Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego

Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach (BUŚ) – biblioteka akademicka. Główna biblioteka Uniwersytetu Śląskiego, tworząca z bibliotekami specjalistycznymi system biblioteczno-informacyjny UŚ. Wspólnie z Biblioteką Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach współtworzy Centrum Informacji Naukowej i Bibliotekę Akademicką (CINiBA).

Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
Ilustracja
siedziba BUŚ - gmach Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka (2019)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Adres

ul. Bankowa 11a

Data założenia

1968

Rodzaje zbiorów

książki, czasopisma, e-zbiory

Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach”
50°18′00″N 19°00′00″E/50,300000 19,000000
Strona internetowa

Nazwa

Pierwotna nazwa Biblioteka Główna Uniwersytetu Śląskiego oraz biblioteki zakładowe została zmieniona pod koniec lat 90. XX w. na Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego i biblioteki specjalistyczne[1].

Siedziba

W latach 1968-1973 zajmowała pomieszczenia byłej biblioteki Wyższej Szkoły Pedagogicznej przy ul. Szkolnej 9 w Katowicach, 1973-2012 lokale w budynku Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii UŚ przy ul. Bankowej 14, od 2012 posiada własny gmach Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka, ul. Bankowa 11a[2][3].

Wydział Matematyki, Fizyki i Chemii UŚ przy ul. Bankowej 14

Historia

  • 1 sierpnia 1968 powstanie Biblioteki
  • 1992 początek komputeryzacji - pierwsze komputery z oprogramowaniem MICRO CDS/ISIS i APIN-UDOS
  • 1995 uruchomienie pierwszej strony internetowe posadowionej na serwerach Centrum Technik Obliczeniowej UŚ
  • 1996 rozpoczęcie udostępniania baz danych na CD-ROM w systemie Info Ware
  • 1996 rozpoczęcie komputerowej rejestrację czytelników i elektronicznego udostępniania zbiorów (program APIN-UDOS)
  • 1998 zakupienie zintegrowanego systemu biblioteczno-informacyjnego PROLIB (początek tworzenia wspólnej bazy bibliotek sieci UŚ opracowywanej metodą współkatalogowania)
  • 1998 uruchomienie samodzielnej strony internetowej http://www.bg.us.edu.pl, posadowionej na serwerze zlokalizowanym w Bibliotece
  • 2001 podjęcie współpracy z Centrum Formatów i Kartotek Wzorcowych (CKHW)
  • 2002 rozpoczęcie współpracy przy tworzeniu katalogu centralnego polskich bibliotek naukowych i akademickich NUKAT
  • 2002 udostępniono elektroniczne zamawianie książek za pomocą OPAC WWW z dowolnego miejsca przez całą dobę
  • 2006 zawarcie "Porozumienia o utworzeniu Śląskiej Biblioteki Cyfrowej"
  • 2010 uruchomienie Biblioteki Cyfrowej UŚ
  • 2010 wmurowanie kamienia węgielnego pod budowę nowego gmachu Biblioteki
  • 2011 utworzenie Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej (CINiBA)
  • 2012 uruchomienie Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej (CINiBA) dla czytelników[1][4][5]
  • 2019 reorganizacja systemu biblioteczno-informacyjnego w związku z wdrożeniem na Uniwersytecie Śląskim ustawy „Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce”[6]

Charakterystyka księgozbioru

Księgozbiór ma charakter uniwersalny, ze szczególnym uwzględnieniem książek z zakresu dziedzin reprezentowanych na Uniwersytecie Śląskim.

Podstawę księgozbioru stanowiły zbiory biblioteki Filii Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Katowicach i biblioteki Wyższej Szkoły Pedagogicznej[1]. W chwili otwarcia biblioteki liczył 93 tys. woluminów książek i czasopism[7].

W 2018 r. stan księgozbioru wynosił 679455 tys. książek i 110886 tys. czasopism[8].

Księgozbiór uzupełniany jest przez bieżące zakupy księgarskie i antykwaryczne oraz drogą darów osób prywatnych i instytucji. Przejmowane są również księgozbiory likwidowanych bibliotek specjalistycznych UŚ.

W zbiorach znajdują się m.in. księgozbiory: Zenona Klemensiewicza, Mieczysława Karasia (językoznawstwo), Stefana Rozmaryna, Jerzego Sawickiego, Ludwik Ehrlicha, Jana Gwiazdomorskiego (prawo)[9], Adama Włodzimierza Münnicha (literatura piękna), Mariana Tyrowicza (historia Polski i powszechna)[10], Janusza Michułowicza i Kazimierza Obtułowicza (harcerstwo)[11], bibliofilska kolekcja Zygmunta Żuławskiego[12], humanistyczny księgozbiór Bogdana Suchodolskiego[13][14], księgozbiór warszawskiego bibliofila Kazimierza Neusteina oraz kolekcja Franciszki i Stefana Themersonów[15].

W zbiorach biblioteki znajduje się wiele wydawnictw dziewiętnastowiecznych oraz niewielka kolekcja rękopisów i starych druków. Najstarszym rękopisem jest Biblia łacińska z prologami (Francja 1 poł. XIII w.), inkunabułem Aphorismi secundum dodtrinam Geleni Majmonides. (Bolonia, 1489)[16].

Biblioteka udostępnia również polskie i zagraniczne czasopisma oraz bazy danych.

Struktura organizacyjna

  • Dyrektor i Zastępca Dyrektora BUŚ
  • Oddział Udostępniania Zbiorów
  • Oddział Gromadzenia Zbiorów
  • Oddział Opracowania Zbiorów
  • Oddział Zbiorów Matematyczno-Chemicznych
  • Oddział Informacji Naukowej
  • Oddział Czasopism
  • Oddział Zbiorów Specjalnych
  • Oddział Kontroli i Ewidencji Zbiorów
  • Oddział Obsługi Informatycznej Bibliotek
  • Koordynator ds. Bibliotek Specjalistycznych (wcześniej Oddział Organizacji i Koordynacji Pracy; Oddział Bibliotek Zakładowych)
  • Pracownia ds. Badań Naukometrycznych
  • Pracownia Reprograficzna
  • Samodzielna Sekcja Administracyjno-Gospodarcza[17]

Od 2007[18]

  • Dyrektor i Zastępca Dyrektora BUŚ
  • Oddział Udostępniania Zbiorów i Informacji Naukowej (z Pracownią Zbiorów Specjalnych i Sekcją Magazynową)
  • Oddział Gromadzenia, Uzupełniania i Opracowania Zbiorów(ze stanowiskiem bibliotekarza systemowego)
  • Samodzielna Sekcja Kontroli i Selekcji Zbiorów
  • Oddział Obsługi Informatycznej Bibliotek
  • Koordynator ds. Bibliotek Specjalistycznych
  • Samodzielna Sekcja Administracyjno-Gospodarcza

Od 2012[19]

  • Dyrektor BUŚ
  • Departament Udostępniania Zbiorów i Informacji Naukowej
  • Departament Gromadzenia, Uzupełniania i Opracowania Zbiorów
  • Departament Informatyczny
  • Samodzielna Sekcja Kontroli i Selekcji Zbiorów
  • Biuro Centrum
  • Sekcja Obsługi Nauki[20]

System biblioteczno-informacyjny

Początkowo organizacja sieci BUŚ pokrywała się ze strukturą organizacyjną Uniwersytetu Śląskiego i składała się z Biblioteki Głównej i 5 bibliotek zakładowych (Wydziału Humanistycznego, Wydziału Prawa, Wydziału Wychowania Technicznego, Instytutu Chemii i Instytutu Fizyki. Rozrastający się system biblioteczny tworzyły biblioteki wydziałowe, instytutowe, katedralne, jednostek ogólnouczelnianych, pozawydziałowych oraz prowadzone we współpracy z instytucjami pozauniwersyteckimi[17][21].

Od października 2019 r. wszystkie biblioteki specjalistyczne stały się oddziałami BUŚ (Biblioteka Nauk Społecznych, Biblioteka Neofilologiczna, Biblioteka Nauk o Ziemi, Biblioteka Prawnicza, Biblioteka Sztuki Filmowej, Biblioteka Teologiczna, Oddział BUŚ w Cieszynie) lub jej sekcjami (Biblioteka Niemiecka (Deutscher Lesesaal), Centrum Kultury i Informacji Amerykańskiej „American Corner”)[22].

  • Biblioteka Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska
  • Biblioteka Wydziału Filologicznego UŚ w Katowicach
  • Biblioteka Wydziału Filologicznego UŚ w Sosnowcu
  • Biblioteka Wydziału Informatyki i Nauki o Materiałach
  • Biblioteka Wydziału Nauk o Ziemi
  • Biblioteka Wydziału Nauk Społecznych
  • Biblioteka Wydziału Pedagogiki i Psychologii
  • Biblioteka Wydziału Prawa i Administracji
  • Biblioteka Wydziału Radia i Telewizji
  • Biblioteka Instytutu Fizyki
  • Biblioteka Instytutu Filologii Angielskiej
  • Biblioteka Instytutu Filologii Germańskiej
  • Biblioteka Instytutu Filologii Romańskiej
  • Biblioteka Instytutu Filologii Słowiańskiej
  • Biblioteka Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej
  • Biblioteka Katedry Filologii Klasycznej
  • Biblioteka Polonistyczna
  • Biblioteka Zakładu Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej
  • Biblioteka Teologiczna
  • Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego. Oddział w Cieszynie
  • Biblioteka Brytyjska
  • Biblioteka Kolegium Języka Biznesu w Sosnowcu
  • Centrum Kultury i Informacji Amerykańskiej American Corner
  • Biblioteka Międzynarodowej Szkoły Nauk Politycznych
  • Biblioteka Niemiecka
  • Biblioteka Studium Praktycznej Nauki Języków Obcych
  • Biblioteka Studium Wojskowego
  • Biblioteka Szkoły Zarządzania
  • Biblioteka w Ośrodku Dydaktycznym w Rybniku

Dyrektorzy

  • Piotr Stasiak (1968-1971)
  • Jerzy Ratajewski (1971-1976)
  • Henryk Kot (1976-1977)
  • Włodzimierz Goriszowski (1977-1978)
  • Antoni Molenda (1978-1980)
  • Wanda Dziadkiewicz (1982-2003)
  • Dariusz Pawelec (od 2004)[23]

Oferta

  • Bibliografia Dorobku Pracowników UŚ - baza bibliograficzna dokumentująca dorobek piśmienniczy i artystyczny pracowników UŚ, przekazuje dane do bazy „Polska Bibliografia Naukowa”(PBN), będącej częścią Zintegrowanego Systemu Informacji o Nauce i Szkolnictwie Wyższym „POL-on”
  • Biblioteka Cyfrowa i Repozytorium Prac Doktorskich UŚ - baza udostępniająca wyłącznie na komputerach sieci bibliotek UŚ wybrane publikacje ze zbiorów bibliotek Uniwersytetu Śląskiego. Stanowi również repozytorium prac doktorskich Uniwersytetu Śląskiego.
  • Repozytorium Uniwersytetu Śląskiego (RE-BUŚ) - otwarta pełnotekstowa baza danych zawierającą publikacje pracowników, doktorantów i studentów UŚ.

Linki zewnętrzne

Bibliografia

  • Biblioteka otwarta : wczoraj i jutro Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego. Red. Maria Kycler, Dariusz Pawelec. Katowice, 2008
  • Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego w pięćdziesięciolecie istnienia. Red. Maria Kycler, Dariusz Pawelec, Bogumiła Warząchowska. Katowice, 2018
  • Biblioteki specjalistyczne Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Red. Maria Kycler, Dariusz Pawelec, Bogumiła Warząchowska. Katowice, 2018
  • Informator dla czytelników. Katowice, 1976
  • Kolekcje w zbiorach bibliotek Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Red. Maria Kycler, Dariusz Pawelec, Bogumiła Warząchowska. Katowice, 2018
  • Lidia Czech: Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego - zbiory specjalne. Katowice, 2004

Przypisy

  1. ↑ a b c J. Witek, K. Wyszyńska, Historia Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego (1968-2017), [w:] Kycler i inni, Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego w pięćdziesięciolecie istnienia, wyd. Wydanie I, Katowice: Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek, 2018, s. 11-43, ISBN 978-83-65694-58-4, OCLC 1077366141 [dostęp 2019-09-04].
  2. ↑ A.B. Sambura, B. Kuś, Udostępnianie zbiorów w Bibliotece Uniwersytetu Śląskiego, [w:] Kycler i inni, Biblioteka otwarta : wczoraj i jutro Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego, wyd. Wyd. 1, Katowice: Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek, 2008, s. 117-128, ISBN 978-83-60743-12-6, OCLC 465247330 [dostęp 2019-09-04].
  3. ↑ W. Dzadkiewicz, Dobrze służyła Uniwersytetowi, [w:] Kycler i inni, Biblioteka otwarta : wczoraj i jutro Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego, wyd. Wyd. 1, Katowice: Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek, 2008, s. 13-19, ISBN 978-83-60743-12-6, OCLC 465247330 [dostęp 2019-09-04].
  4. ↑ A. Majcherek, Rozwój systemu bibliotecznego PROLIB w bibliotekach Uniwersytetu Śląskiego., [w:] Kycler i inni, Biblioteka otwarta : wczoraj i jutro Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego, wyd. Wyd. 1, Katowice: Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek, 2008, s. 49-56, ISBN 978-83-60743-12-6, OCLC 465247330 [dostęp 2019-09-04].
  5. ↑ A. Drabek, Jak Biblioteka stała się częścią globalnej sieci, czyli o stronie www, [w:] Kycler i inni, Biblioteka otwarta : wczoraj i jutro Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego, wyd. Wyd. 1, Katowice: Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek, 2008, s. 81-90, ISBN 978-83-60743-12-6, OCLC 465247330 [dostęp 2019-09-04].
  6. ↑ Regulamin organizacyjny systemu biblioteczno-informacyjnego Uniwersytetu Śląskiego http://bip.us.edu.pl/sites/bip.us.edu.pl/files/prawo/obw2013082900.pdf
  7. ↑ J. Ratajewski, A. Puzio: Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach (1968-1970). W: Biuletyn Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego za rok 1972. Katowice, 1973, s. 56
  8. ↑ Sprawozdanie z działalności BUŚ za 2018 r.
  9. ↑ A. Maruszczyk, Profesor Jan Gwiazdomorski i jego księgozbiór jako warsztat pracy naukowej, [w:] Maria Kycler, Dariusz Pawelec, Bogumiła Warząchowska (red.), Kolekcje w zbiorach bibliotek Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, wyd. Wydanie I, Katowice: Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek, 2018, s. 193-224, ISBN 978-83-65694-60-7, OCLC 1077341789 [dostęp 2019-09-04].
  10. ↑ R. Mateusiak, Ślady kolekcji rozproszonych w wydzielonych zbiorach XIX-XX wieku (do 1950 roku) : na przykładzie księgozbioru Adama Münnicha i Mariana Tyrowicza, [w:] Maria Kycler, Dariusz Pawelec, Bogumiła Warząchowska (red.), Kolekcje w zbiorach bibliotek Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, wyd. Wydanie I, Katowice: Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek, 2018, s. 225-246, ISBN 978-83-65694-60-7, OCLC 1077341789 [dostęp 2019-09-04].
  11. ↑ K. Ossolińska, Księgozbiór harcerski w Bibliotece Uniwersytetu Śląskiego, [w:] Kycler i inni red., Biblioteka otwarta : wczoraj i jutro Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego, wyd. Wyd. 1, Katowice: Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek, 2008, s. 242-255, ISBN 978-83-60743-12-6, OCLC 465247330 [dostęp 2019-09-04].
  12. ↑ M. Smyłła, Księgozbiór Zygmunta Żuławskiego - rekonesans badawczy, [w:] Kycler i inni red., Biblioteka otwarta : wczoraj i jutro Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego, wyd. Wyd. 1, Katowice: Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek, 2008, s. 225-241, ISBN 978-83-60743-12-6, OCLC 465247330 [dostęp 2019-09-04].
  13. ↑ M. Gacińska, Księgozbiór Profesora Bogdana Suchodolskiego w zbiorach Biblioteki Głównej Uniwersytetu Śląskiego, [w:] Bogdan Suchodolski, pedagog-humanista-uczony, wyd. Wyd. 1, Katowice: Wydawn. Uniwersytetu Śląskiego, 1998, s. 56-72, ISBN 83-226-0820-9, OCLC 43441331 [dostęp 2019-09-04].
  14. ↑ K. Ossolińska, "Sztuka oprócz życia chwilą pozwala także doznawać wartości wiecznych…" : kolekcja książek z zakresu sztuki w księgozbiorze profesora Bogdana Suchodolskiego, [w:] Maria Kycler, Dariusz Pawelec, Bogumiła Warząchowska (red.), Kolekcje w zbiorach bibliotek Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, wyd. Wydanie I, Katowice: Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek, 2018, s. 267-283, ISBN 978-83-65694-60-7, OCLC 1077341789 [dostęp 2019-09-04].
  15. ↑ M. Smyłła, K. Wyszyńska, Kolekcja Franciszki i Stefana Temmersonów 2013 (Wydawnictwo Gaberbocchus w świetle Kolekcji Themersonów, [w:] Maria Kycler, Dariusz Pawelec, Bogumiła Warząchowska (red.), Kolekcje w zbiorach bibliotek Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, wyd. Wydanie I, Katowice: Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek, 2018, s. 332-347, ISBN 978-83-65694-60-7, OCLC 1077341789 [dostęp 2019-09-04].
  16. ↑ M. Smyłła, Zbiory specjalne Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego, [w:] Maria Kycler, Dariusz Pawelec, Bogumiła Warząchowska (red.), Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego w pięćdziesięciolecie istnienia, wyd. Wydanie I, Katowice: Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek, 2018, s. 93-106, ISBN 978-83-65694-58-4, OCLC 1077366141 [dostęp 2019-09-04].
  17. ↑ a b G. Tetela, Przemiany struktury organizacyjnej systemu biblioteczno-informacyjnego Uniwersytetu Śląskiego., [w:] W kręgu książki, biblioteki i informacji naukowej : księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Zbigniewowi Żmigrodzkiemu, wyd. Wyd. 1, Katowice: Wydawn. Uniwersytetu Śląskiego, 2004, s. 87-94, ISBN 83-226-1305-9, OCLC 67357971 [dostęp 2019-09-04].
  18. ↑ Sprawozdanie Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego za rok 2007 [1]
  19. ↑ Regulamin wewnętrzny Centrum Informacji naukowej i Biblioteki Akademickiej określający strukturę organizacyjną, 28 marca 2012 §2 pkt. 1
  20. ↑ Regulamin organizacyjny systemu biblioteczno-informacyjnego Uniwersytetu Śląskiego http://bip.us.edu.pl/sites/bip.us.edu.pl/files/prawo/zal20191262701.pdf
  21. ↑ K. Wyszyńska, Struktura organizacyjna systemu biblioteczno-informacyjnego Uniwersytetu Śląskiego po roku 2004, [w:] Maria Kycler, Dariusz Pawelec, Bogumiła Warząchowska (red.), Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego w pięćdziesięciolecie istnienia, wyd. Wydanie I, Katowice: Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek, 2018, s. 44-57, ISBN 978-83-65694-58-4, OCLC 1077366141 [dostęp 2019-09-04].
  22. ↑ Regulamin organizacyjny systemu biblioteczno-informacyjnego Uniwersytetu Śląskiego http://bip.us.edu.pl/sites/bip.us.edu.pl/files/prawo/zal20191262701.pdf http://bip.us.edu.pl/sites/bip.us.edu.pl/files/prawo/zal20191262702.pdf
  23. ↑ Sylwetki Dyrektorów Biblioteki UŚ, [w:] Maria Kycler, Dariusz Pawelec, Bogumiła Warząchowska (red.), Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego w pięćdziesięciolecie istnienia, wyd. Wydanie I, Katowice: Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek, 2018, s. 371-407, ISBN 978-83-65694-58-4, OCLC 1077366141 [dostęp 2019-09-04].

Media użyte na tej stronie

Katowice location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Katowice. Punkty graniczne mapy:
  • N: 50.30 N
  • S: 50.125 N
  • W: 18.885 E
  • E: 19.125 E
Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
CINiBA 01.jpg
Autor: Sandraf99, Licencja: CC BY-SA 4.0
Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka - budynek
Katowice Bankowa 14 mosaic.jpg
Autor: Adrian Tync, Licencja: CC BY-SA 4.0
mozaika na elewacji budynku przy ul. Bankowej 14 w Katowicach (Uniwersytet Śląski, Wydział Matematyki, Fizyki i Chemii), projekt: Magdalena Kurek, Henryk Kobyliński, PSP 1972