Białka szoku cieplnego

Model cząsteczki białka GroES/GroEL

Białka szoku cieplnego (ang. heat shock proteins, HSP) – grupa białek, których ekspresja wzrasta, kiedy komórki są narażone na działanie czynników stresowych, m.in. podwyższonej temperatury[1], ale również niskiej temperatury, stresu solnego, osmotycznego i metali ciężkich. Ich produkcja może wzrastać także w odpowiedzi na: infekcje, zapalenie, działanie toksyn, promieniowanie UV, głodzenie, niedotlenienie itp. Część HSP jest produkowana w komórce cały czas.

HSP działają jako białka opiekuńcze[1], odpowiedzialne za prawidłowe zwijanie się innych białek, ich oligomeryzację, translokację oraz degradację. Funkcje HSP są podobne u wszystkich organizmów żywych. Ich sekwencja aminokwasowa jest silnie konserwatywna. Występują zarówno u organizmów prokariotycznych jak i eukariotycznych. Po raz pierwszy zostały odkryte u muszki owocowej.

Ze względu na masę cząsteczkową (wyrażaną w kDa) białka szoku cieplnego dzieli się na pięć głównych rodzin: niskocząsteczkowe, hsp60, hsp70, hsp90 i hsp100.

Przypisy

  1. a b Słownik tematyczny. Biologia, cz. 1, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 28, ISBN 978-83-01-16529-1.

Media użyte na tej stronie

GroES-GroEL top.png
A top-view of the GroES/GroEL protein complex. Image created using Rasmol.