Bilbil czerwonoplamy

Bilbil czerwonoplamy
Pycnonotus cafer[1]
(Linnaeus, 1766)
Ilustracja
Zdjęcie wykonane w Kalkucie w Indiach
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

bilbile

Rodzaj

Pycnonotus

Gatunek

bilbil czerwonoplamy

Synonimy
  • [Turdus] cafer Linnaeus, 1766[2]
  • Molpastes cafer (Linnaeus, 1766)
  • Molpastes haemorrhous
  • Pycnonotus pygaeus
Podgatunki
  • P. c. humayuni Deignan, 1951
  • P. c. intermedius Blyth, 1846
  • P. c. bengalensis Blyth, 1845
  • P. c. stanfordi Deignan, 1949
  • P. c. melanchimus Deignan, 1949
  • P. c. wetmorei Deignan, 1960
  • P. c. cafer (Linnaeus, 1766)
  • P. c. haemorrhousus (J. F. Gmelin, 1789)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

Bilbil czerwonoplamy[4] (Pycnonotus cafer) − gatunek małego, azjatyckiego ptaka z rodziny bilbili (Pycnonotidae).

Zasięg występowania

Gatunek ten występuje w tropikalnym klimacie Azji Południowej, od zachodniego Pakistanu, Indii i Sri Lanki po Mjanmę i południowo-zachodnie Chiny. Ptak został wprowadzony przez człowieka lub samoistnie zaczął osiedlać się na wielu wyspach Pacyfiku, m.in. na Fidżi, Samoa, Tonga i na Hawajach. Pewnym jest, iż sam rozprzestrzenił się w części Dubaju, Emiratów Arabskich oraz Nowej Zelandii. Bilbil ten jest uważany za jeden z gatunków inwazyjnych[5].

Taksonomia

Bilbil czerwonoplamy został pierwszy raz opisany przez Karola Linneusza w 1766. Kilka populacji tego rozpowszechnionego gatunku traktowanych było jako podgatunki (lub rasy). Podgatunek nominatywny został zanotowany na południu Indii[6]. Jako gatunek typowy oznaczony został przez Erwina Stresemanna osobnik z Puducherry[7]. Rasa zachodnia, uważana za pośrednią, występuje w Kaszmirze i Kohat, aż do Gór Słonych oraz wzdłuż Himalajów do Kumaon. Rasa bengalska spotykana jest w Himalajach, od wschodniego Nepalu po Asam. Na południe od obszarów występowania ras pośredniej i bengalskiej znajdują się obszary występowania rasy pallidus (na południowy zachód aż do Ahmednagaru) oraz rasy saturatus (w kierunku rzeki Godawari). Nie istnieją wyraźne granice w określeniu występowania tych dwóch ostatnich form, stąd nowsze opracowania nie rozróżniają rasy pallidus od saturatus.

Wyróżnia się jeszcze kilka innych ras: humayuni (rasa pustynna spotykana w Sindh i w północno-zachodnich Indiach), stanfordi (północno-wschodnie Indie, północna Mjanma i południowe Chiny), haemorrhousus (Sri Lanka) i melanchimus (południe Mjanmy i północne tereny Tajlandii). Dwie wcześniej rozpoznawane rasy nigropileus (południe Mjanmy) i burmanicus (północ Mjanmy) uważane są obecnie za hybrydy.

Obecnie wyróżnia się następujące podgatunki P. cafer[8][2]:

  • P. cafer humayuni
  • P. cafer intermedius
  • P. cafer bengalensis
  • P. cafer stanfordi
  • P. cafer melanchimus
  • P. cafer wetmorei (syn. P. cafer saturatus)
  • P. cafer cafer
  • P. cafer haemorrhousus

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje bilbila czerwonoplamego za gatunek najmniejszej troski (LC, least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji nie jest dokładnie znana, aczkolwiek ptak ten opisywany jest jako generalnie pospolity, bardzo liczny w Nepalu, Indiach, Sri Lance i Bangladeszu, rzadki w Chinach. Trend liczebności populacji uznaje się za wzrostowy[3].

Przypisy

  1. ↑ Pycnonotus cafer, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ a b Red-vented Bulbul (Pycnonotus cafer). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2012-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-22)]. (ang.).
  3. ↑ a b Pycnonotus cafer, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. ↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Pycnonotidae Gray,GR, 1840 - bilbile - Bulbuls (wersja: 2020-09-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-05].
  5. ↑ Lowe S., Browne M., Boudjelas S., De Poorter M.: 100 of the World’s Worst Invasive Alien Species: A selection from the Global Invasive Species Database. www.issg.org, 2000. [dostęp 2011-10-10]. (ang.).
  6. ↑ Hugh Whistler: Popular Handbook of Indian Birds. London: Gurney & Jackson, 1949, s. 68–70.
  7. ↑ Erwin Stresemann. On the birds collected by Pierre Poivre in Canton, Manila, India and Madagascar (1751-1756). „Ibis”. 94 (3), s. 499–523, 1952. British Ornithologists' Union. DOI: 10.1111/j.1474-919X.1952.tb01847.x. 
  8. ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Bulbuls. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-05]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie