Biegus długoskrzydły

Biegus długoskrzydły
Calidris bairdii[1]
(Coues, 1861)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

bekasowce

Rodzina

bekasowate

Podrodzina

biegusy

Plemię

Calidrini

Rodzaj

Calidris

Gatunek

biegus długoskrzydły

Synonimy
  • Actodromus Bairdii Coues, 1861[2]
  • Erolia bairdii (Coues, 1861)[3]
  • Pisobia bairdii (Coues, 1861)[3]
  • Tringa bairdii (Coues, 1861)[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

     w sezonie lęgowym

     przeloty

     zimowiska

Biegus długoskrzydły[5], biegus Bairda (Calidris bairdii) – gatunek małego ptaka wędrownego z rodziny bekasowatych (Scolopacidae). Nie jest zagrożony.

Systematyka

Gatunek ten dawniej bywał umieszczany w rodzajach Erolia lub Pisobia[2]. Nie wyróżnia się podgatunków[2][6].

Zasięg występowania

Biegus długoskrzydły zamieszkuje tundrę północno-wschodniej Syberii (Półwysep Czukocki i Wyspa Wrangla[2]), Ameryki Północnej (Alaska i północna Kanada) i zachodniej Grenlandii. Zimuje w Andach i południowej części Ameryki Południowej.

Sporadycznie, ale regularnie zalatuje do Europy[7]. W Polsce stwierdzony tylko 4 razy – w 1978, 1993 (dwa razy) i 2012[8].

Morfologia

Wygląd
Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. W szacie godowej wierzch ciała, głowa oraz wole i górna część piersi żółtobrązowe w ciemne, łuskowate cętki. Spód ciała, podgardle i brew białe. Pokrywy nadogonowe i środkowe sterówki ciemne. Dziób i nogi ciemne. W upierzeniu spoczynkowym barwa żółtobrązowa zmienia się w szarobrązową, a cętki nikną. Osobniki młodociane podobne do dorosłych w szacie spoczynkowej, jednak brzegi piór na grzbiecie białe.
Wymiary średnie
długość ciała ok. 14–19 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 30–38 cm
masa ciała ok. 27–63 g

Ekologia i zachowanie

Biegus długoskrzydły na gnieździe
Biotop
Wilgotne partie tundry. Podczas przelotów brzegi wód zarówno słodkich, jak i słonych.
Jaja w gnieździe
Gniazdo
Na ziemi, w suchym zagłębieniu. Często między kamieniami.
Jaja
W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w kwietniu–maju 4 cieliste, brązowo cętkowane jaja.
Wysiadywanie, pisklęta
Jaja wysiadywane są przez okres około 19–22 dni przez obydwoje rodziców. Pisklęta usamodzielniają się po 16–20 dniach. Początkowo pisklętami opiekują się oboje rodzice, jednak często samica opuszcza je jeszcze przed pierzeniem.
Pożywienie
Bezkręgowce – drobne skorupiaki, owady i ich larwy, pająki[9].

Status i ochrona

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje biegusa długoskrzydłego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Organizacja Wetlands International w 2015 roku szacowała liczebność światowej populacji na ponad 300 tysięcy osobników. Trend liczebności populacji nie jest znany, ale przyjmuje się, że jest stabilny[4].

W Polsce objęty ochroną gatunkową ścisłą[10].

Zobacz też

Przypisy

  1. Calidris bairdii, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b c d Baird's Sandpiper (Calidris bairdii). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).
  3. a b c D. Lepage: Baird's Sandpiper Calidris bairdii. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2021-12-10]. (ang.).
  4. a b Calidris bairdii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  5. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Arenariinae Stejneger, 1885 (1840) - biegusy (wersja: 2020-11-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-04-11].
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Sandpipers, snipes, Crab-plover, coursers. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-04-11]. (ang.).
  7. wynik wyszukiwania: Calidris bairdii. [w:] Tarsiger.com [on-line]. [dostęp 2021-04-11]. (ang.).
  8. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Raport nr 29. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2012. „Ornis Polonica”. 54, s. 109–150, 2013. 
  9. Baird's Sandpiper Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-12-10]. (ang.).
  10. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Calidris bairdii map.svg
Autor: Cephas, Licencja: CC BY-SA 4.0
Range map of Baird's Sandpiper (Calidris bairdii)
  Breeding
  Nonbreeding
  Passage
Calidris bairdii1.jpg
Baird's Sandpiper (Calidris bairdii) Nest with Eggs

SL-01799

Bairds Sandpiper (Calidris bairdii) (3972162983) (2).jpg
Autor: Dominic Sherony, Licencja: CC BY-SA 2.0
Baird's Sandpiper (Calidris bairdii)