Biblia Mentelina
| ||
 Pierwsza strona Biblia Mentelina | ||
| Język | niemiecki | |
| Opublikowanie kompletnego przekładu | 1466 | |
| Tłumacz(e) | nieznany | |
| Przynależność religijna | katolicyzm | |
Biblia Mentelina (niem. Mentelin-Bibel) – pierwszy wydrukowany niemiecki przekład Pisma Świętego opublikowany w roku 1466 przez drukarza Johanna Mentelina w Strasburgu. Ukazała się 11 lat po łacińskiej Biblii Gutenberga z 1455 roku. Była to pierwsza Biblia wydana w żywym języku narodowym.
Historia
Johann Mentelin działalność drukarską rozpoczął w Strasburgu w roku 1458. W latach 1460–1461 wydał łacińską Wulgatę. Biblia ta miała 49 wierszy w kolumnie tekstu. Wydając przekład w języku niemieckim użył mniejszej czcionki przez co ilość wierszy zwiększyła się do 61 w każdej z kolumn. Zabieg ten pozwolił na zmniejszenie liczby stron i ograniczenie kosztów[1].
Jednakże Mentelin wykorzystał niemieckie tłumaczenie Wulgaty posiadające archaiczny tekst, napisany słabą niemczyzną i posiadający osobliwości gramatyczne. Powodowało to że miejscami tekst przekładu był niezrozumiały. Dodatkowo znalazło się w nim dużo błędów[1].
Część niemieckich językoznawców uznaje, że tekst tłumaczenia wykorzystany przez Mentelina powstał w środowisku waldensów (Codex Teplensis z ok. 1400). Jednakże wniosek ten bywa odrzucany[1].
Druga niemiecka edycja Biblii wydana około roku 1470 w Strasburgu przez Heinricha Eggesteina była w zasadzie przedrukiem Biblii Mentelina. Mimo swoich wad Biblia Mentelina była powielana w różnych niemieckich miejscowościach do roku 1518. Do roku 1522 – gdy Marcin Luter wydał swój przekład Nowego Testamentu – ukazało się osiemnaście edycji Biblii w języku niemieckim. Nie były to jednak niezależne tłumaczenia, lecz różne warianty Biblii Mentelina[2].
Początek Księgi Rodzaju
Egzemplarz Hektora Mülicha
Przypisy
- ↑ a b c Karin Wawrzynek, Jadwiga Sebasta. Dzieje niemieckojęzycznych przekładów i wydań Biblii od IV do XVI stulecia. „Studia Europaea Gnesnensia”, s. 167, 2011/4. ISSN 2082-5951.
- ↑ Rajmund Pietkiewicz: T. 1: Od początku do 1638 roku. Poznań: Wydawnictwo Pallotinum, 2016, s. 59, seria: Biblia Polonorum. Historia Biblii w języku polskim. ISBN 978-83-7014-812-6.
Media użyte na tej stronie
opening page of the w:de:Mentelin-Bibel of 1466, copy of the Bayerische Staatsbibliothek
Last page of w:de:Mentelin-Bibel with alliance coat of arms of the owner w:deHektor Mülich and his wife Otilia Cüntzelmein
