Biegus tundrowy

Biegus tundrowy
Calidris pusilla[1]
(Linnaeus, 1766)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

bekasowce

Rodzina

bekasowate

Podrodzina

biegusy

Plemię

Calidrini

Rodzaj

Calidris

Gatunek

biegus tundrowy

Synonimy
  • Tringa pusilla Linnaeus, 1766
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 NT pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

     okres lęgowy

     przeloty

     zimowiska

Biegus tundrowy[3] (Calidris pusilla) – gatunek małego ptaka wędrownego z rodziny bekasowatych (Scolopacidae). Nie wyróżnia się podgatunków[4][5].

Występowanie

Biegus tundrowy zamieszkuje północną Kanadę oraz północną i zachodnią Alaskę, ostatnio skolonizował też północną część Półwyspu Czukockiego[4]. Zimuje na pacyficznym wybrzeżu Ameryki od Meksyku po południowe Peru oraz wybrzeżu atlantyckim od Jukatanu i Antyli po środkową Argentynę. Sporadycznie zalatuje do Europy, w tym do Polski (na terenie kraju stwierdzony tylko 5 razy, ostatnio w 2012[6])[7].

Morfologia

Wygląd
Samica nieco większa od samca. Obie płci w szacie godowej mają szary wierzch ciała pokryty gęstymi, brązowymi plamami ciemniejszymi na łopatce. Pierś i boki z ciemnym kreskowaniem. Spód ciała biały. W upierzeniu spoczynkowym wierzch ciała jednolicie szarobrązowy. Przez oko ciemny pasek. Pozostała część ciała biała.
Wymiary średnie
dł. ciała ok. 14 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 35 cm
masa ciała ok. 20–40 g

Ekologia i zachowanie

Biotop
Tundra, poza okresem lęgowym wybrzeża morskie łącznie z lasami mangrowymi.
Gniazdo
Zagłębienie w ziemi wysłane materiałem roślinnym.
Jaja
W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w czerwcu–lipcu 3–4 jaja.
Wysiadywanie
Jaja wysiadywane są przez okres około 21 dni przez obydwoje rodziców. Samica zostawia młode pod opieką samca po około 10 dniach od wyklucia.
Pożywienie
Bezkręgowce.

Status i ochrona

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje biegusa tundrowego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. W 2006 roku liczebność światowej populacji szacowano na 2,2 miliona osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy[2].

W Polsce podlega ścisłej ochronie gatunkowej[8].

Zobacz też

Przypisy

  1. Calidris pusilla, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b Calidris pusilla, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  3. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Arenariinae Stejneger, 1885 (1840) - biegusy (Wersja: 2020-01-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-04-13].
  4. a b Van Gils, J., Wiersma, P. & Kirwan, G.M.: Semipalmated Sandpiper (Calidris pusilla). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-02-02].
  5. P. Rasmussen, D. Donsker (red.): Sandpipers, snipes, coursers. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-02-02]. (ang.).
  6. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Raport nr 29. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2012. „Ornis Polonica”. 54, s. 109–150, 2013. 
  7. wynik wyszukiwania: Calidris pusilla. [w:] Tarsiger.com [on-line]. [dostęp 2021-04-13]. (ang.).
  8. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Calidris-pusilla-001.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Mdf (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Semipalmated Sandpiper -- Cobourg, Ontario, Canada -- 2006 August
Calidris pusilla map.svg
Autor: Cephas, Licencja: CC BY-SA 4.0
Geographical distribution of Semipalmated sandpiper.
  Breeding
  Migration
  Nonbreeding
Status iucn3.1 NT pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5