Biarmia

Królestwo Ivara Vidfamne (czerwona linia) i terytoria zależne, zgodnie z sagami. Biarmia, na mapie Perm.

Biarmia (Biarmaland) – legendarny kraj sag skandynawskich IX - XIII w. nad brzegami Morza Białego w dorzeczu Kamy i Dwiny. W języku fińskim kraj ten nazywany jest Perm[1], w języku arabskim Wisu (krajem ciemności), a sami Permiacy nazywali siebie Komimort (ludźmi znad Kamy)[2].

Pierwszym z Normanów, który miał dotrzeć nad Morze Białe, był wiking Othere w służbie króla Alfreda, z norweskiego Haalagolandu(norw.), gdzie piraci płacili dziesięcinę miejscowemu klasztorowi[3][4]. Zgodnie z przekazem sagi, w 880 roku okrążył on na swym statku Przylądek Północny i wpłynął na Morze Białe docierając do legendarnej krainy Biarmii[5].

Była to kraina zasobna, do której jeździli kupcy arabscy i Waregowie (Ibn Haukal). Biarmia miała stosunkowo dobrze rozwiniętą przestrzeń "miejską". W grodach zostały wyznaczone m.in. dzielnice dla zagranicznych kupców. Wieloetniczna kraina zawdzięczała swój rozwój licznym kontaktom z Nieńcami na północy, Bułgarami, oraz Arabami i Bizantyjczykami na południu[6]. Przekazy arabskie podają listy towarów jakie szlakiem wołżańskim eksportowane były na Wschód. Były to futra i skóry, miecze i strzały, kora białej topoli i brzozy, zęby rybie, ambra, miód, wosk, świece, sokoły, barany, krowy itd., jak podaje al-Gharnati w poł. XII w.

Kraj ten graniczył od zachodu i północy z Gardariką, od południowego wschodu z Bułgarią Kamską i handlowym miastem Bulgar – powstanie którego wiąże się z rozgromieniem w VII wieku Wielkiej Bułgarii przez Chazarów.

Przypisy

  1. Nazwa Perm pochodzi od fińskiego plemienia Biarmia, por. J. Staszewski, Słownik geograficzny, Warszawa 1959, s. 229.
  2. "Perm — n. plemienia fin. nad rzeką Kamą, Biarmia u Skandynawów, do której po cenne futra jeździli Waregowie i Arabowie; ci ostatni kraj ten nazywali Wisu "kraj ciemności". [w:] Staszewski. Słownik geograficzny. Pochodzenie i znaczenie nazw geograficznych. str. 238
  3. "The pirates even paid over a tithe of their "takings" to the priests of Heligoland. [w: The United Service. 1892].; The voyage of Octher made to the Northeast parts beyond Norway, reported by himselfe vnto Alfred the famous king of England, about the yere 890. Octher said, that the countrey wherein he dwelt was called Helgoland. [w: Richard Hakluyt. The Principal Navigations. 2006
  4. zobacz też: Cerkiew Dziesięcinna w Kijowie
  5. "Ohther, który tam z polecenia Alfreda W. podróżował, sam donosi, że zastał tam lud Beorma (Biarmia, tj. Perntь), mówiący podobnie jak Finowie (tj. Lapończycy). " [w:] Jan Michał Rozwadowski. Studia nad nazwami wód słowiańskich. s. 74
  6. Russia and Islam. 2002. str. 4

Media użyte na tej stronie

Ivar.png
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0