Białoruska Elektrownia Jądrowa
_(02).jpg) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Status | Ukończona |
| Właściciel | przedsiębiorstwo Białoruska Elektrownia Jądrowa |
| Operator | przedsiębiorstwo Białoruska Elektrownia Jądrowa |
| Liczba bloków energetycznych | 2 |
| Moce | |
| Łączna moc: | |
| - elektr. netto | 2218 MW |
| - elektryczna brutto | 2388 MW |
| Źródła energii | |
| Źródła energii: | |
| - główne | tlenek uranu |
| Kluczowe daty | |
| Rozpoczęcie budowy | 2013 |
| Włączenie do sieci | 2020 |
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
 54°45′40″N 26°05′21″E/54,761111 26,089167 | |
Białoruska Elektrownia Jądrowa (biał. Беларуская атамная электрастанцыя) – elektrownia jądrowa na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w mieście Ostrowiec.
Historia budowy
Elektrownia stanowi zasadniczą część programu zmniejszenia zależności[1] Białorusi od rosyjskiego gazu ziemnego. Uruchomienie elektrowni zmniejszy zapotrzebowanie na gaz ziemny o 5 mld m³ rocznie. Białoruś rozważała również dołączenie się do budowy rosyjskich elektrowni jądrowych w Kursku lub w Smoleńsku.
W połowie 2006 roku rząd Białorusi podjął decyzję o budowie siłowni jądrowej o mocy elektrycznej 2000 MW[2]. W sierpniu 2008 roku swoje oferty złożyło 4 producentów: Atomstroyexport (Rosja), Westinghouse-Toshiba (USA), Areva (Francja), i CGNPC (Chiny). Ostatecznie wybrano ofertę rosyjską. Oferta amerykańska nie mogłaby zostać zrealizowana na czas[3]. Również Chiny nie oferowały wymaganego czasu realizacji. Oferta francuska obejmowała reaktor EPR, który uznano za zbyt duży.
W 2007 roku prezydent Białorusi wydał niezbędne dekrety o instytucjach odpowiedzialnych za przygotowanie budowy elektrowni, o budżecie projektu oraz o potencjalnych lokalizacjach. Jako możliwe miejsca budowy wskazano trzy lokalizacje: Krasnaja Palana, Kukszynawa (oba w obwodzie mohylewskim) i Ostrowiec. W grudniu 2008 roku podjęto decyzję o wyborze tego ostatniego, mimo protestów Litwy. Elektrownia zlokalizowana jest bowiem 23 km od granicy i 55 km od Wilna.
W czerwcu 2009 ogłoszono, że głównym wykonawcą siłowni będzie Atomstroyexport. W marcu 2011 podpisano porozumienie międzyrządowe w sprawie budowy a październiku tego samego roku nowo powołany Dyrektoriat Budowy Elektrowni Jądrowej[4] podpisał wstępną umowę z wykonawcą. Umowa zakładała budowę dwóch bloków AES-2006 z reaktorami wodnymi ciśnieniowymi V-491. Dwa miesiące później Dyrektoriat wystąpił o pozwolenie na budowę do krajowego regulatora (Gosatomnadzor). Umowę zasadniczą podpisano w lipcu 2012. W tym samym miesiącu białoruska Grodnoeniergo podpisała umowę z chińską firmą North China Power Engineering na budowę linii elektroenergetycznej łączącej elektrownię z siecią krajową.
W kwietniu 2013 roku Atomeniergomasz (AEM) wygrał przetarg na dostawę dwóch reaktorów dla elektrowni. Powstały one w zakładach AEM-Technologies w Wołgodońsku.
Prace na budowie rozpoczęły się w listopadzie 2013[5]. Pełne pozwolenie na budowę bloku nr 1 wydano dopiero w kwietniu 2014. Pozwolenie na budowę fundamentów reaktora nr 2 wydano w lutym 2014 (oficjalnie budowa bloku nr 2 ruszyła w maju 2014)[6].
W połowie 2016 roku budowa bloku nr 1 była zakończona w 30%, a uruchomienie było planowane na połowę 2019 roku. Uruchomienie bloku nr 2 było planowane na połowę 2020 roku.
Koszty budowy elektrowni atomowej w Ostrowcu zaplanowano na 11 mld dolarów[7]. Budowa elektrowni spotkała się ze sprzeciwem władz litewskich, które zarzuciły Białorusi brak przejrzystości inwestycji i brak oszacowania jej bezpieczeństwa oraz wpływu na środowisko na Litwie[8]. Litwa złożyła skargę do Komitetu Wdrażania Konwencji Espoo, który orzekł, że Białoruś złamała postanowienia konwencji, czemu strona białoruska zaprzecza.
Finansowanie
W czerwcu 2009 rząd Białorusi podał, że uzgodnił z Rosją finansowanie budowy elektrowni, z zaliczkami na budowę infrastruktury włącznie. W listopadzie 2011 uzgodniono z Rosją pożyczkę w wysokości 10 mld USD na 25 lat w celu sfinansowania 90% kontraktu między Atomstroyexport a Dyrektoriatem Budowy Elektrowni Jądrowej. Po stronie rosyjskiej zaangażowano Wnieszekonombank, a po stronie białoruskiej Biełwnieszekonombank. W maju 2012 poinformowano o wypłacie pierwszych transz: na opracowanie projektu (204 mln USD) i wstępne prace budowlane (285 mln USD), co zatwierdziła umowa podpisana w maju 2014.
Konsumpcja energii
Według WorldData konsumpcja energii elektrycznej na Białorusi to 31,72 miliarda kWh rocznie, natomiast elektrownia ma według założeń produkować 18 miliardów kWh rocznie[9][10].
Dane techniczne
| Nr bloku | Blok 1 | Blok 2 |
|---|---|---|
| Typ | WWER | WWER |
| Model | AES-2006/V-491 | AES-2006/V-491 |
| Status | Działający | W trakcie budowy |
| Dostawca | Atomeniergomasz | Atomeniergomasz |
| Data rozpoczęcia budowy | listopad 2013 | kwiecień 2014 |
| Data osiąg. stanu kryt. | październik 2020 | październik 2020 |
| Data włączenia do sieci | listopad 2020 | |
| Data trwałego wyłączenia | ||
| Moc elektryczna netto | 1110 MW | 1110 MW |
| Moc elektryczna brutto | 1194 MW | 1194 MW |
| Moc termiczna | 3200 MW | 3200 MW |
| Współczynnik wydajności | % | % |
Incydenty
W nocy z 9 na 10 lipca 2016 roku doszło do zerwania się z dźwigu korpusu reaktora i upadku z wysokości od 2 do 4 metrów[7].
Pod wpływem nacisków międzynarodowej opinii publicznej[11] komisja międzyresortowa podjęła decyzję o wymianie korpusu[7]. Mimo że według ocen dokonanych przez odpowiedzialnych wykonawców budowy (Atomstroyexport i OKB Gidropress), przesłanych do zleceniodawcy i urzędu nadzoru (Gosatomnadzor), według których zbiornik nie został uszkodzony, Rosatom zgodził się na jego bezpłatną wymianę z uwagi na interes publiczny. Aby ograniczyć opóźnienie (6 miesięcy), do budowy bloku nr 1 wykorzystano więc zbiornik reaktora przeznaczonego dla bloku nr 2. Podczas 60. Konferencji Generalnej IAEA dyrektor generalny Rosatom (właściciela spółki Atomstroyexport) Siergiej Kirijenko powiedział, że kryteria techniczne nie są podstawą decyzji, a jest nią raczej opinia publiczna. Korpus jest całkowicie sprawny i może zostać wykorzystany w innych projektach.
26 grudnia 2016 doszło do kolejnego incydentu: skład kolejowy przewożący korpus reaktora „nieznacznie dotknął masztu sieci trakcyjnej”, ale „stwierdzono brak uszkodzeń”[12]. W reakcji ministerstwo spraw zagranicznych Litwy stwierdziło, że jest to szósty znany (Litwie) incydent oraz ponownie zażądało inspekcji MAEA[13].
13 listopada 2020 po uroczystym włączeniu do sieci pierwszy blok białoruskiej elektrowni jądrowej pod Ostrowcem został wyłączony z sieci i przestał wytwarzać energię. Turbina została zatrzymana z powodu awarii i eksplozji kilku przekładników napięciowych na jednym z bloków podłączonych do generatora[14].
Przypisy
- ↑ Plan zakłada budowę elektrowni jądrowej, elektrowni węglowej o mocy 1000 MW, czterech elektrowni wodnych o łącznej mocy 120 MW, i turbin wiatrowych o łącznej mocy 300 MW.
- ↑ W 2008 roku projekt budowy wyceniono na 4 mld euro.
- ↑ Konieczne byłoby wiele międzyrządowych uzgodnień, których osiągnięcie zajęłoby kilka lat.
- ↑ Potem: państwowe przedsiębiorstwo Białoruska Elektrownia Jądrowa.
- ↑ Białoruś: elektrownia atomowa gotowa w jednej piątej. Polskie Radio S.A, 2015-04-22. [dostęp 2016-08-11]. (pol.).
- ↑ Pełne pozwolenie na budowę bloku nr 2 wydano w grudniu 2014.
- ↑ a b c Białoruś: władze zadecydowały o zamianie korpusu reaktora atomowego. Grupa Onet.pl SA, 2016-08-11. [dostęp 2016-08-11]. (pol.).
- ↑ Litewski minister: Białoruś pogrywa sobie w kwestii elektrowni jądrowej w Ostrowcu. 2016-03-17. [dostęp 2016-08-11]. (pol.).
- ↑ Energy consumption in Belarus, worlddata.info [dostęp 2021-02-25] (ang.).
- ↑ Ostrowiec: Odbiór pierwszego bloku w kwietniu lub maju, interia.pl [dostęp 2021-02-25] (pol.).
- ↑ „Nieprzewidziana sytuacja” na budowie elektrowni atomowej w Ostrowcu. Grupa Wirtualna Polska, 2016-07-26. [dostęp 2016-08-11]. (pol.).
- ↑ Belarusian NPP Confirms Incident During Transportation Of New Reactor Vessel (ang.), Хартыя’97 (Karta'97 na charter97.org), 27.12.2016 [dostęp 2017-01-01].
- ↑ Lithuania’s MFA Hands Protest Note To Belarus’ Ambassador Due To Belarusian NPP Incident (ang.), Хартыя’97 (Karta'97) na charter97.org, 29.12.2016 [dostęp 2017-01-01].
- ↑ Iwona Trusewicz-13 listopada 2020, Białoruś: Eksplodowały transformatory w elektrowni atomowej, energianews, 13 listopada 2020 [dostęp 2020-11-15] (pol.).
Bibliografia
- Nuclear Power in Belarus. World Nuclear Association. [dostęp 2021-02-12]. (ang.).
Media użyte na tej stronie
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Adobe Illustrator., Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Grodno region
Equirectangular projection. Geographic limits of the map:
- N: 55.03° N
- S: 52.71° N
- W: 23.45° E
- E: 26.75° E
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Belarus
en:SVG logo of a stylized en:lightning bolt on a en:circle. This was designed by me, en:User:Crotalus horridus, as a public domain image that could be used on en:Template:User Metroid. It is similar in style to the screw attack power up.
Autor: Стэльмах Аляксандр Мікалаевіч (http://fgb.by/viewtopic.php?p=48200#48200), Licencja: CC BY-SA 3.0
Узвядзенне Беларускай АЭС (2015)
