Białynin

Białynin

wieś
Kościół św. Wawrzyńca
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Powiat	skierniewicki
Gmina	Głuchów
Liczba ludności (2011)	328[1]
Strefa numeracyjna	46
Kod pocztowy	96-130[2]
Tablice rejestracyjne	ESK
SIMC	0727759
Położenie na mapie gminy Głuchów Białynin
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Białynin
Położenie na mapie województwa łódzkiego Białynin
Położenie na mapie powiatu skierniewickiego Białynin
51°48′27″N 20°00′49″E/51,807500 20,013611

Białynin – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie skierniewickim,w gminie Głuchów.

Wieś arcybiskupstwa gnieźnieńskiego w ziemi rawskiej województwa rawskiego w 1792 roku^[3].

Położenie i okolica

Białynin leży przy drodze krajowej nr 72, łączącej Łódź i Rawę Mazowiecką. W pobliżu wsi przepływa rzeczka Łupia, uważana za ciek źródłowy Skierniewki.

Okolicę wsi stanowią głównie pola uprawne; jest także nieco łąk.

Opis miejscowości

W miejscowości znajdują się m.in. kościół, cmentarz parafialny, szkoła podstawowa (szkoła uczestniczy w programie edukacji ekologicznej), przedszkole, biblioteka, ochotnicza straż pożarna i kilka sklepów.
Przez Białynin przebiega trasa Rogowskiej Kolei Wąskotorowej, której stacja znajduje się we wsi.

Historia

Białynin jest starą wsią. Najstarsza wzmianka o nim pochodzi z 1359 r. W owym czasie miejscowość należała do dóbr arcybiskupich i leżała na krańcach księstwa łowickiego.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.

We wsi urodził się w 1873 roku ksiądz Józef Jóźwik.

W 1983 roku nakręcono we wsi fragment filmu Fucha (film 1983).

Zabytki

Cmentarz parafialny w Białyninie. Kaplica cmentarna z XIX wieku i kościół św. Wawrzyńca.

Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa^[4] na listę zabytków wpisane są obiekty:

• zespół kościoła pw. św. Wawrzyńca, pocz. XX w.:
  • kościół, nr rej.: 510/A z 8.11.1978
  • plebania, nr rej.: jw.
  • cmentarz kościelny, nr rej.: 955/A z 2.02.1994
  • ogrodzenie, nr rej.: jw.
• kaplica cmentarna, drewniana, XIX w., nr rej.: 12/11/ z 27.05.1946 oraz 273 z 29.12.1967

Kościół w Białyninie

Późnogotycki drewniany portal starego kościoła w Białyninie (1521). Obecnie w kaplicy cmentarza parafialnego.

Parafia w Białyninie pw. św. Wawrzyńca powstała w XV w. Obecny murowany kościół parafialny zbudowany został w stylu secesyjnym w latach 1908–1910 według projektu Jarosława Wojciechowskiego. Jest to budowla dwunawowa.

Świątynia ta stanęła w miejscu starego, drewnianego kościoła, pochodzącego z 1521 r., który został rozebrany na krótko przed rozpoczęciem budowy nowej świątyni.

Pozostałością po dawnym kościele jest obecnie jedynie drewniany ostrołukowy portal z XVI w., umieszczony w drewnianej kaplicy, zbudowanej w początkach XIX w., znajdującej się na leżącym nieopodal kościoła cmentarzu parafialnym. Portal posiada m.in. prostokątne obramowanie z maswerkami, na których widnieją stylizowane głowy zwierząt oraz rzeźbione węgary.

W kościele w Białyninie znajduje się m.in. zabytkowa monstrancja z 1640 r. ozdobiona herbem ówczesnych właścicieli miejscowości – „Jelita” a także secesyjne witraże.

Zobacz też

• Białynin-Latków, Białynin-Podbór, Białynin-Południe

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Białynin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 132 .
• Białynin w Portalu turystyczno-krajoznawczym województwa łódzkiego. ziemialodzka.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-08)].
• Jan Józefecki: Szkic dziejów wsi Białynin i Janisławice na tle dziejów gminy Głuchów. 2006. [dostęp 2017-07-20].