Billy Dee Williams

Billy Dee Williams
Ilustracja
Billy Dee Williams podczas Comic-Conu 2005
Imię i nazwisko

William December Williams Jr.

Data i miejsce urodzenia

6 kwietnia 1937
Nowy Jork

Zawód

aktor, artysta malarz, piosenkarz, scenarzysta

Współmałżonek

Audrey Sellers
(1959-1963; rozwód)
Marlene Clark
(1968-1971; rozwód)
Teruko Nakagami
(od 1972)

Lata aktywności

od 1959

(c) Gage Skidmore, CC BY-SA 3.0
Billy Dee Williams na Phoenix Comicon (2011)

William December Dee „Billy” Williams Jr.[1][2] (ur. 6 kwietnia 1937 w Nowym Jorku) – amerykański aktor, artysta malarz, piosenkarz i scenarzysta, określany jako „czarny Clark Gable[3], znany przede wszystkim jako odtwórca roli Lando Calrissiana w trzech częściach sagi Gwiezdne wojny: Imperium kontratakuje, Powrót Jedi i Skywalker. Odrodzenie[4].

W 1985 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 1521 Vine Street[5][6].

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się na nowojorskim Manhattanie[7] jako jeden z bliźniaków z siostrą Lorettą[8]. Jego rodzice byli czarnoskórzy. Jego ojciec, William December Williams Sr., pracował jako dozorca i pochodził z Teksasu, a matka Loretta Anne/Eve (z domu Scott) była operatorką windy i pochodziła z Montserrat, wyspy na Karaibach[9]. Dorastał w Harlemie wychowywany przez babkę ze strony matki, gdy jego rodzice pracowali. W 1945, w wieku ośmiu lat zadebiutował na scenie Broadwayu u boku austriackiej aktorki Lotte Lenyi w przedstawieniu Płonąca pochodnia Florencji (The Firebrand of Florence)[10]. Poznawał tajniki aktorstwa w nowojorskim Harlem Actors Workshop[11].

Kariera

W 1960 wystąpił w sztuce Wspaniały świat (The Cool World). Ukończył nowojorską szkołę średnią Fiorello H. LaGuardia High School of Music & Art and Performing Arts[7], a następnie kontynuował naukę w National Academy of Fine Arts and Design w Nowym Jorku i Harlem Actors Workshop, gdzie nauczycielem był Sidney Poitier[12].

Po kinowym debiucie w dramacie Ostatni gniewny człowiek (The Last Angry Man, 1959), w 1961 Williams nagrał longplay jazzowy wydany przez Prestige Records pt. Let’s Misbehave[13], na którym zaśpiewał kilka standardów. Album w tym czasie okazał się sukcesem komercyjnym i zakwalifikował się do legendarnej wytwórni Motown 25: Yesterday, Today, Forever (1983).

W 1963 grał w spektaklu off-broadwayowskim The Blue Boy in Black[14]. Pojawił się na małym ekranie w prestiżowych serialach: CBS Obrońcy (The Defenders, 1964), operze mydlanej NBC Inny świat (Another World, 1964), CBS Pielęgniarki (The Nurses, 1965), operze mydlanej CBS Guiding Light (1966) jako dr Jim Frazier. W 1967 wystąpił na broadwayowskiej scenie w musicalu Hallelujah, Baby!. Za rolę Gale’a Sayersa, zawodnika drużyny futbolu amerykańskiego w telewizyjnym biograficznym dramacie sportowym ABC Pieśń Briana (Brian’s Song, 1971) otrzymał nagrodę TV Land i był nominowany do nagrody Emmy[15]. Dwukrotnie był ekranowym partnerem Diany Ross; w biograficznym dramacie muzycznym Sidneya J. Furie Lady śpiewa bluesa (Lady Sings the Blues, 1972) w roli Louisa McKaya i dramacie Mahogany (1975).

W 1975 zagrał w teatrze jako Dr Martin Luther King Jr w sztuce Mam marzenie (I Have a Dream). Startował do roli Hana Solo w filmie sci-fi George’a Lucasa Gwiezdne wojny: część IV - Nowa nadzieja (Star Wars: Episode IV - A New Hope, 1977), którą ostatecznie powierzono Harrisonowi Fordowi. Przełomem w karierze stała się kreacja barona-administratora Miasta Chmur, hazardzisty generała Lando Calrissiana w dwóch częściach sagi Gwiezdne wojny: Imperium kontratakuje (Star Wars: Episode V - The Empire Strikes Back, 1980) i Powrót Jedi (Star Wars: Episode VI - Return of the Jedi, 1983)[16], za którą zdobył nominację do nagrody Saturna. Po latach użyczył tej postaci głosu w grze komputerowej Jedi Outcast[17].

Pojawił się w roli Brady’ego Lloyda, zaborczego męża piosenkarki Dominique Deveraux (Diahann Carroll), przyrodniej siostry Blake’a Carringtona (John Forsythe) w operze mydlanej ABC Dynastia (Dynasty, 1984–1985).

W 1988 odniósł sukces na Broadwayu w sztuce Augusta Wilsona Fences jako Troy Maxon. W obrazie fantasy Tima Burtona Batman (1989) wystąpił w roli prawnika okręgu administracyjnego Harveya Denta. W 1991 poświęcił się swojej pasji, którą było malarstwo. Zachwycił recenzentów rolą Henry’ego Watersa, ojca skazanego na 25 lat za napad i gwałt więźnia w niezależnym dramacie Wizyta (The Visit, 2000), za którą zdobył nominację do trzech nagród: Independent Spirit Awards, Image Award i Black Reel. Można go było dostrzec w sitcomie CBS Różowe lata siedemdziesiąte (That ’70s Show, 2004) jako pastora Dana oraz operze mydlanej ABC General Hospital: Night Shift (Szpital miejski: Nocna zmiana, 2007) jako Toussainta Dubois. Użyczył swojego głosu Lando Calrissianowi, bohaterowi seryjnej komedii animowanej Robot Chicken (2007) oraz zagrał Redmonda Boyle’a w grze wideo Command & Conquer 3: Wojny o tyberium (2007).

W 2016 wziął udział w reklamie piwa 'Colt 45'[18].

W 2019 powrócił do swojej roli Lando Calrissiana w Gwiezdnych wojnach – w dziewiątej, zamykającej trylogię sequeli części cyklu pt. Gwiezdne wojny: Skywalker. Odrodzenie.

Życie prywatne

Williams trzy razy był żonaty. Jego pierwszą żoną była Audrey Sellers w 1959 roku. Rozwiedli się kilka lat później, po czym najwyraźniej popadł w depresję. Stwierdził, że „był okres, kiedy byłem bardzo przygnębiony, spłukany, przygnębiony”. Mają syna, Coreya Williamsa[19]. W 1968 Williams poślubił modelkę i aktorkę Marlene Clark na Hawajach. Ich małżeństwo trwało tylko dwa lata i rozwiedli się w 1971[20][21] Williams poślubił Teruko Nakagami 27 grudnia 1972. Mają córkę, Hanako (ur. 1973)[22]. Wnieśli o rozwód w 1993, zbiegli się w 1997.

Filmografia

Filmy fabularne

RokTytułRolaReżyser
1959Ostatni z gniewnych (The Last Angry Man)Josh QuincyDaniel Mann
1970Za miastem (The Out-of-Towners)Lost & Found - BostonArthur Hiller
Czarna brygada (Carter's Army, TV )szeregowy LewisGeorge McCowan
1972Końcowe odliczanie (The Final Comedown)Johnny JohnsonOscar Williams
Lady śpiewa bluesa (Lady Sings the Blues)Louis McKaySidney J. Furie
1973Hit!Nick AllenSidney J. Furie
1974The TakeSneedRobert Hartford-Davis
1975MahoganyBrian WalkerBerry Gordy
1976The Bingo Long Traveling All-Stars & Motor KingsBingo LongJohn Badham
1977Scott Joplin (TV)Scott JoplinJeremy Kagan
1980Gwiezdne wojny: część V – Imperium kontratakuje (The Empire Strikes Back)Lando CalrissianIrvin Kershner
Wieża zakładników (The Hostage Tower, TV)Clarence WhitlockClaudio Guzmán
1981Nocny jastrząb (Nighthawks)sierżant Matthew FoxBruce Malmuth
1983Marvin & TigeRichard DavisEric Weston
Gwiezdne wojny: część VI – Powrót Jedi (Return of the Jedi)Lando CalrissianRichard Marquand
1984Miasto strachu (Fear City)Al WheelerAbel Ferrara
Bomba zegarowa (Time Bomb, TV)Wes TannerPaul Krasny
Terror in the Aislessierżant Matthew FoxAndrew J. Kuehn
1986Oceany Ognia (Oceans of Fire, TV)Jim McKinleySteve Carver
Odwaga (Courage, TV)Bobby JayJeremy Kagan
The Right of the People (TV)Mike TrainorJeffrey Bloom
1987Number One with a Bulletdetektyw HazeltineJack Smight
Złudzenie (Deadly Illusion)HambergerLarry Cohen, William Tannen
1988Desperat powraca (Return of the Desperado, TV)Daniel LancasterE.W. Swackhamer
1989BatmanHarvey DentTim Burton
1990Secret Agent OO Soultajny agent ZeroJulius LeFlore
1991Odlotowy trabant (Driving Me Crazy)MaxJon Turteltaub
Trabbi Goes to HollywoodMaxJon Turteltaub
1992Giant StepsSlate ThompsonRichard Rose
1993Nieproszony gość (Alien Intruder)kommndor SkylerRicardo Jacques Gale
Skazany na wolność (Marked for Murder, TV)kapitan Jack ReillyMimi Leder
Wiadomość z Wietnamu (Message from Nam, TV)FelixPaul Wendkos
1995Pułapka uczuć (Falling for You, TV)porucznik Frank LazaroEric Till
1996The PrinceJamie HicksPinchas Perry
Maska śmierci (Mask of Death)Agent JeffriesDavid Mitchell
1997Żywy cel (Moving Target)detektyw Don RacineDamian Lee
Stalowe rekiny (Steel Sharks)admirał Jim PerryRodney McDonald
Czwarty król (Il Quarto re, TV)GasparreStefano Reali
1998The Contractsenator HarmonK.C. Bascombe
Woow roli samego siebieDaisy von Scherler Mayer
Takie czasy (Hard Time, TV)Leo BarkerBurt Reynolds
1999Lęk skrada się w milczeniu (Fear Runs Silent, wideo)szeryf HammondSerge Rodnunsky
2000Wizyta (The Visit)HenryJordan Walker-Pearlman
Zalotnik w akcji (The Ladies Man)LesterReginald Hudlin
2001Good Neighborsierżant Paul DavidsonTodd Turner
2002The Last Place on Earthdr DavisJames Slocum
Tajniak (Undercover Brother)generał Warren BoutwellMalcolm D. Lee
2003Monolit 2 - Ewolucja (Epoch: Evolution, TV)FergusonIan Watson
Today will be Yesterday TomorrowGodotAlex Goldberg
2004The Maintenance Man (wideo)MelvenJe'Caryous Johnson
2005ConstellationHelms BoxerJordan Walker-Pearlman
2006Piekielne sąsiedztwo (Hood of Horror)pastor CharlieStacy Title
2008iMurdersRobert DelgadoRobbie Bryan
2009Fanboyssędzia ReinholdKyle Newman
The Perfect Age of Rock 'n' RollAce MillstoneScott Rosenbaum
2010Barry MundayLonnie GreenChris D'Arienzo
2012This Bitter EarthJoe WatkinsDavid Lee Rawlings
2014Blood Linessędzia DeviPascal Atuma
Lego: Przygoda (The Lego Movie)Lando Calrissian (głos)Phil Lord i Christopher Miller
2015The Man in 3BCainTrey Haley
2019Star Wars: The Rise of SkywalkerLando CalrissianJ.J. Abrams

Seriale TV

RokTytułRola
1964Inny świat (Another World)asystent prokuratora okręgowego
1966Guiding Lightdr Jim Frazier
1971Dan AugustSteve MacAdams
Mission: ImpossibleHank Benton
1983Motown 25: Yesterday, Today, Foreverw roli samego siebie
1984-85Dynastia (Dynasty)Brady Lloyd
1990Cwaniak (Wiseguy)Jesse Hains
1993Martin (1992)Langston Paige
Inny świat (A Different World)w roli samego siebie
1994Północ-Południe III (Heaven & Hell: North & South, Book III)Francis Cardozo
1999–2001Kolorowy dom (The Hughleys)Jerry Rose
2000Operacja wieczność (Code Name: Eternity)dr Jim Graham
2000–2001Sprawiedliwość na 18 kołach (18 Wheels of Justice)Burton Hardesty
2004Różowe lata siedemdziesiąte (That 70s Show)pastor Dan
Pół na pół (Half & Half)Otis 'Omar Funk' Wright
2006Hoży doktorzy (Scrubs)w roli samego siebie
2007Zagubieni (Lost)
2007–2008General Hospital: Night ShiftTouissant DuBois
2008Prywatna praktyka (Private Practice)Henry
Robot ChickenFudge Turnover
2009Szpital miejski (General Hospital)Toussiant DuBois
2011Białe kołnierzyki (White Collar)Ford / Bradford Toman
The Cleveland ShowLando Calrissian
2012The Life & Times of Timw roli samego siebie
2012–2014Agenci NCIS (NCIS)Leroy Jethro Moore
2013Współczesna rodzina (Modern Family)w roli samego siebie
2014Dancing with the Stars (sezon 18)
GleeAndy Collins
2015Star Wars: Rebelianci (Star Wars Rebels)Lando Calrissian (głos)
2016Lego Star Wars: Przygody Freemakerów

Książki

  • PSI/Net (1999), ISBN 978-0-312-86766-9
  • JUST/In Time (2001), ISBN 978-0-8125-7240-7
  • Twilight: A Novel (2002), ISBN 978-0-312-87909-9

Przypisy

  1. Personalidade: Billy Dee Williams (EUA) (port.). InterFilmes.com. [dostęp 2016-11-23].
  2. Billy Dee Williams (ang.). Listal. [dostęp 2016-11-23].
  3. Billy Dee Williams (ang.). Turner Classic Movies. [dostęp 2016-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-25)].
  4. Billy Dee Williams (ang.). Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-11-23].
  5. Billy Dee Williams (ang.). Walk of Fame. [dostęp 2022-08-25].
  6. Patrick Kevin: Hollywood Star Walk: Billy Dee Williams (ang.). „Los Angeles Times”, 2010-06-07. [dostęp 2022-08-25].
  7. a b Billy Dee Williams Pictures (ang.). FanPix.Net. [dostęp 2021-03-22].
  8. Billy Dee Williams Biography (1937-) (ang.). Film Reference. [dostęp 2016-11-23].
  9. Billy Dee Williams - What Nationality Ancestry (ang.). Ethnicity of Celebs. [dostęp 2016-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-24)].
  10. Billy Dee Williams (ang.). Internet Broadway Database. [dostęp 2021-03-22].
  11. Billy Dee Williams (ang.). TV.com. [dostęp 2016-11-23].
  12. Sandra Brennan: Billy Dee Williams Biography (ang.). AllMovie. [dostęp 2016-11-23].
  13. Billy Dee Williams Discography (ang.). AllMusic. [dostęp 2021-03-22].
  14. Billy Dee Williams (ang.). Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2021-03-22].
  15. Billy Dee Williams Awards (ang.). AllMovie. [dostęp 2016-11-23].
  16. Artista: Billy Dee Williams (6 de Abril de 1937) (port.). Filmow. [dostęp 2020-02-01].
  17. Aaron Pruner (2016-03-28): Billy Dee Williams reunites with Colt 45, filling that ‘Most Interesting’ beer commercial void (ang.). Screener. [dostęp 2016-11-23].
  18. Brennan Williams (2016-09-16): Billy Dee Williams: 'Star Wars' Should Leave My Character Alone (ang.). The Huffington Post. [dostęp 2016-11-23].
  19. Roger Ebert: Interview with Billy Dee Williams (ang.). RogerEbert.com. [dostęp 2014-10-20].
  20. Claws & Saucers: Science Fiction, Horror, and Fantasy Film 1902-1982: A Complete Guide (ang.). [dostęp 2014-10-13].
  21. Out of this World (ang.). [dostęp 2016-07-15].
  22. Billy Dee Williams' daughter with Japanese wife is grown up and doesn't look like father (ang.). AmoMama. [dostęp 2018-07-16].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Billy Dee Williams.jpg
Autor: pacsworld, Licencja: CC BY 2.0
Billy Dee Williams at Comic Con 2005.
Billy Dee Williams by Gage Skidmore.jpg
(c) Gage Skidmore, CC BY-SA 3.0
Billy Dee Williams at the 2011 Phoenix Comicon in Phoenix, Arizona.