Biały Dom (Łazienki Królewskie)
 nr rej. 2/3 z 1 lipca 1965 | |
 Biały Dom od strony Promenady Królewskiej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres | |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Rozpoczęcie budowy | 1774 |
| Ukończenie budowy | 1776 |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°12′55″N 21°01′53″E/52,215278 21,031389 | |
| Strona internetowa | |
Biały Dom[1][2][3], także Biały Domek[4][5] – klasycystyczny budynek znajdujący się w Łazienkach Królewskich w Warszawie. Wzniesiony w latach 1774–1776 według projektu Dominika Merliniego, który nadał mu cechy podmiejskiej, letniej willi.
Jest pierwszym obiektem zbudowanym w Łazienkach przez Stanisława Augusta Poniatowskiego[6].
Opis
Drewniana budowla na planie kwadratu z tynkową powłoką o jednakowym kształcie fasad ozdobiona jest na krawędzi dachu balustradą oraz belwederkiem w środku. Centrum budynku zajmuje klatka schodowa, wokół której usytuowane są pokoje: sala jadalna, bawialnia, sypialnia, gabinet ośmiokątny, garderoby i pomieszczenia sanitarne.
Ściany fundamentowe pałacyku są bardzo grube, w niektórych miejscach mają 2,5 metra grubości. Miało to uchronić konstrukcję stojącą na bagnistym terenie przed rozsunięciem. Taką samą funkcję pełni również, biegnący dookoła murów, istniejący do dziś, podziemny kanał odprowadzający wodę[7]. Przed południową fasadą znajduje się wsparty na postaci Fauna zegar słoneczny z 1776.
W 1778 według projektu Jana Chrystiana Kamsetzera wytyczono Promenadę Królewską – szeroką aleję łączącą Biały Domek z pałacem Na Wyspie[8].
W latach 1801–1805 (według innego źródła 1801–1804)[9] w okresie letnim w Białym Domku mieszkał przebywający na wygnaniu, pod nazwiskiem hrabiego de Lille, król Francji Ludwik XVIII[9][10].
Budynek nie został zniszczony w czasie II wojny światowej, a pomieszczenia zachowały swój pierwotny wystrój. Po remoncie, Biały Domek został udostępniony do zwiedzania w 1968[11].
8 maja 2013, w dniu imienin króla, w pobliżu Białego Domku ustawiono popiersie Stanisława Augusta Poniatowskiego (odlew rzeźby André Le Bruna z 1992)[12].
W 2019 zakończono remont budynku, podczas którego m.in. odsłonięto oryginalne partie polichromii i fragmenty malowideł znajdujące się w sypialni[13].
Przypisy
- ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 448. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Władysław Tatarkiewicz: Łazienki Warszawskie. Warszawa: Arkady, 1968, s. 58.
- ↑ Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 1. Agrykola–Burmistrzowska. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 1996, s. 32. ISBN 83-902793-5-5.
- ↑ Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 87.
- ↑ Izabela Zychowicz, Jadwiga Abramowicz: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie. Warszawa: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, 2013, s. 111. ISBN 978-83-935584-3-8.
- ↑ Wielka Encyklopedia PWN. Tom 16. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 272. ISBN 83-01-13826-2.
- ↑ Marek Kwiatkowski, Wielka Księga Łazienek, Warszawa 2000, s. 42.
- ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 449. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ a b Franciszek Maksymilian Sobieszczański: Rys historyczno-statystyczny wzrostu i stanu miasta Warszawy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1974, s. 131.
- ↑ Izabela Zychowicz, Jadwiga Abramowicz: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie. Warszawa: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, 2013, s. 132. ISBN 978-83-935584-3-8.
- ↑ Marek Kwiatkowski: Muzeum Łazienki Królewskie [w:] 200 lat muzealnictwa warszawskiego. Dzieje i perspektywy. Warszawa: ARX REGIA. Ośrodek Wydawniczy Zamku Królewskiego w Warszawie, 2006, s. 134. ISBN 978-83-7022-160-7.
- ↑ Izabela Zychowicz, Jadwiga Abramowicz: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie. Warszawa: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, 2013, s. 210. ISBN 978-83-935584-3-8.
- ↑ Tomasz Urzykowski. Blask za unijne pieniądze. „Gazeta Stołeczna”, s. 4, 12 grudnia 2019.
Media użyte na tej stronie
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Sala jadalna, Biały Domek w Łazienkach Królewskich w Warszawie (2/3 z 1.07.1965)