Biblioteka Wyższego Seminarium Duchownego Metropolii Warmińskiej Hosianum

Biblioteka Wyższego Seminarium Duchownego Metropolii Warmińskiej „HOSIANUM” i Wydziału Teologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego
Państwo

 Polska

Miejscowość

Olsztyn
(dawniej Braniewo)

Adres

ul. St. Kard. Hozjusza 15
11-041 Olsztyn

Dyrektor

ks. dr Tomasz Garwoliński

Data założenia

1565

Wielkość zbiorów

250.745

Biblioteki partnerskie

Biblioteka UWM

Położenie na mapie Polski
Ziemia53°48′10,48″N 20°26′24,40″E/53,802911 20,440111

Biblioteka Wyższego Seminarium Duchownego Metropolii Warmińskiej „Hosianum” i Wydziału Teologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego – biblioteka o profilu naukowym w Olsztynie funkcjonująca przy Wyższym Seminarium Duchownym Metropolii Warmińskiej „Hosianum”. W ramach biblioteki funkcjonuje również Biblioteka Wydziału Teologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Biblioteka przynależy do Federacji Bibliotek Kościelnych „Fides”.

Historia

Biblioteka istnieje od 1565 r. Pierwszy zbiór składał się z 300 z 300 tomów. W czasie potopu szwedzkiego (właśc. V. wojny polsko-szwedzkiej 1626-1629) biblioteka straciła 2,6 tys. woluminów. Wywiezione wówczas księgi znajdują się w większości na uniwersytecie w Uppsali. Kolejne straty biblioteka poniosła podczas przejścia przez tereny Warmii wojsk radzieckich w 1945. W w wyniku pożaru budynku seminarium oraz biblioteki spłonęło lub zaginęło 45 tys. woluminów[1]. Po 1945 biblioteka została reaktywowana[2]. W 1949 biblioteka została przeniesiona z Braniewa do gmachów seminarium w Olsztynie[1]. Zawiera księgozbiory przeniesione z dawnych bibliotek kościelnych z Fromborka, Dobrego Miasta, Braniewa, Reszla i Ornety[3][1].

Zbiory

W 2015 roku zbiory Biblioteki obejmowały 330 inkunabułów[4], (największy zbiór w Polsce północno-wschodniej[3]), 1563 druki z XVI w. oraz ponad 7000 druków z XVII-XVIII w.[4] (niektóre ze starodruków były własnością Mikołaja Kopernika, jego wuja Łukasza Watzenrodego, a także Jana Dantyszka czy Jana Stefana Wydżgi[3]), 146.631 druków nowszych, 96.172 czasopism, co daje łącznie bibliotece seminaryjnej 250.745 jednostek. Są one sukcesywnie digitalizowane.

Ze zbiorów biblioteki korzystają alumni WSDMW „Hosianum”, studenci teologii UWM oraz studenci i pracownicy naukowi innych ośrodków dydaktyczno-naukowych, instytutów, muzeów, redakcji i wydawnictw z Polski, a także Niemiec i Austrii.

Wybrane pozycje o szczególnej wartości kulturowo-historycznej
  • „Księga sentencji”, Piotr Lombard, ok. 1150[1]
  • „Sermones quadragesimales de poenitentia”, Robertus Caracciolus, 1475
  • „Historia zdobycia Troi”, 1480[2][3][1]
  • „Sermones de tempore et de sanctis”, Bonawentura, 1481
  • „Sermones Thesauri novi de tempore”, Petrus de Palude, Sztrasburg 1486
  • „Peregrinatio in Terram Sanctam”, Bernarda de Breidenbacha[5], 1486
  • „Breviarium Warmiense”, 1494 (zawierający odpis Nicolai Copernici: Ad latitudinem Regionis LIIII graduum)[3]
  • dekrety papieża Grzegorza IX, Paryż 1511 (zbiór norm prawa kanonicznego oparty na decyzjach soborów i listach papieskich ogłoszone w 1234 r. - do 1918 r. najważniejsze źródło prawa kościelnego[2])
  • „Suma Teologiczna”, św. Tomasza z Akwinu, 1512[2]
  • słownik łaciński z dodatkami greki Ambrożego Calepinusa, Bazylea 1562[2]
  • „Onomasticon propriorum nominum”, Konrad Gesner, Bazylea 1562[2]
  • „Theatrum Orbis Terrarum”, Abrahama Orteliusa, 1592 (atlas zawierający mapę Polski z 1570)[1]
  • „Pielgrzymka do Ziemi Świętej”, Mikołaj Radziwiłł[3], ok. 1595
  • „Agenda Parva”, 1622 (księga liturgiczna opracowana dla księży pracujących na terenie Liwonii, najstarszy druk zawierający tekst w języku estońskim[3])
  • różne dzieła świętych Augustyna i Tomasza z Akwinu[2]
  • różne dzieła z astronomii, w tym autorstwa Ptolemeusza[1]
  • zbiór XVI-wiecznych druków autorstwa historyków i teologów włoskich i niemieckich żyjących na przełomie XV i XVI w., w tym Johannesa Cochlaeusa[2]
  • zbiory muzyczne, w tym partytury dzieł operowych czy oratoryjno-kantatowych pochodzących z Królewca[3]

Bibliografia

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g Grzegorz Szydłowski: Bibliotekarz niczym Sherlock Holmes. olsztyn.wyborcza.pl, 2016-12-01.
  2. ↑ a b c d e f g h Grzegorz Szydłowski: Odnowione starodruki wróciły do olsztyńskiego seminarium. gazeta.pl Olsztyn, 2010-02-22. [dostęp 2016-10-20]. (pol.).
  3. ↑ a b c d e f g h korm, PAP: Skarby biblioteki Hosianum w Olsztynie. Minęło już 450 lat. 2016-10-20. [dostęp 2016-10-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-22)]. (pol.).
  4. ↑ a b Tomasz Garwoliński. Utracone i zachowane kościelne księgozbiory warmińskie od XVII do XX wieku. „Bibliotheca Nostra : śląski kwartalnik naukowy”. nr 3 (41), s. 127, 2015. Katowice: Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki. ISSN 1734-6576. 
  5. ↑ Grzegorz Szydłowski, Wyborcza.pl, olsztyn.wyborcza.pl, 2 czerwca 2019 [dostęp 2019-06-02].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie