Biedronka (sieć handlowa)

Jeronimo Martins Polska S.A.
Ilustracja
Logo sieci
Państwo

 Polska

Adres

ul. Żniwna 5
62-025 Kostrzyn

Data założenia

12 września 1995[1]

Forma prawna

spółka akcyjna

Nr KRS

0000222483

Zatrudnienie

ok. 80 000 (w 2022)[2]

brak współrzędnych
Strona internetowa
Starszy typ sklepu Biedronka w Stroniu Śląskim
Nowszy typ sklepu Biedronka w Tarnowskich Górach-Lasowicach
sklep biedronka
Dział mięsny z obsługą w Biedronce[3] w Galerii Tomaszów w Tomaszowie Mazowieckim
Dostawa towaru
Pierwsza Reklama Biedronki

Biedronkasieć sklepów należąca do spółki akcyjnej Jerónimo Martins Polska (JMP), której właścicielem jest portugalskie konsorcjum Jerónimo Martins[4].

Charakterystyka

Biedronka generuje 65% dochodów JMP (wrzesień 2014). Pod względem liczby sklepów jest to największa sieć handlowa w Polsce. Biedronka posiadała na koniec 2017 roku 2823 sklepy[5], a na koniec pierwszego półrocza 2019 r. liczba ta wzrosła do 2916[6]. Jeronimo Martins Polska (właściciel Biedronki oraz sklepów drogeryjnych Hebe) jest jednym z największych podatników w Polsce. W 2013 roku kwota odprowadzonych podatków przez JMP to około 700 milionów złotych, w tym podatek CIT w wysokości ponad 305 milionów złotych. Przychody w 2012 roku wyniosły około 29 miliardów złotych[7], z kolei w 2013 już 32 miliardy złotych[8]. Od 1995 do 2013 r. JMP zainwestowało w Polsce ponad 8 mld zł[9]. W 2017 sprzedaż Biedronki wzrosła o 10,4% do 11,1 mld euro, co oznacza, że sieć ta kontrolowała jedną piątą rynku handlowego w Polsce[10]. W 2018 osiągnięto poziom sprzedaży 11,69 mld euro, a w 2019 12,62 mld euro[11]. Od 2014 Biedronka systematycznie rozszerza asortyment odchodząc od dotychczasowego modelu biznesowego, tj. sieci dyskontowej. Jest to element strategii firmy ogłoszonej w sierpniu 2011[12] przez długoletniego prezesa grupy Jerónimo Martins Alexandre Soares dos Santos: „w ciągu najbliższych pięciu lat zniknie różnica pomiędzy supermarketem a dyskontem”[13].

Historia

Założycielem sieci sklepów detalicznych Biedronka był przedsiębiorca Mariusz Świtalski, właściciel Elektromisu. Pierwszy sklep sieci „Biedronka” otwarto w Poznaniu przy ulicy Newtona 6 kwietnia 1995 roku[14].

W 1997 roku Jerónimo Martins odkupiło od Elektromisu 210 sklepów Biedronka i od tego czasu dynamicznie rozwija tę sieć (w marcu 2010 roku w Poznaniu przy ul. Bobrzańskiej otwarto 1500. sklep tej marki[15], a do 2012 roku działało 2000 sklepów[16]). We wrześniu 2014 r. sieć uruchomiła sklep nr 2500, a w lutym 2019 r. sklep nr 3000[17].

W 2008 nastąpiło przejęcie ponad 120 sklepów niemieckiej sieci Plus oraz przekształcenie ich w kolejne sklepy sieci Biedronka. W zestawieniu dziennika „Rzeczpospolita” „Lista 500 Największych przedsiębiorstw w Polsce”, z roku na rok Biedronka zajmuje coraz wyższe lokaty. W podobnym rankingu opracowanym przez tygodnik „Polityka” spółka Jerónimo Martins Polska SA zajęła w 2009 5. miejsce[18], a w 2010 – 4. pozycję, którą utrzymała w 2011[19]. 8 października 2012 w Łodzi przy ulicy Rokicińskiej 366 otwarto dwutysięczny sklep Biedronki[20]. 2500 sklepem sieci został obiekt otwarty 15 września 2014 w Milanówku przy ul. Królewskiej 21[21].

Asortyment niespożywczy

Pierwsze markety sieci koncentrowały się na dystrybucji żywności. Od drugiej dekady XXI wieku w ramach nowej strategii koncernu, firma zaczęła handlować również produktami przemysłowymi tworząc własne marki. Sprzęt elektroniczny produkowany jest we współpracy z polską firmą myPhone pod marką Hykker. Odzież i obuwie sportowo–trekingowe sprzedawane jest od 2017 roku pod marką Seven for 7. Biedronka regularnie sprzedaje również asortyment marki HiMountain[22][23].

Płatność kartą

Kasy samoobsługowe, akceptujące jedynie płatność kartą, instalowane w obiektach Biedronki od 2019 roku

Przez kilka lat od powstania sieci ogólnokrajowej i dużo później od konkurencyjnych sieci, do października 2013 Biedronka nie akceptowała płatności bezgotówkowych, uzasadniając, że prowizje dla banków, i organizacji emitujących karty płatnicze, były za wysokie (średnio w Polsce wynosiły 1,7 proc. i należały wówczas do najwyższych w Europie), zatem jeśli Biedronka połowę swoich transakcji przyjęła w postaci elektronicznej, musiałaby rocznie płacić 200–250 mln zł prowizji. Natomiast koszty z powodu wykorzystania tylko gotówki (transport, ochrona, dostarczanie drobnych, liczenie) to dla sieci, szacunkowo, koszt rzędu 0,3–0,4% przychodów[24].

Polityka firmy zmieniła się, gdy 21 października 2013 sieć sklepów Biedronka udostępniła dla klientów system do obsługi płatności mobilnych iKASA. Dzięki tej platformie płatności telefonem w sklepach Biedronka mogą dokonywać osoby posiadające rachunek w Alior Banku lub Getin Banku. Z płatności mobilnych w sklepach Biedronka mogą też skorzystać klienci Banku Pekao SA, w oparciu o system PeoPay[25][26]. Sytuacja zmieniła się w 2014, kiedy maksymalna prowizja za płatność kartą została obniżona (do 0,5%, a następnie do 0,2%)[27]. 16 czerwca 2014 Biedronka wprowadziła płatność kartą płatniczą (VISA, MasterCard). Bankiem obsługującym Biedronkę jest Bank Pekao SA[28].

Usługa telefonii komórkowej tuBiedronka

Kontrowersje

W kwietniu 2004[29][30], w programie TVN Uwaga! wyemitowano reportaż, który zarzucał, że zatrudniani w Biedronce pracownicy nie są odpowiednio wynagradzani za nadgodziny, oraz że dochodzi do regularnego fałszowania ewidencji pracy by ukryć te nieprawidłowości. Doniesienia opierały się m.in. na informacjach przekazanych przez Bożenę Łopacką, byłą kierowniczkę sklepu Biedronka w Elblągu. Po nadaniu reportażu złożona została seria pozwów sądowych przeciwko właścicielom Biedronki, ale tylko w części przypadków jednoznacznie orzeczona została wina pracodawcy. Samej Łopackiej Sąd Apelacyjny w Gdańsku przyznał 26 tysięcy złotych odszkodowania za 2,5 tysiąca nadgodzin[31].

W pierwszym półroczu 2007 sądy rozpoznawały 27 spraw przeciw spółce JMD. Właściciel Biedronki przegrał sześć, dziesięć wygrał, a reszta zakończyła się ugodą[32].

W styczniu 2009 Sąd Apelacyjny w Lublinie oddalił odwołanie JMD od wyroku I instancji w sprawie, którą sieć wytoczyła przeciwko Stowarzyszeniu Poszkodowanych Przez Wielkie Sieci Handlowe Biedronka za nieprawdziwe jej zdaniem oskarżenia opublikowane w wywiadzie prezesa tego stowarzyszenia w „Kurierze Lubelskim” uznając, że właściciel sieci handlowej Biedronka „z uwagi na swoje niecne postępowanie (...) nie może skutecznie żądać ochrony sądowej swoich praw”. Podtrzymał w ten sposób wyrok Sądu Okręgowego, który odrzucił pozew JMD uznając, że zarzuty stawiane sieci znalazły potwierdzenie m.in. w kontrolach PIP i innych dowodach, a także w innych wyrokach sądowych[33].

Sąd okręgowy stwierdził, że „praktycznie nigdy pracownicy nie pracowali zgodnie z wyznaczonymi zmianami i umówionym czasem pracy. Często pracownicy z pierwszej zmiany pozostawali w pracy do godziny 1-2 w nocy, a nawet dłużej”. Sąd rejonowy w Białymstoku uznał kierowników rejonów Biedronki winnymi podżegania kierowników sklepów: do fałszowania ewidencji czasu pracy, uporczywego naruszania praw pracowniczych oraz do zatrudniania ponad czas pracy wynikający z umowy[34].

Zobacz też

Przypisy

  1. Biedronka.
  2. Kim jesteśmy – Biedronka. biedronka.pl. [dostęp 2020-09-02].
  3. PTWP, Galeria Tomaszów z Biedronką i niespożywczym dyskontem, www.propertynews.pl [dostęp 2020-12-22] (pol.).
  4. SklepyBiedronka, YouTube [dostęp 2019-04-02].
  5. W tym roku powstanie nawet 80 nowych sklepów Biedronka, „Business Insider”, 28 lutego 2018 [dostęp 2018-04-22].
  6. 3000 sklepów Biedronki możliwe jeszcze w tym roku?, www.dlahandlu.pl [dostęp 2019-09-14] (pol.).
  7. Lista 500 największych polskich firm. lista500.polityka.pl. [dostęp 2013-07-26].
  8. 100 największych firm w Polsce. Edycja 2014, Forbes.pl [dostęp 2014-04-24] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-24].
  9. Zmiany w radzie nadzorczej Jerónimo Martins Polska – portalspozywczy.pl (Dostęp: 2013-08-27).
  10. Piotr Miączyński: Biedronka rośnie jak szalona. Ale rynek już się prawie nasycił. Czas na nowy format sklepów. 2018-03-02. [dostęp 2018-03-04].
  11. Piotr Miączyński: Nadciągają nowy podatek i spowolnienie gospodarcze. Co zrobi Biedronka?. 2019-02-21. [dostęp 2020-03-07].
  12. Prezes JMD: W ciągu najbliższych lat zniknie różnica pomiędzy supermarketem i dyskontem, www.dlahandlu.pl [dostęp 2017-04-18].
  13. Biedronka – jeszcze dyskont czy już supermarket? « Wiadomości Handlowe. wiadomoscihandlowe.pl. [dostęp 2015-09-03].
  14. Jak Biedronka zmieniła się przez 20 lat funkcjonowania w Polsce (galeria zdjęć), www.dlahandlu.pl [dostęp 2017-05-07].
  15. MCC, Coraz więcej Biedronek, w: Polska Głos Wielkopolski, nr 59/2010, s. 7, ISSN 1898-3154.
  16. Biedronka – 2000. biedronka.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-12)]..
  17. 25 lat temu ruszył pierwszy sklep z szyldem Biedronka! – Handel dystrybucja, www.portalspozywczy.pl [dostęp 2020-04-06] (pol.).
  18. Lista 500 – Polityka.pl. „Polityka”. [dostęp 2009-12-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-05-24)].
  19. Lista 500 – Polityka.pl. „Polityka”. [dostęp 2012-10-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-05-24)].
  20. Link do filmu prezentującego otwarcie Biedronki nr 2000.
  21. Biedronka ma już 2500 sklepów w Polsce. Sieć otwiera sklepy według nowego projektu – Handel/dystrybucja, www.portalspozywczy.pl [dostęp 2018-04-22].
  22. Hykker – co to za firma? To nowa marka technologiczna z Biedronki, Spider’s Web, 31 października 2016 [dostęp 2020-12-26] (pol.).
  23. Biedronka wprowadza sportową markę własną Seven for 7, „WiadomosciHandlowe.pl”, 10 lutego 2017.
  24. Biedronka nie chce kart, woli płatności mobilne – WP Finanse, finanse.wp.pl [dostęp 2020-07-08] (pol.).
  25. Michał Kisiel, Biedronka – poligon dla płatności mobilnych, PRNews.pl, 2 grudnia 2013 [dostęp 2013-12-02].
  26. Płatności mobilne w Biedronce. Od dzisiaj za zakupy zapłacisz telefonem, Onet.pl, 21 października 2013 [zarchiwizowane z adresu 2014-06-06].
  27. Wyborcza.pl, wyborcza.biz [dostęp 2017-01-08].
  28. W Biedronce zapłacisz kartą.
  29. Biedronka: mroczna strona biznesu, „Newsweek.pl”, 18 kwietnia 2004 [dostęp 2017-05-07].
  30. Współczesne obozy pracy | Oficjalna strona programu UWAGA! TVN, uwaga.tvn.pl [dostęp 2017-05-07].
  31. Wygrała z Biedronką po czterech latach Gazeta Wyborcza, 18 lipca 2007.
  32. Biedronka zarabia kokosy Gazeta Wyborcza, 18 lipca 2007.
  33. Biedronka nie obroniła się w sądzie, TVN24.pl, 27 stycznia 2009 [zarchiwizowane z adresu 2010-07-09].
  34. Nasza-Biedronka.pl – Trochę historii – walka Biedronki z niewygodnymi faktami W tekście link do odpisu wyroku Sądu Najwyższego IV CSK 290/09 w formacie PDF, strona 5 i 6.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Tarnowskie Góry, ul. Siewierska 73.jpg
Autor: Gabriel Wilk, Licencja: CC BY-SA 4.0
Otwarta 30 czerwca 2021 Biedronka w Tarnowskich Górach-Lasowicach, ul. Siewierska 73
Karta programu lojalnościowego sieci sklepów Biedronka w Polsce.jpg
Karta programu lojalnościowego sieci sklepów Biedronka w Polsce
Supplying of Biedronka, Tomaszów Mazowiecki.jpg
Dyskont Biedronka podczas przyjmowania zaopatrzenia. Tomaszów Mazowiecki, ul. Konstytucji 3 Maja 1791 roku
Kasy samoobsługowe w sklepie portugalskiej sieci Biedronka w Tomaszowie Mazowieckim.jpg
Kasy samoobsługowe w sklepie portugalskiej sieci Biedronka w Tomaszowie Mazowieckim
Reklama-biedronki-1995.webm
Autor: MikolajSojka123, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pierwsza Reklama Biedronki
2016 Sklep Biedronka w Stroniu Śląskim.jpg
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sklep Biedronka w Stroniu Śląskim
Bieronka logo no claim.png
Autor: Jeronimo-Martins Polska, Licencja: CC0
logo sklepu biedronka