Biafra

Republika Biafry
Republic of Biafra
1967–1970
Flaga Biafry
Herb Biafry
Flaga BiafryHerb Biafry
Dewiza: (ang.) Peace, Unity, Freedom
(Pokój, Jedność, Wolność)
Hymn: Land of the rising sun
Położenie Biafry
Język urzędowy

angielski

Stolica

Enugu

Ustrój polityczny

republika

Głowa państwa

prezydent Chukwuemeka Odumegwu Ojukwu

Powierzchnia
 • całkowita


76 364 km²

Liczba ludności (1967)
 • całkowita 
 • gęstość zaludnienia


13.500.000
177 osób/km²

Waluta

Funt biafryjski (BIAP)

Data powstania

30 maja 1967

Data likwidacji

15 stycznia 1970

Strefa czasowa

UTC +1

Mapa Biafry

Biafra (Republika Biafry) – państwo, które istniało w południowo-wschodniej Nigerii od 30 maja 1967 do 15 stycznia 1970 i obejmowało obszar w okolicy wybrzeży Nigerii i Kamerunu. Jego nazwa pochodzi od zatoki Biafra, części Zatoki Gwinejskiej.

Historia

W styczniu 1966 oficerowie nigeryjskiej armii, pochodzący z ludu Ibo, przeprowadzili nieudany zamach stanu. W maju i wrześniu tego samego roku doszło do masowych wystąpień wobec ludności Ibo w południowej Nigerii. Większość z 8 milionów członków ludu Ibo zamieszkiwało jednak ówczesny Region Wschodni. Gubernator wojskowy tego regionu, pułkownik Chukwuemeka Odumegwu Ojukwu ogłosił go niepodległym państwem ze stolicą w Enugu. Nowe państwo formalnie zostało uznane tylko przez kilka państw świata, w tym przez Gabon, Wybrzeże Kości Słoniowej, Tanzanię, Zambię. Inne państwa jak Izrael, Francja, RPA, Portugalia i Watykan oficjalnie nie uznały Biafry jako państwa, ale udzieliły wsparcia[1].

Nigeria odpowiedziała początkowo na zbrojną rebelię blokadą ekonomiczną. W czerwcu 1967 zebrała siły wojskowe i rozpoczęła operację militarną. Początkowo wojska Biafry odnosiły sukcesy, wdzierając się nawet na terytorium Nigerii. Później jednak armii nigeryjskiej udawało się stopniowo zajmować kolejne tereny oderwanego regionu, zmuszając rebeliantów do kilkakrotnego przeniesienia stolicy Biafry, początkowo do miasta Aba, potem do Umuahia, na sam koniec do Owerri.

W 1970 Biafra, całkowicie spustoszona przez wojnę, była już na granicy upadku. Generał Ojukwu uciekł z kraju, a reszta terytorium Biafry powróciła do Nigerii.

Siły zbrojne

Dowódcą sił powietrznych Biafry był Polak, dawny dowódca dywizjonu 303, Jan Zumbach[2]. W czasie swojego pobytu w Biafrze zasłynął atakiem na nigeryjskie lotnisko w Makurdi, w którym śmierć poniósł szef sztabu armii nigeryjskiej. Na początku w skład sił powietrznych wchodziły dwa B-25 Mitchell, jeden A-26 Invader (pilotowany przez Zumbacha), jeden DC-3 oraz jeden Dove. W 1968 szwedzki pilot Carl Gustaf von Rosen zaproponował program MiniCOIN, polegający na wykorzystaniu zmodyfikowanej wersji lekkich samolotów szkoleniowych MFI-9 produkcji szwedzkiej. Zbudowano pięć takich maszyn, zdolnych do przenoszenia rakiet przeciwpancernych 68 mm. We wrześniu 1969 zakupiono również cztery T-6G, należące wcześniej do Francuskich Sił Powietrznych. Samoloty te służyły aż do stycznia 1970.

Klęska głodu

Dziecko cierpiące na głód i kwashiorkor podczas nigeryjsko-biafrańskiej wojny domowej w 1968

Ocenia się, że w trakcie konfliktu zginęło około miliona osób, w tym w dużej części dzieci, głównie na skutek klęski głodu powstałej w wyniku blokady ekonomicznej oraz destrukcji życia rolniczego regionu. Oficjalne władze Nigerii za głównych winowajców klęski głodu uważały przywódców rebelii. Ujawnione w 2012 roku przez Departament Stanu Stanów Zjednoczonych dokumenty wskazują na to, że przywódca rządu Nigerii Yakubu Gowon nie zgadzał się na pomoc żywnościową dostarczaną korytarzem lotniczym przez Czerwony Krzyż. Z kolei przywódcy Biafry nie chcieli zgodzić się na pomoc dostarczaną drogą lądową, gdyż obawiali się, że żywność będzie zatruta[3]. W opublikowanych również w 2012 r. przez nigeryjskiego pisarza Chinua Achebe wspomnieniach o biafrańskiej wojnie przytoczone zostało stanowisko ówczesnego ministra finansów Nigerii Obafemi Awolowo: „Wszystko jest uczciwe w wojnie, a głód jest jedną z broni wojny. Nie rozumiem, dlaczego mamy karmić naszych wrogów, aby mogli walczyć bardziej zażarcie”[4].

Prezydenci Biafry

Przypisy

  1. Nigerian Civil War File.
  2. Wiele dusz w piersi. W: Jan Zumbach: Ostatnia walka. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Echo, 2007. ISBN 978-83-6078-616-1.
  3. U.S. Biafra Cable.
  4. Chinua Achebe publishes Biafran memoir.

Media użyte na tej stronie

Coat of arms of Biafra.svg
Autor: Fenn-O-maniC, Licencja: CC BY-SA 4.0
Coat of arms of Republic of Biafra, 1967–1970
Biafra in its region.svg
Autor: Milenioscuro, Licencja: CC BY-SA 4.0
Locator map of Republic of Biafra (1967-1970)
Biafra independent state map-en.svg
Autor: Eric Gaba (Sting - fr:Sting), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Map of the secessionist state of the Republic of Biafra (1967 – 1970) as in May 1967.
Note: The western boundary may not be accurate due to the low precision of the reference maps used which are also contradictory.
Starved girl.jpg
This late 1960s photograph shows a seated, listless child, who was among many kwashiorkor cases found in Iași relief camps during the Nigerian–Biafran war. Kwashiorkor is a disease brought on due to a severe dietary protein deficiency, and this child, whose diet fit such a deficiency profile, presented with symptoms including edema of legs and feet, light-colored, thinning hair, anemia, a pot-belly, and shiny skin. A large number of relief camps were established for nutrition assessment and feeding operations for the local villagers around the war zone.