Bielowicko

Artykuł

49°49′6″N 18°51′21″E

- błąd

39 m

WD

49°49'3.25"N, 18°51'26.46"E

- błąd

1 m

Odległość

146 m

Bielowicko
wieś
Ilustracja
Bielowicko widziane z lotu ptaka
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

bielski

Gmina

Jasienica

Liczba ludności (2009)

582

Strefa numeracyjna

33

Kod pocztowy

43-386[1]

Tablice rejestracyjne

SBI

SIMC

0054390

Położenie na mapie gminy Jasienica
Mapa konturowa gminy Jasienica, po lewej znajduje się punkt z opisem „Bielowicko”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Bielowicko”
Położenie na mapie powiatu bielskiego
Mapa konturowa powiatu bielskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Bielowicko”
Ziemia49°49′06″N 18°51′21″E/49,818333 18,855833
Nieoficjalny herb wsi Bielowicko

Bielowicko (cz. Bělovicko, niem. Bielowitzko) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie bielskim, w gminie Jasienica[2][3].

W latach 1975–1998 wieś położona była w województwie bielskim.

Powierzchnia sołectwa wynosi 311,6 ha, a liczba ludności 582[4], co daje gęstość zaludnienia równą 186,8 os./km².

Integralne części wsi

Integralne części wsi Bielowicko[2][3]
SIMCNazwaRodzaj
0054409Brzoziczęść wsi
0054415Lesiskoczęść wsi
0054421Sośniczęść wsi

Geografia i przyroda

Pod względem fizycznogeograficznym położona jest na Pogórzu Śląskim, a pod względem historycznym – na Śląsku Cieszyńskim. Od północy graniczy z Wieszczętami, od zachodu z Kowalami, od południa z Grodźcem i Pogórzem a od wschodu z Łazami.

Część wsi znajduje się na terenie obszaru Natura 2000 "Dolina Górnej Wisły".

Historia

Bielowicko to jedna z najstarszych miejscowości na Śląsku Cieszyńskim. Miejscowość została po raz pierwszy wzmiankowana w dokumencie protekcyjnym biskupa wrocławskiego Wawrzyńca z dnia 25 maja 1223 roku wydanym na prośbę księcia opolskiego Kazimierza dla klasztoru premonstrantek w Rybniku, w którym to wymieniono około 30 miejscowości mających im płacić dziesięcinę. Pośród 14 miejscowości kasztelanii cieszyńskiej wymienione jest również Bielowicko jako Beleuisco[5] (Beloviezo[6]).

Wieś politycznie znajdowała się początkowo w granicach piastowskiego (polskiego) księstwa opolsko-raciborskiego. W 1290 w wyniku trwającego od śmierci księcia Władysława opolskiego w 1281/1282 rozdrobnienia feudalnego tegoż księstwa powstało nowe Księstwo Cieszyńskie, w granicach którego znalazło się również Bielowicko. Od 1327 Księstwo Cieszyńskie stanowiło lenno Królestwa Czech, a od 1526 roku w wyniku objęcia tronu czeskiego przez Habsburgów wraz z regionem aż do 1918 roku w monarchii Habsburgów (potocznie Austro-Węgry). W 1849 r. weszła w skład powiatu bielskiego, tworząc gminę wiejską.

Na początku XVI w. należał do Jana Czeli, sędziego ziemskiego cieszyńskiego[7].

Według austro-węgierskiego spisu ludności z 1900 w 32 budynkach w Bielowicku na obszarze 302 hektarów mieszkało 231 osób, co dawało gęstość zaludnienia równą 76,5 os./km². z czego wszyscy byli katolikami a 226 (97,8%) było polskojęzycznymi[8]. Do 1910 roku liczba mieszkańców wzrosła do 283 osób, pojawiło się 3 ewangelików a wszyscy zadeklarowali polskojęzyczność[9].

Po zakończeniu I wojny światowej tereny, na których leży miejscowość - Śląsk Cieszyński stał się punktem sporu pomiędzy Polską i Czechosłowacją. W 1918 roku na bazie Straży Obywatelskiej miejscowi Polacy utworzyli lokalny oddział Milicji Polskiej Śląska Cieszyńskiego, który podlegał organizacyjnie 14 kompanii w Skoczowie[10].

W 1945 utraciła samodzielność jako gmina, wschodząc kolejno w skład: gminy Grodziec, gromady Grodziec (od 1954) i od 1973 gminy Jasienica.

Religia

Na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzi Kościół Rzymskokatolicki. Parafia św. Wawrzyńca diakona, której zabytkowy drewniany kościół parafialny pw. św. Wawrzyńca konstrukcji zrębowej z 1541, znajduje się na szlaku architektury drewnianej województwa śląskiego.

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 44 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  2. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  3. a b GUS. Rejestr TERYT
  4. Gmina Jasienica: Sołectwo Bielowicko. [w:] jasienica.pl [on-line]. [dostęp 2010-12-04].
  5. Idzi Panic. Z badań nad osadami zanikłymi na Górnym Śląsku w średniowieczu. Uwagi w sprawie istnienia zaginionych wsi podcieszyńskich, Nageuuzi, Suenschizi, suburbium, Radouiza, Zasere, Clechemuje oraz Novosa. „Pamiętnik Cieszyński”, s. 29-37. Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Cieszynie. ISSN 0137-558x. [dostęp 2012-12-31]. 
  6. Idzi Panic: Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2010, s. 294. ISBN 978-83-926929-3-5.
  7. Wacław Gojniczek: Urzędy książęce i ziemskie w ustroju księstwa cieszyńskiego. Katowice 2014, s. 242.
  8. Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder, bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, XI. Schlesien. Wien: 1906. (niem.).
  9. Ludwig Patryn (ed): Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien. Troppau: 1912. (niem.).
  10. Jerzy Szczurek 1933 ↓, s. 32-37.

Bibliografia

  • Obrazki z dziejów gminy Jasienica. Jerzy Polak. Cieszyn: Muzeum Śląska Cieszyńskiego, 2011. ISBN 978-83-922005-6-7.
  • Jerzy Szczurek: Z wielkich dni Śląska Cieszyńskiego. O milicjach ludowych w latach 1918-1920. Cieszyn: Nakładem Grupy Związku Powstańców Śląskich w Cieszynie, 1933.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Bielsko County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Loation map of Bielsko County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 49.97 N
  • S: 49.64 N
  • W: 18.80 E
  • E: 19.34 E
Bielowicko - Przedszkole i biuro soltysa 2009-05-22.jpg
Autor: commons:Schweppes / pl-wiki: Schweppes, Licencja: CC BY 3.0
Przedszkole publiczne i biuro sołtysa w Bielowicku
Bielowicko.jpg
Autor: Franz84, Licencja: CC BY-SA 3.0
Fragment Bielowicka widziany z powietrza
POL Bielowicko Kościół św. Wawrzyńca.JPG
Autor: D T G, Licencja: CC BY 3.0
Kościół św. Wawrzyńca w Bielowicku