Biberstein (herb szlachecki)

Herb

Biberstein (Bibersztein, Bibersztajn, Bibersztyn, Bieberstein, Momot, Wiberszten) – polski herb szlachecki pochodzenia niemieckiego, związany z zawołaniami Bibersztyn i Momot. Posługiwano się nim głównie w ziemiach: krakowskiej i sandomierskiej[1].

Opis herbu

W polu złotym róg jeleni czerwony o pięciu (czterech - Momotpotrzebne źródło) sękach w słup.

W klejnocie samo godło.

Herb Biberstein w zamku w Baranowie Sandomierskim

Najwcześniejsze wzmianki

Bartosz Paprocki w Gnieździe cnoty podaje, że herb ten był notowany w Polsce już w 1094 r. związany z Fryderykiem Biberszteinem, który za panowania księcia Władysława I Hermana do wielu zwycięstw się przyczynił i przez króla nagrodzonym został. Z innych źródeł wynika, że w 1310 r. Jan Bibersztein sprowadzony przez Henryka głogowskiego, herb ten na ziemiach polskich zapoczątkował. Ród Biberszteinów do Polski przybył ze Śląska a ich przodkowie pochodzili z Miśni, gdzie z kolei przybyli ze Szwajcarii. W Niemczech nazwisko to również często występowało[2].

Pierwszy raz pojawia się w źródłach pisanych w 1432 r[3].

Znane są pieczęcie polskie: 1223 – Mikołaj Henrykowicz Borus, sołtys prędociński, 1259 – Gunter Bibersztajn, 1334 – Sąd, kasztelan sandomierski (pieczęć Momotów), 1492 – Jan z Szebnipotrzebne źródło.

Herbowni

Białkowski, Biberstein, Błoński, Boczowski, Boiszewski, Boiszowski, Borus, Byk, Gaszyński, Herman, Hirtemberg, Jaźwiecki, Jaźwiński, Kacimierski, Kazimierski, Kazimirski, Kielnerski, Kozimirski, Landowski, Lewicki, Marczewski, Marszczewski, Mikołajowski, Momot, Momoth, Nemitz, Odroclew, Pęcławski, Pierożek, Pilchowski, Przybysławski, Radwiłłowicz, Radwiłowicz, Radziejowski, Radziszewski, Ridolewski, Rupnowski, Rydalski, Rydolewski, Schiling, Sebieński, Seboński, Sobieński, Starowiejski, Starowieyski, Stengelmeer, Szebieński, Szyling, Szyłejko, Wojciechowski, Zagorski, Zawadzki, Żarnowski [4].

Piekosiński podaje, że ród Momotów był rodzimym polskim rodem używającym tego herbu (proklamacja Momot z 1432). Identycznego zdania jest Białkowski Leon.

Bibliografia

  • Tadeusz Gajl: Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku : ponad 4500 herbów szlacheckich 37 tysięcy nazwisk 55 tysięcy rodów. L&L, 2007. ISBN 978-83-60597-10-1.
  • Bobrowicz, Jan Nepomucen "Herbarz polski Kaspra Niesieckiego S.J. powiększony dodatkami z późniejszych autorów, rękopisów, dowodów urzędowych", Tom I, Lipsk 1839-1846
  • Ulanowski B. Inscriptiones clenodiales ex libris iudicialibus palatinatus Cracoviensis, "Starodawne prawa polskiego pomniki", Kraków 1885
  • Piekosiński Franciszek Heraldyka polska wieków średnich, Kraków 1899
  • Białkowski Leon "Ród Bibersteinów a ród Momotów godła jeleniego Rogu w wiekach XIV-XVI" Lublin 1948

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. Oboczne nazwy, zawołanie i występowanie za: Alfred Znamierowski: Herbarz rodowy. Warszawa: Świat Książki, 2004. ISBN 83-7391-166-9. str. 90
  2. Za stroną polskich Bibersteinów
  3. Alfred Znamierowski: Herbarz rodowy. Warszawa: Świat Książki, 2004. ISBN 83-7391-166-9. str. 90
  4. Herb szlachecki Biberstein i herbowni. (pol.)

Media użyte na tej stronie

Wikimedia Community Logo.svg
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Herb Szablon.svg
Autor: Zirguezi, Licencja: CC0
Generic Coat of arm
Herb Biberstein.svg
Autor:

Source image: Tadeusz Gajl,

POL_COA_blank.svgTadeusz Gajl, vector version: Bastianow,
Charges, crest and arrangement of the elements: Mastah, corrected by Avalokitesvara
Inkscape-ws.svg Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape przez Avalokitesvara ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Biberstein
Herb Biberstein, Baranow Sandomierski.PNG
Autor: User:Piotrus copy in large size by User:Gustavo Szwedowski de Korwin, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Biberstein coat of arms in Baranow-Sandomierski castle.