Biesowice

Biesowice

wieś
Elektrownia w Biesowicach
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	słupski
Gmina	Kępice
Liczba ludności (2006)	950
Strefa numeracyjna	59
Tablice rejestracyjne	GSL
SIMC	0744953
Położenie na mapie gminy Kępice Biesowice
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Biesowice
Położenie na mapie województwa pomorskiego Biesowice
Położenie na mapie powiatu słupskiego Biesowice
54°11′39″N 16°52′34″E/54,194167 16,876111

Biesowice (kaszb. Biésojce, niem. Beßwitz) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Kępice.

W miejscowości znajduje się przystanek kolejowy Biesowice.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Historia

Pałac w Biesowicach von Zitzewitzów (1860). Zbiór A. Dunckera

Miejscowość po raz pierwszy została wspomniana oficjalnie jako odwieczne lenno rodziny von Zitzewitz w 1480 r. W XIX w. majątek Biesowice wraz z należącymi do niego folwarkami i wielkimi lasami nad Wieprzą i Studnicą zajmował powierzchnię 15 tys. mórg magdeburskich (1 morga magdeburska = 2553,22 m²). Podczas wojny trzydziestoletniej Biesowice zostały mocno doświadczone i w 1655 r. było tam jeszcze tylko 16 chłopów. Jednak w 1784 r. było znowu 17 gospodarstw chłopskich, działała kuźnia i karczma. W skład majątku wchodziła założona w 1863 r. huta szkła taflowego, młyn, tartak, cegielnia i wapiennik. Po wprowadzeniu pruskiego podziału terytorialnego w 1815 r. Biesowice znalazły się w granicach powiatu Schlawe i. Pom. prowincji Pomorze, ale w wyniku zmiany granic w 1878 r. trafiły do powiatu Rummelsburg i. Pom. Biesowicki kościół został konsekrowany w 1891 r. W 1897 r. w pobliżu Biesowic rozpoczyna działalność elektrownia, która przekształca się później w elektrownię wodną (patrz: następny rozdział). W 1919 r. wieś Biesowice ma 156, a majątek 464 mieszkańców. W 1939 r. doliczono się 465 mieszkańców.

Zabytki

W miejscowości znajduje się zabytkowy pałac, wybudowany w połowie XIX wieku przez von Zitzewitzów, przebudowany w stylu neogotyckim w latach 1922–1923^[1]. Pałac posiada dwie dobudówki i pozorny ryzalit z parawanem, który poprzedzony jest czterokolumnowym gankiem. W środku reprezentacyjny hall z zabytkowymi schodami, oryginalne boazerie i neorenesansowy kominek^[2]. Ochronie jako zabytek podlegają również: dawna plebania z przełomu XIX i XX wieku oraz kościół św. Andrzeja Boboli z 1891 roku^[3].

Związani z miejscowością

Do najbardziej znanych przedstawicieli rodziny władającej majątkiem należeli opat klasztoru w Huysburgu – Nicolaus von Zitzewitz, ur. w majątku Biesowice w 1634 r., Ernst von Zitzewitz – pruski pułkownik i polityk, zm. 15.08.1899 w majątku oraz Franz von Zitzewitz – major regimentu dragonów w latach 1825-42.

Elektrownia wodna

Elektrownia "Biesowice" została uruchomiona w 1905 roku i jest najstarszą na Wieprzy. Pracowała początkowo tylko dwa lata – po jej uruchomieniu została rozmyta zapora ziemna w czasie przejścia katastrofalnej fali powodziowej. Wkrótce podjęto się odbudowy zapory, tym razem o konstrukcji ziemno-betonowej i długości 120 m. Elektrownia wznowiła pracę już w 1908 roku. Ekspolatowana była nieprzerwanie do roku 1945, kiedy to zdemontowano turbiny i wywieziono je do ZSRR. Ponowne wyposażenie i uruchomienie elektrowni miało miejsce w 1954 roku. W 1985 roku zwiększono moc elektrowni o 41 kW instalując turbinę rurową (budynek Biesowice II). Elektrownia pracuje do dziś i jest jedną z czterech elektrowni wodnych na Wieprzy eksploatowanych przez spółkę "Energa Elektrownie Wodne Słupsk".

Elektrownia jest udostępniona do zwiedzania (poniedziałek-sobota: 10:00-15:00 lub po wcześniejszym uzgodnieniu).

Dane techniczne

1. średni przepływ: 8,3 m3/s
2. moc instalowana: 503 kW
3. spad: 5,1 m
4. ilość turbozespołów: 4

Przypisy

Linki zewnętrzne

• https://web.archive.org/web/20150924111112/http://www.studienstelleog.de/download/RUM-ORT3.pdf (PDF-Datei; 297 kB)