Współrzędne | 49°36′55″N 18°55′33″E/49,615278 18,925833 |
Biała Wisełka (zwana również Białką) – potok w Beskidzie Śląskim, na terenie miasta Wisła, jeden ze źródłowych potoków Wisły. Długość ok. 7,0 km, średni spadek 8,2%, powierzchnia zlewni ok. 17 km².
Biała Wisełka powstaje z połączenia kilku drobniejszych cieków, m.in. potoków: Wątrobnego, Roztocznego i Głębczańskiego. Za właściwe źródła Białej Wisełki uznaje się źródła potoku Wątrobnego na stromym, północno-zachodnim stoku Baraniej Góry, w skalnym zagłębieniu na wysokości ok. 1120 m n.p.m. Potok spływa wąską doliną pomiędzy grzbietem Cienkowa na północy a grzbietem Przysłopu na południu. Uchodzi do Jeziora Czerniańskiego w Czarnem.
Wąska dolina Białej Wisełki wycięta jest niemal równoleżnikowo, tak głęboko, że potok odsłania na znacznym odcinku skały górnych warstw godulskich znajdujące się pod budującymi masyw Baraniej Góry warstwami istebniańskimi. W środkowym odcinku tworzy szereg wodospadów i progów skalnych, nazwanych Kaskadami Rodła.
Nazwa Białej Wisełki pochodzi prawdopodobnie od jej „białej wody” o wartkim nurcie, silnie spienionej na licznych progach. Inną wersję powstania tej nazwy podał w opisie swej wycieczki na Baranią Górę w 1834 r. Apoloniusz Tomkowicz: Nazwa jej pochodzi od mętnej barwy, którą w czasie słoty przybiera, kiedy Czarna zawsze czyste wody toczy.
Jeszcze za czasów Habsburgów poprowadzono doliną Białej Wisełki wygodną drogę jezdną aż do tzw. Barańskiego Mostu u zbiegu potoków Roztocznego i Głębczańskiego. Po wielkich powodziach, które wystąpiły z końcem lat 50. XX w., cały tok Białki od połączenia Wątrobnego i Roztocznego aż do Czarnego uregulowano, budując w korycie liczne sztuczne progi i obmurowując prawy brzeg, którym wiedzie droga.
Dolinę Białej Wisełki obejmuje rezerwat przyrody Wisła, powołany m.in. do ochrony lokalnej populacji pstrąga potokowego.
Zobacz też
Bibliografia
- Barański Mirosław: Pasmo Baraniej Góry. Przewodnik turystyczny, Wydawnictwo PTTK „Kraj”, Warszawa 1999.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief Location map of Silesian Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.1617 N
- S: 49.2956 N
- W: 17.8872 E
- E: 20.0559 E
Autor: OjGeniusz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Blok skalny (wantula). Tuż obok wypływa Biała Wisełka. Informuje o tym umieszczona tablica z napisem "Wantule im. L. Zejsznera przy źródle Białej Wisełki. 1984”
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Cieszyn County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 49.95 N
- S: 49.50 N
- W: 18.55 E
- E: 19.03 E